Ο ένας ήταν ο μουσικός που με τη φωνή του και τους στίχους του ξεκίνησε μια μουσική επανάσταση με τους Joy Division. Ο άλλος ήταν ο τραγουδιστής και τραγουδοποιός που (κυρίως) με τους Soundgarden έγραψε ιστορία στον σκληρό ήχο. Και οι δυο κινήθηκαν μέσα στη δόξα και το φως. Και οι δυο, ωστόσο, μέσα τους, είχαν να παλέψουν με αφόρητα σκοτάδια. Σε ένα περίεργο παιχνίδι της μοίρας ενώθηκαν, μετά θάνατον, με μια ανατριχιαστική σύμπτωση. Ο Ίαν Κέρτις αυτοκτόνησε στις 18 Μαΐου του 1980. Ο Κρις Κορνέλ αυτοκτόνησε στις 18 Μαΐου του 2017!
Ο συνταρακτικός «χορός της επιληψίας»
Αν κάποιος δει λίγο πιο προσεκτικά τη ζωή του Ίαν Κέρτις θα διαπιστώσει πως βιαζόταν να κάνει τα πάντα. Σαν να ήξερε πως θα φύγει γρήγορα από τη ζωή. Γεννήθηκε στις 15 Ιουλίου του 1956 στο Ολντ Τράφορντ του Μάντσεστερ.
Όταν τα άλλα παιδάκια της ηλικίας του (ειδικά εκεί που γεννήθηκε) έπαιζαν μπάλα και ονειρεύονταν να φορέσουν την ερυθρόλευκη φανέλα της Γιουνάιτεντ αυτός φρόντιζε αφού είχε τελειώσει πρώτα τα μαθήματα τα σχολείου να κάτσει κάτω, να πάρει χαρτί και μολύβι, και να αρχίζει να γράφει ποιήματα και στίχους για τραγούδια! Στα 19 του χρόνια ήταν ήδη παντρεμένος.
Λάτρευε τη μουσική. Δεν έχανε την ευκαιρία να πηγαίνει σε συναυλίες. Και κάπως έτσι, άλλαξε η ζωή του. Στα 20 του χρόνια αποφάσισε πως πρέπει να δημιουργήσει το δικό του συγκρότημα. Ήταν μετά από μια συναυλία των θρυλικών Sex Pistols την οποία είχε παρακολουθήσει με το στόμα ανοιχτό.
Λίγο καιρό αργότερα γνώρισε τον Μπέρναρντ Σάμερ και τον Πίτερ Χουκ. Ο πρώτος έπαιζε κιθάρα και ο δεύτερος μπάσο με αυτή την ανατριχιαστική μπασογραμμή που «στοίχειωσε» τόσα και τόσα συγκροτήματα. Κέρτις, Σάμερ και Χουκ είχαν παρακολουθήσει την ίδια συναυλία και είχαν ακριβώς την ίδια ιδέα: Να δημιουργήσουν ένα συγκρότημα. Όταν στην παρέα μπήκε και ο Στίβεν Μόρις ο οποίος έκατσε πίσω από το σετ των ντραμς, όλα είχαν πάρει το δρόμο τους.
Οι Joy Division (αρχικά είχαν την ονομασία Warsaw και κυκλοφόρησαν κάποια ντέμο) «γεννήθηκαν» όχι απλά για να είναι ένα ακόμα punk συγκρότημα αλλά για να δημιουργήσουν ένα νέο ήχο. Και το έκαναν.
Κυκλοφόρησαν δυο αριστουργηματικά άλμπουμ. Το «Unknown Pleasures» το 1979 και το «Closer» το 1980 και μαζί δημιούργησαν και τον λεγόμενο post - punk ήχο που άφηνε πίσω του την οργή και την καφρίλα του punk που χαρακτήριζε τους Sex Pistols και πήγαν την όλη σκηνή μερικά βήματα πιο μακριά έχοντας, πλέον, έναν ήχο διαφορετικό και στίχους που δεν ήθελαν την καταστροφή των πάντων αλλά έκαναν μια επώδυνη «βουτιά» στον εσωτερικό κόσμο του ανθρώπου.
Στην πραγματικότητα οι Joy Division κατάφεραν να ρίξουν μια βόμβα στην παγκόσμια μουσική βιομηχανία. Πήραν το punk το έβγαλαν από τις λάσπες που είχε πέσει μετά από υπερβολική δόση ναρκωτικών, του αφαίρεσαν οργή και του πρόσθεσαν τεράστιες ποσότητες αβάσταχτης ποίησης.
