Αυτό που σήμερα γνωρίζουμε ως κρίση των Ιμίων ξεκίνησε ανήμερα τα Χριστούγεννα του 1995 όταν το τουρκικό φορτηγό πλοίο «Φιγκέν Ακάτ» προσάραξε σε αβαθή ύδατα κοντά στην Ανατολική Ίμια και εξέπεμψε σήμα κινδύνου.
Είναι πολλοί αυτοί που λένε πως ίσως να μην είχαμε φτάσει στην τραγωδία της 31ης Ιανουαρίου αν δεν είχε προηγηθεί ο «πόλεμος της σημαίας» που εκτόξευσε την ένταση εκείνων των ημερών και έφερε Ελλάδα και Τουρκία μια ανάσα από τον πόλεμο.
Ο «πόλεμος της σημαίας»
Τα Ίμια είναι δύο άνυδρα μικροσκοπικά νησάκια του νοτιοανατολικού Αιγαίου, που το καθένα έχει έκταση μικρότερη από ένα γήπεδο ποδοσφαίρου.
Είναι μικρές ακατοίκητες βραχονησίδες μεταξύ του νησιωτικού συμπλέγματος των Δωδεκανήσων και των νοτιοδυτικών ακτών της Τουρκίας. Απέχουν 3,8 ναυτικά μίλια από το Μποντρούμ (Αλικαρνασσός) της Τουρκίας, 5,5 ν.μ. από την Κάλυμνο και 2,5 ν.μ. από το πλησιέστερο ελληνικό έδαφος, τη βραχονησίδα Καλόλιμνος.
Τα Ίμια παραχωρήθηκαν στην Ελλάδα από την Ιταλία το 1947 με τη Συνθήκη των Παρισίων, ακολουθώντας την ενσωμάτωση των Δωδεκανήσων μετά το τέλος του Β' Παγκοσμίου Πολέμου.
Το τουρκικό κράτος είχε αποδεχτεί το καθεστώς επικυριαρχίας της Ελλάδας στα νησιά αυτά. Η αμφισβήτηση της ελληνικότητας των Ιμίων ξεκίνησε (επίσημα) την 25η Δεκεμβρίου του 1995 (ανεπίσημα τον Νοέμβριο της ίδιας χρόνιας) όταν το τουρκικό φορτηγό πλοίο «Φιγκέν Ακάτ» προσάραξε σε αβαθή ύδατα κοντά στην Ανατολική Ίμια και εξέπεμψε σήμα κινδύνου.
Ο πλοίαρχός του αρνήθηκε βοήθεια από το Λιμενικό, υποστηρίζοντας ότι βρισκόταν σε τουρκική περιοχή και ότι οι μόνες αρμόδιες είναι οι αρχές της χώρας του!
Με την κυβέρνηση Σημίτη να μετρά λίγες μόνο ημέρες στην εξουσία, η Τουρκία εκμεταλλεύεται αυτό το (ουσιαστικό και όχι τυπικό) κενό εξουσίας που δημιουργήθηκε για να στήσει μια προβοκάτσια.
Ακόμα και έτσι, πάντως, όταν προσάραξε το «Φιγκέν Ακάτ», οι πιο ψύχραιμοι έλεγαν πως παρά την ένταση που προκλήθηκε ανάμεσα στις δυο χώρες, αυτή η κρίση θα ξεπεραστεί και κυρίως η πλευρά της Τουρκίας θα μείνει στα λόγια και δεν θα κάνει κάτι που θα φέρει τις δύο χώρες κοντά σε ένοπλη σύγκρουση.
Όλα αλλάζουν, ωστόσο, όταν στις 25 Ιανουαρίου, ο δήμαρχος Καλύμνου, Δημήτρης Διακομιχάλης, θορυβημένος από το γεγονός της αμφισβήτησης της ελληνικότητας των Ιμίων, υψώνει την ελληνική σημαία σε ένα από τα δύο νησιά, συνοδευόμενος από τον αστυνομικό διευθυντή Καλύμνου, τον ιερέα και δύο κατοίκους του νησιού.
Εκεί, μάλιστα, έγινε και ένα ευτράπελο το οποίο διηγήθηκε αργότερα ο Γεώργιος Ριόλας, ο αστυνομικός διευθυντής Καλύμνου: «Μετά από λίγο κινηθήκαμε να επιστρέψουμε στο ταχύπλοο, καθώς ξεπαγιάσαμε από το τσουχτερό κρύο και τον νοτιά. Ενώ είχαμε απομακρυνθεί αρκετά από τη σημαία, λες και κάτι με τράβηξε γύρισα να τη δω λίγο και με έκπληξή μου είπα ''πω – πω, τι κάναμε…'' και τότε και οι τρεις τους γύρισαν προς το μέρος μου και με ρώτησαν τι εννοώ. Τους έδειξα τι εννοούσα και όλοι τους είπαν ''ευτυχώς που το είδες, θα γινόμασταν ρεζίλι…''.
