Σαν σήμερα, 29 Ιανουαρίου, πεθαίνει ο Ορέστης Μακρής

Οι παλαιότεροι σίγουρα θα έχουν ακούσει την έκφραση «κοίτα μην πας να μπεκρουλιάζεις σαν τον Ορέστη Μακρή»! Τόσο πολύ είχε ταυτιστεί με τον ρόλο του «μεθύστακα», ο αγαπημένος ηθοποιός Ορέστης Μακρής, αν και μιλάμε για έναν άνθρωπο ο οποίος δεν έπινε ούτε γουλιά αλκοόλ! Ένας άνθρωπος ήρεμος και χαμηλών τόνων που αγαπήθηκε όσο λίγοι ηθοποιοί και ο οποίος έφυγε μια ημέρα σαν σήμερα πριν από 48 χρόνια. Ο Ορέστης Μακρής αποτελεί σημαντικότατο κεφάλαιο και σημείο αναφοράς της ελληνικής δραματικής τέχνης. Το όνομά του έχει γίνει συνώνυμο του μεθυσμένου, από το 1950, όταν και υποδύθηκε με αριστουργηματικό τρόπο τον «Mεθύστακα», στην ομώνυμη ταινία του Γιώργου Τζαβέλα.

Ποιος ήταν ο Ορέστης Μακρής

Γεννήθηκε στις 30 Σεπτεμβρίου 1899 στη Χαλκίδα. Μεγαλώνοντας όνειρο του ήταν να γίνει τενόρος! Για τον λόγο αυτό, άλλωστε, σπούδασε φωνητική στο Ωδείο Αθηνών. Στα 20 του χρόνια άφησε στην άκρη για λίγο τα όνειρά του, προκειμένου να στρατευθεί και να πολεμήσει στο Μικρασιατικό μέτωπο.

Όταν επέστρεψε από τον πόλεμο άρχισε να κυνηγά ξανά το όνειρό του. Το 1925 τα κατάφερε και έκανε την πρώτη εμφάνιση ως τενόρος. Συμμετείχε στον θίασο της Ροζαλίας Νίκα και μέσα από την ερμηνεία του στο «Τανγκό της Λεϊλά». Δυστυχώς για τον ίδιο, ωστόσο, ακολούθησαν τα χρόνια που ελληνική οπερέτα οδηγήθηκε στην απόλυτη παρακμή και έτσι αποφάσισε το 1932 να αλλάξει προσανατολισμό και να μεταπηδήσει στην επιθεώρηση. Η μεγάλη αλλαγή, ωστόσο, ήρθε όταν ο θεατρικός συγγραφέας Αντώνιος Βώττης, είδε στο πρόσωπο του Μακρή τον... μεθυσμένο. Έναν ρόλο που είχε γράψει σε ένα από τα έργα του, τρία χρόνια νωρίτερα. Τραγουδώντας και παίζοντας το νούμερο «Με λεν μπεκρή» στην επιθεώρηση «Ο παπαγάλος του 1932» με τον θίασο του Σπύρου Πατρίκιου, έγινε εν μία νυκτί πρωταγωνιστής του ελαφρού θεάτρου.

Σχεδόν από την πρώτη στιγμή της καριέρας του, λοιπόν, ο Ορέστης Μακρής έγινε συνώνυμο του μπεκρή. Ο ίδιος, ωστόσο, ήταν ευαίσθητος άνθρωπος και ήθελε να δώσει και μια κοινωνική διάσταση. Ήθελε να δώσει για τους ρόλους του όχι την εικόνα ενός ανθρώπου που πίνει για να... πίνει αλλά ενός ανθρώπου που πίνει για να ξεπεράσει τα αδιέξοδα της ζωής, έναν άνθρωπο που η μοίρα δεν του άφησε άλλα περιθώρια.

Ο Ορέστης Μακρής, ωστόσο, δεν ήταν ένας μονοδιάστατος ηθοποιός. Δεν έμεινε μόνο στον ρόλο το «μεθύστακα». Ήταν πολύ πειστικός και αγαπήθηκε και ως στραβόξυλο, γκρινιάρης και άκρως συντηρητικός ηλικιωμένος που του φταίνε όλοι και όλα! «Ο γρουσούζης» (1952), «Η κάλπικη λίρα» (1955), «Η θεία από το Sικάγο» (1957), «Το αμαξάκι» (1957), «Η κυρά μας η μαμή» (1958), «Το ξύλο βγήκε από τον παράδεισο» (1959), «Η Χιονάτη και τα επτά γεροντοπαλλήκαρα» (1960), είναι μερικές μόνο από τις ταινίες που πραγματικά, ο Ορέστης Μακρής, άφησε ανεξίτηλο το σημάδι του.

