Μυστηριώδης γέννηση. Βρεφοκομείο. Ένα παιδί που έλαβε τεράστιες δόσεις αγάπης. Πάθος για την υποκριτική και το θέατρο. Σπουδαία ηθοποιός. Μεγάλη επιτυχία. Ένας θυελλώδης έρωτας και ένας αποτυχημένος γάμος με τον «Γέρο της Δημοκρατίας». Η Κυβέλη. Η ζωή της Κυβέλης Ανδριανού ήταν μια ζωή γεμάτη, που δεν πέρασε... έτσι απλά. Μια ζωή όχι σαν παραμύθι αλλά μια ζωή που διαβάζεται σαν παραμύθι.
Το μυστήριο με τη γέννηση ενός αστεριού
Όσες μεγαλύτερες δόσεις μυστηρίου έχει ένα γεγονός τόσο πιο μεγάλος θα γίνει ο μύθος του. Είναι δεδομένο αυτό. Ισχύει και στην περίπτωση της Κυβέλης Ανδριανού. Βασικά, ισχύει για τη γέννηση της. Λέγεται πως γεννήθηκε στη Σμύρνη. Μπορεί να γεννήθηκε και στην Αθήνα. Πιθανότατα είδε το πρώτο φως της ημέρας το 1884 ή το 1887 ή το 1888. Κανείς δεν ξέρει. Άγνωστο παραμένει το όνομα του μπαμπά της και το όνομα της μαμάς της.
Και γιατί όλο αυτό το «μυστήριο»; Τα σενάρια που υπάρχουν είναι δυο. Το πρώτο είναι πως η Κυβέλη ήταν καρπός ενός παράνομου έρωτα και η μητέρα της που δεν ήθελε να έρθει αντιμέτωπη με την κακία της κοινωνίας, την άφησε σε ένα βρεφοκομείο χωρίς να δώσει πολλά στοιχεία και κάπως έτσι τα χαρτιά του μωρού φτιάχτηκαν... κατά προσέγγιση και λίγο στην τύχη από τους υπεύθυνους του βρεφοκομείου.
Το δεύτερο σενάριο έχει κοινή αρχή με το πρώτο αλλά σίγουρα έχει πιο πικάντικη συνέχεια. Σύμφωνα με αυτό, λοιπόν, η Κυβέλη ήταν καρπός ενός παράνομου έρωτα. Για τη μητέρα της δεν ξέρουμε πολλά. Για τον πατέρα της, όμως, ξέρουμε (σχεδόν) τα πάντα καθώς – σύμφωνα με αυτό το σενάριο – ήταν ο βασιλιάς Γεώργιος Α'! Τραβηγμένο; Κανείς δεν ξέρει. Ίσως είναι αλήθεια. Ίσως να είναι και ένας αστικός μύθος.
Αυτό το πικάντικο, δεύτερο, σενάριο ωστόσο, ενισχύεται από το γεγονός πως περίπου το 1890 και ενώ η Κυβέλη βρίσκεται στο βρεφοκομείο της Αθήνας, την υιοθετεί ένα ζευγάρι φτωχών βιοπαλαιστών, ο Αναστάσης και η Μαρία Ανδριανού. Τσαγκάρης ο Αναστάσης, παραδουλεύτρα η Μαρία, δυο άνθρωποι που ζουν μέσα στη φτώχεια αλλά στην Κυβέλη δε λείπει τίποτα. Σε αυτό συμβάλει καθοριστικά και η οικογένεια ενός γνωστού δικηγόρου της εποχής ο οποίος είχε χάσει το δικό του παιδί, και μαζί με τη γυναίκα του αφοσιώνονται στο να περνάει καλά η «Κυβελίτσα», όπως την έλεγαν. Συνοπτικά η Κυβέλη μεγαλώνει με άνεση σε ένα περιβάλλον φτώχειας.
Φοίτησε στο φημισμένο εκείνη την εποχή παρθεναγωγείο Χιλ και από νωρίς έδειξε τη μεγάλη αγάπη που είχε για την υποκριτική.
Από ένα σημείο και έπειτα, η Μαρία Ανδριανού δούλευε στο σπίτι της οικογένειας του δικηγόρου. Εντελώς τυχαία, μια ημέρα, την έχει μαζί της. Εκείνη την ημέρα, πάλι εντελώς τυχαία, στο σπίτι υπήρχε ένας καθηγητής ορθοφωνίας ο οποίος (προφανέστατα εντελώς τυχαία) άκουσε τη μικρή Κυβέλη να τραγουδά. Ενθουσιάστηκε και ζήτησε την άδεια των γονιών της ώστε να δηλώσει συμμετοχή στον διαγωνισμό απαγγελίας «Παρνασσός» το 1991. Οι γονείς δίνουν την άδεια, η Κυβέλη συμμετέχει στον διαγωνισμό και κερδίζει την πρώτη θέση.
