Ήταν ο άνθρωπος που συνέδεσε, όσο κανείς άλλος, το όνομά του, με την υπόθεση της απελευθέρωσης της Παλαιστίνης. Ο ίδιος αφιέρωσε τη ζωή του σε αυτό τον σκοπό. Με τα σωστά του και τα λάθη του ο Γιασέρ Αραφάτ ήταν εκείνος που μαζί με τον Γιτζάκ Ράμπιν θα μπορούσαν να φέρουν την Ειρήνη στην πυριτιδαποθήκη της Μέσης Ανατολής. Ο Γιτζάκ Ράμπιν δολοφονήθηκε πισώπλατα από έναν ακροδεξιό Εβραίο. Ο Γιασέρ Αραφάτ, μια ημέρα σαν σήμερα, έφυγε από τη ζωή χωρίς να δει το όνειρο του να γίνεται πραγματικότητα. Η σύνδεση αυτών των δυο ανθρώπων έκανε πολλούς να πιστέψουν πως όπως και ο Ράμπιν, έτσι και ο Αραφάτ δολοφονήθηκε από ανθρώπους που έχουν συμφέρον να κρατούν ζωντανό το μίσος ανάμεσα στις δύο πλευρές.
Ποιος ήταν ο Γιασέρ Αραφάτ
Ο Μοχάμεντ Αμπντέλ Ραούφ Αραφάτ αλ Κούντουα αλ Χουσεϊνί γεννήθηκε στις 24 Αυγούστου 1929. Οι επίσημες αναφορές τονίζουν πως τόπος γέννησης ήταν το Κάιρο της Αιγύπτου. Ο ίδιος, ίσως θέλοντας να δώσει ένα συμβολικό νόημα στη λέξη «γέννηση», έλεγε πως είδε το πρώτο φως της ημέρας στην Ιερουσαλήμ. Ήταν το έκτο από τα επτά παιδιά μιας οικογένειας παλαιστινίων. Ο πατέρας του ήταν έμπορος υφασμάτων.
Αφού πρώτα έζησε τέσσερα από τα παιδικά του χρόνια στην Ιερουσαλήμ ο Αραφάτ επέστρεψε στην Αίγυπτο για να σπουδάσει στο πανεπιστήμιο του Καΐρου. Από μαθητής ακόμα είχε δείξει την τάση που είχε για να εμπλακεί με την πολιτική. Το Παλαιστινιακό ζήτημα τον απασχολούσε πάρα πολύ. Έτσι, σαν φοιτητής, διετέλεσε πρόεδρος της Ένωσης Παλαιστινίων Φοιτητών. Αλλά δεν έμεινε μόνο στα λόγια και στη θεωρία. Οργανώθηκε σε μυστικές ένοπλες ομάδες και άρχισε να περνά κρυφά όπλα στην Παλαιστίνη προκειμένου οι συμπατριώτες του μαχητές να πολεμήσουν κατά της βρετανικής κυριαρχίας.
Η καθοριστική στιγμή για τη ζωή του Αραφάτ, ωστόσο, ήταν ο Αραβο-Ισραηλινός Πόλεμος του 1948. Ο Αραφάτ θεωρεί πως δεν υπάρχει κανένας λόγος, πλέον, να συνεχίσει τις σπουδές του. Παρατάει τα πάντα και ρίχνεται στη φωτιά του πολέμου στο πλευρό των παλαιστινίων φενταγίν. Πολεμάει σκληρά, δίνει τα πάντα, ξεχωρίζει για το πείσμα, το πάθος και την πίστη του στην παλαιστινιακή υπόθεση.
Όταν φάνηκε πως ο πόλεμος θα χαθεί, αποφασίζει, όχι να οπισθοχωρήσει, αλλά να αναδιπλωθεί. Επιστρέφει στο Κάιρο και συνεχίζει τις σπουδές του. Ο στόχος του, ωστόσο, είναι να γυρίσει στην Παλαιστίνη ισχυρότερος. Μετά το τέλος των σπουδών του πηγαίνει στο Κουβέιτ για να δουλέψει. Στην πραγματικότητα αυτό που έκανε ήταν να «χτίζει» σχέσεις με πλούσιους Άραβες προκειμένου την κατάλληλη στιγμή να τις χρησιμοποιήσει. Μαζί με άλλους Παλαιστίνιους, το 1959, ιδρύουν τη Φατάχ. Το Κίνημα για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης το οποίο καλούσε σε ένοπλο ξεσηκωμό κατά του Ισραήλ.
