Άλλοι τη θυμούνται ως Σούλη Ανατολή. Άλλοι πάλι θυμούνται αυτό το live των Imam Baildi στο οποίο είχαν πάει ως φοιτητές. Κάποιοι θα την έμαθαν από την ταινία του Αλέξη Καρδαρά Fantasia. Οι υπόλοιποι ως συμπαρουσιάστρια της πλέον επιτυχημένης μουσικής εκπομπής των τελευταίων χρόνων.
Η Ρένα Μόρφη είναι ένας άνθρωπος που, όπως εύκολα καταλαβαίνει κανείς, έχει δοκιμαστεί σε πολλά στη ζωή της. Ξεκίνησε από τον Βόλο και ήρθε στην Αθήνα με το όνειρο να γίνει τραγουδίστρια ή -γιατί όχι;- ιστορικός.
Η αγάπη που έχει για την ιστορία έμεινε ζωντανή, αλλά η τέχνη ήταν μάλλον το μερτικό της σε αυτή τη ζωή. Ίσως ήταν η αγάπη της για τη μουσική. Ίσως και το σαράκι που κληρονόμησε από τη γιαγιά της. Σε κάθε περίπτωση, αυτή την κέρδισε.
Μιλήσαμε μαζί της ενόψει της μεγάλης συναυλίας που θα κάνει μαζί με τον Νίκο Πορτοκάλογλου στο Βεάκειο Θέατρο του Πειραιά, την Τετάρτη 20 Σεπτεμβρίου, σε μία δράση που θα γίνει με φιλανθρωπικό σκοπό και για το MDA Ελλάς «Σωματείο για τη φροντίδα των ατόμων με Νευρομυϊκές Παθήσεις».
Πιο συγκεκριμένα, τα έσοδα της συναυλίας θα διατεθούν στη βελτίωση της ποιότητας ζωής των μελών του MDA με Πλάγια Μυατροφική Σκλήρυνση (ALS). Στόχος, η δημιουργία ενός πιλοτικού προγράμματος παροχής κατ’ οίκον ανακουφιστικής φροντίδας.

Ήσουν από μικρή το παιδί εκείνο που ήθελε να ασχοληθεί με τη μουσική ή αυτό προέκυψε στην πορεία;
Ήμουν πράγματι από τα παιδάκια που ήθελαν να ασχοληθούν με το θέαμα και με την τέχνη γενικώς. Δεν ντρεπόμουν να εκτεθώ και είχα από μικρή αυτό που λέμε «καλλιτεχνική φλέβα». Μου άρεσαν και η μουσική και ο χορός και η ζωγραφική.
Αλήθεια, τι μουσική άκουγες στην εφηβεία σου;
Η αλήθεια είναι ότι άκουγα λίγο περίεργα πράγματα στο σχολείο. Τουλάχιστον σε σχέση με το τι άκουγαν οι συμμαθητές μου. Ίσως αυτός και να ήταν ο λόγος που γενικότερα με θεωρούσαν λίγο περίεργη.
Όπως κάθε δεύτερο παιδί πάντως, ήμουν επηρεασμένη από τα ακούσματα της μεγαλύτερης αδερφής μου, οπότε πάντα μου άρεσε για παράδειγμα το hip-hop. Σαν να ήμουν τρία χρονάκια μπροστά από αυτά που άκουγαν οι συμμαθητές μου. Νομίζω αυτό συμβαίνει σε κάθε παιδί που έχει μεγαλύτερα αδέρφια.
Στο Λύκειο, ανακάλυψα τα πιο έντεχνα και κάπου εκεί κόλλησα. Διασκέδαζα πραγματικά ακούγοντας ας πούμε τον Μεγάλο Ερωτικό με την υπέροχη φωνή που είχε η Φλέρυ Νταντωνάκη. Άκουγα και τη Λένα Πλάτωνος. Μουσικές που με έκαναν και πάλι να μοιάζω με εξωγήινος στους συμμαθητές μου. Κανονικά θα έπρεπε να μου αρέσουν τα πιο ποπ ή έστω ροκ ακούσματα.
Ήταν και λόγω σπιτιού αυτή η στροφή στο έντεχνο;
Στο σπίτι γενικά ακουγόταν πολύ ραδιόφωνο, οπότε ήμουν ενημερωμένη. Δεν μπορώ όμως να πω το κλασικό: ότι βγήκα από ένα σπίτι που «ακούγαμε Χατζηδάκι και Θεοδωράκη». Ακούγαμε από όλα και κάπως έτσι έγινε η ανακάλυψη και του πιο σύγχρονου εντέχνου.
