Πειρατικός ραδιοφωνικός σταθμός πάνω σε πλοίο; Όχι και το πιο... σύνηθες θα πει κάποιος. Αλήθεια είναι αυτό. Υπάρχει, όμως, μια ιστορία διαφορετική απ' όλες τις άλλες και συνδέει έναν πειρατικό σταθμό και ένα πλοίο. Το «Ράδιο Κάρολαϊν» άλλαξε την ιστορία του βρετανικού ραδιοφώνου, εκπέμποντας πάνω από το πλοίο «Μι Αμίγκο» για να μην το πιάνουν οι αγγλικοί νόμοι. Μια ημέρα σαν σήμερα, πριν από 43 χρόνια, το πλοίο βυθίστηκε, σκορπίζοντας την θλίψη στους ακροατές του «Ραδιο Κάρολαϊν». Το ποτάμι της ιστορίας, ωστόσο, δε γύρισε πίσω.
Ένας πειρατικός σταθμός... όνομα και πράγμα
Η ιστορία μας ξεκινάει στις 28 Μαρτίου του 1964. Βασικά, στην πραγματικότητα, είχε ξεκινήσει λίγο νωρίτερα όταν ο επιχειρηματίας και μουσικός παραγωγός Ρόναν Ο'Ράιλη επιχείρησε να παίξει έναν δίσκο του γνωστού τζαζίστα Τζόρτζι Φέιμ αλλά έπεσε πάνω σε «τοίχο» καθώς βρισκόμαστε σε μια περίοδο που αφενός η ιδιωτική πρωτοβουλία στα ερτζιανά απαγορεύεται και αφετέρου τα κρατικά ραδιόφωνα ορίζουν και καθορίζουν αυτά το τι θα ακούγεται.
Εξοργισμένος από όλο αυτό προσπάθησε να σκεφτεί έναν τρόπο προκειμένου να παρακάμψει το μονοπώλιο του BBC. Και τον βρήκε. Ήταν ένας εντελώς παράδοξος τρόπος αλλά ήταν και ο μόνος τρόπος. Αγόρασε ένα πλοίο και το μετέτρεψε σε ραδιοφωνικό σταθμό. Στα διεθνή ύδατα οι βρετανικοί νόμοι δεν είχαν την παραμικρή αξία και κάπως έτσι ο Ρόναν Ο'Ράιλη ξεκινάει μια «σταυροφορία» προκειμένου να συγκεντρώσει τα απαραίτητα κεφάλαια για να στήσει το ελεύθερο ραδιοφωνικό σταθμό που ονειρευόταν. Κάνει ταξίδια σε Ευρώπη και Ηνωμένες Πολιτείες προκειμένου να βρει επενδυτές.
Σε ένα από τα ταξίδια του στην άλλη άκρη του Ατλαντικού, «πέφτει» στα χέρια του Ο'Ράιλη ένα τεύχος του περιοδικού «Life». Στο εξώφυλλο υπάρχει μια φωτογραφία του τότε προέδρου των ΗΠΑ, Τζον Φ. Κένεντι ο οποίος παίζει με τα παιδιά του μέσα στο οβάλ γραφείο του Λευκού Οίκου. Τα παιδιά φαίνεται σα να χορεύουν και ο Ο'Ράιλη σκέφτεται πως αυτή είναι μια ευχάριστη και... παιχνιδιάρικη διαταραχή του κυβερνητικού έργου. Αυτό, δηλαδή, που είχε σκοπό να κάνει και ο ίδιος με το εγχείρημα του. Διαβάζοντας το ρεπορτάζ του περιοδικού βλέπει ότι το μικρό κοριτσάκι που έτρεχε και χόρευε ανάμεσα στα πόδια του Αμερικανού προέδρου και γύρω από το γραφείο του ήταν η μικρή του κόρη, η Κάρολαιν! Κάπως έτσι ο Ρόναν Ο'Ράιλη εκτός από τους έξι επενδυτές που είχε καταφέρει να βρει, μόλις είχε βρει και το όνομα του εγχειρήματος του: «Ράδιο Κάρολαϊν». Το πλοίο «Μι Αμίγκο» αρχικά αγκυροβόλησε στο λιμάνι της πόλης Felixstowe, στο Suffolk της Βρετανίας, βορειοανατολικά του Λονδίνου.
