Ο Νομπελίστας, Ιρλανδός, συγγραφέας Τζορτζ Μπέρναρντ Σω έλεγε πως ο άνθρωπος είναι τρισυπόστατος. Είναι αυτός που ο ίδιος πιστεύει ότι είναι, είναι αυτός που οι άλλοι πιστεύουν ότι είναι και είναι και αυτός που πραγματικά είναι. Η Ούρσουλα Κουτσίνσκι ήταν αυτό ακριβώς. Μια απλή νοικοκυρά που όλοι συμπαθούσαν, μια γυναίκα γοητευτική που όλοι ποθούσαν και πιθανότατα η πιο επιτυχημένη μυστική πράκτορας. Αυτή η γυναίκα μυστήριο γεννήθηκε μια ημέρα σαν σήμερα, στις 15 Μαΐου του 1907, και με τη δράση της λίγο έλειψε να αλλάξει την παγκόσμια Ιστορία.
Μια ζωή σαν μυθιστόρημα
Η Ούρσουλα Μαρία Κουτσίνσκι γεννήθηκε στη συνοικία Σόνεμπεργκ του Βερολίνου. Ήταν το δεύτερο από τα έξι παιδιά του οικονομολόγου και δημογράφου Ρόμπερτ Ρενέ Κουτσίνσκι. Είχε τέσσερις μικρότερες αδερφές (την Μπριγκίτε, την Μπάρμπαρα, τη Σαμπίνα και τη Ρενάτα) και έναν μεγαλύτερο αδερφό (τον Γιούργκεν). Η οικογένειά της ήταν μια οικογένεια Εβραίων και δεν αντιμετώπισαν ποτέ οικονομικά προβλήματα. Ζούσαν άνετα και τα παιδιά έλαβαν εξαιρετική εκπαίδευση.
Η Ούρσουλα ήταν πάντα το πιο ατίθασο από τα υπόλοιπα παιδιά. Έδειχνε σαν να μην τη... χωράει ο τόπος. Έκανε τα πάντα προκειμένου να δοκιμάζει διαρκώς νέα πράγματα. Είναι ενδεικτικό πως όταν ήταν μόλις 11 ετών, το 1918, είχε έναν μικρό ρόλο στη θρυλική (και σήμερα χαμένη) ταινία του Γερμανικού βωβού κινηματογράφου, «The House of the Three Girls»! Η μεγαλύτερη, όμως, από όλες τις αδυναμίες της ήταν ο χορός. Οι φίλοι της οργάνωναν διάφορες συγκεντρώσεις και πάρτι μόνο και μόνο για να τη βλέπουν να χορεύει.
Ενώ ήταν ανήλικη ακόμα άρχισε να ασχολείται με τα πολιτικά! Το περιβάλλον που μεγάλωσε, άλλωστε, ήταν άκρως ριζοσπαστικό. Ήταν ανήλικη ακόμα όταν εντάχθηκε σε κομμουνιστικές οργανώσεις νέων. Στα 16 της συμμετείχε στην πορεία για την Εργατική Πρωτομαγιά και εκεί ξυλοκοπήθηκε άγρια από τις δυνάμεις καταστολής. Εκεί που άλλοι θα αποθαρρύνονταν και θα άλλαζαν ρότα, η Ούρσουλα Μαρία Κουτσίνσκι πείσμωσε, θύμωσε και ατσάλωσε τις πεποιθήσεις της. Στα 19 της έγινε μέλος του Κομμουνιστικού Κόμματος Γερμανίας!
Η Ούρσουλα δεν ήταν αυτό που θα λέγαμε «μια αντικειμενικά όμορφη γυναίκα». Ο χαρακτήρας, το πάθος της, η μόρφωσή της και η εξυπνάδα της, ωστόσο, την καθιστούσαν μια γοητευτική και παθιασμένη γυναίκα που δύσκολα περνούσε απαρατήρητη.
Στα φοιτητικά της χρόνια γνώρισε, ερωτεύτηκε και παντρεύτηκε τον Ρούντολφ Χάμπουργκερ. Η μεγάλη οικονομική ύφεση του 1929 και η τρομακτική ανεργία, ανάγκασε το ζευγάρι να δοκιμάσει την τύχη του στη Σαγκάη. Εκεί η Ούρσουλα Κουτσίνσκι βρέθηκε μπροστά σε μια νέα πραγματικότητα. Ζούσε, πλέον, σε μια χώρα όπου ο κομμουνισμός διωκόταν δίχως έλεος και οι κομμουνιστές πρώτα εκτελούνταν και... μετά δικάζονταν! Ταυτόχρονα, ωστόσο, έβλεπε η ίδια την εξαθλίωση μέσα στην οποία ζούσε η εργατική τάξη της Σαγκάης. «Βρήκα τη βρωμιά, τη φτώχεια και τη σκληρότητα αποκρουστική. Ρώτησα τον εαυτό μου αν ήμουν μόνο κομμουνίστρια στη θεωρία. Αναρωτήθηκα αν είχα τη δύναμη να αντέξω τη ζοφερή, ηθικά αντιφατική και συχνά βίαιη πραγματικότητα της επανάστασης. Θα μπορούσε κάποιος να είναι επαναστάτης και ταυτόχρονα να απολαμβάνει ακόμα καλά πράγματα, όπως καινούργια ρούχα» αναρωτιόταν.
