Μια ημέρα σαν σήμερα πριν από 34 χρόνια, στη Μυτιλήνη, συμβαίνει κάτι που ακόμα και σήμερα σε πολλά του σημεία παραμένει ιδιαίτερα σκοτεινό. Μια βόμβα (με ωρολογιακό μηχανισμό) εκρήγνυται στα χέρια του ανθυπασπιστή της Πολεμικής Αεροπορίας Μιχάλη Παυλή, όταν επιχειρεί να την τοποθετήσει στο Δημοτικό Θέατρο. Ώρες αργότερα εκεί θα μιλούσε ο τότε πρόεδρος της Νέας Δημοκρατίας και αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης, Κωνσταντίνος Μητσοτάκης.
Στο κείμενο που ακολουθεί τα δεδομένα, τα σίγουρα, αυτά που δεν επιδέχονται καμία αμφιβολία και κυρίως δεν επιδέχονται καμία... θεωρία συνωμοσία είναι λίγα. Ελάχιστα. Η κριτική και η ψύχραιμη ματιά είναι απαραίτητα στοιχεία που θα πρέπει να έχει ο αναγνώστης.
Η μυστηριώδης έκρηξη
Η ιστορία ξεκινάει (;) όταν ένας, όπως όλοι τον περιέγραφαν, άξιος ανθυπασπιστής στης Πολεμικής Αεροπορίας, ο Μιχάλης Παυλής, σκοτώθηκε, μια ημέρα σαν σήμερα πριν από 34 χρόνια, στην προσπάθειά του να ρυθμίσει τη βόμβα που είχε τοποθετήσει στο Δημοτικό Θέατρο Μυτιλήνης, εκεί που λίγες ώρες αργότερα θα μιλούσε ο τότε πρόεδρος της Νέας Δημοκρατίας και αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης, Κωνσταντίνος Μητσοτάκης. Στον ίδιο χώρο, λίγες ώρες πριν την έκρηξη είχε συγκέντρωση η ΚΝΕ όπου είχε μιλήσει ο Χαρίλαος Φλωράκης.
Λέγεται πως μετά την έκρηξη της βόμβας οι τοπικοί αστυνομικοί που έσπευσαν στο σημείο για να κάνουν έρευνα δε βρήκαν το παραμικρό. Λίγες ώρες αργότερα, το ίδιο ακριβώς σημείο ερευνήθηκε από κλιμάκιο της αντιτρομοκρατικής υπηρεσίας που είχε σπεύσει από την Αθήνα και τότε βρέθηκαν και τα υπολείμματα του ωρολογιακού μηχανισμού και βέβαια ένα διαμελισμένο πτώμα το οποίο, όπως διαπιστώθηκε, άνηκε στον ανθυπασπιστή της Πολεμικής Αεροπορίας Μιχάλη Παυλή!
Η έκρηξη σημειώθηκε λίγο πριν τα μεσάνυχτα της 21ης Οκτωβρίου 1989. Το ρολόι που ήταν «φορεμένο» πάνω στον μηχανισμό ήταν 12ωρο κάτι που πρακτικά σημαίνει πως η βόμβα θα «έσκαγε» πολλές ώρες πριν την ομιλία του Μητσοτάκη.
Λέγεται πως ο Παυλής ήταν ένας αριστερών καταβολών άνθρωπος με ευαισθησίες. Αυτό, τουλάχιστον, ισχυριζόταν ο αδερφός του ο οποίος πέθανε πριν από μερικά χρόνια. Λέγεται επίσης πως ο ανθυπασπιστής της Πολεμικής Αεροπορίας δούλευε για την ΕΥΠ και πως η υπηρεσία του είχε να κάνει με την παρακολούθηση των όσων μετέδιδαν τότε τα πολεμικά αεροσκάφη της Τουρκίας.
«Πήγαινε έμφορτος από ένα τούνελ με τη βόμβα, την οποία θα έβαζε εκεί που θα μιλούσα και θα γινόταν βέβαια της κακομοίρας. Εξερράγη απάνω του η βόμβα στην πορεία και σκοτώθηκε, διαμελίσθηκε. Και το ''σκέπασαν'' αμέσως. Ο αρχηγός της Αεροπορίας ταξίδεψε την επομένη, ξημερώματα, και έτσι η δουλειά ''σκεπάστηκε''. Ποτέ δεν ερευνήθηκε τι ήταν, τι έγινε, από πού ως πού. Ένας αξιωματικός, ένας κρατικός λειτουργός βάζει βόμβα την ώρα που πάει να μιλήσει ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης» είχε πει ο ίδιος ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης στον δημοσιογράφο Αλέξη Παπαχελά. Τα λόγια αυτά δημοσιεύονται στο βιβλίο «Ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης με τα δικά του λόγια» (Εκδόσεις Παπαδόπουλος). Κανείς δε θα μάθει ποτέ τι εννοούσε ο Κ. Μητσοτάκης όταν έλεγε πως το «σκέπασαν». Γιατί και κυρίως ποιοι ήταν αυτοί που μπορεί να το «σκέπασαν».
