«Θα χρησιμοποιώ τη θεραπεία για να βοηθήσω τους ασθενείς κατά τη δύναμη και την κρίση μου, αλλά ποτέ για να βλάψω ή να αδικήσω». Αυτά είναι κάποια από τα λόγια που λένε οι γιατροί στον όρκο του Ιπποκράτη.
Ωστόσο, οι γιατροί είναι άνθρωποι και κάποιες φορές κάνουν λάθη. Λάθη που σε κάποιες περιπτώσεις τα «βλέπει» μόνο το... χώμα.
Στην αρχή της ανάπτυξης της επιστήμης της ιατρικής, υπήρχαν περιπτώσεις όπου οι θεραπείες για βαριές αρρώστιες ήταν θανατηφόρες. Χαρακτηριστικό παράδειγμα η θεραπεία που είχε δοθεί κατά τη διάρκεια επιδημίας πανώλης το 1660 στο Λονδίνο.
Τότε, η θεραπεία ήταν ο καπνός. Γυναίκες, άνδρες, ηλικιωμένοι, ακόμη και παιδιά προτρέπονταν από τους γιατρούς να... καπνίζουν συνεχώς τσιγάρα για να καθαρίσουν τον αέρα, με σκοπό να περιοριστεί η διασπορά.
Μάλιστα, το 1700 ο καπνός ήταν επίσης «φάρμακο» για όποιον πνιγόταν! Συγκεκριμένα, εισήγαγαν με τρόμπα καπνό στον πρωκτό με σκοπό να σώσουν τα θύματα.
Γέννα με πριόνι
Η συμφυσιοτομή είναι μια χειρουργική επέμβαση που αποτελείται από ανατομή της ηβικής σύμφυσης με σκοπό την αύξηση της διαμέτρου της λεκάνης και τη διευκόλυνση του τοκετού. Χρησιμοποιείται σε περιπτώσεις που το κεφάλι του εμβρύου είναι πολύ μεγάλο και δεν μπορεί να περάσει από τη λεκάνη της μητέρας.
Κατά τη διάρκεια της επέμβασης, ο χειρουργός κάνει μια μικρή τομή πάνω από την ηβική σύμφυση (την ένωση των δύο ηβικών οστών) και την κόβει για να διαχωρίσει ελαφρώς τα οστά της πυέλου. Αυτό επιτρέπει την αύξηση της διαμέτρου της λεκάνης κατά 2-3 εκατοστά.
Η συμφυσιοτομή έχει χρησιμοποιηθεί αρκετά ευρέως στο παρελθόν αφού δεν γίνονταν καισαρικές. Οι γιατροί χρησιμοποιούσαν ένα εργαλείο που παραπέμπει σε πριόνι για να κάνουν την επέμβαση στα αρχικά στάδια.
Πολλές γυναίκες έχασαν τη ζωή τους λόγω μολύνσεων αλλά και άλλων προβλημάτων που ανέκυψαν μετά την συμφυσιοτομή στην οποία είχαν υποβληθεί. Σήμερα, η συμφυσιοτομή γίνεται εξαιρετικά σπάνια.
Καρκινογόνο φάρμακο
Το 1900 οι γιατροί ανακάλυψαν πως μικρές ποσότητες ραδίου μπορούσαν να θεραπεύσουν κάποιες μορφές καρκίνου. Χωρίς να γνωρίζουν πως οι μεγάλες ποσότητες είναι θανατηφόρες, οι γιατροί ξεκίνησαν να συνταγογραφούν μεγάλες ποσότητες ραδίου για τα... πάντα, ακόμη και μικροτραυματισμούς.
Το ράδιο θεωρήθηκε «θαυματουργό» και μπήκε σε σοκολάτες, ροφήματα, οδοντόπαστες, καλλυντικά, ακόμη και στικ κεριών τα οποία διαφημίζοντας ως διεγερτικά για τους άνδρες. Στη σύγχρονη ιατρική και μετά από αρκετούς νεκρούς, το ράδιο θεωρείται ως καρκινογόνο.
Το 1927 όταν ο αθλητής Eben Byers τραυματίστηκε ο γιατρός του συνταγογράφησε «Radithor», ένα ρόφημα με ράδιο που θεράπευε εκείνη την εποχή τα... πάντα. Ο Byers θα έπινε Radithor καθημερινά για τρία χρόνια, μέχρι που διαπίστωσε πως το σαγόνι του εμφάνιζε σημάδια σήψης. Όταν πέθανε, η Wall Street Journal δημοσίευσε άρθρο στο οποίο υποστήριζε ότι το ράδιο θεράπευε μέχρι τη στιγμή που... ξεριζώθηκε το σαγόνι του από τον καρκίνο.
Η περίπτωσή του Byers ήταν η αρχή του τέλους για τα προϊόντα με ράδιο. Ωστόσο, ο δημιουργός του Radithor, William J Bailey, όταν ερωτήθηκε για την περίπτωση του Byers υποστήριξε πως έπινε περισσότερο από όλους και δεν έπαθε κάτι. Σε λίγα χρόνια από τη δήλωση, πέθανε από λευχαιμία...
