Λένε πως η μοίρα καμιά φορά παίζει «περίεργα παιχνίδια». Είτε πιστεύει κανείς στη μοίρα είτε όχι, πάντως, είναι δεδομένο πως κάποιες συμπτώσεις είναι ανατριχιαστικές. Στην περίπτωση που θα αναφερθούμε σήμερα η σύμπτωση είναι και ανατριχιαστική και μακάβρια. Πρωταγωνιστής ο Ιωσήφ Στάλιν ο οποίος στις 5 Μαρτίου 1940 υπέγραψε για να δώσει το «πράσινο φως» για μια από τις μεγαλύτερες ανθρωποσφαγές. Στις 5 Μαρτίου 1953, 13 χρόνια μετά δηλαδή, ο Ιωσήφ Στάλιν πέθανε χτυπημένος από εγκεφαλικό επεισόδιο, σε μια υπόθεση που έχει μπόλικο παρασκήνιο.
Η Σφαγή του Κατίν
Στις 23 Αυγούστου 1939 στη Μόσχα η κομμουνιστική ΕΣΣΔ και η ναζιστική Γερμανία υπογράφουν το σύμφωνο μη επίθεσης που θα μείνει γνωστό στην ιστορία ως «Το Σύμφωνο Ρίμπεντροπ – Μολότοφ» από τα επώνυμα των δυο ΥΠΕΞ των χωρών. Του υπουργού Εξωτερικών του Γ’ Ράιχ, Γιόακιμ φον Ρίμπεντροπ και του σοβιετικού ομολόγου του, Βιάτσεσλαβ Μολότοφ.
Αν και μοιάζει με μια «συμφωνία με τον διάβολο» το «Σύμφωνο Ρίμπεντροπ - Μολότοφ» ουσιαστικά άφηνε ικανοποιημένους και τους δυο ιδεολογικούς εχθρούς. Τον μεν Χίτλερ επειδή δε θα έβρισκε αντίσταση στα σχέδια του και τους δε Σοβιετικούς επειδή όντας απομονωμένοι από τη Δύση με την οποία θα μπορούσαν ανά πάσα στιγμή να βρεθούν σε εμπόλεμη κατάσταση, θα είχαν όσο χρόνο χρειάζονταν για να προετοιμάσουν την άμυνα τους. Όποιος και αν ήταν ο επιτιθέμενος.
Την 1η Σεπτεμβρίου 1939 η Ναζιστική Γερμανία, από τα δυτικά, εισβάλλει στην Πολωνία ξεκινώντας και επίσημα τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο. Από τα ανατολικά, στις 16 Σεπτεμβρίου εισβάλλει στην Πολωνία ο κόκκινος στρατός. Μέχρι τις αρχές Οκτωβρίου η μισή χώρα άνηκε στη Γερμανία και η άλλη μισή στην ΕΣΣΔ.
Το 1941 ο Χίτλερ δίνει διαταγή να ξεκινήσει η επίθεση κατά της ΕΣΣΔ. «Το Σύμφωνο Ρίμπεντροπ – Μολότοφ» πετιέται στα «σκουπίδια». Το ανατολικό κομμάτι της Πολωνίας περνάει στους ναζί, ενώ οι σοβιετικοί υποχωρούν. Τον Απρίλιο του 1943 το παιχνίδι έχει «γυρίσει» και πλέον οι σοβιετικοί είναι αυτοί που κυνηγούν τους ναζί. Πριν αποχωρήσουν, ωστόσο, οι ορδές του Χίτλερ από τη ρωσο - πολωνική μεθόριο, ανακοινώνουν πως στο δάσος του Κατίν βρήκαν μαζικούς τάφους με τουλάχιστον 4.000 νεκρούς! Τα θύματα φαίνεται να είναι αξιωματικοί του πολωνικού στρατού. Η Ευρώπη «παγώνει» αν και βρίσκεται εν μέσω του πολέμου.
