Μενού

Παγκόσμια μέρα τηλεόρασης: Η επινόηση ενός αγρότη, που κατέκτησε τον κόσμο

tileoraseis
Shutterstock
  • Α-
  • Α+

Το 1996 ο τότε γενικός γραμματέας του ΟΗΕ, Μπούτρος Γκάλι, παίρνει την πρωτοβουλία για τη δημιουργία του Α’ Παγκόσμιου Φόρουμ Τηλεόρασης, που έγινε στη Νέα Υόρκη στις 21 και 22 Νοεμβρίου. Προς τιμήν του, η 21η Νοεμβρίου καθιερώνεται ως Παγκόσμια Μέρα Τηλεόρασης. Μια μέρα του χρόνου, αφιερωμένη στην ανατρεπτική εφεύρεση, που έγινε κομμάτι της ζωής για όλες τις μέρες του χρόνου κι επηρεάζει τις ζωές των ανθρώπων σε όλα τα μήκη και τα πλάτη του πλανήτη...

Ο εφευρέτης, που δεν την έβαλε ποτέ στο σπίτι του

Η γέννηση της τηλεόρασης έχει το δικό της ενδιαφέρον. Ήδη από τις αρχές του 19ου αιώνα, πολλοί επιστήμονες πειραματίζονταν στη προσπάθεια αναπαραγωγής εικόνων. Οι πρώτοι που κατάφεραν να παρουσιάσουν επιτυχείς τηλεοπτικές μεταδόσεις τη δεκαετία του 1920 ήταν ο Σκωτσέζος John Logie Baird και ο Αμερικανός Charles Francis Jenkins.

Τότε ακόμα οι τηλεοράσεις ήταν μηχανικές και οι εικόνες αναπαράγονταν μέσα σε 30 γραμμές χωρίς να μπορούν να διακριθούν λεπτομέρειες. Παράλληλα, όμως, με την ανάπτυξη της μηχανικής τηλεόρασης (που δεν της έμελλε τελικά να έχει μεγάλο μέλλον), είχε ήδη εφευρεθεί η ηλεκτρονική τηλεόραση από έναν 21χρονο, τον Philo Taylor Farnsworth, ο οποίος το 1927 δημιούργησε ένα σύστημα, που μπορούσε να καταγράψει κινούμενες εικόνες και να τις μεταδώσει μέσω ραδιοκυμάτων σε διαφορετικές συσκευές.

Ο εμπνευστής της εφεύρεσης που άλλαξε τις ζωές των ανθρώπων δεν έθρεψε τελικά τις δάφνες της επινόησής του. Γεννημένος αγρότης, με προδιαγεγραμμένο μέλλον να ασχοληθεί με τις καλλιέργειες, κατάφερε να μπει στα 15 του στο Πανεπιστήμιο και να συγκεντρώσει στα 21 του τους οικονομικούς επενδυτές που θα υποστήριζαν την εφεύρεσή του.

Διαβάστε ακόμη: Όταν η τηλεόραση έγινε έγχρωμη στην Ελλάδα και στον κόσμο

Η RCA (Radio Corporation of America) διεκδίκησε την πατρότητα της εφεύρεσης, βασιζόμενη σε ιδέα διαβίβασης δεδομένων που είχε κατοχυρώσει υπάλληλος της, όμως ηττήθηκε στα δικαστήρια. Το 1938 βγαίνει στην αμερικανική αγορά η πρώτη ηλεκτρονική τηλεόραση, όμως η παραγωγή της διακόπηκε λόγω του Β’ Παγκοσμίου πολέμου. Μετά τον πόλεμο, οι προηγούμενες κατοχυρώσεις είχαν λήξει και η RCA πρόλαβε να αρπάξει την ευκαιρία και τα δικαιώματα της εφεύρεσης. Η συμμετοχή του νεαρού εφευρέτη στην ιστορία της έληξε άδοξα, ενώ ο μύθος λέει πως ποτέ στη συνέχεια της ζωής του δεν δέχτηκε να βάλει τηλεόραση στο σπίτι του.

