Σαν σήμερα, 4 Απριλίου, σκοτώνεται ο Εμμανουήλ Αργυρόπουλος

«Είναι ο πρώτος των Ελλήνων αεροπόρος, ο νεότερος  Ίκαρος, ο τελειότερος και ο ευγενέστερος και ο ωραιότερος αντιπρόσωπος της νέας Ελληνικής γεννεάς την οποία εθαύμασεν ολόκληρος ο κόσμος στον σημερινό πόλεμον» έγραφαν οι εφημερίδες τον Φεβρουάριο του 1912 και αναφέρονταν στον Εμμανουήλ Αργυρόπουλο, τον πρώτο Έλληνα αεροπόρο, που πέταξε με το αεροπλάνο του πάνω από την Ελλάδα. Τον θαύμασε ο Ελευθέριος Βενιζέλος ο οποίος έγινε και συνεπιβάτης του. Μια ημέρα σαν σήμερα, ωστόσο, σκοτώθηκε όταν το αεροπλάνο του, το οποίο ήταν λάφυρο από τον τουρκικό στρατό, έπεσε στη Θεσσαλονίκη. Έτσι, ο Αργυρόπουλος εκτός από τον τίτλο του πρώτου Έλληνα αεροπόρου που πέταξε με αεροπλάνο πάνω από την Ελλάδα, έχει και τον τίτλο του πρώτου νεκρού της ελληνικής Πολεμικής Αεροπορίας.

Ποιος ήταν ο πρωτοπόρος της αεροπορίας

Ο Εμμανουήλ Αργυρόπουλος γεννήθηκε το 1889. Ήταν γιος του Γεωργίου Αργυρόπουλου, πρεσβευτή της Ελλάδος στην Αγία Πετρούπολη. Σπούδασε πολιτικός μηχανικός στη Γερμανία και αεροπλοΐα στη Γαλλία. Η εμφάνιση του αεροπλάνου στην Ελλάδα οφείλεται αρχικά στην ιδιωτική πρωτοβουλία. Πρωτεργάτης ήταν ο θεατρικός επιχειρηματίας Λεωνίδας Αρνιώτης, ο οποίος έκανε το 1908 δύο δημόσιες ανεπιτυχείς προσπάθειες απογείωσης του αεροπλάνου του, τύπου Bleriot, με κινητήρα των 30 ίππων, με μοναδικό αποτέλεσμα τελικά, την καταστροφή του αεροσκάφους.

Το 1912 ο Αργυρόπουλος, μετέφερε στην Ελλάδα ένα ιδιόκτητο μονοπλάνο, τύπου Nieuport IVG, με κινητήρα 50 ίππων! Με τη βοήθεια μηχανικών της στρατιωτικής μονάδας του Ρουφ στην Αθήνα το συναρμολόγησε και έπειτα από λίγες ημέρες το αεροπλάνο ήταν έτοιμο να κατακτήσει τον ελληνικό ουρανό. Ήταν τόσο πρωτοποριακή η δράση του Αργυρόπουλου που το 1911, μόλις μερικούς μήνες νωρίτερα, δηλαδή, η Ελληνική Κυβέρνηση ανέθεσε σε Γάλλους ειδικούς τη δημιουργία Ελληνικής Αεροπορικής Υπηρεσίας! Τότε, έξι αξιωματικοί στάλθηκαν στη Γαλλία για να εκπαιδευτούν ως πιλότοι, ενώ παραγγέλθηκαν τα πρώτα αεροπλάνα τύπου Farman.
Στις 6 Φεβρουαρίου 1912 ανακοίνωσε μέσω των αθηναϊκών εφημερίδων το εγχείρημά του αυτό, ορίζοντας ως τόπο απογείωσης την περιοχή του Ρουφ και χρόνο την Τετάρτη 8 Φεβρουαρίου. Πράγματι, εκείνη την ημέρα, παρουσία του βασιλιά Γεωργίου Α', του πρωθυπουργού Ελ. Βενιζέλου και πολλών θεατών πραγματοποίησε την πρώτη πτήση του στην Αθήνα. Πλήθος κόσμου κατέκλυσε τον χώρο του αυτοσχέδιου αεροδρομίου για να θαυμάσει το πρωτοφανές θέαμα. Ακριβώς στις 08:10 ο Αργυρόπουλος απογείωσε το αεροπλάνο του, υπό τις επευφημίες του πλήθους.

Η συγκεκριμένη πτήση θεωρείται η πρώτη πτήση της ελληνικής αεροπορίας και διήρκεσε 16 λεπτά και περιελάμβανε και πτήση πάνω από τον Ιερό Βράχο της Ακρόπολης. Λίγη ώρα αργότερα, ακολούθησε και δεύτερη. Αυτή τη φορά ο Αργυρόπουλος είχε και συνεπιβάτη: Τον Ελευθέριο Βενιζέλο ο οποίος μετά την τετράλεπτη πτήση σε ύψος 80 μέτρων, «βάπτισε» το αεροσκάφος «Αλκυών» τονίζοντας: «εύχομαι η ''Αλκυών'' να τερματίσει φυσικόν τον βίον. Εύχομαι όπως ο κύριος Αργυρόπουλος, ο πρώτος Έλλην αεροναύτης, που πέταξε υπέρ τα ιερά εδάφη, συνεχίσει επί άλλου τελειότερου μηχανήματος, το οποίον να οφείλεται εξ ολοκλήρου εις αυτόν, τας ενδόξους παραδόσεις του Ικάρου, χωρίς τας ατυχίας εκείνου, προς δόξαν και αυτού και της Ελληνικής Πατρίδος». Ο Βενιζέλος είχε «δει» στην αεροπορία ένα νέο πανίσχυρο όπλο για το μέλλον. Δεν ήταν τυχαίο ότι οι πρώτες προσπάθειες εισαγωγής της αεροπορίας στην Ελλάδα ανήκουν στον Πρωθυπουργό Ελευθέριο Βενιζέλο, τη συνεισφορά του οποίου η Ελληνική Κυβέρνηση αναγνώρισε το 2000, δίνοντας το όνομά του στον νέο Διεθνή Αερολιμένα Αθηνών. 

