Το Qatar Gate συγκλονίζει συθέμελα το ευρωπαϊκό οικοδόμημα με τους πρωταγωνιστές του να βρίσκονται στα κελιά των βελγικών φυλακών αναμένοντας την κρίση της Δικαιοσύνης. Εκτός όμως από τη σκοτεινή πλευρά του σκανδάλου, με την έρευνα για διαδρομές του «μαύρου» χρήματος να βρίσκονται σε πλήρη εξέλιξη, η εξάρθρωση της πολιτικής «εγκληματικής οργάνωσης» αποκαλύπτει και πρόσωπα, που είναι σταθερά στην αντίπερα όχθη έχοντας ως αποστολή τους την πάταξη της διαφθοράς. Και αν τα φώτα των μεγάλων διεθνών Μέσων Ενημέρωσης στράφηκαν δικαιωματικά στον επικεφαλής εισαγγελέα της επιχείρησης «καθαρά χέρια» Μισέλ Κλες, πίσω από την υποδειγματική σε σχεδιασμό και εκτέλεση έρευνα για το Qatar Gate είναι ένας ολόκληρος μηχανισμός, που έδρασε με απόλυτη μυστικότητα μέχρι και την ώρα των συλλήψεων.
Οι «αδιάφθοροι» της Ομοσπονδιακής Δικαστικής Αστυνομίας του Βελγίου έχουν κάθε λόγο να είναι ικανοποιημένοι μέσα στο γενικότερο κλίμα έντονου προβληματισμού, που επικρατεί αυτές τις μέρες στις Βρυξέλλες. Πρόκειται για την ελίτ των βελγικών αρχών καταστολής, που χρησιμοποιούν όλα τα διαθέσιμα μέσα προκειμένου να καταπολεμήσουν το οργανωμένο έγκλημα ανεξάρτητα από τη μορφή του διεξάγοντας σύνθετες έρευνες και παρέχοντας υποστήριξη και τεχνογνωσία σε ολόκληρη τη βελγική Αστυνομία καθώς και στους εθνικούς και διεθνείς εταίρους της.
Μέχρι σήμερα δεν έχει δοθεί απάντηση στο ερώτημα εάν η σύλληψη των κεντρικών προσώπων του Qatar Gate ανήμερα της παγκόσμιας ημέρας κατά της διαφθοράς ήταν τυχαία ή αποτελεί ένα ξεκάθαρο μήνυμα προς κάθε κατεύθυνση. Σε κάθε περίπτωση, το στίγμα των προθέσεων της Ομοσπονδιακής Δικαστικής Αστυνομίας αποκαλύπτοντας άγνωστες πτυχές του δύσκολου έργου της φρόντισε να δώσει τη μέρα εκείνη ο επικεφαλής επιθεωρητής της ομάδας κατά της διαφθοράς Φραντς Βάντελουκ.
Ποια είναι η ειδική ομάδα των Βέλγων
Πρόκειται για τον πρώτο επίτροπο, ερευνητή και αναπληρωτή προϊστάμενο στο κεντρικό γραφείο για την Καταστολή της Διαφθοράς (OCRC) στις Βρυξέλλες, ερευνητικό τμήμα της Διεύθυνσης για την Καταπολέμηση του Σοβαρού και Οργανωμένου Εγκλήματος (DJSOC). Τα στελέχη της υπηρεσίας αυτής, που χειρίστηκαν την υπόθεση Καϊλή-Παντσέρι χωρίς να υπάρξει η παραμικρή διαρροή, έχουν μεγάλη εμπειρία τόσο στις ανακρίσεις, όσο και στις υποκλοπές αλλά ευρύτερα σε όλες τις άλλες τεχνικές έρευνας. Και αυτό γιατί, όπως εξηγεί ο Φραντς Βάντελουκ, η διαφθορά είναι ένα έγκλημα, που είναι δύσκολο να αποδειχτεί, καθώς τα εμπλεκόμενα μέρη έχουν συμφέρον να μη μιλήσουν καλύπτοντας με αυτό τον τρόπο τις παράνομες πράξεις τους.
Ειδικότερα, η μεγαλύτερη δυσκολία εντοπίζεται στη χαρτογράφηση της ταμειακής ροής, όπως ακριβώς συμβαίνει και στην υπόθεση των χρημάτων, που βρέθηκαν στο σπίτι της Εύας Καϊλή. Ενα περίπλοκο θέμα, που απαιτεί εξειδικευμένους ερευνητές, κυρίως οικονομικούς εμπειρογνώμονες. Για το λόγο αυτό, στο γραφείο Καταστολής της Διαφθοράς έχουν αποσπαστεί εμπειρογνώμονες από την Ομοσπονδιακή Οικονομική Υπηρεσία του βελγικού κράτους, γεγονός, που αναδεικνύει τη σημασία της ομαδικότητας και της εξειδίκευσης, που είναι απαραίτητη για την εξιχνίαση τέτοιων σύνθετων υποθέσεων.
