Πρόσφατα, μέσα από αυτή τη στήλη, είχαμε αναφερθεί στον τραγικό Ιανουάριο του 1991 όπου μέσα σε λίγες ημέρες η Ελλάδα θρήνησε πέντε ανθρώπους. Τον καθηγητή Νίκο Τεμπονέρα, που δολοφονήθηκε από ομάδα κρούσης της ΟΝΝΕΔ σε κατάληψη στην Πάτρα και τους τέσσερις ανθρώπους που έχασαν τη ζωή τους στο κέντρο της Αθήνας, όταν κατά τη διάρκεια διαδήλωσης, από δακρυγόνο των ΜΑΤ, κάηκε το πολυκατάστημα Κ. Μαρούσης στην Πανεπιστημίου. Η αλήθεια είναι πως εκείνος ο μαύρος Ιανουάριος δεν τελείωσε εκεί. Μέσα σε εκείνες τις συνθήκες του απόλυτου χάους, λίγες ημέρες μετά, πριν την έναρξη του ντέρμπι μεταξύ ΑΕΚ και Ολυμπιακού στη Νέα Φιλαδέλφεια, ένας ακόμα άνθρωπος έχασε τη ζωή του σε βίαια επεισόδια. Ο 17χρονος φίλαθλος των «ερυθρόλευκων», Γιώργος Παναγιώτου.
Το ντέρμπι του θανάτου
Σε εκείνον τον ταραγμένο Ιανουάριο του 1991, τα επεισόδια είναι καθημερινά σχεδόν σε όλη τη χώρα. Η κατάσταση είναι εκτός ελέγχου και δεν είναι λίγοι αυτοί που προειδοποιούν πως το ντέρμπι πρέπει να αναβληθεί καθώς υπάρχει κίνδυνος η κατάσταση να ξεφύγει ακόμα περισσότερο. Οι αρμόδιοι, ωστόσο, είναι απόλυτοι. «Το ντέρμπι θα διεξαχθεί κανονικά». Και τελικά αποδείχθηκε με τρόπο δραματικό πως δεν έπρεπε να γίνει. Τα όσα έγιναν μια ημέρα σαν σήμερα, δεν έχουν προηγούμενο. Πότε πριν και ποτέ μετά από εκείνη την ημέρα δεν είχε γίνει κάτι ανάλογο. Υπάρχουν αγώνες που δεν ολοκληρώθηκαν από επεισόδια. Υπάρχουν, δυστυχώς, νεκροί στα γήπεδα. Υπάρχουν αγώνες που στιγματίστηκαν από άγρια επεισόδια πριν ή μετά. Ποτέ όμως όλα αυτά μαζί. Όπως, δηλαδή, έγινε εκείνη την αποφράδα ήμερα
Νωρίς το μεσημέρι εκείνης της ημέρας οι οπαδοί του Ολυμπιακού έφτασαν, όπως συνηθιζόταν τότε, με τρένα στον Περισσό. Από εκεί συνοδεία ισχυρής δύναμης των ΜΑΤ ξεκινούν πορεία για να κατευθυνθούν στο γήπεδο της ΑΕΚ. Το ρολόι έδειχνε 14:47 όταν λίγο πριν το γήπεδο, στη διασταύρωση των οδών Σεβαστείας και Μενεμένης, οπαδοί των δυο ομάδων έρχονται αντιμέτωποι. Ξεσπούν επεισόδια στη διάρκεια των οποίων μια φωτοβολίδα που εκτοξεύτηκε από ειδικό πιστόλι, καρφώνεται στην κοιλιά του 17χρονου οπαδού του Ολυμπιακού, Γιώργου Παναγιώτου. Ο νεαρός μεταφέρεται στο πλησιέστερο νοσοκομείο, στην Αγία Όλγα, όπου οι γιατροί δίνουν μάχη για να τον κρατήσουν στη ζωή. Τον έβαλαν αμέσως στο χειρουργείο αλλά στις 16:30, περίπου δυο ώρες μετά, δηλαδή, ο Παναγιώτου αφήνει την τελευταία του πνοή. Η μητέρα του, η κ. Υπαπαντή, μέσα στον αβάσταχτο πόνο της αποφασίζει να δωρίσει τα ζωτικά του όργανα!
Την ίδια ώρα στη Νέα Φιλαδέλφεια τα επεισόδια γενικεύονται και σταματούν μόνο όταν οι δυο ομάδες μπαίνουν στον αγωνιστικό χώρο. Και πάλι, όμως, η ατμόσφαιρα μυρίζει μπαρούτι. Οπαδοί των δυο ομάδων έχουν διαρκείς αντεγκλήσεις, ενώ οι φανατικοί της ΑΕΚ στην «σκεπαστή», προσπαθούν να σπάσουν την πόρτα και να εισβάλουν στον αγωνιστικό χώρο.