Η προκήρυξη της 17Ν που «μπέρδεψε» τα πράγματα
Στις 31 Οκτωβρίου 1989, ωστόσο, ήρθε η «Ε.Ο. 17 Νοέμβρη» να μπερδέψει ακόμα περισσότερο τα πράγματα. Η, μέχρι εκείνη την εποχή οργάνωση – φάντασμα, εξέδωσε μια προκήρυξη που υπαρασπιζόταν με σθένος τον Παυλή και έλεγε ακριβώς τα αντίθετα απ' ότι έλεγαν ή άφηναν να εννοηθούν όλοι οι υπόλοιποι. «Η 17Ν δεν διαθέτει κανένα απολύτως στοιχείο πέρα από όσα έγιναν γνωστά στο πλατύ κοινό. Όμως αυτά και μόνο είναι αρκετά για να μπορέσει ο καθένας σκεπτόμενος άνθρωπος να βγάλει αβίαστα τα συμπεράσματα του. Δείχνουν μια εικόνα τελείως διαφορετική απ' αυτήν που προβάλουν τα μέσα μαζικής ενημέρωσης. Ο Παυλής είτε έδρασε μόνος του είτε σε συνεργασία με άλλους, δεν έχει καμιά απολύτως σχέση με μυστικές υπηρεσίες και ασφαλίτικους μηχανισμούς. Δεν ήταν πράκτορας ή πιόνι μυστικών υπηρεσιών και η ενέργεια του δεν ήταν προβοκάτσια μυστικών υπηρεσιών» ανέφερε αρχικά η 17Ν και στη συνέχεια επιχειρηματολογούσε τονίζοντας:
«1) Κανένας πράκτορας μυστικών υπηρεσιών ή έστω ενεργούμενο τους, διαθέτοντας αν όχι μια στοιχειώδη εκπαίδευση, τουλάχιστον μια στοιχειώδη γνώση των εκρηκτικών δεν θά πεφτε θύμα ενός ατυχήματος μιας βόμβας που θά σκαγε τυχαία στα χέρια του, τη στιγμή που την τοποθετεί. [...]
2) Κανένας ασφαλίτικος μηχανισμός δεν θα χρησιμοποιούσε ποτέ σαν «βομβιστή» έναν επαγγελματία στρατιωτικό, έναν υπαξιωματικό και μάλιστα ντόπιο σ' ένα στενό χώρο σαν τη Μυτιλήνη. Αν η βόμβα έσκαγε κανονικά, ο Παυλής θα μπορούσε νάχει αναγνωριστεί από κάποιο γνωστό του, στη διάρκεια της διαδρομής για την τοποθέτηση της. [...]
3) Η ίδια η βόμβα όχι μόνο δεν δείχνει επαγγελματισμό αλλά ούτε καν απλή εξοικείωση με τα εκρηκτικά. Το υλικό κατασκευής της πουλιέται ελεύθερα στα μαγαζιά κυνηγετικών ειδών. Εκτός απ' τον απλό ωρολογιακό μηχανισμό πυροδότησης, η βόμβα είναι ανάλογου τύπου με τις εκατοντάδες που φτιάχνονται και ρίχνονται τις μέρες του Πάσχα σ' όλη την επαρχία [...]
