Στις 15 Ιουλίου του 2006, μια νέα πλατφόρμα, η οποία βασιζόταν στη λογική των sms και χρησίμευε κυρίως στο να μπορούν οι χρήστες της να μένουν ενήμεροι για το τι έκαναν οι συνδεδεμένοι σε αυτή συνεργάτες τους κάνει την εμφάνισή της. Σήμερα, ακριβώς 17 χρόνια, μετά το ξεκίνημα της λειτουργίας της, η πλατφόρμα με το όνομα Twitter βρίσκεται στην ίσως πιο κρίσιμη καμπή της -πέρα από κάθε προσδοκία- πλούσιας ιστορίας της…
Μια απλή ιδέα, μια κυρίαρχη αυτοκρατορία
Το Twitter ξεκίνησε από μια ιδέα του μετέπειτα εκκεντρικού δισεκατομμυριούχου Τζακ Ντόρσι, ο οποίος τότε εργαζόταν στην εταιρεία podcasting Odeo. Οραματίστηκε τη δημιουργία μιας πλατφόρμας, στην οποία οι εργαζόμενοι της εταιρίας θα μπορούσαν να επικοινωνούν μεταξύ τους, κάτι σαν μια μεγάλη και ανοιχτή «ομαδική συνομιλία». Όλα ξεκίνησαν μάλιστα σε μια παιδική χαρά, όπου η ομάδα της Odeo είχε μαζευτεί για να κάνει brainstorming…
Ο Ντόρσι μοιράστηκε την ιδέα του με τον συνιδρυτή της Odeo, Evan Williams και με τον συνέταιρό του Biz Stone, οι οποίοι του έδωσαν το πράσινο φως για να αφιερώσει περισσότερο χρόνο στο project και την ανάπτυξή του.
Στην ομάδα, υπήρξε και τέταρτος συνιδρυτής, ο Noah Glass, ο οποίος στη συνέχεια όμως εκδιώχθηκε από την εταιρεία, χωρίς να βγάλει καθόλου χρήματα. Ως ανάμνηση της συνεισφοράς του έμεινε τo bio του στην πλατφόρμα, που γράφει απλά, λιτά και περιεκτικά: «Εγώ το ξεκίνησα αυτό».
Το πρώτο tweet στα χρονικά έγινε από τον Ντόρσι στις 21 Μαρτίου 2006 κι ήταν μικρή λακωνική κι ουδέτερη ανάρτηση: “Απλώς σετάρω το twttr μου». Ποιος μπορούσε τότε να φανταστεί τι επρόκειτo να συμβεί τα επόμενα χρόνια στην πλατφόρμα, που σύντομα πήρε το όνομα Twitter (στο οποίο οι συνιδρυτές κατέληξαν ύστερα από έρευνα στο λεξικό…).
Το 2015, μέσα σε λιγότερο από 10 χρόνια, το Twitter μετρούσε ήδη 305 εκατομμύρια ενεργούς χρήστες κι ήταν ένας από τους 10 πιο δημοφιλείς ιστότοπους του Διαδικτύου. Aπό ένα μέσο για λίγους, είχε ήδη εξελιχθεί σε μια αυτοκρατορία με ισχύ κι επιρροή στις παγκόσμιες εξελίξεις.
Απογείωση με hashtag
Το πρώτο σημείο καμπής για την παγκόσμια κυριαρχία του ήταν το διαδραστικό συνέδριο South By Southwest, κατά τη διάρκειά του οποίου τα tweets ανά ημέρα ανέβηκαν από 20.000 σε 60.000.
Έχοντας λανσάρει για πρώτη φορά από το 2007 τη χρήση του όρου hashtag (για την κατηγοριοποίηση συζητήσεων και δημοσιεύσεων), γνώρισε τη μεγάλη έκρηξη την περίοδο 2009-2010, όταν το Ιράν συγκλονιζόταν από μαζικά συλλαλητήρια και συγκεντρώσεις διαμαρτυρίας. Το Twitter τότε μετατράπηκε σε ένα απίστευτο εργαλείο ενημέρωσης, με τους Ιρανούς να στέλνουν υπό το hashtag #iran όλα όσα συνέβαιναν στην χώρα τους και ο υπόλοιπος κόσμος δεν μπορούσε να μάθει.