Στις 12 Φεβρουαρίου 1912 ο Εμμανουήλ Αργυρόπουλος πραγματοποίησε νέα πτήση, αυτή τη φορά πάνω από το Παλαιό Φάληρο. Ως χώρος απογειώσεως χρησιμοποιήθηκε η περιοχή του Ζωολογικού Κήπου. Πλήθη λαού από την Αθήνα και τον Πειραιά έσπευσαν να θαυμάσουν τον Έλληνα αεροπόρο, σε μία εξίσου επιτυχημένη πτήση, που κατέληξε σε ανέλπιστη αεροπορική γιορτή. Σύμφωνα με τα όσα μετέδιδαν στα ρεπορτάζ τους οι δημοσιογράφοι την επόμενη ημέρα, το πλήθος σήκωσε στα χέρια τον Αργυρόπουλο και τον έφερε θριαμβευτικά στη βασιλική εξέδρα, όπου δέχθηκε τα θερμά συγχαρητήρια του βασιλιά Γεωργίου A'.

Η πτήση προς τον θάνατο

Με την έναρξη των Βαλκανικών πολέμων ο Αργυρόπουλος εντάχθηκε στις τάξεις των Ενόπλων Δυνάμεων, με τον βαθμό του υπολοχαγού. Στις 4 Απριλίου 1913 απογειώθηκε από τη Θεσσαλονίκη, με ένα αεροπλάνο τύπου Blériot XI, το οποίο ήταν τουρκικό και είχε κατασχεθεί από τον Ελληνικό Στρατό κατά την κατάληψη της Θεσσαλονίκης. Η πτήση ήταν αναγνωριστική, καθώς ήθελαν να εντοπίσουν σημεία - περιοχές που είχαν καταληφθεί από τον Βουλγαρικό στρατό. Συνεπιβάτης του ήταν ο 44χρονος Κωνσταντίνος Μάνος, βετεράνος των κρητικών επαναστάσεων και του Μακεδονικού αγώνα, πολιτικός και ποιητής. Το αεροσκάφος υπέστη μηχανική βλάβη και κατέπεσε από ύψος 600 μέτρων στον Λαγκαδά με αποτέλεσμα τον θάνατο και των δυο επιβαινόντων. Ο Εμμανουήλ Αργυρόπουλος, θεωρείται ο πρώτος νεκρός της ελληνικής πολεμικής αεροπορίας. Έχασε τη ζωή του μια ημέρα σαν σήμερα, πριν από 110 χρόνια, σε ηλικία μόλις 24 ετών.

Αυτόπτης μάρτυρας που είδε από κοντά το δυστύχημα δήλωσε στην εφημερίδα «Μακεδονία»: «Το αεροπλάνο ίστατο μεγαλοπρεπές και καμαρώσαμεν τους τολμηρούς αεροναύτας. Το αεροπλάνο δεν απείχε παρά μόνο χίλια μέτρα από το Λαγκαδά. Αίφνη η κανονική του πτήση έκανε παύση. Έκανε τούτο ολίγας στροφάς αίτινες ωμοίαζον με πτήσιν πληγωμένου πτηνού και έπειτα με το πρόσωπον- αν ημπορή κανείς να εκφρασθεί τούτω- προς τα κάτω κατέπεσε με ιλιγγιώδη ταχύτητα».

Επιπλέον, για τον έτερο νεκρό του δυστυχήματος, τα ρεπορτάζ των ημερών, ανέφεραν: «Είναι μια από τας μεγάλας εκείνας φυσιογνωμίας που έχει προτέρημα να γεννά το ένδοξον Ελληνικός Έθνος και η Ελληνική Κρήτη. Πολεμιστής και πολιτευτής. Από τη Βουλή των Ελλήνων ευρίσκετο εις τη Μακεδονία διοργανώνων την επανάσταση εν αυτή. Γενναίος, μεγαλόψυχος, μυθικός πολεμιστής».

Για την ιστορία, πάντως, θα πρέπει να αναφερθεί πως ο Αργυρόπουλος δεν ήταν και ο πρώτος νεκρός αεροπόρος στην Ελλάδα. Αυτός ήταν ο Αλέξανδρος Καραμανλάκης, ένας ακόμη πρωτοπόρος της αεροπλοΐας, που κατέπεσε με το αεροπλάνο του στον Κορινθιακό κόλπο και πνίγηκε καθώς δεν κατάφερε να απεμπλακεί από τους ιμάντες που τον συγκρατούσαν. Καραμανλάκης και Αργυρόπουλος θεωρούνται οι πρωτομάρτυρες της Ελληνικής Αεροπορίας.