Αμέσως επιστρέψαμε στη σημαία και ο κ. Μιλάτος (σσ: εννοεί τον Καλύμνιο στον οποίο άνηκε το ταχύπλοο με το οποίο έφτασαν μέχρι την Ίμια) την έλυσε και την πρόσδεσε κανονικά στο κοντάρι – ιστό, δηλαδή με τον Σταυρό προς τα επάνω»!
Ο υπουργός Εξωτερικών Θεόδωρος Πάγκαλος σε μια προσπάθεια να υποβαθμίσει το γεγονός πριν αυτό πάρει διαστάσεις κάνει λόγο για ένα τυχαίο περιστατικό, προσθέτοντας ότι «το θέμα έχει κλείσει».
Τα τουρκικά τηλεοπτικά κανάλια μετέδωσαν εικόνες με την ελληνική σημαία υψωμένη στα Ίμια, κάτι που προκάλεσε σάλο στην κοινή γνώμη της Τουρκίας και αύξησε επικίνδυνα την ένταση ανάμεσα στις δυο χώρες.
Μια ημέρα σαν σήμερα, στις 27 Ιανουαρίου, δύο δημοσιογράφοι του γραφείου της εφημερίδας Χουριέτ στη Σμύρνη, μετέβησαν με ελικόπτερο στη Μικρή Ίμια, υπέστειλαν την ελληνική σημαία και ύψωσαν την τουρκική σημαία. Η όλη επιχείρηση των δημοσιογράφων βιντεοσκοπήθηκε και προβλήθηκε από το τηλεοπτικό κανάλι που ανήκει στη Χουριέτ.
Η κρίση της σημαίας ολοκληρώθηκε την Κυριακή το πρωί στις 28 Ιανουαρίου 1996 όταν το περιπολικό του Πολεμικού Ναυτικού «Αντωνίου» κατέβασε την τουρκική σημαία και ύψωσε την ελληνική. Η εντολή του τότε υπουργού Άμυνας, Γεράσιμου Αρσένη, ήταν απλώς να αφαιρεθεί η τουρκική σημαία. Άλλωστε στις βραχονησίδες δεν υπάρχουν σημαίες.
Στο υπουργείο Άμυνας συνειδητοποιούν ότι η νέα ελληνική σημαία τοποθετήθηκε από τις Ένοπλες Δυνάμεις, άρα τώρα οι Ένοπλες Δυνάμεις θα πρέπει να προσφέρουν φύλαξη στη σημαία.
Σύμφωνα με απόρρητο έγγραφο που αποκάλυψε η εφημερίδα «Καθημερινή», στις 20:50 εκείνης της Κυριακής αποβιβάστηκαν στην ανατολική Ίμια επτά βατραχάνθρωποι για να φρουρήσουν τη σημαία. Στις 6 το πρωί της Δευτέρας 29 Ιανουαρίου επιβιβάστηκαν εκ νέου στην κανονιοφόρο «Πυρπολητής» και επέστρεψαν στην Κάλυμνο.
Στις 08:25 ο αρχηγός ΓΕΕΘΑ ναύαρχος Χρήστος Λυμπέρης διέταξε το ΓΕΝ να αποβιβάσει και πάλι βατραχανθρώπους στα Ίμια, κάτι το οποίο πραγματοποιήθηκε στις 10:45. Είχε πλέον ξεκινήσει η αντίστροφη μέτρηση που θα οδηγούσε σε μια τραγωδία.
Τι απέγινε η ελληνική σημαία των Ιμίων
Στα ΜΜΕ των δύο χωρών επικράτησε πολεμικό ντελίριο. Ενδεικτικό είναι το γεγονός πως ακόμα και ενώσεις συντακτών της Τουρκίας καταδίκασαν την πρωτοβουλία των Τούρκων δημοσιογράφων καλώντας τους Τούρκους αλλά και τους Έλληνες δημοσιογράφους να συμπεριφερθούν ανάλογα με τις ευθύνες τους και να μην ενεργούν αντίθετα προς τις αρχές και τους στόχους της δημοσιογραφίας με συνέπεια την αύξηση της έντασης μεταξύ των δύο χωρών για λόγους κυκλοφορίας και τηλεθέασης.