Οι ναζί κατηγορούν τους σοβιετικούς για τη σφαγή. Οι σοβιετικοί κατηγορούν τους ναζί για τη σφαγή. Οι Χιτλερικοί ανακοινώνουν πως μετά από έρευνα επιστημόνων η σφαγή έγινε τον Μάρτιο του 1940. Τότε, δηλαδή, που η περιοχή βρισκόταν υπό σοβιετική κατοχή και δείχνουν ως υπεύθυνο τον Λαβρέντι Μπερία, τον αρχηγό της μυστικής υπηρεσίας της ΕΣΣΔ ο οποίος έδρασε με προσωπική εντολή του Στάλιν.
Οι Σοβιετικοί αρνούνται τις κατηγορίες και κάνουν λόγο για μια καλοστημένη προβοκάτσια. Η ημερομηνία των εκτελέσεων τοποθετείται τον Οκτώβριο του 1941, όταν δηλαδή η περιοχή ήταν υπό ναζιστική κατοχή. Η ημερομηνία αυτή προέκυψε από το γεγονός πως οι Σοβιετικοί ερευνητές βρήκαν σε κάποια από τα πτώματα, έγγραφα με ημερομηνία 20 Οκτωβρίου 1941. Επίσης, οι σφαίρες που βρέθηκαν ήταν γερμανικές και παράγονταν στο εργοστάσιο παραγωγής σφαιρών Genshovik.
Περίπου 50 χρόνια μετά, ωστόσο, όταν πλέον η ΕΣΣΔ είχε περάσει στην ιστορία ο Μιχαήλ Γκορμπατσόφ ζήτησε συγγνώμη για τη σφαγή του Κατίν και παρουσίασε, μάλιστα, έγγραφα που αποδεικνύουν πως ο Λαβρέντι Μπέρια ζητούσε την άδεια του Στάλιν να προχωρήσει στην εκκαθάριση «δεδομένου ότι όλοι αυτοί είναι αδιόρθωτοι εχθροί της σοβιετικής εξουσίας»! Το έγγραφο φέρει υπογραφή του Στάλιν εν είδει… έγκρισης και έχει ημερομηνία 5 Μαρτίου 1940. Μια ημέρα σαν σήμερα... Σύμφωνα με αυτή την εκδοχή η σφαγή στο δάσος του Κατίν έγινε τον Μάιο εκείνης της χρονιάς.
Ότι και να πει, ότι και να γράψει κανείς για τα όσα έχουν γίνει γνωστά σχετικά με την ανθρωποσφαγή σε εκείνο το δάσος στα σύνορα Πολωνίας – Ρωσίας είναι λίγο. Οι αρχικές εκτιμήσεις που έκαναν λόγο για 4.000 νεκρούς αποδείχθηκαν λανθασμένες αφού στους ομαδικούς τάφους βρέθηκαν σχεδόν 22.000 πτώματα!
Ο Ντιμίτρι Τοκάρεφ, επικεφαλής του γραφείου της NKVD στο Καλίνιν κατέθεσε το 1991, πως οι εκτελέσεις ξεκινούσαν το σούρουπο και τελείωναν την αυγή. Η πρώτη μεταγωγή κρατουμένων αφορούσε 390 άτομα και οι εκτελεστές δυσκολεύτηκαν να επιτελέσουν το έργο μέσα σε μια μόνο νύχτα. Οι επόμενες μεταγωγές περιόρισαν τον αριθμό των μελλοθανάτων στα 250 άτομα. Όλοι εκτελούνταν με μια σφαίρα στη βάση του κρανίου, μέσα σε ένα δωμάτιο με δυο πόρτες. Από τη μία έμπαιναν ζωντανοί, από την άλλη έβγαιναν νεκροί και τοποθετούνταν σε φορτηγά που τους μετέφεραν στους ομαδικούς τάφους.