Στη συνέχεια ο Αναστάσης και η Μαρία Ανδριανού πείθονται να αφήσουν την Κυβέλη να σπουδάσει στη νεοσύστατη τότε Δραματική Σχολή του Βασιλικού Θεάτρου. Έτσι και αλλιώς δε θα πλήρωναν αυτοί τα έξοδα αλλά η οικογένεια του γνωστού δικηγόρου. Κάπως έτσι η Κυβέλη, η κόρη δυο βιοπαλαιστών, βρίσκεται, πριν καν κλείσει τα 15 της χρόνια, στον πρόδρομο του Εθνικού Θεάτρου ενώ παράλληλα σπουδάζει στο Χιλ και προκειμένου να μην πηγαινοέρχεται και την τρώνε οι δρόμοι, ζει μόνιμα στο σπίτι του δικηγόρου στην Πλάκα.
Είναι η εποχή που ο δρόμος της Κυβέλης (υποπτευόμαστε... εντελώς τυχαία) θα διασταυρωθεί με τον δρόμο του σπουδαίου θεατράνθρωπου, ποιητή και συγγραφέα, Κωνσταντίνου Χρηστομάνου ο οποίος μαζί με άλλους διανοούμενους της εποχής είχε ιδρύσει τη «Νέα Σκηνή» με σκοπό την αναγέννηση και τον εκσυγχρονισμό του ελληνικού θεάτρου. «Το πλάσμα μου αυτό, το περισσότερο ιδικόν μου, παρά εάν ήτο κόρη μου, αφού έκαμεν ιδικά του και την φωνήν μου, και τας κινήσεις, και τον εσωτερικόν ρυθμόν της υποστάσεώς μου», έγραφε για την Κυβέλη ο Χρηστομάνος.
Τον Σεπτέμβριο του 1901 στη «Νέα Σκηνή» η Κυβέλη γίνεται η Ιουλιέτα η οποία στο μπαλκόνι της περιμένει τον Ρωμαίο οποίος είναι ο Μήτσος Μυράτ. Η παράσταση λαμβάνει εξαιρετικές κριτικές και η Κυβέλη με τον Μυράτ γίνονται ζευγάρι και στη ζωή. Οι δυο τους παντρεύτηκαν και απέκτησαν και δυο παιδιά. Τον Αλέξανδρο και τη Μιράντα.
Ο μεγάλος έρωτας με τον Γεώργιο Παπανδρέου
Από ένα σημείο και έπειτα όλα αυτά τα «τυχαία γεγονότα» που...έστρωσαν τη ζωή της, σταμάτησαν. Δεν υπήρχε κανένας λόγος, πλέον. Η Κυβέλη με το ανεξάντλητο ταλέντο της (και αυτό είναι κάτι που δεν αμφισβητήθηκε ποτέ και από κανέναν) σαρώνει τα πάντα στο πέρασμά της, γίνεται η καλύτερη Ελληνίδα ηθοποιός της εποχής της, παίζει ρόλους δραματικούς, ρόλους κωμικούς, παίζει σε παραστάσεις αρχαίας τραγωδίας.
Το 1906 η Κυβέλη ζει έναν παράφορο έρωτα με τον επιχειρηματία Κώστα Θεοδωρίδη για χάρη του οποίου εγκαταλείπει παιδιά και σύζυγο και φεύγει για το Παρίσι προκειμένου να ζήσει τον έρωτά της. Λίγους μήνες μετά το παράνομο ζευγάρι επιστρέφει στην Ελλάδα με τον Τύπο να «υποδέχεται» την Κυβέλη με χαρακτηρισμούς όπως μοιχαλίδα και άλλα ωραία.
Η Κυβέλη πεισμώνει, χωρίζει τον Μυράτ, παντρεύεται τον Θεοδωρίδη και μαζί του αποκτά μια κόρη, την Αλίκη. Ταυτόχρονα, το 1907 τη βρίσκει να είναι η ίδια θιασάρχης και να «ανεβάζει» τη «Νόρα» του Ίψεν.
Από το 1908 ξεκινά και η μνημειώδης συνεργασία της με τον Γρηγόριο Ξενόπουλο ο οποίος κάθε χρόνο της έδινε και από ένα έργο του («Ραχήλ», «Πειρασμός», «Ψυχοσάββατο», «Χερουβείμ» κλπ) με αποτέλεσμα η Κυβέλη, μέσω αυτής της σπάνιας συνεργασίας να φτάσει στην κορυφή, από την οποία δεν «κατέβηκε» ποτέ.
Κορυφαία στιγμή στην καριέρα της Κυβέλης ήταν και η περίοδος 1932-1934 όταν ένωσε τις δυνάμεις της με ένα άλλο «ιερό τέρας» του θεάτρου, τη Μαρίκα Κοτοπούλη προκειμένου οι δυο τους να «κόψουν τη φόρα» στο τότε νεοϊδρυθέν Εθνικό Θέατρο.