Όλες οι απορίες της, ωστόσο, θα λύνονταν όταν γνώριζε την Αμερικανίδα δημοσιογράφο, Άγκνες Σμέντλεϊ η οποία έβαλε την Ούρσουλα Κουτσίνσκι μέσα σε έναν ολοκαίνουργιο νέο κόσμο: Αυτό των μυστικών δικτύων. Μια ημέρα η Ούρσουλα ήταν στο σπίτι της Άγκνες η οποία της είχε πει πως θα ερχόταν ένας άνδρας, ο εραστής της. Πράγματι, κάποια στιγμή η πόρτα χτύπησε, μπήκε μέσα ένας γοητευτικός άνδρας με μπλε μάτια ο οποίος κούτσαινε και έκατσε δίπλα της. Της συστήθηκε ως «Ρίτσαρντ Τζόνσον». Στην πραγματικότητα ήταν ο Ρίτσαρντ Σορτζ ο οποίος εκτός από εραστής της Άγκνες ήταν και ο αξιωματικός της υπηρεσίας πληροφοριών του Κόκκινου Στρατού και ο ανώτερος σοβιετικός κατάσκοπος στη Σαγκάη!
Μετά από μια κουβέντα περί ανέμων και υδάτων ο Σορτζ ρώτησε την Ούρσουλα Κουτσίνσκι αν ένιωθε έτοιμη να στηρίξει έμπρακτα τους κομμουνιστές Κινέζους στον αγώνα τους. Εκείνη του είπε «Ναι» και η ζωή της άλλαξε για πάντα!
Τα μυστικά της ατομικής βόμβας
Σύντομα οι δυο τους έγιναν στενοί συνεργάτες αλλά και εραστές. Η Ούρσουλα Κουτσίνσκι άρχισε να έχει διπλή ζωή. Από τη μια ήταν μια εξαιρετικά επικίνδυνη γυναίκα που μετέφερε κρυφά μηνύματα και έκρυβε όπλα στο σπίτι της και από την άλλη μια μορφωμένη και γοητευτική γυναίκα που ήταν εξαιρετικά ευχάριστη στην παρέα (και απόλυτα ικανή στο να αποσπά πληροφορίες από την παρέα της).
Στην πραγματικότητα η Ούρσουλα είχε μετατραπεί σε μια εξαιρετικά επικίνδυνη... απλή νοικοκυρούλα, που είχε ένα μικρό παιδί και βαριόταν φρικτά την καθημερινότητα! Μαγείρευε εξαιρετικά και πάντα κάτω από το κρεβάτι της είχε μια βαλίτσα έτοιμη για εκείνη και τον γιο της προκειμένου να φύγουν άμεσα αν χρειαστεί!
Η εξαιρετική δουλειά που έκανε η Ούρσουλα στη Σαγκάη, αναγνωρίστηκε από τις Μυστικές Υπηρεσίες της ΕΣΣΔ που της έδωσαν το κωδικό όνομα «Σόνια». Ήταν η εποχή που ο Σορτζ την ενημέρωσε πως ανακλήθηκε πίσω στη Μόσχα και έπρεπε να φύγει άμεσα. Η Ούρσουλα έμεινε μόνη της στη Σαγκάη καθώς δεν μπορούσε να επιστρέψει πίσω στη Ναζιστική Γερμανία. Το όνομά της, άλλωστε, ήταν στη λίστα των ανεπιθύμητων και το πιθανότερο είναι πως αν πήγαινε στο Βερολίνο η Γκεστάπο θα της περνούσε, χωρίς δεύτερη σκέψη, χειροπέδες.
Λίγο καιρό, αργότερα, ωστόσο, η Μόσχα την κάλεσε και εκείνη για εκπαίδευση προκειμένου να μάθει να κατασκευάζει πομπούς. Η Ούρσουλα εγκατέλειψε τον σύζυγό και τον γιο της και έφυγε για να ξεκινήσει μια ολοκαίνουργια περιπέτεια που την οδήγησε από τη Μόσχα στη Μαντζουρία και από εκεί στην Πολωνία και αργότερα στην Ελβετία και ενώ στο μεταξύ έχει γνωρίσει τον «Ερνστ» έναν Γερμανό, πρώην ναυτικό, με τον οποίο απέκτησε μαι κόρη και είχε (κατ' εντολή των ανωτέρων της) παντρευτεί τον Λεν Μπέρτον, έναν Άγγλο κομμουνιστή. Ο γάμος αυτός έγινε προκειμένου η Ούρσουλα να μπορέσει να μείνει στην Αγγλία, ενώ της χάρισε και το τρίτο της παιδί. Και εκεί ξεκινάει το σημαντικότερο κεφάλαιο της ζωής της.