Ερωτευόμουν ούτως ή άλλως φωνές που εξέπεμπαν μία θηλυκότητα: την Ελένη Τσαλιγοπούλου, την Έλλη Πασπαλά, τη Φλέρυ, τη Σαββίνα Γιαννάτου. Όλες αυτές οι ερμηνεύτριες με επηρέασαν πολύ βαθιά. Κι ας μην έχω τίποτα από εκείνες, πρόκειται για προσωπικότητες που με ενέπνευσαν.
Η γιαγιά σου ήταν για λίγο τραγουδίστρια. Συνέβαλε και αυτό στη στροφή σου προς τη μουσική;
Τη σχέση που είχε με τη μουσική το σπίτι μου την ανακάλυψα αργότερα, ως φοιτήτρια. Η γιαγιά μου μέχρι τότε δεν μου είχε πει ποτέ ότι είχε ασχοληθεί με το τραγούδι ούτε ότι είχε ψευδώνυμο και ότι ήταν πολύ καλή. Τη θυμάμαι απλά να είναι ένας ευγενικός και πανέμορφος άνθρωπος που τραγουδούσε με μία υπέροχη φωνή μέσα στο σπίτι.
Μόνο αργότερα, όταν τους είπα ότι θα ασχοληθώ με το τραγούδι, μού αποκάλυψαν την ιστορία της γιαγιάς μου. Εκείνη βέβαια το άφησε νωρίς. Ασχολήθηκε για 2 χρόνια όντας πολύ μικρή και μετά παντρεύτηκε, οπότε άφησε αυτή την καριέρα για να ασχοληθεί με την οικογένειά της. Όπως καταλαβαίνεις, ό,τι είχε περάσει από σαράκι σε εμένα ήταν λοιπόν ασυνείδητα.
Σπούδασες στο Ιστορικό-Αρχαιολογικό. Ήταν κάτι που το ήθελες;
Τον τελευταίο χρόνο, στη Γ΄Λυκείου, η ιστορία με γοήτευσε όσο τίποτα. Μου φαίνεται ότι είναι το πιο χρήσιμο εργαλείο που μπορεί να έχει κανείς στη φαρέτρα του και στη μόρφωσή του. Ακόμα και στην καθημερινή του ζωή. Σου καλλιεργεί μία κριτική σκέψη η οποία έχει βάθος και δεν είναι στον αέρα.
Μου άρεσε, λοιπόν, πολύ. Κι ας ήταν το πτυχίο κατά μία έννοια μία υποχρέωση προς του γονείς μου: να περάσω κάπου. Υπήρχε πολύ αυτό τότε. Το πέτυχα με αυτόν τον κόπο που έρχεται στο 95’ για να χρησιμοποιήσω μία ποδοσφαιρική μεταφορά.
Δηλαδή;
Αυτό που οι μαθητές δεν διαβάζουν όλα τα χρόνια της μαθητικής ζωής τους και τρεις μήνες πριν στρώνονται και διαβάζουν χωρίς αύριο. Το έκανα έτσι και εγώ και πέρασα. Περίπου με τον ίδιο τρόπο πήρα και το πτυχίο. Ίσως από φόβο που με έπιασε όταν πια είχα αποφασίσει ότι θέλω να γίνω τραγουδίστρια. Ήθελα πολύ να έχω το πτυχίο μου πριν ασχοληθώ αποκλειστικά με τη μουσική.
Άρα με μία διαφορετική τροπή των πραγμάτων, θα μπορούσαμε να σε φανταστούμε ως εκπαιδευτικό;
Βεβαίως. Έκανα και μαθήματα και μου άρεσε πάρα πολύ. Καταρχάς η ίδια η έδρα του εκπαιδευτικού είναι μία σκηνή, οπότε πάλι καλείσαι -με ένα πολύ πιο δύσκολο και σκληρό κοινό- να αποσπάσεις την προσοχή των μαθητών σου και να προσπαθήσεις να τους κρατήσεις συγκεντρωμένους.
Έχει challenge, έχει δημιουργία. Δεν είναι καθόλου κάτι πεζό. Αν ήμουν καθηγήτρια θα το απολάμβανα πολύ και θα προχωρούσα και τις σπουδές μου σε πιο ακαδημαϊκό επίπεδο.