Σύμφωνα με έγγραφα που έδωσε στη δημοσιότητα η Ρωσία, ο πιο διαβόητος εκτελεστής της σφαγής, ήταν ο Βασίλι Μπλοχίν, στον οποίο αποδόθηκαν 7.000 δολοφονίες αιχμαλώτων μέσα σε 28 ημέρες! Ο ίδιος είχε προαποφασίσει ότι ένας καλός ρυθμός θανάτου ήταν οι 300 εκτελέσεις τη νύχτα και κατασκεύασε έναν αποδοτικότατο μηχανισμό εξόντωσης και μεταφοράς των πτωμάτων. «Ένας πεπειραμένος εκτελεστής πυροβολεί στον λαιμό, κρατώντας την κάννη λοξά προς τα πάνω», έλεγε ο ίδιος, «τότε υπάρχει πιθανότητα η σφαίρα να βγει από το μάτι ή τον λαιμό».
Ο θάνατος του «πατερούλη»
Ακριβώς 13 χρόνια μετά από εκείνη την υπογραφή, οι Σοβιετικοί θα συνειδητοποιήσουν πως ο Ιωσήφ Στάλιν ήταν άνθρωπος και όχι υπεράνθρωπος. Ο ηγέτης της Σοβιετικής Ένωσης πέθανε στις 5 Μαρτίου 1953. Ακόμα και σήμερα πολλοί είναι αυτοί που συνδέουν αυτές τις δυο ημερομηνίες και κάνουν λόγο για «Θεία Δίκη». Ο «πατερούλης», άλλωστε, θα αφήσει τον μάταιο τούτο κόσμο αφού θα παλέψει πρώτα για τέσσερις ολόκληρες ημέρες να κρατηθεί στη ζωή μετά από εγκεφαλικό επεισόδιο. Οι θιασώτες αυτής της θεωρίας λένε πως θα μπορούσε να είχε πεθάνει την 1 Μαρτίου ή την επόμενη ή την παραεπόμενη ημέρα. Άφησε, όμως, την τελευταία του πνοή, ανήμερα της 13ης επετείου από την ημέρα που «έπεσαν» οι υπογραφές για τη Σφαγή στο Κατίν.
Την Κυριακή 1η Μαρτίου 1953, περίπου στις 9:30 το πρωί τα πάντα είναι έτοιμα και άπαντες ήταν στη θέση τους και περίμεναν να ξυπνήσει ο Στάλιν. Όταν τα ρολόγια έδειξαν 10 το πρωί όλοι ήταν σε κατάσταση συναγερμού. Τελικά, η ώρα πήγε 11... Πήγε 11:30. Ακόμα τίποτα. Ο Στάλιν δεν είχε σηκωθεί ακόμα αλλά κανείς δε σκέφτηκε να πάει να τον ξυπνήσει. Δε θα ήταν δυνατόν κάτι τέτοιο. Την τελευταία φορά που χρειάστηκε να τον ξυπνήσουν ήταν 12 χρόνια πριν, για να του ανακοινώσουν την εισβολή των ναζί στη χώρα στο πλαίσιο της Επιχείρησης Μπαρμπαρόσα, τον Ιούνιο του 1941.
Εκείνο το πρωί, ωστόσο, δεν υπήρχε κάποια εισβολή οπότε κανείς δεν τόλμησε να τον ξυπνήσει. Η ώρα έφτασε 2:30 το μεσημέρι και ακόμα... ούτε φωνή, ούτε ακρόαση. Η ανησυχία αυξανόταν αλλά κανείς δεν τόλμησε να μπει μέσα στο δωμάτιο του Στάλιν και να τον ξυπνήσει. Και η ώρα συνέχισε να περνάει και η αγωνία να μεγαλώνει. Νωρίς το απόγευμα ενημερώθηκαν τα πλέον σημαντικά μέλη του Κόμματος αλλά και πάλι κανείς δεν τόλμησε να ανοίξει την πόρτα του δωματίου του Στάλιν. Και η ώρα συνέχισε να περνά. Περίπου στις 6:30 το απόγευμα τα φώτα στα διαμερίσματα του Στάλιν άναψαν και όλοι ηρέμησαν. Λίγο αργότερα, ωστόσο, συνειδητοποίησαν πως είχαν ανάψει παντού εκτός από το δωμάτιο του Στάλιν.
