Το παρακολουθούμε στις ειδήσεις με έναν κόμπο στο στομάχι, αλλά δεν μπορούμε ακριβώς να αντιληφθούμε τι συμβαίνει στον οργανισμό ενός απεργού πείνας, εκτός και εάν βρεθούμε στην ίδια απελπιστική θέση με αυτόν.
Δεν έχει να κάνει μόνο με την λιμοκτονία, αλλά με την αυτοκτονία -κυριολεκτικά- σώματος και εγκεφάλου. Η επιστήμη έρχεται να δώσει τα φώτα της.
Από το Γκουαντάναμο στον Κουφοντίνα
Η πολυμελής ομάδα γιατρών, η οποία κλήθηκε να αντιμετωπίσει την μαζική απεργία πείνας που ακολούθησαν επί επτά (7!) μήνες 84 από τους 166 κρατούμενους στις φυλακές της αμερικανικής βάσης των ΗΠΑ στο Γκουαντάναμο της Κούβας το 2013, υποχρεώθηκε να σιτίσει με σωληνάκια στη μύτη και το στομάχι τους απεργούς ώστε να μην πεθάνουν.
Αλλά αυτή η ιατρική ηθική αποτέλεσε από εκείνη την ημέρα μείζον θέμα αντιπαράθεσης, μέχρι και σήμερα, σύμφωνα με το Reuters.
«Η κατάσταση στο Γκουαντάναμο ήταν και εξακολουθεί να είναι μοναδική στον κόσμο και έχει χαρακτηριστεί ως “νόμιμη μαύρη τρύπα” όχι μόνο για τα πολιτικά και στρατιωτικά δεδομένα των ΗΠΑ, αλλά και για την ίδια την παγκόσμια ιατρική κοινότητα», αναφέρει πρόσφατο άρθρο που δημοσιεύθηκε στην επίσημη περιοδική έκδοση της Αμερικανικής Ιατρικής Ένωσης.
«Ωστόσο, η αναγκαστική και βίαιη σίτιση των απεργών πείνας του Γκουαντάναμο -αλλά και όπου αλλού στον κόσμο- αποτελεί παραβίαση των Συμβάσεων της Γενεύης, το διεθνές δίκαιο για τα ανθρώπινα δικαιώματα», έγραψαν οι συγγραφείς.
Το ζήτημα με την ιατρική ηθική
Οι γιατροί που σίτισαν αναγκαστικά τους απεργούς στο Γκουαντάναμο, στήριξαν την πράξη τους στην ιατρική ηθική και τον όρκο τους στον Ιπποκράτη.
Το 2007, σε συνεργασία με το Υπουργείο Υγείας του Ηνωμένου Βασιλείου, το βρετανικό ιατρικό περιοδικό The Lancet δημοσίευσε οδηγίες για τη διαχείριση των απεργών πείνας: «Οι άνθρωποι που είναι σε καλή υγεία στην αρχή μιας απεργίας πείνας, συνήθως διατρέχουν μικρό κίνδυνο να πεθάνουν από υποσιτισμό για τουλάχιστον έξι έως οκτώ εβδομάδες», αναφέρουν οι κατευθυντήριες γραμμές.
«Αλλά οι άνθρωποι που έχουν διάφορα προβλήματα υγείας, μπορεί να πεθάνουν από υποσιτισμό σε μόλις τρεις εβδομάδες. Και αν ένα άτομο αρνείται επίσης όλα τα υγρά, συμπεριλαμβανομένου του νερού, η επιδείνωση είναι πολύ γρήγορη, με πιθανό θάνατο μέσα σε 7 έως 14 ημέρες», επισημαίνει η αναφορά, καλώντας τους γιατρούς να βάζουν πάνω από όλα την αξία της ανθρώπινης ζωής.
Κι όμως, η πείνα δεν είναι το μεγάλο πρόβλημα σε μια απεργία άρνησης σίτισης
«Το οδυνηρό συναίσθημα της πείνας συνήθως εξαφανίζεται μετά από δύο ή τρεις ημέρες», αναφέρει μελέτη από τον οργανισμό Correctional Health Care Services στην Καλιφόρνια.