Και στην Ισλανδία πώς βρέθηκες και έζησες μάλιστα και ένα εξάμηνο;
Ακόμα ένας λόγος που χαίρομαι τόσο πολύ που σπούδασα. Στην Ισλανδία βρέθηκα μέσω Erasmus. Ήθελα να πάω Erasmus, το συζητήσαμε με την αδερφή μου και μου είπε, πολύ σωστά, ότι θα έπρεπε να επιλέξω ένα μέρος στο οποίο δεν θα μπορούσα να ταξιδέψω εύκολα αργότερα. Στην Ισπανία, την Ιταλία και την Αγγλία θα πας πολλές φορές. Στην Ισλανδία όμως;

Με αυτή τη λογική τη διάλεξα και ήταν από τις πιο μοναδικές εμπειρίες της ζωής μου. Έχει μία πολύ ιδιαίτερη ατμόσφαιρα, ασύλληπτα τοπία και ο κόσμος ο ίδιος που βρίσκεται εκεί θα κυνηγήσει πάντα το διαφορετικό και το πρωτότυπο. Υπάρχει και μία συλλογική αίσθηση: Όποιος ήταν πάνω σε αυτό το νησί, Ισλανδοί και μη, ήταν σαν να έχουν ανακαλύψει ένα μυστικό, την πεμπτουσία του πλανήτη μας.
Μετά ήρθαν οι Imam Baildi. Πώς ξεκίνησες μαζί τους;
Ξεκίνησα στο πλευρό του Φοίβου του Δεληβοριά και κάπου 1,5 χρόνο μετά με πήραν τηλέφωνο οι Iman Baildi που με είχαν δει σε μία πρόβα του Φοίβου και μου είπαν, ημέρα Τρίτη, ότι την Παρασκευή έχουμε live. Προέκυψε και δέσαμε τόσο γιατί εκείνη την περίοδο άκουγα ακριβώς τη μουσική που έπαιζαν τα παιδιά.
Παλιά ρεμπέτικα και λαϊκά, διασκευασμένα, που δεν ήταν ευρέως γνωστά και σίγουρα δεν ήταν στο ρεπερτόριο της γενιάς μου. Οι Imam Baildi εισήγαγαν αυτόν τον συνδυασμό του παλιού με το καινούργιο, το πιο ηλεκτρονικό.
Έτσι, με το που ανέβηκα στη σκηνή ήξερα αυτά τα κομμάτια πολύ καλά, παρότι πάλι για εκείνη την εποχή αυτό ήταν παράταιρο με την ηλικία μου, των 23 και 24 χρονών, να ακούει κανείς βαριά λαϊκά και μπουζούκια. Τώρα έχει αλλάξει πάλι αυτό.
Σου αρέσουν οι επανεκτελέσεις ε;
Πιστεύω πάρα πολύ στις επανεκτελέσεις και στις διασκευές. Είναι ζωντανή γλώσσα η μουσική, δεν είναι νεκρή γλώσσα. Πρέπει να πηγαίνει από στόμα σε στόμα και να διαιωνίζεται.
Πώς βίωσες την παρουσία σου στην μπάντα;
Mε τους Imam ξεκίνησε ένα τεράστιο ταξίδι σε πάρα πολλά μέρη του κόσμου με τρομερές αντιξοότητες. Το να τουράρεις με τον τρόπο που τουράραμε εμείς δεν έχει κανένα κομμάτι γκλαμουριάς. Είναι όλο σαν μία αποστολή με δύσκολες αλλά και υπέροχες στιγμές. Αυτά μας έδεσαν πάρα πολύ ως μπάντα.
Ηρθα σε επαφή μέσω της δουλειάς με άλλες κουλτούρες, άλλους τρόπους διασκέδασης. Ταξίδεψα με ένα μικρόφωνο και όχι ως τουρίστρια.
Πολλές φορές έχει τύχει να πάω και 5 φορές στο ίδιο μέρος και να μην το ξέρω καθόλου πέρα από τη σκηνή και τον χώρο που παίζαμε. Έβλεπα το Αμβούργο πρόσφατα σε μία φωτογραφία και ρωτάω «ποιο είναι αυτό το τόσο ωραίο μέρος;» και μου λέει «το Αμβούργο». Εκεί εγώ έχω πάει 4-5 φορές.
Για μένα οι Imam Baildi ήταν το πιο σημαντικό πράγμα της καλλιτεχνικής μου ζωής. Αυτό ήταν που με καθόρισε και με ταξίδεψε σε υπέροχα μέρη. Πήρα πολλή αγάπη που ομολογώ ότι την έχω χορτάσει.
Υπάρχει κάποιο μουσικό είδος που δεν θα τολμούσες να τραγουδήσεις ποτέ;
Η μέταλ ας πούμε δεν μου αρέσει τόσο. Δεν μπορώ να την ενστερνιστώ και να συγκινηθώ. Νομίζω πάντως ότι γενικά το κόλπο είναι να δεις τι σου ταιριάζει στα αλήθεια. Όχι μόνο στη φωνή σου αλλά και στην ψυχή σου και τον χαρακτήρα σου.