Το 1934, ωστόσο, η Κυβέλη θα κόψει απότομα εκείνη τη συνεργασία για να ακολουθήσει στο εξωτερικό τον σύζυγό της... Γεώργιο Παπανδρέου! Μπερδευτήκατε; Μισό λεπτό και όλα θα ξεκαθαρίσουν. Όταν η Κυβέλη χώρισε από τον Μυράτ εκείνος συναντήθηκε με τον Θεοδωρίδη και προφητικά του είχε πει πως «κάποια στιγμή θα σε πληρώσει με το ίδιο νόμισμα». Η «προφητεία» του Μυράτ εκπληρώθηκε λίγα χρόνια μετά τον γάμο της Κυβέλης με τον Θεοδωρίδη.
Η Κυβέλη βρισκόταν με τον θίασό της σε περιοδεία στα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου. Οι Αρχές της Χίου έχουν λογοκρίνει ένα έργο που της είχε γράψει ο Παντελής Χορν και εκείνη θυμωμένη ζητά να μιλήσει με τον γενικό διοικητή του νησιού (ας πούμε, κάτι σαν νομάρχη) προκειμένου να διαμαρτυρηθεί. Διοικητής τότε ήταν ο μετέπειτα πρωθυπουργός της χώρας Γεώργιος Παπανδρέου.
Οι δυο τους ερωτεύτηκαν κεραυνοβόλα. Η ερωτική τους σχέση θα μείνει παράνομη για πολλά χρόνια καθώς αφενός η Κυβέλη είναι παντρεμένη με τον Θεοδωρίδη, αφετέρου ο Παπανδρέου είναι παντρεμένος με τη Σοφία Μινέικο, μητέρα του (επίσης, μετέπειτα πρωθυπουργού της χώρας) Ανδρέα Παπανδρέου. Ο έρωτας της Κυβέλης και του Παπανδρέου, ωστόσο, είναι πολύ ισχυρός για να μείνει κρυφός. Κάπως έτσι τα διαζύγια παίρνουν «φωτιά». Ο Παπανδρέου χωρίζει τη Μινέικο και η Κυβέλη «πληρώνει» με το... ίδιο νόμισμα τον Θεοδωρίδη. Κάρπος του έρωτα της Κυβέλης με τον «Γέρο της Δημοκρατίας» ήταν ο Γιώργος Παπανδρέου, ετεροθαλής αδελφός του Ανδρέα, στον οποίο η ηθοποιός είχε τεράστια αδυναμία.
Η Κυβέλη, λοιπόν, σταματάει τη συνεργασία της με την Κοτοπούλη καθώς ο Παπανδρέου δεν είναι πλέον ένας απλός διοικητής νησιού αλλά υπουργός Παιδείας και Θρησκευμάτων και ανερχόμενο αστέρι του κέντρου. Την περίοδο του Β' Παγκοσμίου Πολέμου ο Παπανδρέου φεύγει για τη Μέση Ανατολή. Η Κυβέλη με τον Γιωργάκη φυγαδεύονται εκεί από τη βρετανική Intelligence Service.
Με την απελευθέρωση ο Γέρος της Δημοκρατίας επιστρέφει ως πρωθυπουργός στην Ελλάδα ενώ η Κυβέλη θα επιστρέψει στο θέατρο το 1950. Οι δυο τους θα χωρίσουν αν και δε θα πάρουν διαζύγιο ποτέ.
«Αν δεν είχα συναντήσει τον Γιώργη, δε θα είχα μάθει ποτέ τι πράγμα είναι ο έρωτας» είχε πει η ίδια. Όταν ο Γέρος της Δημοκρατίας, εν μέσω χούντας, το 1968, αφήσει την τελευταία του πνοή, το καθεστώς θα ζητήσει από την Κυβέλη να γίνει η κηδεία δημοσία δαπάνη. Η ηθοποιός, ωστόσο, αντιλαμβάνεται αμέσως τι διακυβεύεται, αρνείται και αναλαμβάνει αυτή να φέρει αυτή σε πέρας τα της κηδείας που εξελίχθηκε στην πρώτη δυνατή, λαϊκή, κραυγή κατά της χούντας. Η ίδια θα βρεθεί πίσω ακριβώς από το φέρετρο.
Η Κυβέλη Ανδριανού που έζησε μια μυθιστορηματική ζωή, έκανε αυτό που λάτρεψε, αγάπησε και αγαπήθηκε, απέκτησε τέσσερα παιδιά, τρία εγγόνια, έξι δισέγγονα και πέντε τρισέγγονα, πέθανε μια ημέρα σαν σήμερα στις 26 Μαΐου 1978, αφήνοντας πίσω της μια σπουδαία κληρονομιά στο χώρο του θεάτρου.
Ακολουθήστε το Reader.gr στα Google News για να είστε πάντα ενημερωμένοι για όλες τις ειδήσεις από την Ελλάδα και τον κόσμο.
