Είτε θέλετε να τρέξετε μαραθώνιο, είτε αποφασίσατε να τρώτε πιο υγιεινά ή απλά επιθυμείτε να σηκώνεστε από τον καναπέ λίγο περισσότερο, «για την πλειονότητα των ανθρώπων, ο καθορισμός ενός στόχου είναι ένας από τους πιο χρήσιμους μηχανισμούς αλλαγής συμπεριφοράς για τη βελτίωση της απόδοσης, της σιλουέτας ή της υγείας τους», λέει ο Φρανκ Σμολ, καθηγητής της ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο της Ουάσιγκτον. «Αλλά δεν είναι κάτι γενικό και αόριστο», λέει. «Επιμένοντας σε μερικές βασικές στρατηγικές καθορισμού στόχων, θα βοηθήσετε τον εαυτό σας να παραμείνει εντός πορείας όλη τη νέα χρονιά».
Έχετε έναν ολόκληρο χρόνο μπροστά σας. Μην «καείτε» από τον πρώτο μήνα και τα παρατήσετε, συμβουλεύουν οι ειδικοί.
Επιλέξτε έναν συγκεκριμένο, ρεαλιστικό στόχο
Στο ξεκίνημα κάθε νέου έτους οι περισσότεροι άνθρωποι συχνά αρχίζουν να θέτουν πολλαπλούς στόχους, προσπαθώντας να αναθεωρήσουν διαφορετικές πτυχές της ζωής τους ταυτόχρονα. Αλλά αυτό μπορεί γρήγορα να μεταμορφωθεί σε μια πορεία πάνω σε ένα θεόρατο βουνό. «Είναι καλύτερα να έχετε μια συστηματική προσέγγιση και να προσδιορίσετε τη μία ή τις δύο βασικές αλλαγές που θέλετε να κάνετε στη ζωή σας, έτσι ώστε να μπορείτε να κάνετε το βουνό, λόφο», λέει ο Σμολ.
Η έρευνα δείχνει ότι ο καθορισμός ενός και μόνο σημαντικού στόχου, σάς βοηθά να αποσαφηνίσετε τις απαραίτητες εργασίες για την επίτευξή του. «Πρέπει επίσης, να είναι ρεαλιστικός, λέει ο life coach Ζάντερ Φράιερ. «Εάν κάτι είναι πολύ μεγάλο, θα σας τρομάξει. Εάν είναι πολύ μικρό, δεν θα σας παρακινήσει έντονα», λέει. «Κάθε άτομο πρέπει να αντιληφθεί ποιος είναι ο στόxος που θα του δώσει ισχυρό κίνητρο να τον πετύχει. Και για να παραμείνετε πειθαρχημένοι στην πορεία, δώστε στον εαυτό σας ένα χρονοδιάγραμμα. Αυτό θα σας παρακινήσει να μην σταματάτε τη δράση».
Δημιουργήστε ένα σχέδιο επίθεσης
«Κάθε φορά που θέτετε έναν στόχο, θα πρέπει να στην πραγματικότητα να ορίσετε δύο: έναν στόχο διαδικασίας και έναν στόχο τερματισμού», λέει ο Σμολ. Ο στόχος της διαδικασίας θα περιγράφει τα βήματα που χρειάζεται για να ξεκινήσετε και να προχωρήσετε, ενώ ο στόχος τερματισμού παίρνει όλη την προσοχή σας για να έχετε μεγαλύτερο κίνητρο στον στόχο της διαδικασίας. Ο Τζέισον Μπαχαμούντι, ένας αθλητής ο οποίος έχει λάβει μέρος σε οκτώ αγώνες Ironman και 30 μαραθώνιους, θέτει έναν στόχο διαδικασίας πριν από κάθε αγώνα. «Σκέφτομαι πολλά για την σωματική προπόνηση και την ψυχολογική προετοιμασία που πρέπει να κάνω, θέτω ένα χρονοδιάγραμμα με την πορεία που έχω να τρέξω χιλιόμετρο το χιλιόμετρο, και φροντίζω να είμαι προετοιμασμένος για τυχόν εμπόδια που μπορεί να αντιμετωπίσω. Αν οραματιστώ μόνο τον τερματισμό, μπορεί εντέλει να εγκαταλείψω στα μισά της διαδρομής».