Εκτός από του Κουβέιτ, ο Αραφάτ ως σημαίνον στέλεχος της Φατάχ, πλέον, έχει κάνει επαφές τόσο στο Κατάρ όσο και στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα. Έχοντας συγκεντρώσει τα χρήματα που του είναι απαραίτητα, πηγαίνει για μόνιμη εγκατάσταση στη Συρία. Από εκεί, με μπροστάρη τον ίδιο, η Φατάχ ξεκινά ένοπλες (αντάρτικου τύπου) επιθέσεις κατά του Ισραηλινού στρατού.
Όταν το 1964 ιδρύθηκε η PLO (Οργάνωση για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης), η οργάνωση «ομπρέλα» που θα ένωνε όλες τις πολιτικές ή/και ένοπλες ομάδες, ο Αραφάτ αρνείται να εντάξει το στρατιωτικό σκέλος της Φατάχ και επιμένει στις επιθέσεις κατά του Ισραηλινού στρατού. Στον πόλεμο των Έξι Ημερών η Φατάχ του Αραφάτ ξεχωρίζει. Ο πόλεμος χάνεται αλλά ο Αραφάτ ως ηγέτης της Φατάχ αναλαμβάνει και την ηγεσία της PLO που στο εξής υιοθετεί μια πιο σκληρή γραμμή κατά του Ισραήλ.
Αρχικά στήνει το αρχηγείο του στην Ιορδανία. Ο βασιλιάς Χουσεΐν, ωστόσο, δεν θέλει μπλεξίματα και απελαύνει τον Αραφάτ ο οποίος πηγαίνει και στήνει το αρχηγείο του στο Λίβανο. Από εκεί οι επιθέσεις κατά Ισραηλινών στόχων γίνονται ακόμα πιο σκληρές. Τα πράγματα ξεφεύγουν από τον έλεγχο του Αραφάτ. Η επίθεση του «Μαύρου Σεπτέμβρη» στο Ολυμπιακό Χωριό του Μονάχου το 1972 είναι ενδεικτική. Ο εξαγριωμένος Αραφάτ βλέποντας τον παγκόσμιο αρνητικό αντίκτυπο που είχε αυτή η υπόθεση, απαγορεύει στους παλαιστίνιους φενταγίν να πραγματοποιούν επιθέσεις κατά ισραηλινών εκτός Ισραήλ, Δυτικής Όχθης και Λωρίδας της Γάζας.
Μετά τον Πόλεμο του Γιομ Κιπούρ το 1973, ο Αραφάτ αποκήρυξε την ιδέα απελευθέρωσης ολόκληρης της Παλαιστίνης και αποδέχτηκε την ιδέα ενός κράτους που θα αποτελούταν από τη Δυτική Όχθη και τη Λωρίδα της Γάζας, με την Ιερουσαλήμ ως πρωτεύουσα.
Τον Οκτώβριο του 1974, η Αραβική Συνδιάσκεψη αναγνώρισε την PLO ως τον μοναδικό εκπρόσωπο του παλαιστινιακού λαού και έναν μήνα αργότερα ο Αραφάτ, σε μια ιστορική στιγμή για το παλαιστινιακό ζήτημα, συμμετείχε στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ ως εκπρόσωπός της. «Κρατώ στο ένα χέρι κλάδο ελιάς και στο άλλο το όπλο του απελευθερωτικού αγώνα. Μην αφήσετε να πέσει από το χέρι μου το κλαδί ελιάς» είπε κλείνοντας εκείνη την ιστορική ομιλία.
Η PLO ενοχλεί το Ισραήλ το οποίο ξεκινά εκστρατεία για την διάλυσή της. Στο πλαίσιο αυτό γίνεται η ανθρωποσφαγή στους προσφυγικούς καταυλισμούς Σάμπρα και Σατίλα, τον Ιούνιο του 1982 στον Λίβανο. Ο Αραφάτ κυνηγημένος βρίσκει καταφύγιο στην Τυνησία και από εκεί κηρύσσει την έναρξη της πρώτης ιντιφάντα.