Οι τελευταίες δοκιμαστικές εκπομπές έγιναν στις 27 Μαρτίου του 1964 και από την επόμενη ημέρα το «Ραδιο Κάρολαϊν» άρχισε να εκπέμπει κανονικά – πειρατικά εννοείται. Το πρώτο τραγούδι που έπαιξε ήταν το Round Midnight του Αμερικανού τζαζίστα Jimmy McGriff. Τον Μάρτιο του 1964, το αγγλικό ποπ συγκρότημα Fortunes ηχογράφησαν το τραγούδι «Caroline», που έγινε κάτι σαν... ύμνος του πειρατικού σταθμού.
Όση ώρα εξέπεμπε το «Ράδιο Κάρολαϊν» βρισκόταν στα 3 ναυτικά μίλια από τις βρετανικές ακτές. Όταν σταματούσε το πρόγραμμα αγκυροβολούσε στο λιμάνι! Σύντομα ο πειρατικός σταθμός απέκτησε τεράστια δημοφιλία. Απέκτησε φανατικούς οπαδούς αλλά και ορκισμένους εχθρούς που προσπαθούσαν να βρουν τρόπους, ώστε, να σταματήσουν την εκπομπή του. Όσο περνούσε ο καιρός, ωστόσο, το «Ραδιο Κάρολαϊν» τόσο πιο ισχυρό γινόταν. Αρχικά, απέκτησε μιμητές σε άλλες χώρες ενώ πλέον εξέπεμπε σε 24ωρη βάση.
Το νομοθετικό κυνήγι και η βύθιση
Από ένα σημείο και μετά ήταν δεδομένο πως το «Ραδιο Κάρολαϊν» θα άλλαζε μια για πάντα το ραδιόφωνο στη Βρετανία. Η δημοφιλία του ήταν τόσο μεγάλη που προκάλεσε αμηχανία στην κυβέρνηση η οποία με σπασμωδικές κινήσεις προσπάθησε να αντιμετωπίσει αυτό το νέο φαινόμενο. Έτσι, το 1967 ψηφίζει αρχικά έναν νόμο που απαγορεύει στις εταιρείας με έδρα τη Βρετανία να διαφημίζονται σε πειρατικούς ραδιοφωνικούς σταθμούς, ενώ με μια δεύτερη νομοθετική ρύθμιση απαγορεύει τον κατάπλου των πλοίων – ραδιοφωνικών σταθμών σε αγγλικά λιμάνια για τρόφιμα, νερά και καύσιμα. Σχεδόν όλοι οι μιμητές του «Ράδιο Κάρολαϊν» αναγκάζονται να κλείσουν.
Όχι όμως και το «Ράδιο Κάρολαϊν» το οποίο συνεχίζει να εκπέμπει κανονικά από τα ανοιχτά των βρετανικών ακτών και όταν θέλει να ανεφοδιαστεί πηγαίνει σε ολλανδικά λιμάνια. Ο εκνευρισμός στην αγγλική κυβέρνηση γίνεται ακόμα μεγαλύτερος αλλά, πλέον, είναι ξεκάθαρο πως δεν μπορεί κανείς να εμποδίσει αυτό το νέο φαινόμενο. Έτσι αποφασίζουν να... συμβαδίσουν με το πνεύμα της εποχής. Μόλις έξι εβδομάδες μετά την ψήφιση των δυο νόμων, το BBC ανακοίνωσε πως άμεσα θα τεθεί σε λειτουργία το «Radio 1», ένας ραδιοφωνικός σταθμός εθνικής εμβέλειας που θα παίζει ποπ τραγούδια. Στην πραγματικότητα το «Radio 1» είναι μια πιστή αντιγραφή του «Ράδιο Κάρολαϊν», με τη διαφορά πως αυτό δεν εκπέμπει... από πλοίο! Πέντε χρόνια αργότερα το ραδιοφωνικό τοπίο άλλαξε μια για πάντα στη Βρετανία καθώς η κυβέρνηση έδωσε την άδεια για την λειτουργία του πρώτου ιδιωτικού ραδιοφωνικού σταθμού!
