Στο μικροσκόπιο του αρμόδιων ελεγκτικών αρχών έχει μπει το σύνολο των μετεχόντων στη διακίνηση φαρμακευτικών σκευασμάτων, μετά από παρέμβαση του Υπουργού Υγείας, Θάνου Πλεύρη, προκειμένου να περιοριστεί το σοβαρό πρόβλημα των ελλείψεων, την ώρα που οι ιώσεις βρίσκονται σε έξαρση και η εύρεση φαρμάκων από τους ασθενείς έχει μετατραπεί σε… Οδύσσεια.
Την Τετάρτη, 28 Δεκεμβρίου, με απόφαση του Εθνικού Οργανισμού Φαρμάκων (ΕΟΦ), ανεστάλη η άδεια χονδρική πώλησης φαρμάκων δύο φαρμακαποθηκών στη Βόρεια Ελλάδα, οι οποίες αρνήθηκαν να συνεργαστούν με τους ελεγκτικούς μηχανισμούς, δηλώνοντας τα αποθέματά τους. Με δυο αποφάσεις του, ο ΕΟΦ, γνωστοποιεί ότι η αναστολή ισχύει για χρονικό διάστημα μέχρι να επιθεωρηθεί από τον Οργανισμό. Ως εκ τούτου, οι συγκεκριμένες φαρμακαποθήκες δεν νομιμοποιούνται για όσο διαρκεί η αναστολή να διαθέτουν και να διακινούν φαρμακευτικά προϊόντα.
Υπενθυμίζεται ότι, στο πλαίσιο των μέτρων που έχουν ληφθεί το τελευταίο διάστημα για την αντιμετώπιση των αυξημένων ελλείψεων, ο Υπουργός Υγείας, είχε ζητήσει από τον ΕΟΦ να καλέσει όλες τις φαρμακαποθήκες να δηλώσουν άμεσα τα αποθέματα ελλειπτικών φαρμάκων που διαθέτουν και απαγορεύεται η εξαγωγή τους, ζητώντας να τα διαθέσουν χωρίς καθυστέρηση στην ελληνική αγορά, ώστε να καλυφθούν οι ανάγκες των ασθενών. Ο ίδιος είχε προειδοποιήσει ότι, σε περίπτωση που δεν το πράξουν ή δηλώσουν ψευδείς ποσότητες, εκτός από τις ποινικές σε βάρος τους κυρώσεις, θα κινηθούν τάχιστα και οι διαδικασίες για άμεση ανάκληση της άδειας λειτουργίας τους.
Ο έλεγχος ξεκίνησε στις 16 Δεκεμβρίου, αφού έληξε η προθεσμία για τη δήλωση των αποθεμάτων, και, σύμφωνα με τον Υπουργό Υγείας, μέσα σε 8 ημέρες είχαν ήδη ελεγχθεί 10 φαρμακαποθήκες.
Μετά τα «λουκέτα» που αποφάσισε να βάλει ο ΕΟΦ, ο Θάνος Πλεύρης, έστειλε το δικό του μήνυμα προς πάσα κατεύθυνση, καθιστώντας σαφείς τις προθέσεις του. Ειδικότερα, σε ανάρτησή του στα κοινωνικά δίκτυα ο Υπουργός Υγείας ανέφερε: «Εξαιτίας της παγκόσμιας έλλειψης φαρμάκων, λόγω μεγάλης ζήτησης κ μειωμένης παραγωγής, κανένας δε θα παίζει με τη δημόσια υγεία. Οι εντολές σαφείς: αναστολή λειτουργίας σε όποιον δεν συνεργάζεται, όπως σε 2 φαρμακαποθήκες. Ο έλεγχος αφορά όλους φάρμ. εταιρίες, φαρμακαποθήκες, φαρμακεία».
Έλεγχος σε φαρμακευτικές εταιρείες
Το Νοέμβριο, ο αρμόδιος Υπουργός, ανακοίνωσε ότι, κατόπιν καταγγελίας του Πανελλήνιου Συλλόγου Φαρμακαποθηκαρίων, έδωσε εντολή στον ΕΟΦ να ελέγξει 5 πολυεθνικές φαρμακευτικές που φέρονται να εισάγουν στην Ελληνική επικράτεια μικρότερες ποσότητες από αυτές που απαιτούνται για την κάλυψη του πληθυσμού, προειδοποιώντας ότι, σε περίπτωση που συμβαίνει αυτό, θα επιβληθούν οι αυστηρότερες των ποινών στις συγκεκριμένες επιχειρήσεις. Ακολούθησε δεύτερη καταγγελία του Συλλόγου, που αφορούσε σε άλλες 4 εταιρείες.