Τα πάντα, εδώ και τώρα!
Μέσα στα πρώτα 16 χρόνια της λειτουργίας του, το Twitter κατάφερε να γίνει ένας παγκόσμιος χώρος δημόσιας συζήτησης με μεγάλη επιρροή και πάνω από 500 εκατ. μηνύματα ημερησίως. Κύρια χαρακτηριστικά του, η θεματική ποικιλία, η σύντομη και λακωνική γλώσσα (μέσα στο όριο των 140 χαρακτήρων, που το 2017 διπλασιάστηκαν) και το υπαινικτικό ύφος των tweets, που το μετατρέπουν σε ένα από τα πιο δημοφιλή μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
Εκεί μπορείς να βρεις σχεδόν τα πάντα τη στιγμή που συμβαίνουν: από βίντεο και φωτογραφίες μιας είδησης της τελευταίας στιγμής από κάθε πλευρά του πλανήτη (ακόμα κι από το Διάστημα, αν σκεφτούμε το διάσημο tweet που έστειλε ο Αμερικανός αστροναύτης Μάικ Μάσιμο τον Μάιο του 2009), μέχρι επίσημες δηλώσεις ηγετών, οι οποίοι τα τελευταία χρόνια αξιοποιούν το Twitter αντί για τα καθιερωμένα δελτία Τύπου.
Στο πέρασμα των χρόνων, προστίθενται σιγά-σιγά νέες λειτουργίες, όπως οι φωτογραφίες και τα βίντεο, ενώ οι ίδιοι οι χρήστες ενσωματώνουν στην τεχνολογία του καινοτομίες όπως τα retweets. Το Twitter έχει πλέον αποκτήσει δική του ταυτότητα κι έχει καθιερωθεί ως ένα από τα πιο σπουδαία εργαλεία του Διαδικτύου.
Fake news και ελευθερία του λόγου
Στην πορεία, όμως, τα πράγματα άλλαξαν. Το μέσο, που από τη φύση του, στάθηκε ο καλύτερος τρόπος να μάθεις σε real time τα γεγονότα (από την εκλογή Ομπάμα μέχρι το πρώτο Όσκαρ του Ντι Κάπριο), έγινε παράλληλα κι ένα αχανές πεδίο τοξικότητας, κακεντρεχών σχολίων, fake news και παραπληροφόρησης.
Η πανδημία του Covid, που έδωσε πρόσφορο έδαφος σε πάσης φύσεως θεωρίες συνωμοσίας, αλλά αι ο αποκλεισμός ηγετών όπως ο Ντόναλντ Τραμπ (κρίθηκε ότι υποκίνησε την εισβολή οπαδών του στο Καπιτώλιο), που κατά τον ίδιο τον εμπνευστή του Twitter, Τζακ Ντόρσι, ήταν σωστή, αλλά δημιούργησε ένα “επικίνδυνο προηγούμενο σε ό,τι αφορά την εξουσία ενός ατόμου ή μιας επιχείρησης σε μέρος του παγκόσμιου δημόσιου διαλόγου”, ανοίγουν μια νέα συζήτηση. Θέμα της αν το Twitter λειτουργεί δημοκρατικά ή όχι, στο πλαίσιο της ελευθερίας του λόγου.
Μπορεί μια εταιρεία να περιορίζει τον πολιτικό λόγο; Τίθεται όντως θέμα δημοκρατίας; Κάπου εκεί εμφανίστηκε ο εκκεντρικός κι αμφιλεγόμενος δισεκατομμυριούχος Έλον Μασκ. Κι η κατάσταση, πράγματι άλλαξε. Προς το χειρότερο, μάλλον…
Ύστερα από διαπραγματεύσεις μηνών, μια παραλίγο υπαναχώρηση στο παρά πέντε και την τελική συμφωνία να οριστικοποιείται υπό την απειλή δικαστικής διαμάχης, το Twitter περνά στον έλεγχο του Έλον Μασκ τον περασμένο Οκτώβριο αντί του ποσού των 44 δισ. δολαρίων.