4) Μια βόμβα που περιέχει 500 γραμμάρια πυρίτιδας, όπως αυτή του Παυλή είναι τελείως ανίσχυρη όπως αυτές που ρίχνονται το Πάσχα. Ο θάνατος του Παυλή δεν οφείλεται στην ισχύ της βόμβας αλλά στο ότι αυτή έσκασε στα χέρια και σε επαφή με την κοιλιακή του χώρα. Αν η βόμβα έσκαγε έστω και ένα μέτρο μακριά του, δεν θα πάθαινε απολύτως τίποτε, όπως φαίνεται τόσο απ' το υπόλοιπο σώμα του, όσο και από το γεγονός ότι η έκρηξη δεν προκάλεσε καμιά υλική καταστροφή ούτε καν του συρμάτινου περικαλύμματος του αεραγωγού. Η βόμβα λοιπόν του Παυλή δεν μπορούσε να προκαλέσει υλικές ζημιές αλλά ούτε και ανθρώπινα θύματα, εκτός αν κάποιος την έπιανε και αυτή έσκαγε στα χέρια του. Συνεπώς ο στόχος της δεν ήταν οι καταστροφές ή θύματα, αλλά απλά ο θόρυβος, η έκφραση κάποιας διαμαρτυρίας για το περιεχόμενο της οποίας θα μιλήσουμε πιο κάτω».
Στη συνέχεια τόνιζε πως η εκτίμηση της 17Ν ήταν πως ο Παυλής ως άνθρωπος της «ανένταχτης αριστεράς» έδρασε κατά πάσα πιθανότητα μόνος του με σκοπό την διαμαρτυρία και όχι να προκαλέσει το θάνατο, ενώ με βεβαιότητα ο συντάκτης της προκήρυξης εξηγεί πως ο Παυλής θα επιχειρούσε να ρυθμίσει την βόμβα περίπου στις 3-4 το ξημέρωμα της 22ας Οκτωβρίου.
Το ακόμα πιο εντυπωσιακό είναι πως η 17Ν, στη συνέχεια της προκήρυξης συνδέει την υπηρεσία του Παυλή σε στρατιωτικό ραντάρ της Μυτιλήνης με τον πιθανό λόγο για τον οποίο προχώρησε στη βομβιστική επίθεση.
«Ακόμη κι η ίδια η δουλειά του στη μονάδα ραντάρ και η γειτνίαση της Μυτιλήνης με την Τουρκία είχαν σαν συνέπεια να έχει ο Παυλής άμεση εμπειρία των συνεχών παραβιάσεων του εναέριου χώρου απ' τα τουρκικά αεροπλάνα και της ανυπαρξίας οποιασδήποτε πραγματικής αντίδρασης σ' αυτές τις παραβιάσεις. Είχαν σαν συνέπεια ν' αντιλαμβάνεται και να συνειδητοποιεί την ανοιχτή συμπαιγνία και συνενοχή των συμμάχων μας αμερικάνων ιμπεριαλιστών σ' αυτές τις παραβιάσεις. Να συνειδητοποιεί τέλος τον ανοιχτό εμπαιγμό της πολιτικής αλλά και της στρατιωτικής ηγεσίας, με την πρακτική τους του εθνικού μειοδότη τόσο στο Αιγαίο όσο και στην Κύπρο. Είναι λοιπόν πολύ φυσικό, όλ' αυτά να οδηγήσουν έναν ευαίσθητο, έντιμο και θαρραλέο αγωνιστή σαν τον Παυλή σε θέσεις και πρακτικές καθαρά αντικαθεστωτικές. Το ακριβές βέβαια πολιτικό περιεχόμενο της βόμβας διαμαρτυρίας, μόνο ο ίδιος ο Παυλής θα μπορούσε να μας το δώσει», ανέφερε η οργάνωση.
Τέλος, σύμφωνα με κάποια δημοσιεύματα, μερικά χρόνια αργότερα η Πολεμική Αεροπορία (μάλλον τυπικά) απένειμε - μετά θάνατον - στον Παυλή ένα μετάλλιο ευδόκιμης υπηρεσίας. Η αντίδραση της Νέας Δημοκρατίας ήταν έντονη τονίζοντας πως δεν είναι δυνατόν να δίνονται μετάλλια σε έναν βομβιστή. Η απάντηση του Γενικού Επιτελείου Αεροπορίας ήταν πως δεν υπήρχαν στοιχεία που να αποδεικνύουν κάτι τέτοιο…
Η «Κόκκινη Προβιά»
Το ότι ο Παυλής ήταν αξιωματικός των Ενόπλων Δυνάμεων και στέλεχος της ΕΥΠ έκανε πολλούς να μιλάνε για κάποιο μυστικό σχέδιο στο πλαίσιο της «Κόκκινης Προβιάς». Για όσους δεν γνωρίζουν «Κόκκινη Προβιά», την περίοδο του Ψυχρού Πολέμου, ήταν το όνομα που είχε λάβει η ένοπλη ομάδα που λειτουργούσε υπό τη σκέπη της CIA στη χώρα μας.