Ωστόσο, ο Σύνδεσμος Φαρμακευτικών Επιχειρήσεων Ελλάδος (ΣΦΕΕ), σε επιστολή που απέστειλε πρόσφατα στον Υπουργό Υγείας, τονίζει πως το γεγονός ότι ενώ από το 2016 οι φαρμακευτικές εταιρείες καταθέτουν σε καθημερινή βάση τα στοιχεία πωλήσεών τους στον ΕΟΦ, ανά κωδικό προϊόντος, ανά ΑΦΜ, το Υπουργείο Υγείας δίνει εντολή για ελέγχους στις εταιρείες, οδηγεί στο συμπέρασμα ότι η πολιτεία δεν είναι σε θέση να αξιοποιήσει αυτά τα στοιχεία.
Πού οφείλονται οι ελλείψεις φαρμάκων
Οι ελλείψεις φαρμάκων είναι ένα πολυπαραγοντικό πρόβλημα, ωστόσο, οι παράλληλες εξαγωγές, αποτελούν διαχρονικά μία από τις βασικότερες αιτίες τους. Βάσει του νόμου, για να διατεθούν φάρμακα στο εξωτερικό, θα πρέπει πρώτα να εξασφαλιστεί η εγχώρια επάρκεια. Ωστόσο, όπως τονίζουν πηγές από την αλυσίδα εφοδιασμού, οι χαμηλές τιμές των φαρμάκων στην ελληνική αγορά οδηγούν σε παράτυπες εξαγωγές σε χώρες της ΕΕ, όπου πωλούνται σε διπλάσιες και τριπλάσιες τιμές. Σύμφωνα με στοιχεία του ΕΟΦ, οι νόμιμες εξαγωγές φαρμάκων του παράλληλου εμπορίου για το 2021 ήταν περί τα 400 εκατ. και συμμετέχουν κατά 1,38% στο σύνολο των εξαγωγών της χώρας.
Το Νοέμβριο, ο Οργανισμός εξέδωσε επικαιροποιημένη λίστα απαγόρευσης των παράλληλων εξαγωγών με 120 κωδικούς που βρίσκονται σε έλλειψη και μάλιστα χωρίς να προσδιορίζεται η χρονική διάρκειά τους. Για την παράβαση προβλέπεται από τη νομοθεσία πρόστιμο ύψους από 100.000 ευρώ έως 1.000.000 ευρώ, σωρευτικά με τις λοιπές προβλεπόμενες κυρώσεις. Ωστόσο, εξακολουθούν να υπάρχουν σοβαρά προβλήματα επάρκειας.
Σύμφωνα με πηγές από το υπουργείο Υγείας, υπάρχουν επίσης σκευάσματα, όπως αντιπυρετικά και αντιιικά, που δεν βρίσκονται σε έλλειψη, αλλά είναι πολύ αυξημένη η ζήτησή τους λόγω της εποχής.
Αναφερόμενη στο μείζον θέμα των ελλείψεων, η Πανελλήνια Ένωση Φαρμακοβιομηχανίας (ΠΕΦ), επεσήμανε πρόσφατα το παγκόσμιο πρόβλημα που υπάρχει με πρώτες ύλες που παράγονται στην Ασία. Παράλληλα, τόνισε ότι η Ελλάδα είναι μια χώρα με χαμηλές τιμές φαρμάκων, τόσο στα εισαγόμενα, όσο και στα παραγόμενα, με αποτέλεσμα να γίνονται παράλληλες εξαγωγές, ενώ και οι εισαγωγές από τις φαρμακευτικές είναι μειωμένες. Σύμφωνα με την ΠΕΦ, ο πληθωρισμός, οι συνεχείς μειώσεις τιμών στα φθηνά φάρμακα και η υπέρμετρη φορολόγηση είναι βασικές αιτίες που οδηγούν σε ελλείψεις.
Σημειώνεται ότι, σύμφωνα με τη λίστα που έχει αποστείλει ο Πανελλήνιος Φαρμακευτικός Σύλλογος (ΠΦΣ) στον ΕΟΦ, περί τα 200 φάρμακα απουσιάζουν σταθερά από τα ράφια των φαρμακείων.
Ο ΣΦΕΕ τονίζει ότι η διαφάνεια σε όλο το μήκος της εφοδιαστικής αλυσίδας θα καταδείξει το πραγματικό μέγεθος του προβλήματος. Στην επιστολή του προς τον Υπουργό Υγείας υπογραμμίζει ότι όπως οι φαρμακευτικές εταιρείες υποχρεούνται να δηλώνουν τις ημερήσιες πωλήσεις ανά κωδικό/ΑΦΜ στον ΕΟΦ, αντίστοιχα, αυτό θα πρέπει να ζητηθεί και από τις φαρμακαποθήκες. Η συστηματική καταγραφή των ημερήσιων πωλήσεων ανά κωδικό και ανά πελάτη από όλα τα μέρη της εφοδιαστικής αλυσίδας σε κοινό θεματικό ιστότοπο αποτελεί, επίσης, πρόταση του ΠΦΣ και της Ομοσπονδίας Συνεταιρισμών Φαρμακοποιών Ελλάδος (ΟΣΦΕ).
Ακολουθήστε το Reader.gr στα Google News για να είστε πάντα ενημερωμένοι για όλες τις ειδήσεις από την Ελλάδα και τον κόσμο.