Οι πρώτοι μήνες της διαχείρισης του Twitter από το νέο καθεστώς στιγματίζονται από χιλιάδες απολύσεις εργαζομένων, μια σειρά από αδιαφανείς αλγοριθμικές τροποποιήσεις με ανάμεικτα έως εξαιρετικά απογοητευτικά αποτελέσματα, απόρριψη των κανόνων εποπτείας περιεχομένου που απαγόρευαν τη ρητορική μίσους και πλήρη αλλαγή της διαδικασίας επαλήθευσης, που επιβεβαίωνε την ταυτότητα των χρηστών. Το Twitter μοιάζει επιφανειακά με αυτό που ήταν πάντα, στην πραγματικότητα όμως δεν είναι πια.
Η νέα εποχή στο Τwitter
Μια από τις πιο εμφανείς αλλαγές αφορά το newsfeed των χρηστών, που προηγουμένως εμφάνιζε μόνο το περιεχόμενο των λογαριασμών που ο κάθε χρήστης ακολουθούσε. Πλέον, το τι θα βλέπει ο κάθε χρήστης δεν καθορίζεται από τις επιλογές του, αλλά από ένα αλγοριθμικά επιλεγμένο περιεχομένο, με βάση το μοντέλο του TikTok. Το αποτέλεσμα στάθηκε απογοητευτικό και τα παράπονα των χρηστών έντονα, καθώς οι ροές τους γέμισαν από αδιάφορα tweets και πολυάριθμες αναρτήσεις από τον ίδιο τον Μασκ.
Η σημαντικότερη και πιο συζητημένη αλλαγή, βέβαια, αυτή που προκάλεσε τις μεγαλύτερες αντιδράσεις αφορά τη διαδικασία επιβεβαίωσης και αυθεντικότητας ενός λογαριασμού. Η απόφαση της διοίκησης Μασκ να αντικαταστήσει τα συγκεκριμένα κριτήρια επιβεβαίωσης με μια μηνιαία συνδρομή (8 δολαρίων) προκάλεσε κύμα αντιδράσεων. Από τον Στίβεν Κινγκ μέχρι τους New York Times…
Με τους νέους κανόνες, όποιος διαθέτει ένα σχετικά μικρό ποσό, μπορεί να δημιουργεί ψεύτικους λογαριασμούς, οι οποίοι εμφανίζονται ως αυθεντικοί. Ο κίνδυνος να μετατραπεί το Twitter σε μια πλατφόρμα, όπου κυριαρχούν όσοι πληρώνουν, είναι πλέον ορατός.
Παρά τις αντιδράσεις, η διοίκηση Μασκ συνέχισε με νέους περιορισμούς. Όπως ανακοίνωσε ο ίδιος ο Μασκ σε ανάρτησή του στις αρχές του μήνα, μπήκαν προσωρινά όρια ανάγνωσης (στις 600 και 300 αναρτήσεις την ημέρα για τους μη επαληθευμένους και τους νέους μη επαληθευμένους λογαριασμούς αντίστοιχα), ώστε να αντιμετωπιστεί το φαινόμενο της εξαγωγής συλλογής δεδομένων.
Βεβαίως, στο παιχνίδι πλέον έχει μπει από τις 5/7 και η νέα πλατφόρμα Threads του Instagram και του Μαρκ Ζούκερμπεργκ, με χαρακτηριστικά που πλησιάζουν αυτά του Twitter. Αν και ακόμα δεν έχει “συστηθεί” στην Ευρώπη, στις πρώτες επτά ώρες λειτουργίας της συγκέντρωσε πάνω από 10 εκατομμύρια λογαριασμούς…
Ακολουθήστε το Reader.gr στα Google News για να είστε πάντα ενημερωμένοι για όλες τις ειδήσεις από την Ελλάδα και τον κόσμο.