Τελικά, περίπου στις 10:30 το βράδυ ο αντικομισάριος της ντάτσας Πέτερ Βασίλιεβιτς Λοζγκάτσεφ βρήκε σαν πρόσχημα μια επιστολή από το Κρεμλίνο προς τον Στάλιν και αποφάσισε να μπει στο δωμάτιο. Αυτό που αντίκρισε του έκοψε την ανάσα αλλά δεν τον εξέπληξε κιόλας. Ο Ιωσήφ Στάλιν, ο σιδερένιος ηγέτης της ΕΣΣΔ, φορούσε ακόμα τις πυτζάμες του και ήταν πεσμένος στο πάτωμα του δωματίου του, μέσα σε μια λίμνη από τα ούρα του. Ίσα ίσα που κουνούσε το ένα του χέρι. Τίποτε άλλο.
Ο Στάλιν είχε υποστεί εγκεφαλικό. Τουλάχιστον ένα εγκεφαλικό. Οι υπηρέτες μετέφεραν τον μελλοθάνατο, όπως αποδείχθηκε, ηγέτη στην τραπεζαρία της κατοικίας του, όπου τον ξάπλωσαν σ΄ έναν καναπέ. Και ενώ οι περισσότεροι συμφωνούσαν πως έπρεπε να κληθεί ένας γιατρός, τα μέλη της προσωπικής φρουράς του ήθελαν πρώτα να μιλήσουν με την ηγεσία του κόμματος. Οι γιατροί μπήκαν στο δωμάτιο του ξημερώματα Δευτέρας. Ποιος ξέρει; Ίσως και κοντά στο 24ωρο μετά το πρώτο εγκεφαλικό. Τον εξέτασαν και σχεδόν απέκλεισαν κάθε πιθανότητα να καταφέρει να συνέλθει. Ο Στάλιν δεν είχε επαφή με το περιβάλλον, το δεξί του χέρι και το δεξί του πόδι είχαν παραλύσει ενώ είχε ανησυχητικά υψηλή πίεση. Θεώρησαν πως ο θάνατός του είναι ζήτημα ημερών αν όχι ωρών.
Τελικά, ο Στάλιν άφησε την τελευταία του πνοή τέσσερις ημέρες αργότερα. Μια ημέρα σαν σήμερα. Στις 5 Μαρτίου. Η συλλογική θλίψη που σάρωσε τον λαό ήταν εμφανέστατη. Άνθρωποι έκλαιγαν στον δρόμο και στην κηδεία του οργανώθηκαν μαζικές αγρυπνίες σε ολόκληρη τη χώρα. Πολλοί θεωρούσαν τον Στάλιν τον σπουδαιότερο ηγέτη της χώρας, τον θριαμβευτή του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου που καθάρισε τη χώρα από εκείνους που ήθελαν την επιστροφή των τσάρων. Όταν η σορός του τοποθετήθηκε στην Αίθουσα των Κιόνων, ο κόσμος σχημάτισε ουρές για τρία μερόνυχτα προκειμένου να εκφράσει τον σεβασμό του.
Τι όμως έγινε εκείνο το πρωινό που ο Στάλιν έπαθε το εγκεφαλικό; Έπεσε θύμα δολοπλοκιών από τους δελφίνους που σκέφτηκαν πως ήταν η κατάλληλη ώρα να τον ξεφορτωθούν ή η βασιλεία του τρόμου που ο ίδιος είχε οικοδομήσει έβαλε το τελευταίο καρφί στο φέρετρό του; Οι Ζόρες και Ρόι Μεντβέντιεφ, συγγραφείς του βιβλίου «Ο Άγνωστος Στάλιν», εμφανίζονται καχύποπτοι όσον αφορά το συγκεκριμένο ενδεχόμενο, υποστηρίζοντας πως «δε θα ήταν φυσιολογικό για τα μέλη του προσωπικού να φοβούνται να μπουν στο δωμάτιό του, πόσο μάλλον να τον καλέσουν στο τηλέφωνο».
Ακολουθήστε το Reader.gr στα Google News για να είστε πάντα ενημερωμένοι για όλες τις ειδήσεις από την Ελλάδα και τον κόσμο.