Στο 82ο λεπτό και ενώ οι ερυθρόλευκοι προηγούνται με 1-2 της Ένωσης, ένα δακρυγόνο πέφτει μέσα στη ασφυκτικά γεμάτη «σκεπαστή». Ακολουθούν σκηνές πανικού, με τους οπαδούς να προσπαθούν να προστατευτούν. Ξεσπούν νέα επεισόδια και ο αγώνας διακόπτεται καθώς η ατμόσφαιρα γίνεται πλέον αποπνικτική και δεν μπορεί να παιχτεί ποδόσφαιρο. Στη συνέχεια η ένταση μεταφέρεται εκτός γηπέδου. Οπαδοί των δυο ομάδων συγκρούονται μεταξύ τους αλλά και με τα ΜΑΤ. Πυρπολούνται τρόλεϊ, λεωφορεία και καταστήματα. Σπάζονται βιτρίνες, αυτοκίνητα, μοτοσυκλέτες, στάσεις και οτιδήποτε άλλο μπορούσε να σπαστεί. Η λεωφόρος Δεκελείας, μέχρι αργά τη νύχτα, θυμίζει εμπόλεμη περιοχή. Πολλοί οπαδοί και αστυνομικοί μεταφέρονται τραυματισμένοι σε νοσοκομεία.
Το πολιτικό, κοινωνικό και αθλητικό παρασκήνιο
Χρησιμοποιήθηκε εκείνο το ντέρμπι ως αφορμή, προκειμένου να αποκλιμακωθεί η κατάσταση στο κέντρο της Αθήνας και να μεταφερθεί στη Ν. Φιλαδέλφεια; Μπορεί. Πολλοί υποστήριξαν αυτό το σενάριο. Αναλύσει στον Τύπο της εποχής τόνιζαν πως οι περισσότεροι οπαδοί (και των δυο ομάδων) που πήγαν εκείνη τη μέρα στο γήπεδο το έκαναν με σκοπό να συγκρουστούν με τα ΜΑΤ και να δημιουργηθεί μια ακόμα εστία έντασης και βίας στην πρωτεύουσα.
Σε ό,τι αφορά το αθλητικό κομμάτι, το παιχνίδι επαναλήφθηκε στη Ρόδο όπου ο Ολυμπιακός έχασε με 1-0 και μαζί κάθε πιθανότητα να διεκδικήσει τον τίτλο καθώς ο πρωτοπόρος Παναθηναϊκός αποσπάστηκε στη βαθμολογία και στο τέλος κατάφερε να κερδίσει το πρωτάθλημα. Αυτό ήταν αρκετό για τους ερυθρόλευκους, ώστε, να πουν πως η ιστορία με το δακρυγόνο στην «σκεπαστή» ήταν μια προβοκάτσια που στήθηκε από την ΑΕΚ, ώστε, να διακοπεί το παιχνίδι.
Η αστυνομία ισχυριζόταν πως το δακρυγόνο δεν το έριξε αστυνομικός. Για την ακρίβεια έλεγαν πως εκείνη την ώρα δεν υπήρχε καν διμοιρία έξω από τη θύρα 11 το γηπέδου. Οι αστυνομικοί τόνιζαν πως το δακρυγόνο που βρέθηκε στα χέρια οπαδών ήταν από τις συγκρούσεις των προηγούμενων ημερών στο κέντρο της Αθήνας, είτε από τα επεισόδια εκείνης της ημέρας. Ο τότε πρόεδρος της ΑΕΚ, Στράτος Γιδόπουλος, αρχικά «πιάστηκε» στα χέρια με τον ταξίαρχο της ΕΛ.ΑΣ. που ήταν επικεφαλής θεωρώντας πως οι αστυνομικοί έριξαν το δακρυγόνο αλλά στη συνέχεια άλλαξε στάση και δήλωσε πως πιθανότατα πρόκειται για προβοκάτσια.
Κανείς δεν μπορεί να πει με βεβαιότητα ακόμα και σήμερα τι έγινε εκείνο το ματωμένο απόγευμα στη Νέα Φιλαδέλφεια. Αν, δηλαδή, τα πράγματα αφέθηκαν στη μοίρα τους. Αν χρησιμοποιήθηκε ένα ποδοσφαιρικό ντέρμπι για πολιτικούς λόγους κι ως «βαλβίδα» κοινωνικής εκτόνωσης. Αν όλα αυτά ήταν μια προβοκάτσια ή μια κακοστημένη απόπειρα αποπροσανατολισμού της κοινής γνώμης. Η σκληρή πραγματικότητα είναι πως η Ελλάδα βίωνε μια ακόμα ταραγμένη ημέρα, το ελληνικό ποδόσφαιρο δεχόταν ένα ισχυρότατο πλήγμα και ένας 17χρονος γινόταν ο έκτος νεκρός μέσα σε διάστημα μόλις πέντε ημερών!
Μετά από περίπου ενάμιση χρόνο η αστυνομία ανακοίνωσε ότι η φονική φωτοβολίδα είχε φύγει από τα χέρια ενός 19χρονου, γνωστού με τα παρατσούκλια «Βλάχος» και «Φονιάς», σε βάρος του οποίου εκκρεμούσαν κατηγορίες για ληστείες πεζών και οίκων ανοχής στο Βοτανικό. Ο νεαρός καταδικάστηκε σε κάθειρξη 21 ετών, ποινή που μειώθηκε στα 13 έτη σε δεύτερο βαθμό, καθώς του αναγνωρίστηκε το ελαφρυντικό της μετεφηβικής ηλικίας.
Ακολουθήστε το Reader.gr στα Google News για να είστε πάντα ενημερωμένοι για όλες τις ειδήσεις από την Ελλάδα και τον κόσμο.