Να είστε υπόλογοι στον εαυτό σας και στους άλλους
Ο καθορισμός του στόχου είναι το διασκεδαστικό μέρος. Το δύσκολο είναι να κολλήσετε σε αυτόν. «Θα έρθετε αντιμέτωποι με εμπόδια και φόβους, που πιθανώς να σας κάνουν να θέλετε να υποχωρήσετε», λέει ο Φράιερ, «οπότε η υπόσχεση που θα δώσετε στον εαυτό σας πρέπει να έχει ένα σοβαρό και υπεύθυνο αντίκρισμα. Δηλώσετε την πρόθεσή σας να πετύχετε έναν δύσκολο στόχο προς όφελος του εαυτού σας σε έναν καθοδηγητή, έναν σύντροφο ή μια ομάδα φίλων, δηλαδή άτομα που δεν θέλετε σε καμία περίπτωση να απογοητεύσετε. Αυτό θα σας βοηθήσει κάθε φορά που θα βρίσκεστε σε ένα κρίσιμο σημείο της πορείας». Ο Φράιερ τονίζει επίσης ότι η τήρηση της υπόσχεσής σας θα γίνει πραγματικότητα, εάν υπενθυμίζετε διαρκώς στον εαυτό σας ότι η επίτευξη του στόχου απαιτεί επιμονή, υπομονή και αντοχή. «Ρυθμίστε τις προσδοκίες σας με γνώμονα ότι αυτό που επιδιώκετε θα είναι πιο δύσκολο και θα διαρκέσει περισσότερο από όσο περιμένετε».
Βρείτε χαρά στη διαδικασία
«Το να εξοικειωθείτε με το πώς κυνηγάτε τον στόχο σας είναι χρήσιμο για τη διατήρηση μακροπρόθεσμων κινήτρων, λέει ο Μπραντ Στάλμπεργκ, προπονητής επαγγελματιών αθλητών. «Οι περισσότεροι άνθρωποι επικεντρώνονται περισσότερο στη δυσκολία της διαδικασίας -όπου μέσα κρύβει κόπο, φόβο, θυσίες και θυμό-, και καθόλου στην απόλαυση ή στη χαρά που μπορεί να προσφέρει η πορεία». Σύμφωνα με τον Στάλμπεργκ καμία σκληρή προπόνηση δεν είναι εύκολη για έναν αθλητή, όμως μέσα από αυτήν υπάρχουν μικρά καθημερινά κέρδη που δημιουργούν χαρά και υπερηφάνεια, αντισταθμίζοντας την δυσκολία της διαδικασίας. «Εάν είστε διαρκώς επικεντρωμένοι στο μόχθο, πιθανώς να υποχωρήσετε γρήγορα. Εάν αισθάνεστε ανοιχτοί και περίεργοι για κάθε νέο βήμα της διαδικασίας, αυτό είναι καλό σημάδι», λέει ο Στάλμπεργκ, προσθέτοντας: «Μην σκέφτεστε τα χιλιόμετρα που έχετε να διανύσετε, αλλά τα βήματα που μπορέσατε να ολοκληρώσετε κάθε μέρα που περνά. Αυτό θα σας γεμίσει υπερηφάνεια και αυτοεκτίμηση, δυο παράγοντες που είναι πολύ παρακινητικοί. Όταν φτάσετε στο τέλος της δύσκολης διαδρομής, ίσως να διαπιστώσετε ότι τελικά η διαδικασία -και όχι ο τερματισμός- ήταν το πραγματικό βραβείο σας».
Ακολουθήστε το Reader.gr στα Google News για να είστε πάντα ενημερωμένοι για όλες τις ειδήσεις από την Ελλάδα και τον κόσμο.