Μπροστάρης σε όλη αυτή την προσπάθεια ήταν ο Ίαν Κέρτις. Αυτός ήταν που «πέρασε» τα σκοτάδια του μέσα στη μουσική και κυρίως στους στίχους των Joy Division. Η βαριά και μπάσα φωνή του ήταν αυτή που συμπλήρωνε το «πακέτο». Στα live ο Κέρτις είχε αναπτύξει τον δικό του τρόπο κίνησης. Τον ονόμασαν «χορό της επιληψίας» επειδή ο Κέρτις έπασχε από τη συγκεκριμένη ασθένειας.
Οι κινήσεις του ήταν γρήγορες και κοφτές. Είχαν ένα διαρκές τρέμουλο. Κρατούσε μισάνοιχτα τα μάτια του και πολλές φορές έδειχνε να πονάει. Όπως δηλαδή θα βλέπαμε στη σκηνή έναν άνθρωπο να παθαίνει επιληπτική κρίση. Ο παραγωγός των Joy Division, Μάρτιν Χάνετ, είχε πει για τον Κέρτις πως δεν ήταν ένας συνηθισμένος άνθρωπος. «Τον είχε αγγίξει το χέρι του Θεού» είχε πει χαρακτηριστικά.
Ο Ιαν Κέρτις, όσο έζησε, έκανε αυτό που έκανε από μικρός. Διάβαζε. Διάβαζε πολύ και στη συνέχεια άφηνε μικρά κομμάτια της ψυχής του πάνω στο χαρτί. Διάβαζε Ντοστογιέφκσι, Κάφκα, Νίτσε και μετά τους έκανε στίχους και τίτλους τραγουδιών. Ο Ίαν Κέρτις ήταν και αυτός ένας καταραμένος ποιητής. Όπως ήταν και ο από κάθε άποψη αξεπέραστος Τζιμ Μόρισον.
Όσο μεγάλωνε η επιτυχία των Joy Division τόσο μεγάλωνε και το σκοτάδι που είχε μέσα του ο Ίαν Κέρτις. Τα πολλά ψυχολογικά προβλήματα, η χρήση ναρκωτικών, η επιληψία, το διαζύγιο. Όλα αυτά, και ίσως άλλα τόσα, είχαν δημιουργήσει ένα ασφυκτικό περιβάλλον από το οποίο ήθελε να ξεφύγει. Και τα κατάφερε.
Μια ημέρα πριν ξεκινήσει η περιοδεία των Joy Division στις ΗΠΑ, στις 18 Μαΐου 1980, ο Ίαν Κέρτις πήγε στο σαλόνι του σπιτιού του, έβαλε στο πικ απ να παίξει το άλμπουμ «The Idiot» του Ίγκι Ποπ, πήγε στην κουζίνα, βρήκε το κατάλληλο μέρος και κρεμάστηκε από ένα καλώδιο. Οι Joy Division διαλύθηκαν την ίδια μέρα, όπως είχαν προαποφασίσει, εάν κάποιος τους πέθαινε ή εγκατέλειπε το συγκρότημα. Σε ένα περίεργο παιχνίδι της μοίρας (ή και όχι), λίγες ημέρες μετά την αυτοκτονία του Ίαν Κέρτις, κυκλοφόρησε και το τραγούδι που έμελλε να είναι η μεγαλύτερη επιτυχία του συγκροτήματος: Ήταν το «Love Will Tear Us Apart».
Ο άνθρωπος των 45 εκατομμυρίων δίσκων
Αν ποτέ βρεθείτε σε μια μουσική συζήτηση περί grunge, του υπό-είδους της ροκ που «γεννήθηκε» στο Σιάτλ των Ηνωμένων Πολιτειών και ήταν ίσως το χαρακτηριστικότερο των 90s, τότε θα ακούσετε όλοι να μιλούν για δυο ανθρώπους. Τον Κερτ Κομπέιν που μεγαλούργησε με τους Nirvana και τον Κρις Κορνέλ (εντάξει, θα ακούσει και για τον Έντι Βέντερ των Pearl Jam). Και οι δυο τους ήταν τεράστιοι μουσικοί που άφησαν το δικό τους αποτύπωμα σε αυτό που – λίγο αυθαίρετα – ονομάζουμε σκληρό ήχο.
Ο Κρις Κορνέλ γεννήθηκε στο Σιάτλ και όπως έγινε με τον Ίαν Κέρτις από μικρός είχε μια συγκεκριμένη πορεία και αυτή δεν ήταν άλλη από τη μουσική. Σε αντίθεση με τον frontman των Joy Division ο Κρις Κορνέλ δεν ήταν καλό παιδί. Όταν δεν ασχολούταν με τη μουσική και με το να γράφει στίχους έμπλεκε με την αστυνομία που προφανέστατα από ένα σημείο και μετά τον είχε βάλει στο «μάτι».