«Μετά την τρίτη ημέρα απεργίας πείνας, το σώμα αρχίζει να χρησιμοποιεί μυϊκή πρωτεΐνη για να παράγει γλυκόζη, ένα σάκχαρο που απαιτείται για τον μεταβολισμό των κυττάρων. Τα επίπεδα σημαντικών ηλεκτρολυτών, όπως το κάλιο, πέφτουν σε επικίνδυνα επίπεδα.
Το σώμα χάνει επίσης λίπος, μυϊκή μάζα και μυελό των οστών. Μετά από δύο εβδομάδες, τα άτομα που βρίσκονται σε απεργία πείνας έχουν δυσκολία να σταθούν, υποφέροντας μονίμως από σοβαρή ζάλη, νωθρότητα, αδυναμία, απώλεια συντονισμού, χαμηλό καρδιακό ρυθμό και απουσία συναισθημάτων.
Τα χαμηλά επίπεδα θειαμίνης (βιταμίνη Β1) γίνονται πραγματικοί κίνδυνοι για την υγεία του απεργού μετά από δύο ή τρεις εβδομάδες, οδηγώντας σε σοβαρά νευρολογικά προβλήματα, όπως γνωστική εξασθένηση, απώλεια όρασης και έλλειψη κινητικών δεξιοτήτων», επισημαίνει η μελέτη.
Μόνιμες επιπλοκές και θάνατος
Μετά από περισσότερο από ένα μήνα νηστείας, ή όταν ο απεργός χάσει περισσότερο από το 18% του σωματικού βάρους, εμφανίζονται πολύ σοβαρές λειτουργικές επιπλοκές.
«Μπορεί να καταστεί πολύ δύσκολο να καταπιεί έστω και μια γουλιά νερό, να έχει απώλεια ακοής και όρασης, η αναπνοή μπορεί να γίνει βαριά και αργή, ενώ ξεκινούν παράλληλα και οι ορατές δυσλειτουργίες όλων των εσωτερικών οργάνων. Πέρα από 45 ημέρες απεργίας, ο θάνατος είναι ένας πολύ πραγματικός κίνδυνος, λόγω καρδιαγγειακής κατάρρευσης ή υποκείμενης σοβαρής λοίμωξης στο αναπνευστικό», σύμφωνα με μια έκθεση από την επιστημονική επιθεώρηση Journal of Medical Ethics.
Αλλά εκτός από τις ποικίλες σωματικές βλάβες -μη αναστρέψιμες καμιά φορά- οι σφοδρές ψυχολογικές και νευρολογικές επιπτώσεις που προκαλούνται σε έναν απεργό πείνας, ενισχύουν ακόμη περισσότερο την πιθανότητα να πεθάνει από λιμοκτονία καθώς κλείνουν οι «διακόπτες» του εγκεφάλου, οι οποίοι είναι υπεύθυνοι για το αίσθημα του πόνου, του φόβου και της επιβίωσης.
Ακόμα και μετά τη λήξη της απεργίας πείνας, η αποκατάσταση κρύβει επιπλέον κινδύνους, καθώς οι μεταβολικές αλλαγές που συμβαίνουν κατά τη διάρκεια της μακράς αποχής από τροφή μπορεί να είναι βαθιές.
Σύμφωνα με μια έκθεση του ιατρικού περιοδικού Gastroenterology Research and Practice, οι ασθενείς πρέπει να αντιμετωπίζονται προσεκτικά κατά την επαναφορά ηλεκτρολυτών και θρεπτικών ουσιών μετά από αρκετές εβδομάδες νηστείας, επειδή «το Refeeding Syndrome (Σύνδρομο Επανασιτισμού) περιλαμβάνει ένα πλήθος επιπλοκών που μπορεί να προκύψουν κατά την διάρκεια ακατάλληλης μεθόδου διατροφής σε ένα υποσιτισμένο άτομο», αναφέρει η έκθεση.
Νίκος Αγάθος
Διαβάστε ακόμα:
Στην Αίγυπτο ο Δένδιας εν μέσω Τουρκικής «σπέκουλας» για διαπραγματεύσεις μεταξύ Άγκυρας - Καϊρου
Συνδικαλιστής Αστυνομίας: Εικόνες αλητείας, όχι Αστυνομίας - Απαγορεύονται αυτά τα γκλοπ
Ακολουθήστε το Reader.gr στα Google News για να είστε πάντα ενημερωμένοι για όλες τις ειδήσεις από την Ελλάδα και τον κόσμο.