Τηλεόραση παντού και για όλους

tv
Συσκευή τηλεόρασης τη δεκαετία του 1950 στην ΕΣΣΔ | Shutterstock

Όχι πως αυτό επηρέασε τη δυναμική εξέλιξή της τα επόμενα χρόνια. Από το 1955 απέκτησε τηλεχειριστήριο, που επέτρεπε να την ανοιγοκλείνεις και να αλλάζεις κανάλι, ενώ το 1941 μετέδωσε στο κοινό την πρώτη διαφήμιση (παίχτηκε στο NBC και αφορούσε ένα ρολόι).

Ιστορική στιγμή για την πορεία της στάθηκε η 25η Ιουνίου 1951, όταν το CBS μετέδωσε για πρώτη φορά εικόνα με χρώμα, την οποία ουσιαστικά ουδείς μπορούσε να δει, καθώς όλοι είχαν ασπρόμαυρες συσκευές. Η έγχρωμη τηλεόραση καθιερώθηκε τελικά τη δεκαετία του ‘60, πρώτα στην Αμερική, αργότερα και στην Ευρώπη.

Κι ύστερα η τηλεόραση μπήκε σε κάθε σπίτι -αρκεί να υπήρχε ηλεκτρικό. Χαρακτηριστικό είναι ότι στο τέλος της δεκαετίας του ‘80 λειτουργούν στην Αμερική 1300 τηλεοπτικοί σταθμοί, ενώ το 98% των αμερικανικών νοικοκυριών έχει στο καθιστικό του τηλεόραση -συνήθως σκεπασμένη με σεμεδάκι, κατά την ελληνική παράδοση της εποχής…

Το πρώτο δίωρο ελληνικό πρόγραμμα

Οι πρώτες βάσεις για το ξεκίνημα της ελληνικής τηλεόρασης μπαίνουν το 1951, όταν με τον νόμο 1663 προβλέπεται η ίδρυση και λειτουργία ραδιοτηλεοπτικών σταθμών των Ενόπλων Δυνάμεων – όρος που καταργείται 15 χρόνια αργότερα. Παράλληλα προβλέπεται και η λειτουργία της Υπηρεσίας Ενημέρωσης Ενόπλων Δυνάμεων (ΥΕΝΕΔ) που θα είχε την αρμοδιότητα για την εγκατάσταση και λειτουργία ραδιοτηλεοπτικών σταθμών.

Διαβάστε ακόμη: ΤΕΔ: Η τηλεόραση που γέννησε τη Λούφα και Παραλλαγή

Στις αρχές της δεκαετίας του ’60 ξεκινά η πειραματική μετάδοση τηλεοπτικών εκπομπών στη Θεσσαλονίκη, με τον πρώτο πειραματικό σταθμό ελληνικής τηλεόρασης να λειτουργεί το 1961 στο πλαίσιο της Διεθνούς Έκθεσης Θεσσαλονίκης.

Η επίσημη έναρξη όμως γίνεται στις 23 Φεβρουαρίου 1966, από τον πειραματικό σταθμό τηλεόρασης του ΕΙΡ (Εθνικό Ίδρυμα Ραδιοφωνίας) με πρώτη παρουσιάστρια την Ελένη Κυπραίου και συντονιστή το δημοσιογράφο Γεώργιο Κάρτερ στις 6.30 το απόγευμα. Ασπρόμαυρη φυσικά και με μικρή εμβέλεια. Το περίπου δίωρο απογευματινό πρόγραμμα περιλάμβανε διεθνή επίκαιρα, ένα γυναικείο μαγκαζίνο με τίτλο “Για σας κυρία μου” κι ένα ταξιδιωτικό ντοκιμαντέρ για την Αυστραλία και αφιέρωμα στον Άγγλο γλύπτη Χένρι Μουρ.