Ο Τζεσούρ Σερτ είναι ο δημοσιογράφος που κατέβασε την ελληνική σημαία και έγινε κάτι σαν εθνικός ήρωας στην Τουρκία. Σήμερα δεν είναι πλέον δημοσιογράφος, ωστόσο, παραμένει persona non grata για την ελληνική πολιτεία.
Σε συνέντευξη του πριν μερικά χρόνια στην εφημερίδα «Πρώτο Θέμα» είχε πει πως τον κάλεσε εκείνο το πρωινό εσπευσμένα ο διευθυντής της εφημερίδας Ερτουγρούλ Οζκόκ προκειμένου να του αναθέσει μια δημοσιογραφική αποστολή που θα τον έκανε γνωστό σε όλη τη χώρα.
Κρατώντας μια μεγάλη τουρκική σημαία στα χέρια, επιβιβάστηκε με έναν δημοσιογράφο και έναν εικονολήπτη του Canal D στο ελικόπτερο και πέταξαν για τα Ίμια κάτω από δύσκολες καιρικές συνθήκες, όπου και κατάφεραν να προσγειωθούν μετά τις επίμονες προσπάθειες του πιλότου.
«Καταδρομικά» - χωρίς να σβήσει η μηχανή του ελικοπτέρου και με τον έλικα να γυρίζει - δημοσιογράφοι και εικονολήπτης πήδηξαν στο έδαφος και κινήθηκαν αστραπιαία προς τον ιστό, κατεβάζοντας την ελληνική σημαία. Την επόμενη μέρα η «Χουριέτ» κυκλοφόρησε με τον πρωτοσέλιδο τίτλο «Πόλεμος σημαιών».
Όπως λέει ο Σερτ, δεν πίστευε πως η προκλητική του ενέργεια θα μπορούσε να προκαλέσει σύγκρουση ανάμεσα στις δύο χώρες. Κάτι που, όπως αποδείχθηκε στη συνέχεια, αποφεύχθηκε στο πάρα πέντε, αλλά με τρεις Έλληνες αξιωματικούς του Πολεμικού Ναυτικού νεκρούς και «γκριζάρισμα» των βραχονησίδων.
«Πραγματικά αισθάνομαι μετανιωμένος για το γεγονός, όπως και Ερτουγρούλ Οζκόκ, ο οποίος ήταν ο διευθυντής της 'Χουριέτ. Αισθάνομαι άσχημα και το έχω μετανιώσει», είχε πει χαρακτηρίζοντας «αστείο» το γεγονός.
Ο Τζεσούρ Σερτ σε εκείνη τη συνέντευξη που είχε δώσει είχε αναφέρει πως η σημαία παραδόθηκε από τον ίδιο στον διευθυντή της Χουριέτ, ο οποίος επιχείρησε να την παραδώσει στο Ελληνικό Προξενείο της Σμύρνης, αλλά εκπρόσωποί του αρνήθηκαν να την παραλάβουν για ευνόητους λόγους.
«Αν οι ελληνικές προξενικές αρχές αποδέχονταν τη σημαία θα ήταν σαν να παραδέχονταν πως ηττήθηκαν στα Ίμια. Έτσι δεν τη δέχτηκαν και η σημαία επέστρεψε στα γραφεία της Χουριέτ», θυμάται ο Σερτ.
«Πιστεύω πως ο Ερτουγρούλ Οζκόκ έχει στο συρτάρι του τη σημαία. Νομίζω πως θα πρέπει να μου την παραδώσει» είχε αναφέρει, χωρίς να αποκαλύπτει τι προτίθεται να κάνει αν η ελληνική σημαία που κάποτε υψώθηκε στα Ίμια έρθει στην κατοχή του.
«Ίσως θα έπρεπε να βάλω τη σημαία σε ένα μουσείο για τα ΜΜΕ, έτσι ώστε να διδάσκονται οι φοιτητές την ιστορία αυτής της σημαίας και πόσο πρέπει να σκεφτόμαστε τις συνέπειες των κακών μιας τέτοιας κάλυψης» έχει πει από την πλευρά του ο Ερτουγρούλ Οζκόκ, επιβεβαιώνοντας, ουσιαστικά πως η ελληνική σημαία βρίσκεται στην κατοχή του.
Ακολουθήστε το Reader.gr στα Google News για να είστε πάντα ενημερωμένοι για όλες τις ειδήσεις από την Ελλάδα και τον κόσμο.