Για τον κόσμο η «Σόνια» ήταν μια απλή νοικοκυρά που έφτιαχνε καταπληκτικά κέικ και με τον άνδρα της και τα τρία τους παιδιά ζούσαν σε μια πλινθόκτιστη αγροικία στο γραφικό χωριουδάκι Γκρέιτ Ρόλραϊτ κοντά στην Οξφόρδη. Είναι η εποχή, όμως, που η τύχη του Β' Παγκοσμίου Πολέμου είχε κριθεί και οι Σύμμαχοι ακόνιζαν τα μαχαίρια τους για την επόμενη ημέρα. Επίμαχο ήταν πιο (Δύση ή ΕΣΣΔ) θα αποκτήσει πρώτος την ατομική βόμβα που θα άλλαζε τις ισορροπίες στη γεωπολιτική σκακιέρα.
Πώς το κατάφερε αυτό; Γνώρισε τον Κλάους Φουκς που δούλευε στη μυστική Βρετανική έρευνα για τα πυρηνικά. Οι δυο τους, συναντιόνταν και αντάλλασσαν κλεμμένα αρχεία που σχετίζονταν με την έρευνα του Σχεδίου Μανχάταν (Manhattan Project) για τη δημιουργία μιας ατομικής βόμβας. Η Ούρσουλα ενημέρωνε τη Μόσχα για τα αρχεία αυτά, μέσω του αυτοσχέδιου ραδιοφώνου της.
Όταν ξεκίνησε ο Ψυχρός Πόλεμος η Ούρσουλα Κουτσίνσκι ήταν, πλέον, μια αρχικατάσκοπος των Σοβιετικών, που μαζί με τη λίστα για τα ψώνια του σπιτιού, είχε μαζί της και μυστικά για την κατασκευή της ατομικής βόμβας τα οποία έστελνε στη Μόσχα χωρίς κανείς να μπορεί να υποπτευθεί το παραμικρό!
Το 1950 η Ούρσουλα Κουτσίνσκι είχε κουραστεί, πλέον, από αυτή τη διπλή ζωή. Εκτός από νοικοκυρά και μητέρα τριών παιδιών ήταν και συνταγματάρχης του Κόκκινου Στρατού. Επί 27 ολόκληρα χρόνια έδωσε σχεδόν τα πάντα στους Σοβιετικούς και λίγο έλειψε να αλλάξει την Ιστορία και να δώσει προβάδισμα στην ΕΣΣΔ για την κατασκευή της ατομικής βόμβας.
Το τέλος της δράσης της ήρθε όταν βρήκε ένα μήνυμα από τη Μόσχα το οποίο την ενημέρωνε πως μπορεί να πάει στην Ανατολική Γερμανία και να ζήσει εκεί μια ήσυχη ζωή. Κανείς ποτέ δεν έμαθε πως οι Σοβιετικοί την άφησαν να συνεχίσει τη ζωή της έτσι απλά. Ίσως, ήταν απόλυτα ικανοποιημένοι από τις υπηρεσίες της. Δεν ήταν και λίγο άλλωστε το πρωί να αλλάζεις πάνες και το βράδυ να στέλνεις κρυφά μηνύματα για πυρηνικές βόμβες! Το ότι οι Σοβιετικοί μπόρεσαν το 1949 να έχουν και αυτοί τη δική τους ατομική βόμβα, άλλωστε, ήταν καθαρά δική της δουλειά!
Η Ούρσουλα Κουτσίνσκι πέθανε, πλήρης ημερών, το 2000, αφήνοντας πίσω της, τις τρεις αδελφές της, τρία παιδιά και πέντε εγγόνια! «Πολέμησα ενάντια στον φασισμό. Μπορώ να κρατάω το κεφάλι μου ψηλά για αυτό τον λόγο. Είχα φίλους και ήταν καλοί άνθρωποι. Δεν τους είπα ψέματα. Απλά δεν τους έλεγα τι έκανα, αυτό ήταν όλο», έλεγε η ίδια όταν, πλέον, με την αυτοβιογραφία της το 1991 αποκάλυψε τα πάντα σχετικά με τη δράση της.
Ακολουθήστε το Reader.gr στα Google News για να είστε πάντα ενημερωμένοι για όλες τις ειδήσεις από την Ελλάδα και τον κόσμο.
