Δολοφονίες, καταστροφές, βιασμοί, φονικές πυρκαγιές, πόλεμοι, ληστείες, επικίνδυνες αρρώστιες, αυτοκτονίες και αιματηρές συμπλοκές. Πλην ελαχίστων εξαιρέσεων, τα κακά νέα δε λείπουν ποτέ από την επικαιρότητα και βρίσκονται στην κορυφή της θεαματικότητας/ ακροαματικότητας/ αναγνωσιμότητας.
Αυτό σημαίνει ότι οι περισσότεροι πολίτες, σε παγκόσμιο επίπεδο, «βομβαρδίζονται» καθημερινά κυρίως με αρνητικές ειδήσεις, οι οποίες μάλιστα είναι συντριπτικά περισσότερες σε σχέση με τα πιο ανάλαφρα και ευχάριστα νέα της επικαιρότητας.
Άραγε η παραπάνω κατάσταση έχει επιπτώσεις στους αναγνώστες/ θεατές/ ακροατές;
Το Reader συγκέντρωσε σχετικές μελέτες και προσπαθεί να ρίξει φως σε όλα όσα προκαλούν τα λεγόμενα «κακά νέα».
Κακά νέα: Τι είναι το doomscrolling
Ένας νέος όρος χρησιμοποιείται από τους ειδικούς τα τελευταία χρόνια για να περιγράψει την τάση του ατελείωτου σκρολαρίσματος αρνητικών ειδήσεων: Doomscrolling.
Όπως επισημαίνει σε σχετικό του άρθρο ο Guardian, πρόκειται για την τάση να είμαστε κολλημένοι στα κακά νέα, που μπορεί μάλιστα να πυροδοτήσει έναν «φαύλο κύκλο» με εξαιρετικά δυσάρεστο - επικίνδυνο αντίκτυπο στις ζωές μας.
Το Doomscrolling είναι η τάση να «συνεχίζουμε να σερφάρουμε ή να περιηγούμαστε στα κακά νέα, ακόμα κι αν αυτά τα νέα είναι θλιβερά, απογοητευτικά ή καταθλιπτικά.
Η συγκεκριμένη συνήθεια έλαβε ανεξέλεγκτες διαστάσεις κατά την περίοδο της πανδημίας, σύμφωνα με ερευνητές.
Μελέτη, που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Health Communication, διαπίστωσε ότι το 16,5% των περίπου 1.100 ατόμων που ερωτήθηκαν εμφάνιζαν σημάδια σοβαρά προβληματικής κατανάλωσης ειδήσεων, μια κατάσταση που οδήγησε σε μεγαλύτερα επίπεδα στρες, άγχους και κακής υγείας.
Ο αναπληρωτής καθηγητής, Bryan McLaughlin, επικεφαλής της μελέτης και ερευνητής στο Texas Tech University, είπε ότι ο ατέρμονος κύκλος των κακών ειδήσεων θα μπορούσε να επιφέρει μια «συνεχή κατάσταση υψηλής εγρήγορσης» σε μερικούς ανθρώπους και να κάνει τον κόσμο να φαίνεται στα μάτια τους σαν ένα «σκοτεινό και επικίνδυνο μέρος».
Η Δρ Kate Mannell, ερευνήτρια στο Πανεπιστήμιο Deakin στην αυστραλιανή πολιτεία της Βικτώριας, είπε ότι ο Covid-19 έκανε το κοινό «πιο πρόθυμο» να συμμετάσχει σε doomscrolling λόγω του όγκου των κακών ειδήσεων, σε συνδυασμό με τον επιπλέον ελεύθερο χρόνο.
Η Mannell μελέτησε τον αντίκτυπο της κατανάλωσης ειδήσεων στους κατοίκους της Βικτώριας που επηρεάστηκαν από αυστηρά lockdown το 2020.
Βρήκε ότι η μερική αποφυγή ειδήσεων ήταν ευεργετική για την ευημερία των συμμετεχόντων στην έρευνα, οι οποίοι ανέφεραν ότι ήταν λιγότερο αποσπασμένοι και πιο ήρεμοι στο σπίτι.
«Οι άνθρωποι δεν το απέφευγαν εντελώς, αλλά έπαιρναν συνειδητά μέτρα για να περιορίσουν την κατανάλωση ειδήσεων αφού συνειδητοποίησαν ότι είχε γίνει ανθυγιεινό», είπε.
Η Mannell είπε ότι για τους εθισμένους στις ειδήσεις το κλειδί ήταν να αναγνωρίσουν πότε γίνεται επιβλαβές για την υγεία τους.
«Το να αγχώνεσαι συνεχώς είναι μια θεμιτή φυσική αντίδραση στον κόσμο γύρω σου, αλλά είναι σημαντικό οι άνθρωποι να μπορούν να καταλάβουν πότε η κατανάλωση ειδήσεων γίνεται προβληματική», σημείωσε χαρακτηριστικά.
Κακά νέα: Τα συμπεράσματα των ειδικών
Σύμφωνα με τον Graham Davey, ομότιμο καθηγητή ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο του Sussex, η έκθεση σε άσχημα νέα μπορεί να προκαλέσει «σοβαρά επεισόδια άγχους και ορισμένα συμπτώματα διαταραχής μετατραυματικού στρες, που μπορεί να είναι αρκετά μακροχρόνια».