Το «Ράδιο Κάρολαϊν» είχε πετύχει τον σκοπό του αλλά δεν σταμάτησε να εκπέμπει. Η επιτυχία (τόσο σε πολιτικό επίπεδο, όσο και ραδιοφωνικό) του «Ραδιο Κάρολαϊν», ωστόσο, το «φόρτωσε» με μια κατάρα. Περίπου ένα χρόνο μετά τη νίκη απέναντι στους νόμους της βρετανικής κυβέρνησης, το 1968, η ναυτιλιακή εταιρεία στην οποία άνηκε το γερασμένο, πλέον, «Μι Αμίγκο» αποφασίζει να το αποσύρει. Το «Ραδιο Κάρολαϊν» ξαναβγαίνει στον «αέρα» το 1972. Οι αλλαγές στη δομή του σταθμού είναι τεράστιες και το κρατικό κυνηγητό ακόμα μεγαλύτερο αφού, πλέον, στο «παιχνίδι» έχει μπει και η ολλανδική κυβέρνηση η οποία απαγορεύει και αυτή (το 1974) τους πειρατικούς ραδιοφωνικούς σταθμούς ακόμα και αν βρίσκονται πάνω σε καράβια.
Το «Ραδιο Κάρολαϊν», που αντιμετωπίζει μεγάλα οικονομικά προβλήματα, καταφεύγει, πλέον, σε Ισπανικά λιμάνια για ανεφοδιασμό. Και το κυνηγητό συνεχίζεται. Μέχρι και τη νύχτα της 20ης Μαρτίου 1980 όταν το πλοίο πέφτει σε καταιγίδα, χάνει την άγκυρα του και παρασύρεται στα ανοιχτά των βρετανικών ακτών. Το πλοίο αρχίζει και μπάζει νερά και οι αντλίες δεν μπορούν να σώσουν την κατάσταση. Το πλήρωμα (τρεις Βρετανοί, ένας Ισπανός και το... καναρίνι τους, ο Ουίλσον) επιβιβάζεται σε σωσίβιες λέμβους και το εγκαταλείπουν. Το πλοίο θα βυθιστεί μέσα σε 10 λεπτά.
Η τελευταία μετάδοση από τους Stevie Gordon και Tom Anderson είχε ως εξής:
- Gordon: Λοιπόν, λυπούμαστε που σας το λέμε αλλά λόγω των έντονων καιρικών φαινομένων και επειδή το πλοίο βάζει νερά, κλείνουμε τη μετάδοση και το πλήρωμα εγκαταλείπει το πλοίο. Προφανώς, ελπίζουμε να επιστρέψουμε μαζί σας το συντομότερο δυνατό, αλλά προς το παρόν θα θέλαμε να σας αποχαιρετήσουμε.
- Anderson: Πρέπει να επισπεύσουμε το κλείσιμο γιατί η σωσίβια λέμβος μας περιμένει. Δεν φεύγουμε και δεν εξαφανιζόμαστε, πηγαίνουμε στη σωσίβια λέμβο ελπίζοντας ότι οι αντλίες θα μπορέσουν να κάνουν τη δουλειά τους. Αν μπορέσουν, θα επιστρέψουμε, αν όχι... Καλά, δεν μας αρέσει να το λέμε.
- Gordon: Νομίζω ότι θα επιστρέψουμε με τον ένα ή τον άλλο τρόπο.
- Anderson: Ναι. Ετσι νομίζω.
- Gordon: Προς το παρόν από όλους μας, αντίο και ο Θεός να σας έχει καλά.
Τελικά, οι αντλίες δεν τα κατάφεραν και το πλοίο θα βυθιστεί μέσα σε 10 λεπτά από την τελευταία μετάδοση. Το «Ράδιο Κάρολαϊν» επανήλθε και πάλι το 1983 με νέο πλοίο, το «MV Ross Revenge», μια αλιευτική μηχανότρατα το οποίο επίσης ναυάγησε οκτώ χρόνια αργότερα. Το 1991, το Ράδιο Κάρολαϊν απέκτησε επίγειες εγκαταστάσεις στη Βρετανία κι έκτοτε εκπέμπει μέσω δορυφόρου.
Ακολουθήστε το Reader.gr στα Google News για να είστε πάντα ενημερωμένοι για όλες τις ειδήσεις από την Ελλάδα και τον κόσμο.