Ταξίδια στον κόσμο και στο φεγγάρι

Οι πρώτες εκπομπές είχαν ως αποτέλεσμα την πώληση περίπου 2.000 συσκευών μέσα στον πρώτο μήνα. Το κοινό μαγεύεται από τη μαγική μικρή ασπρόμαυρη οθόνη, που του δίνει τη δυνατότητα να ταξιδέψει μέχρι το φεγγάρι και να παρακολουθήσει τα βήματα του Νιλ Άρμστρονγκ στη Σελήνη τον Ιούλιο του 1969.

Το 1970 το Εθνικό Ίδρυμα Ραδιοτηλεόρασης μετεξελίσσεται σε Εθνικό Ίδρυμα Ραδιοφωνίας και Τηλεόρασης (Ε.Ι.Ρ.Τ) και από το 1975, μετατρέπεται σε Ελληνική Ραδιοφωνία Τηλεόραση (ΕΡΤ). Το κεφάλαιο ιδιωτική τηλεόραση ανοίγει το 1989 με πρώτους ιδιωτικούς σταθμούς το Mega και τον ΑΝΤ1, κι η ελληνική τηλεόραση περνά στην ψηφιακή της εποχή το 1994 με την εμφάνιση του συνδρομητικού Filmnet.

ant1
megachannel

Το τρισδιάστατο μέλλον

Και κάπως έτσι, φτάνουμε στο σήμερα. Σε μια τηλεόραση, που ως συσκευή έχει μετατραπεί σε ένα κομψό, ποικίλων διαστάσεων και δυνατοτήτων προϊόν τεχνολογίας, με απεριόριστες δυνατότητες

Παράλληλα, έχει εξελιχθεί σε ένα κυρίαρχο μέσο με ανυπολόγιστη επιρροή στον τρόπο ζωής των ανθρώπων του 21ου αιώνα -με όλα τα θετικά, αλλά και τα αρνητικά, που αυτό συνεπάγεται. Παρούσα πια όχι μόνο σε κάθε σπίτι, αλλά και σε κάθε δωμάτιο, σε κάθε τσέπη, όπου υπάρχει κινητό. Κατάφερε να μην κινδυνεύσει, αλλά να αξιοποιήσει προς όφελος της την εξελιγμένη ψηφιακή τεχνολογία, ώστε να μπορεί να ικανοποιήσει κάθε προσδοκία, να ανταγωνιστεί ακόμα και τη βαριά σαν ιστορία, βιομηχανία θεάματος του κινηματογράφου, που κάποτε προκαλούσε δέος.

3d-tv
Shutterstock

Σήμερα οι τηλεοράσεις έχουν όμορφη σχεδίαση, είναι λεπτές, τεράστιες, συνδέονται ασύρματα με το Διαδίκτυο με παιχνιδομηχανές και μπορούν να προσφέρουν ατέλειωτες ώρες ψυχαγωγίας ή ενημέρωσης. Μπορούν να διαμορφώσουν τάσεις και να δημιουργήσουν ανάγκες, να κρατήσουν συντροφιά, να μεταδώσουν σε κάθε γωνιά του πλανήτη τη φρίκη του πολέμου ή την πολυτέλεια ενός βασιλικού γάμου, μπορούν να μπουν σε κρεβατοκάμαρες και πολιτικά γραφεία, να κάνουν κάθε θεατή μάρτυρα σε καταστροφές ή βραδιές Όσκαρ…

Όσο για το μέλλον της τηλεόρασης, προβλέπεται συναρπαστικό. Με οθόνες πάχους χαρτιού και μεγέθους τοίχου, που δεν θα χρειάζονται καν τηλεχειριστήριο (μόνο φωνή) και θα μεταδίδουν τρισδιάστατες εικόνες. Είναι άλλωστε μικρή ακόμα. Επισήμως δεν έχει καν κλείσει τα 100...

Google News

Ακολουθήστε το Reader.gr στα Google News για να είστε πάντα ενημερωμένοι για όλες τις ειδήσεις από την Ελλάδα και τον κόσμο.