«Είμαστε “προγραμματισμένοι” από τη φύση μας να θέλουμε να ελέγχουμε και να προβλέπουμε τον κίνδυνο. Γι' αυτό κάνουμε doomscrolling, κρατάμε τα δάχτυλά μας στον παλμό των κακών ειδήσεων. Αυτό όμως μπορεί να μας ξεγελάσει με παγίδα τον στόχο μας να νιώθουμε πιο προετοιμασμένοι», λέει η Cecille Ahrens, κλινική διευθύντρια του Transcend Therapy στο Σαν Ντιέγκο της Καλιφόρνια.
Η παρακολούθηση των ειδήσεων μπορεί να είναι απαραίτητη για να είναι κάποιος ενημερωμένος, ειδικά κατά τη διάρκεια μιας κρίσης.
Αλλά η Ahrens λέει ότι τα συναισθήματα φόβου, λύπης και θυμού που προκαλούνται από αρνητικούς τίτλους ειδήσεων μπορεί να κρατήσουν τους ανθρώπους κολλημένους σε ένα «μοτίβο», που προκαλεί κακή διάθεση.
Κακά νέα: Πώς λειτουργεί ο εγκέφαλος
Η κατώτερη μετωπιαία έλικα του εγκεφάλου (IFG) φιλτράρει επιλεκτικά τις κακές ειδήσεις κατά την ενημέρωση των πεποιθήσεων που βασίζονται σε νέες πληροφορίες.
Αυτή η «αισιόδοξη προκατάληψη» είναι ο λόγος για τον οποίο οι άνθρωποι τείνουν να υποθέτουν ότι θα ζήσουν περισσότερο και θα υποστούν λιγότερα ατυχήματα από τους συνομηλίκους τους.
Μια ισχυρή «αισιόδοξη προκατάληψη» φαίνεται επίσης να προσφέρει οφέλη για την υγεία.
Οι αισιόδοξοι απολαμβάνουν καλύτερη σωματική και ψυχική υγεία και είναι πιο ανθεκτικοί, παρόλο που αξιολογούν τον κίνδυνο με μικρότερη ακρίβεια από τους απαισιόδοξους.
Επιστήμονες στο Πανεπιστήμιο του Λονδίνου έχουν μετατρέψει προσωρινά τους αισιόδοξους σε απαισιόδοξους καταστέλλοντας τη δραστηριότητα του IFG.
Ερευνητές ανακάλυψαν ότι το φίλτρο κακών ειδήσεων του εγκεφάλου κλείνει υπό την απειλή — ένα χαρακτηριστικό που είναι χρήσιμο σε καταστάσεις ζωής ή θανάτου, αλλά γίνεται αυτοκαταστροφικό όταν ενεργοποιείται από το doomscrolling.
Τι γίνεται όμως με την ενίσχυση αυτού του φίλτρου; Μερικοί ερευνητές υποστηρίζουν ότι η τόνωση της αισιοδοξίας μπορεί να βοηθήσει τους ανθρώπους να αντιμετωπίσουν καλύτερα τα κακά νέα χωρίς να αποσυνδέονται εντελώς.
Μια μελέτη διαπίστωσε ότι οι αισιόδοξοι, οι άνθρωποι με υψηλά επίπεδα εμπιστοσύνης και εκείνοι που δεν πιστεύουν σε θεωρίες συνωμοσίας ένιωσαν λιγότερο φόβο από τους απαισιόδοξους όταν κατανάλωναν πληροφορίες για την πανδημία και ήταν πιο πιθανό να ακολουθήσουν μέτρα δημόσιας υγείας.
Μια άλλη πρόσφατη μελέτη διαπίστωσε ότι η αισιοδοξία προστάτευε τους ηλικιωμένους από την εμμονική αναζήτηση ιατρικών πληροφοριών στο διαδίκτυο και από τις αρνητικές ψυχολογικές επιπτώσεις αυτής της συμπεριφοράς.
Κακά νέα: Η έρευνα στο Καμερούν
Σύμφωνα με έρευνα στο Καμερούν, στην οποία συμμετείχαν 376 κάτοικοι του δήμου Buea, οι επιπτώσεις των κακών ειδήσεων είναι σημαντικά αρνητικές (0.000).
Προκαλούν θυμό (41,1%), κάνει το κοινό να φοβάται (73,4%), επηρεάζουν τη διάθεση του κόσμου (46,7%), προωθούν τον εξτρεμισμό και τη βία (41,4%), ενισχύουν τη δυσπιστία και το μίσος για τους δημόσιους λειτουργούς (57,5%) και αυξάνεται η αρτηριακή πίεση (20,1%).
Ως αποτέλεσμα των αρνητικών επιπτώσεων, 211 (56,1%) ερωτηθέντες προτίμησαν τις καλές ειδήσεις από τις κακές.
Για τον μετριασμό των αρνητικών επιπτώσεων των κακών ειδήσεων στο κοινό των μέσων ενημέρωσης, η μελέτη συνιστά στους δημοσιογράφους να εστιάζουν περισσότερο στα θετικά νέα.
Ακολουθήστε το Reader.gr στα Google News για να είστε πάντα ενημερωμένοι για όλες τις ειδήσεις από την Ελλάδα και τον κόσμο.
