Κάποτε, πριν τους φασαίους, ήταν οι καρεκλάδες και οι ροκάδες, δύο ορισμοί που περιέγραφαν υπο-ομάδες ανθρώπων ανάλογα με τα μουσικά τους γούστα, στην προκειμένη περίπτωση, disco και rock. Παράλληλα υπήρχαν και οι mod-άδες, άνθρωποι που συνδύαζαν τις μουσικές τους προτιμήσεις (κυρίως Who, και όλους τους μιμητές τους, βλέπε Πολ Γουέλερ).
Εδώ και δεκαετίες υπάρχουν σταθερά οι μεταλάδες, χωρισμένοι στους «πρωτοδισκάκηδες», αυτούς που αγαπούν μια μπάντα για τον πρώτο της δίσκο, τους χατζημεταλάδες (αυτοί που αγαπούν τις πιο παλαιομοδίτικες τάσεις του μέταλ) και τους υπόλοιπους (στους υπόλοιπους βάζω τις αμέτρητες υποδιαιρέσεις μεταλάδων που δημιουργούνται κατά καιρούς).
(διάλειμμα για να απολαύσουμε έναν trademark καρεκλά)
Από τα '90s κι έπειτα, ξεπήδησαν οι φιλές των indie (indie rock, σύχναζαν κυρίως Mo Better, Decadence, Closer), των λαϊκών, των raver, των emo, των ράπερ (+low bap).
Στα '00s, ο hipster δεν ενδιαφερόταν γι' αυτά, και απλώς ακολουθούσε οτιδήποτε είχε έστω μια επίφαση coolness, συχνά με διάθεση στοχασμού για οτιδήποτε εκεί έξω, από τον Μαρξισμό, ως τα pancakes στα καφέ της πλατείας Μαβίλη. Η φράση "you hipster dufus" που αναφέρει η Ιλέιν στον Κρέημερ, σε επεισόδιο της σειράς "Seinfeld", είναι η καλύτερη περιγραφή της μπλαζέ «ρηχότητας» του hipster.
Στις μέρες μας, ο φασαίος φαίνεται πως είναι η νέα λέξη-«ομπρέλα» για τους τύπους που είναι και λίγο hipster και λίγο κάτι απ' όλα τα παραπάνω. Τι σημαίνει φασαίος όμως; Παίρνω βοήθεια από το μπλογκ του γλωσσολόγου Νίκου Σαραντάκου.
«Φασαίος/α είναι αυτός/ή που κάνει πράγματα ή συμμετέχει σε ομάδες και δράσεις «για τη φάση». Χωρίς να νοιάζεται για τους στόχους ή τη φιλοσοφία αυτού με το οποίο εμπλέκεται. Πχ. στις θεατρικές ομάδες, φασαιος είναι κάποιος που δεν θα έρχεται σε πρόβες, θα αργεί κλπ, αλλά θα σκάει σε όλα τα πάρτι και τις εξόδους
Φασαίος πχ. είναι και εκείνος που συμμετέχει σε εκδρομές οπαδών με λεωφορείο σε εκτός έδρας για να πίνει μπάφους και μόνο χωρίς να νοιάζεται για την ομάδα, την εξέδρα και πάει λέγοντας».
Υπάρχουν όμως και ουδέτεροι ορισμοί, όπως στο Βικιλεξικό: αυτός που κοινωνικά και πολιτισμικά κινείται και δρα αποκλειστικά εντός μιας «φάσης», δηλαδή εντός ενός συνόλου ανθρώπων που έχουν παρόμοιες συμπεριφορές οι οποίες θεωρούνται εναλλακτικές, χωρίς ωστόσο να είναι περιθωριακές, που συχνάζουν σε συγκεκριμένα μαγαζιά, που έχουν κοινούς ενδυματολογικούς κώδικες, μουσικές προτιμήσεις κλπ.
Κάπως διαφορετικός και πολύ εκτενέστερος ο ορισμός στο slang.gr, από το 2016:
«Ο φέρων τα χαρακτηριστικά γνωρίσματα μιας ομάδας συνήθως εναλλακτικής και αντεργκράουντ αλλά ταυτόχρονα ίν.
Ο φασαίος δηλαδή δε μπορεί να ανήκει σε μια αφανή εναλλακτική ομάδα με λίγους υποστηρικτές. Αντιθέτως, ανήκει σε ομάδες που ενώ αυτοχαρακτηρίζονται αντεργκράουντ, τα εξωτερικά τους γνωρίσματα υιοθετήθηκαν από πολλούς καταλήγοντας έτσι μέινστριμ (βλέπε μούσι, τατού).
Η ιδιότητα του φασαίου ωστόσο δεν περιορίζεται στα εξωτερικά χαρακτηριστικά γνωρίσματα αλλά στο γενικότερο άτιτιουντ. Ο φασαίος απαντάται σε συγκεκριμένα μαγαζιά-στέκια όπου συχνάζουν άλλα άτομα «της φάσης του», έχει συμβατά μουσικά ακούσματα με «τη φάση», πηγαίνει διακοπές σε συγκεκριμένα μέρη κλπ.
Τελευταίο και σημαντικότερο, η ιδιότητα του φασαίου δε συνίσταται στην εξωτερική εμφάνιση και στο άτιτιουντ από μόνα τους αλλά στην έλλειψη κοινωνικής ζωής και προσωπικότητας εκτός «της φάσης του». Ο φασαίος ζει, αναπνέει και τρέφεται μέσα από «τη φάση» και δε μπορεί να υπάρξει χωρίς αυτή. Έτσι, ακόμα και αν κάποιος φέρει κάποια εξωτερικά χαρακτηριστικά γνωρίσματα φασαίου, εάν κινείται με την ίδια ευκολία έξω από τον φασαίικο κοινωνικό κύκλο, εάν έχει άλλα πράγματα και ασχολίες που τον γεμίζουν πέρα από αυτόν, δε μπορεί να χαρακτηριστεί εξολοκλήρου φασαίος».
Συμπέρασμα
Δηλαδή, θα τολμήσω να πω, ότι φασαίος είναι ο μη απολογητικός, ανέμελος «ξάδελφος» αυτού που στα '90s λέγαμε "fashion victim".
Συμπεράσματα σκόρπια
Αν πήγες στον Χελμό καλοκαιριάτικα, αν και κατά βάθος προτιμούσες να πας σε μια παραλία, μάλλον είσαι φασαίος. Αν αποφάσισες να ακούσεις queer trap (τυχαίο subgenre), επειδή κάποιοι στα σόσιαλ με αρκετούς followers λένε πως η queer trap είναι το πιο κουλ πράγμα εκεί έξω, τότε μάλλον είσαι φασαίος.
Αν το γύρισες στον βιγκανισμό, αλλά μέσα σου υποφέρεις, επίσης είσαι φασαίος. Και μεταξύ μας, αξίζει να το χαίρεσαι αυτό. Χωρίς εσένα, μια ολόκληρη βιομηχανία (που έχει να κάνει με εστίαση, θεάματα, ταξίδια, οτιδήποτε) δεν θα είχε πελατεία.
Ακολουθήστε το Reader.gr στα Google News για να είστε πάντα ενημερωμένοι για όλες τις ειδήσεις από την Ελλάδα και τον κόσμο.