Οι 60 ερευνητές του OCRC
Η γνώση διεξαγωγής οικονομικής έρευνας είναι σαφώς ένα πλεονέκτημα, αλλά δεν χρειάζεται όλοι οι ερευνητές να κατέχουν το σύνολο των συγκεκριμένων δεξιοτήτων μέχρι και την παραμικρή λεπτομέρεια. Οι 60 ερευνητές του OCRC διεξάγουν έρευνες για διαφθορά με την ευρεία έννοια του όρου καθώς η διαφθορά με τη στενή έννοια, όπως την ορίζει ο Βέλγος επικεφαλής επιθεωρητής, αφορά σε ένα πρόσωπο, που κατέχει μια συγκεκριμένη θέση (δημόσια ή ιδιωτική) και ζητά ή αποδέχεται ένα δώρο ή πλεονέκτημα οποιουδήποτε είδους, με σκοπό να εκτελέσει ή να απέχει από την εκτέλεση μιας πράξης, που εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής των καθηκόντων του. Το «ζήτημα ή η αποδοχή» είναι αυτό, που κάνει τη διαφορά μεταξύ ενεργητικής δωροδοκίας (προσφέροντας κάτι) και παθητικής δωροδοκίας (αποδοχή δώρου ή πλεονεκτήματος). Ο όρος «διαφθορά» περιλαμβάνει επίσης έννοιες όπως απάτη με επιδοτήσεις, απάτη με δημόσιες συμβάσεις ή παραβίαση του επαγγελματικού απορρήτου.
Τα τελευταία χρόνια το κεντρικό γραφείο Καταστολής της Διαφθοράς της Ομοσπονδιακής Δικαστικής Αστυνομίας του Βελγίου έρχεται αντιμέτωπο, στο 80% περίπου των καταγγελιών, με πράξεις διαφθοράς προσώπων, που ασκούν δημόσιο λειτούργημα σε όλες τις βαθμίδες της ιεραρχίας στη δημόσια ζωή. Το αδίκημα αυτό όμως, που υπονομεύει τους θεσμούς και τη Δημοκρατία, δεν μπορεί να μείνει ατιμώρητο και για να οδηγηθούν οι υπεύθυνοι στη Δικαιοσύνη απαιτείται συνεργασία όλων των ελεγκτικών μηχανισμών. Στο πλαίσιο αυτό, όταν ένας έλεγχος του OCRC αποκαλύψει πιθανά νομικά αδικήματα ζητείται ενημέρωση από το αρμόδιο νομικό τμήμα. Στη συνέχεια συντάσσεται αρχική έκθεση και ενημερώνεται ο ομοσπονδιακός εισαγγελέας και η εισαγγελία των Βρυξελλών, εάν τα αδικήματα έχουν διαπραχθεί στην πρωτεύουσα, ή οι κατά τόπους εισαγγελικές αρχές καθώς το κεντρικό γραφείο έχει εθνική διερευνητική δικαιοδοσία.
Ψάχνουν και τους στημένους αγώνες
Οι Βέλγοι «αδιάφθοροι» όμως εκτός από φακέλους καταγγελιών «ξεσκονίζουν» κάθε ενδιαφέρουσα πληροφορία, που διακινείται στο διαδίκτυο και στα μέσα ενημέρωσης και μπορεί να αξιοποιηθεί μέσω ενός πολυπλόκαμου δικτύου πληροφοριοδοτών αλλά και απλών πολιτών. Παράλληλα με την πολιτική διαφθορά, η συγκεκριμένη υπηρεσία είναι επιφορτισμένη με την πάταξη παράνομων πράξεων στο χώρο του αθλητισμού, όπως «στημένοι» αγώνες, ενώ αυτή τη στιγμή διερευνά περίπου 30 υποθέσεις ναρκωτικών, στις οποίες εμπλέκονται άτομα, που κατέχουν δημόσια αξιώματα: Τελωνειακοί, δημοτικοί υπάλληλοι, λιμενικοί αλλά και αστυνομικοί, οι οποίοι έναντι οικονομικών ανταμοιβών παρέχουν υπηρεσίες στη βελγική μαφία των ναρκωτικών.
Στο μεταξύ, η εξιχνίαση του Qatar Gate αποτελεί την πρώτη μεγάλη επιτυχία της βελγικής αστυνομίας από την έναρξη της εφαρμογής του «Σχεδίου Εθνικής Ασφάλειας 2022-2025» τον περασμένο Μάρτιο. Το νέο σχέδιο έχει τίτλο, «Μια ανθεκτική Ολοκληρωμένη Αστυνομία, στην υπηρεσία της κοινωνίας», συνοψίζοντας την ουσία της αστυνόμευσης στο Βέλγιο τα επόμενα χρόνια: Ολες οι αστυνομικές υπηρεσίες στο πλαίσιο της ολοκληρωμένης αστυνομίας διασφαλίζουν την ασφάλεια όλων και συνεργάζονται αποτελεσματικά για το σκοπό αυτό σε όλα τα επίπεδα εξουσίας. Αυτή η συνεργασία δεν περιορίζεται μόνο στις υπηρεσίες ασφαλείας, αλλά σχετίζεται και με την κοινωνικο-προληπτική προσέγγιση των περιφερειακών υπηρεσιών. Το «Σχέδιο Εθνικής Ασφάλειας 2022-2025» αποτελείται από δύο κύρια κεφάλαια: Οριζόντια θέματα και φαινόμενα ασφάλειας. Τα οριζόντια θέματα αφορούν στη λειτουργία της αστυνομίας ενώ τα φαινόμενα ασφαλείας συνδέονται με την αστυνομική προσέγγιση με στόχο την αποτελεσματική καταπολέμηση των νέων τάσεων του εγκλήματος, που οδηγούν σε ανασφάλεια.
Ακολουθήστε το Reader.gr στα Google News για να είστε πάντα ενημερωμένοι για όλες τις ειδήσεις από την Ελλάδα και τον κόσμο.