Από πολέμαρχος, ειρηνοποιός και ο μυστηριώδης θάνατος
Όσο περνάει ο καιρός, ωστόσο, ο Αραφάτ γίνεται ολοένα και πιο έμπειρος πολιτικά και οι άλλοτε αιχμηρές του θέσεις γίνονται περισσότερο... στρογγυλές. Προσπαθεί να δώσει λύση στο Παλαιστινιακό ζήτημα μέσω της διπλωματικής οδού. Αποκηρύσσει την τρομοκρατία ως μέσο πάλης και αναγνωρίζει στο Ισραήλ το δικαίωμα ύπαρξης!
Οι προσπάθειες του Αραφάτ για την εξεύρεση ειρηνικής λύσης οδήγησαν στην περίφημη υπογραφή της προκαταρκτικής συμφωνίας με το Ισραήλ το 1993 (13 Σεπτεμβρίου – Λευκός Οίκος), που κατακυρώθηκε στο Όσλο την ίδια χρονιά. Οι Παλαιστίνιοι είχαν πια τη δυνατότητα να κάνουν εκλογές αλλά κυρίως είχαν τη δυνατότητα αυτοδιοίκησης στα εδάφη τους (Δυτική Όχθη και Λωρίδα της Γάζας). Τα ισραηλινά στρατεύματα αποχωρούν τον Μάιο του 1994 από τα παλαιστινιακά εδάφη, παραδίδοντας έτσι την εξουσία στην ανεξάρτητη Παλαιστινιακή Αρχή. Ο Αραφάτ επιστρέφει με τιμές ήρωα στη Γάζα και θριαμβεύει στις πρώτες εκλογές που έγιναν ποτέ στην Παλαιστίνη.
Με τους Ισραηλινούς ηγέτες Σιμόν Πέρες και Γιτζάκ Ράμπιν βραβεύονται από κοινού με το Νόμπελ Ειρήνης. Ο Αραφάτ με το Όσλο ΙΙ έβαλε τα θεμέλια για άλλες μικρότερες συνθήκες ή συμφωνίες (το Πρωτόκολλο της Χεβρώνας το 1997, το Υπόμνημα του Ουέι Ρίβερ το 1998, η Συμφωνία του Καμπ Ντέιβιντ το 2000 και βέβαια ο «Οδικός Χάρτης της Ειρήνης» το 2002) που θα οδηγούσαν στην ειρήνη στη Μέση Ανατολή.
Οι εντάσεις και οι «τρικλοποδιές» δεν λείπουν. Ειδικά από τότε που δολοφονήθηκε ο Ράμπιν, το 1995, και εκλέχθηκε ως πρωθυπουργός του Ισραήλ ο ηγέτης του ακροδεξιού κόμματος Λικούντ, Μπενιαμίν Νετανιάχου. Το 2000 ο Αραφάτ εγκαινιάζει τη δεύτερη Ιντιφάντα και το Ισραήλ απαντά το 2001 με τη διακοπή των διπλωματικών επαφών, απαγορεύοντας ταυτοχρόνως στον Αραφάτ την έξοδο από το στρατηγείο του στη Ραμάλα. Ο Παλαιστίνιος ηγέτης παραμένει σε κατ’ οίκον φυλάκιση για περίπου 2 χρόνια.
Στις 29 Οκτωβρίου 2004 η κατάσταση της υγείας του 75χρονου Αραφάτ έχει επιδεινωθεί δραματικά. Στις 29 Οκτωβρίου του 2004 μεταφέρεται εσπευσμένα στο στρατιωτικό νοσοκομείο Percy στο προάστιο Clamart του Παρισιού. Περίπου δυο εβδομάδες αργότερα, μια ημέρα σαν σήμερα, στις 11 Νοεμβρίου του 2004, ο Παλαιστίνιος ηγέτης αφήνει την τελευταία του πνοή. Στην αρχή ο Αραφάτ είχε παρουσιάσει συμπτώματα σοβαρής γρίπης αλλά τελικά πέθανε από εγκεφαλική αιμορραγία, που προήλθε από εντερική φλεγμονή. Ο ενταφιασμός του έγινε σε ειδικό χώρο στο αρχηγείο του στη Ραμάλα, σε χώμα που μεταφέρθηκε από την Ιερουσαλήμ.