Η αποκάλυψη είχε έρθει από την Ιταλία όπου ένας δικαστικός ερευνώντας μια βομβιστική επίθεση βρέθηκε μπροστά την επιχείρηση «Gladio» που αποδείχθηκε πως δεν ήταν μόνο τοπική αλλά εκτεινόταν σχεδόν σε όλες τις δυτικές ευρωπαϊκές χώρες όπου, από το ΝΑΤΟ και τη CIA, είχαν δημιουργηθεί ένοπλες, παραστρατιωτικές, ομάδες που υποτίθεται πως ήταν έτοιμες να επέμβουν σε περίπτωση... σοβιετικής εισβολής ή απλά επικράτησης αριστερών δυνάμεων στις κυβερνήσεις! Απλά σε κάθε χώρα είχαν διαφορετικό όνομα. Στην Ιταλία «Gladio», στην Ελλάδα «Κόκκινη Προβιά», στη Βρετανία «Operation Stay Behind», στη Γερμανία «Schwert», στην Ελβετία «Ομάδα Πληροφοριών και Ασφάλειας»...
Τελικά, βέβαια, αυτές οι ομάδες παρέμειναν δίχως αντικείμενο και αντί να «αποστρατευτούν» συμμετείχαν σε πραξικοπήματα, δολοφονίες, βομβιστικές επιθέσεις, εκβιασμούς πολιτικών και άλλα «ωραία». Θεωρητικά, βέβαια, το δίκτυο αυτό στην Ελλάδα είχε διαλυθεί από το 1988 αλλά, προφανέστατα, κανείς δεν μπορεί να είναι σίγουρος από τη στιγμή που μιλάμε για μυστικές υπηρεσίες.
Το γερμανικό περιοδικό «Σπίγκελ» έγραφε το Νοέμβρη του 1990 πως η ελληνική «Κόκκινη Προβιά» ήταν «μια από τις πιο σκληρές ομάδες μάχης του ΝΑΤΟ» με «πάνω από 800 κρύπτες με όπλα, ασυρμάτους, και άλλο εξοπλισμό (που) υπήρχαν σε σπηλιές, σε υπόγεια δημόσιων κτιρίων, σε καλυμμένα πηγάδια και ακόμα κάτω από ελληνικές ορθόδοξες εκκλησίες στην επαρχία. Η μυστική ομάδα για την οποία είχε τοποθετηθεί το οπλοστάσιο, αριθμούσε 1.500 άντρες και σε περίπτωση πολέμου θα έφτανε τις 3.500».
Μετά το δημοσίευμα του «Σπίγκελ» ο τότε υπουργός Άμυνας Ιωάννης Βαρβιτσιώτης είχε παραδεχθεί δημόσια την ύπαρξη της συγκεκριμένης παρακρατικής ομάδας. Η «κόκκινη προβιά» είχε «ιδρυθεί» ανήμερα της 25ης Μαρτίου 1955 μετά από συμφωνία του Έλληνα πρωθυπουργού Αλέξανδρου Παπάγου με τον στρατηγό της CΙΑ Τράσκοτ. Το «Σπίγκελ» είχε αποκαλύψει, επίσης, πως «ένας από τους αξιωματικούς των μυστικών υπηρεσιών που γνώριζαν ακριβώς τα καθήκοντα και το δυναμικό των κρυφών μονάδων ήταν ο συνταγματάρχης Γεώργιος Παπαδόπουλος»!
Για τη δράση της «κόκκινης προβιάς» στην Ελλάδα, ουδέποτε αποδείχθηκε κάτι. Υπήρχαν, όμως, αρκετές ενδείξεις για εμπλοκή της στην υπόθεση της δολοφονίας του βουλευτή της ΕΔΑ, Γρηγόρη Λαμπράκη, τον Μάη του 1963 στη Θεσσαλονίκη, για την έκρηξη νάρκης στον Γοργοπόταμο τον Νοέμβρη του 1964 με 13 νεκρούς, ενώ δεν ήταν λίγοι αυτοί που έλεγαν πως δεν αποκλείεται να έχει και κάποια σχέση με το μυστηριώδες τροχαίο δυστύχημα που στέρησε την ζωή από τον αγωνιστή Αλέξανδρο Παναγούλη, την Πρωτομαγιά του 1976, στη λεωφόρο Βουλιαγμένης.
Ακολουθήστε το Reader.gr στα Google News για να είστε πάντα ενημερωμένοι για όλες τις ειδήσεις από την Ελλάδα και τον κόσμο.