Θεωρητικά μπορείς να τραγουδήσεις τα πάντα και όλα έχουν το ενδιαφέρον τους. Ο φάρος μου είναι το τι μου αρέσει να ακούω κάθε φορά. Από τη στιγμή που ακούω κάτι, μου αρέσει και επομένως το ενστερνίζομαι. Στο τέλος, αν καταπιαστώ μαζί του, αυτό που θα βγει θα είναι κάτι καινούργιο που έχει περάσει μέσα από εμένα.
Την τραγωδία στη Θεσσαλία την έζησες από κοντά, σωστά;
Ήμουν εκεί τις δύο πρώτες μέρες. Δεν μπορείς να φανταστείς πόσο νερό έπεσε εκείνα τα δύο εικοσιτετράωρα. Ήταν πολύ δύσκολο. Αυτό που έβλεπες μακρινό, που το έβλεπες στην τηλεόραση, συνέβαινε εκεί μπροστά σου Αυτό ένιωσα εγώ.
Δεν θέλω να πω ότι ήταν τρομακτικό. Τρομακτικό είναι κάτι που το ζήσαμε και λαχταρίσαμε επειδή παραλίγο να πάθουμε κάτι. Αυτό που συνέβη ήταν και είναι κάτι τραγικό. Οι συνέπειες του δε είναι ακόμα εδώ και θα μας ακολουθούν για χρόνια. Οι περιουσίες, οι άνθρωποι που χάθηκαν.
Αυτό που με θλίβει ακόμα περισσότερο όμως είναι ότι αυτή ήταν απλά η πρώτη μέρα της υπόλοιπης ζωής μας. Από εδώ και πέρα βιώνουμε την κλιματική κρίση και το μόνο που μπορούμε να κάνουμε είναι να βοηθήσουμε.
Ταυτόχρονα, βέβαια, πιστεύω ότι πλέον υπάρχουν τα τεχνολογικά μέσα να προλάβουμε τέτοιες καταστροφές. Δεν πρέπει να το βλέπουμε πεσιμιστικά. Θα ζούμε πια με αυτό, αυτό θα γίνεται. Το θέμα είναι τι θα κάνουμε στη συμβίωση μαζί του με ουσιαστική και σοβαρή δράση και αλληλεγγύη.

Βλέπεις και εσύ, μέσα σε όσα δύσκολα ζούμε, μία ανανέωση του ενδιαφέροντος για τη μουσική;
Μετά την πανδημία, ξεχύθηκαν όλοι στους δρόμους και σίγουρα η μουσική είναι το πιο άμεσο μέσο διασκέδασης και ψυχαγωγίας. Λειτουργεί θεραπευτικά και αυτό συνέβαινε πάντα και θα συνεχίσει να συμβαίνει. Ο ρόλος της είναι να ομορφαίνει τη ζωή σου και να βρίσκεις διεξόδους μέσα από αυτή: είτε κάτι που θα σε κάνει να χορέψεις μέχρι κάτι άλλο που θα σε συγκινήσει και θα σε κάνει να κλάψεις.
Ο κόσμος πλέον έχει ενεργοποιηθεί πολύ περισσότερο και στα live. Η ουσιαστική στήριξη του κόσμου αλλά και η εκτόνωσή του γίνεται στα live. Όταν ερχόμαστε κοντά εμπνεόμαστε και θέλουμε να κάνουμε και άλλα πράγματα, να το προχωρήσουμε. Χρειάζεται η φυσική παρουσία.
Τι πρόκειται να δούμε λοιπόν στην εμφάνισή σου με τον Νίκο Πορτοκάλογλου στο Βεάκειο;
Το live που θα γίνει είναι η συνάντησή μας που θα γίνει με τον Νίκο Πορτοκάλογλου. Ωραίο είναι το Μουσικό Κουτί και περνάμε υπέροχα αλλά, όπως είπαμε, χρειάζεται και το από κοντά. Αφορμή γι’ αυτό το live ήταν να δοκιμάσουμε και τη χημεία που είχαμε μεταξύ μας. Αυτό δεν αφορά μόνο τον καναπέ της εκπομπής αλλά και τη σκηνή.
Τελικά ταιριάξαμε πολύ. Ενώσαμε τις δυνάμεις μας με μία σπουδαία μπάντα. Να τονίσουμε κιόλας ότι γίνεται η συναυλία και για φιλανθρωπικό σκοπό το οποίο είναι και το πιο σημαντικό όλων.
Ακολουθήστε το Reader.gr στα Google News για να είστε πάντα ενημερωμένοι για όλες τις ειδήσεις από την Ελλάδα και τον κόσμο.