Οι επιλογές που είχε ο Κορνέλ δεν ήταν πολλές: Ή θα κατέληγε σε κάποιο κελί ή θα έστρεφε όλη του την προσοχή στη μουσική. Και, τελικά, ευτυχώς για όλους μας, επέλεξε το δεύτερο. Το 1984 ενώθηκε με άλλα... καλόπαιδα και δημιούργησαν τους Soundgarden. Το περίεργο είναι πως ο Κορνέλ ξεκίνησε στην μπάντα ως ντράμερ αλλά όταν οι υπόλοιποι τον άκουσαν να τραγουδάει και να γεμίζει τον χώρο μπροστά από το μικρόφωνο με τις κινήσεις του, κάθε κουβέντα για το ποιος θα ήταν ο frontman του συγκροτήματος, έληξε με συνοπτικές διαδικασίες.
Από το 1989 οπότε και υπέγραψαν με τη δισκογραφική «Α&Μ» μέχρι και το 1996 οπότε και κυκλοφόρησαν το εκρηκτικό «Down on the Upside» οι Soundgarden είχαν γράψει ιστορία και ηγούνταν αυτής της... «νέας φάσης» που περνούσε εκείνη την εποχή η ροκ μουσική. Το συγκρότημα κατέκτησε την κορυφή, κέρδισε δυο βραβεία Γκράμι και το 1997 διαλύθηκε!
Ο Κρις Κορνέλ τότε ήταν στα... ντουζένια του και έτσι η επιλογή της σόλο καριέρας ήταν περίπου μονόδρομος. Το 1999 κυκλοφόρησε τον δίσκο «Euphoria Morning». Κέρδισε και μια υποψηφιότητα για Γκράμι. Το ζήτημα, ωστόσο, είναι πως ο Κορνέλ στον δίσκο αυτό θέλησε να πειραματιστεί, να πατήσει νέους δρόμους, να ανοίξει νέους ορίζοντες για τον ίδιο και τη μουσική τους. Για τους οπαδούς και τους φίλους του, ωστόσο, αυτός ο νέος ήχος με τον οποίο πειραματιζόταν ο Κρις Κορνελ ήταν ένα σοκ το οποίο δεν του συγχώρεσαν.
Ο δίσκος ήταν μια εμπορική αποτυχία και βύθισε τον Κορνέλ στην κατάθλιψη ενώ «κύλησε» ξανά στη χρήση ναρκωτικών. Η διέξοδος από αυτό που φαινόταν ως καταδικαστική συνθήκη ήρθε μέσα από τους Audioslave, ένα συγκρότημα που δημιούργησε με μέλη των Rage Against The Machine που είχαν διαλυθεί. Μαζί δημιούργησαν τρεις δίσκους χρυσάφι για τον σκληρό ήχο. Ειδικά ο πρώτος και ομώνυμος έσκασε σαν «βόμβα» στη μουσική βιομηχανία.
Στην πραγματικότητα όσο μεγάλη (και δίκαιη) και αν ήταν η επιτυχία των Audioslave, ήταν και το κύκνειο άσμα του Κρις Κορνέλ. Ότι και αν έκανε από εκεί και πέρα κινήθηκε σε επίπεδα κάτω του μετρίου, ενώ, πλέον, ήταν εμφανή και τα σημάδια της πτώσης που είχε τόσο ψυχικά όσο και σωματικά.
Ο Κρις Κορνέλ έκανε μια τεράστια καριέρα. Ασύλληπτη. Πούλησε περίπου 14,8 εκατομμύρια δίσκους στις ΗΠΑ και περίπου 30 εκατομμύρια στον υπόλοιπο κόσμο. Προτάθηκε 16 φορές για Γκράμι και το όνομά του φιγουράρει ακόμα και σήμερα σε όλες τις λίστες με τους επιδραστικότερους μουσικούς του πλανήτη. Κέρδισε τα πάντα, δεν μπόρεσε να νικήσει την κατάθλιψη.
Μια ημέρα σαν σήμερα, ξημερώματα της 18ης Μαΐου 2017, βρέθηκε νεκρός μέσα στο ψυχρό δωμάτιο ενός ξενοδοχείο στο Ντιτρόιτ όπου λίγες ώρες νωρίτερα είχε δώσει μια ακόμα sold out συναυλία με τους Soundgarden. Όπως και ο Ίαν Κέρτις έτσι και ο Κρις Κορνέλ είχε βρεθεί απαγχονισμένος.
Ακολουθήστε το Reader.gr στα Google News για να είστε πάντα ενημερωμένοι για όλες τις ειδήσεις από την Ελλάδα και τον κόσμο.