Ο αγαπημένος ηθοποιός πέθανε, μια ημέρα σαν σήμερα, στις 29 Ιανουαρίου 1975, στην Αθήνα. Η κηδεία του έγινε την επόμενη ημέρα στο Α' Νεκροταφείο και ήταν πάνδημη.

Ο «μεθύστακας» που δεν έπινε ούτε γουλιά αλκοόλ

Πώς, όμως, έφτασε ο Μακρής να συνδεθεί τόσο έντονα με τον ρόλο του «μεθύστακα»; Όλα ξεκίνησαν από ένα αστείο που θέλησε να κάνει. Το 1928 βρισκόταν σε περιοδεία με τον θίασο του Αιμίλιου Βεάκη. Στον Μακρή άρεσε πολύ να κάνει μιμήσεις. Είτε συγκεκριμένων προσώπων (πολιτικών, ηθοποιών κ.α.), είτε καταστάσεων. Ένα μεσημέρι, λοιπόν, και ενώ όλοι οι ηθοποιοί του θιάσου βρίσκονταν σε ένα ταβερνάκι, ο Ορέστης Μακρής, θυμήθηκε έναν μεθυσμένο αλλά χαρούμενο τύπου που είχε δει μια φορά στην Πλάκα. Τότε, πήρε ένα μικρό ποτήρι του κρασιού, και άρχισε να περιδιαβαίνει ανάμεσα στα τραπέζια τρεκλίζοντας και μιλώντας με εκείνον τον χαρακτηριστικό τρόπο που αργότερα θα τον καθιέρωνε.

Όλοι οι παρευρισκόμενοι, όπως ήταν φυσικό, δάκρυσαν από τα γέλια και αποθέωσαν τον Ορέστη Μακρή. Ο Αιμίλιος Βεάκης, ωστόσο, εκεί που οι άλλοι είδαν ένα αστείο, είδε μια... μεγάλη επιτυχία! Ο σπουδαίος ηθοποιός με ύφος που δε σήκωνε πολλές αντιρρήσεις, είπε στον νεαρό τότε τενόρο πως αυτό είναι το μέλλον του.

Και έτσι και έγινε. Το 1932 ο Ορέστης Μακρής εμφανίστηκε στο Ρεξ παίζοντας στην επιθεώρηση «Παπαγάλος». Πάταγος! «Τους μπεκρήδες και αν δικάσουνε, άδικα θα τους κρεμάσουνε», έλεγε κάνοντας τον μεθυσμένο και ξεσηκώνοντας το κοινό που έσπευδε στο θέατρο μόνο και μόνο για να απολαύσει το συγκεκριμένο νούμερο. Ο άνθρωπος που δεν έπινε ούτε γουλιά αλκοόλ, ούτε καν για να ευχηθεί σε κάποια πρόποση, κέρδισε την δόξα παριστάνοντας τον μπεκρή.

Η απόλυτη αποθέωση, ωστόσο, ήρθε με την ταινία «ο μεθύστακας» του Γιώργου Τζαβέλλα. Υπάρχει ένας μύθος, μάλιστα, σύμφωνα με τον οποίο, ο Φιλοποίμην Φίνος που παρακολουθούσε τον Γιώργο Τζαβέλλα να εξηγεί τον ρόλο και τις ατάκες στον Ορέστη Μακρή, έκρινε ότι ο ηθοποιός δε διέθετε τα απαραίτητα προσόντα. «Τι παιδεύεσαι; Δεν βλέπεις που είναι κάφρος;» είπε στον σκηνοθέτη.

Ο Μακρής δεν έδωσε την παραμικρή σημασία, στο κακό σχόλιο του Φίνου και συνέχισε τη δουλειά του. Στη διάρκεια του γυρίσματος και εκεί που δεν το περίμενε κανείς, ο Μακρής χωρίς να αλλάξει ύφος και συνεχίζοντας να κάνει τον μεθυσμένο, γύρισε προς τον Φίνο και του είπε «εμένα είπες κάφρο ρε»;

Η ταινία βγήκε στους κινηματογράφους και προκάλεσε «σεισμό»! Ήταν τέτοιος ο χαμός που δημιουργήθηκε ρεκόρ εισιτηρίων (304.438), το οποίο και έμεινε ακατάρριπτο μέχρι το 1964 που το έσπασε η ταινία «Κάτι να Καίει».