Τρυπάνι στον εγκέφαλο
Περί τα μέσα του 20ου αιώνα τα ψυχιατρεία ήταν ασφυκτικά γεμάτα με αποτέλεσμα ο Αμερικανός νευρολόγος Γουόλτερ Τζάκσον Φρήμαν να εφαρμόσει μία τροποποιημένη μορφή της λοβοτομής την οποία ονόμασε «προμετωπιαία λοβοτομή».
Ο ίδιος ανακάλυψε ότι η πρόσβαση στον μετωπιαίο φλοιό μέσω της κόγχης του ματιού δεν ήταν εφικτή και ξεκίνησε να πειραματίζεται επιχειρώντας να εισέλθει πάνω από τον βολβό του ματιού.
Μία άλλη του μέθοδος, ήταν η εκτέλεση του «τρυπανισμού» από την περιοχή του αφτιού, με απότομο χτύπημα του τρυπανιού με ένα μικρό σφυρί στο μετωπιαίο φλοιό.
Οι βάρβαρες λοβοτομές την εποχή που εφαρμόζονταν θεωρούνταν ως επαναστατική μέθοδος της νευροχειρουργικής επειδή ήταν φθηνές, ανώδυνες και δεν απαιτούνταν να γίνουν τομές στο κρανίο.
Ο Φρήμαν ήταν... ροκ σταρ με τις εφημερίδες να τον κυνηγούν για μία συνέντευξη. Ο ίδιος λάτρευε την προσοχή και καλούσε κάμερες στα χειρουργεία. Μάλιστα, κατά τη διάρκεια λοβοτομής που έκανε στην Αϊόβα το 1951, σταμάτησε τη διαδικασία για να βγάλουν οι κάμερες φωτογραφίες και κατέστρεψε τον εγκέφαλο του ασθενούς του επειδή τράβηξε απότομα το τρυπάνι.
Στεγανωτικό στα χείλη
Το 2012, η Oneal Ron Morris από τη Φλόριντα, κατηγορήθηκε για δολοφονίες γυναικών στις οποίες είχε κάνει πλαστικές επεμβάσεις. Διαπιστώθηκε πως χρησιμοποιούσε σε χείλη, μάγουλα και οπίσθια ένα θανατηφόρο μείγμα με τσιμέντο, στεγανωτικό υλικό, παραφινέλαιο και υγρό προστασίας ελαστικών.
Απανθράκωση με ουίσκι και εγκαύματα από... αέρια
Ήταν το 1300 όταν ο βασιλιάς Κάρολος Β΄ της Ναβάρρας έπαιρνε θεραπείες για σειρά ασθενειών που τον ταλαιπωρούσαν. Μία από αυτές, ήταν το τύλιγμα του σώματός του με γάζες σαν... μούμια. Μάλιστα, οι γάζες ήταν εμποτισμένες με μπράντι. Η θεραπεία εξελισσόταν καλά μέχρι που μία από τις νοσοκόμες επιχείρησε να αλλάξει το λινό...
Η νοσοκόμα τύλιξε τον βασιλιά με τις γάζες που είχαν εμποτιστεί με μπράντι, αλλά αντί να κόψει την άκρη με ψαλίδι το έκανε με... κερί με αποτέλεσμα ο Κάρολος Β΄ της Ναβάρρας να λαμπαδιάσει εν ριπή οφθαλμού και να απανθρακωθεί. Ο θάνατός του θεωρήθηκε ως τιμωρία για όλα όσα είχε κάνει στους πολίτες. Άλλωστε, είχε το ψευδώνυμο «Κάρολος ο κακός».
Άξιο αναφοράς είναι ένα περιστατικό που έλαβε χώρα στο Τόκιο το 2016 όταν μία γυναίκα υποβαλλόταν σε χειρουργείο με λέιζερ όταν... αερίστηκε και έπιασε φωτιά με αποτέλεσμα να υποστεί εγκαύματα στα πόδια της. Υποβλήθηκε σε χειρουργείο και ανέρρωσε, ενώ κόντεψε να... πεθάνει από την ντροπή της.
Ασφυξία λόγω... ροχαλητού
Η 30χρονη Tina Christopherson από τη Βρετανία πίστευε πως είχε καρκίνο στο στομάχι και έπινε 15 λίτρα νερό την ημέρα θεωρώντας ότι θα «καθαρίσει» το σώμα της. Αλλά πέθανε εξαιτίας υπονατριαιμίας το 1977.
Ο 26χρονος Mark Gleeson από τη Βρετανία ροχάλιζε επί σειρά ετών και επιχείρησε να το σταματήσει βάζοντας στη μύτη του... ταμπόν με αποτέλεσμα να πνιγεί στον ύπνο του τo 1996.
Ο... φονικός μαγνητικός τομογράφος
Τον Ιανουάριο του 2023, ο Leandro Mathias de Novaes από το Σάο Πάολο της Βραζιλίας πήγε με τη μητέρα του για μαγνητική τομογραφία και οι νοσηλευτές του έδωσαν οδηγίες να αφαιρέσει όλα τα μεταλλικά αντικείμενα πριν μπει.