Με δεδομένο πως η επιδείνωση της υγείας του Αραφάτ ήταν ραγδαία, ήταν πολλοί εκείνοι που υποστήριξαν πως ο ηγέτης των παλαιστινίων δολοφονήθηκε. Η εκδοχή αυτή γιγαντώθηκε ακόμα περισσότερο από την αρχική αδυναμία των γιατρών να αιτιολογήσουν επαρκώς τον θάνατο του Αραφάτ.
Οι υποψίες αυτές έγιναν βεβαιότητα το καλοκαίρι του 2012 όταν ένα ελβετικό εργαστήριο ανακοίνωσε ότι είχε βρει υψηλά επίπεδα πολωνίου-210 σε ρούχα και προσωπικά αντικείμενα του Αραφάτ! Το Ινστιτούτο Ραδιοφυσικής στη Λωζάνη ανακοίνωσε πως σε μια κηλίδα ούρων σε εσώρουχό του βρέθηκε μια ποσότητα ραδιενέργειας 20 φορές μεγαλύτερη από εκείνη που θα μπορούσε να σκοτώσει έναν μέσο άνθρωπο!
Η γαλλική εισαγγελία ξεκίνησε έρευνα για να διαπιστωθεί αν όντως ο Αραφάτ δολοφονήθηκε. Τον Νοέμβριο του 2012 έγινε εκταφή της σορού του παλαιστίνιου ηγέτη. Ειδικές ομάδες Ελβετών, Ρώσων και Γάλλων επιστημόνων έψαχναν τα πιθανά ίχνη δηλητηρίασης.
Και εκεί που όλοι περίμεναν πως τόσοι επιστήμονες μαζεμένοι δεν μπορεί παρά να καταλήξουν σε ένα ασφαλές συμπέρασμα, έγινε ακριβώς το αντίθετο. Πρώτοι ανακοίνωσαν τα αποτελέσματα της έρευνάς της οι Ρώσοι οι οποίοι ήταν κάθετοι: Δε βρέθηκαν ίχνη πολωνίου-210 στη σορό του Αραφάτ. Μετά δημοσίευσαν οι Γάλλοι οι οποίοι ανακοίνωσαν πως βρήκαν υψηλά επίπεδα πολωνίου-210 αλλά αυτό δε σημαίνει πως ο Αραφάτ δηλητηριάστηκε. Τέλος, δημοσίευσαν και οι Ελβετοί οι οποίοι και αυτοί βρήκαν υψηλά επίπεδα πολωνίου-210 και εκτίμησαν πως πράγματι ο θάνατος του Αραφάτ θα μπορούσε να είναι αποτέλεσμα δηλητηρίασης, αλλά δεν μπορούν να είναι σίγουροι πως αυτό έγινε!
Στην πραγματικότητα ποτέ κανείς δεν έμαθε τα πραγματικά αίτια θανάτου. Αναπτύχθηκαν πολλές θεωρίες: Πως είχε AIDS, κίρρωση του ήπατος κλπ κλπ. Η χήρα του Σούχα Ταουίλ (επί χρόνια γραμματέας του την οποία είχε παντρευτεί κρυφά το 1992) δε σταμάτησε ποτέ να λέει πως όλα αυτά τα σενάρια είναι φαιδρά και πως ο σύζυγός της δολοφονήθηκε. Οι Παλαιστίνιοι λένε πως ο Αραφάτ δηλητηριάστηκε από μυστικούς πράκτορες της Μοσάντ. Το Ισραήλ λέει πως όταν αρρώστησε ο Αραφάτ ήταν στο αρχηγείο του στη Ραμάλα που φυλασσόταν 24 ώρες το 24ωρο από ένοπλους Παλαιστίνιους μαχητές και ουσιαστικά αφήνει να εννοηθεί πως, αν τελικά πρόκειται για δηλητηρίαση, ο ένοχος θα πρέπει να αναζητηθεί ανάμεσα παλαιστίνιους και τα αίτια στις εσωτερικές τους έριδες.
Ακολουθήστε το Reader.gr στα Google News για να είστε πάντα ενημερωμένοι για όλες τις ειδήσεις από την Ελλάδα και τον κόσμο.