Ωστόσο, επέλεξε να κρατήσει το... όπλο στο παντελόνι του και μόλις ο μαγνητικός άνοιξε, ο μαγνήτης τράβηξε το όπλο το οποίο άρχισε να πυροβολεί με αποτέλεσμα να τον τραυματίσει στην κοιλιά. Ο Leandro χειρουργήθηκε αμέσως αλλά εξέπνευσε μετά από λίγες εβδομάδες νοσηλείας.
Ακόμη ένα τραγικό περιστατικό σε μαγνητικό τομογράφο έγινε το 2001, όταν ένα 6χρονο αγοράκι από τη Νέα Υόρκη καταπλακώθηκε από αμπούλα οξυγόνου που είχε ξεχαστεί μέσα στον μαγνητικό. Μόλις τέθηκε σε λειτουργία, ο μαγνήτης τράβηξε την αμπούλα προς το παιδί.
Ο Rajesh Maru από το Μουμπάι της Ινδίας μετέφερε φιάλη οξυγόνου στο δωμάτιο όπου ο μαγνητικός τομογράφος ήταν σε λειτουργία. Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα να τον «ρουφήξει». Ο Rajesh δεν εργαζόταν στο νοσοκομείο, αλλά είχε μεταβεί για να επισκεφτεί τον θείο του όταν ένας νοσηλευτής του ζήτησε να μεταφέρει στο δωμάτιο το οξυγόνο.
Άξιο αναφοράς είναι πως ο μαγνητισμός που δημιουργεί ένας μαγνητικός τομογράφος είναι 200 φορές ισχυρότερος από ένα μαγνητάκι ψυγείου και 15.000 φορές ισχυρότερος από το μαγνητικό πεδίο της γης. Οπότε οποιοδήποτε μέταλλο υπάρχει δίπλα σε μαγνητικό τομογράφο κινείται με ισχυρότατη δύναμη.
Το γρηγορότερο νυστέρι
Το 1840 ο Robert Liston ήταν γνωστός ως ο πιο γρήγορος χειρούργος στην Αγγλία. Οι ακρωτηριασμοί που έκανε είχαν θεατές και λέγεται πως ένας ακρωτηριασμός ποδιού του έπαιρνε περίπου 2,5 λεπτά.
Ωστόσο, σε έναν ακρωτηριασμό ποδιού άνδρα με θεατές, αφού ζήτησε να τον χρονομετρήσουν, σκότωσε κόσμο! Με μία αδέξια κίνηση του χεριού του, μετά τον ακρωτηριασμό του ποδιού έκοψε και τα δάχτυλα του βοηθού του.
Πριν προλάβει να συνειδητοποιήσει τι συνέβη, έβγαλε και πάλι επιπόλαια το αιχμηρό εργαλείο από το σώμα του άνδρα, πετυχαίνοντας αυτή τη φορά το φράκο ενός θεατή. Και μπορεί να μην τραυματίστηκε από το μαχαίρι αλλά έπαθε ανακοπή και πέθανε από το σοκ. Εν τέλει ο ασθενής και ο βοηθός κατέληξαν λίγο καιρό μετά εξαιτίας των μολύνσεων από τις πληγές.
Οι τρεις θάνατοι κατά τη διάρκεια μίας επέμβασης αποτέλεσαν ένα τραγικό ρεκόρ. Ειρωνικά έλεγαν ότι επρόκειτο για τη μοναδική επέμβαση με ποσοστό θνητότητας 300%.
Παρά τα ατοπήματα έμεινε στην Ιστορία ως ένας από τους πρωτοπόρος χειρούργους. Το 1846 έγινε ο πρώτος γιατρός που εκτέλεσε με επιτυχία χειρουργική επέμβαση χρησιμοποιώντας την καινοτόμο μέθοδο της αναισθησίας.
Η άτυχη συγγραφέας
Η συγγραφέας Margaret Wise Brown χειρουργήθηκε το 1952 στη Νίκαια της Γαλλίας για σκωληκοειδίτιδα. Πριν πάρει εξιτήριο σήκωσε το πόδι της για να δει πως νιώθει. Η ίδια θεωρούσε πως ήταν καλά αλλά λίγους μήνες μετά εξέπνευσε κατά τη διάρκεια περιοδείας που έκανε στη Γαλλία. Είχε σχέση ο θάνατος με την επέμβαση;
Ναι, διότι αποδείχτηκε πως είχε θρόμβο στο πόδι της χωρίς να το γνωρίζει. Και όταν το σήκωσε πριν το εξιτήριο και ενώ είχε χειρουργηθεί, ο θρόμβος άρχισε να μετακινείται με αποτέλεσμα μετά από κάποιους μήνες να καταλήξει στην καρδιά της.
Ακολουθήστε το Reader.gr στα Google News για να είστε πάντα ενημερωμένοι για όλες τις ειδήσεις από την Ελλάδα και τον κόσμο.
