Μενού

Βάσω Δημητρίου: Η γυναίκα με τα μαγευτικά σόλο πλάι στον Θανάση Παπακωνσταντίνου

Vaso Dimitriou
Φωτογραφία: Theano Manoudaki
  • Α-
  • Α+

Από την πρώτη στιγμή που μίλησα με την Βάσω, ξεχώρισα την αύρα και την ευγένειά της, οι οποίες με μια φυσική ροή και οικειότητα, σε παρασύρουν, όπως ακριβώς σε παρασύρει η παρουσία της στην σκηνή.

Οι περισσότεροι γνώρισαν την μουσικό Βάσω Δημητρίου από τις συναυλίες του Θανάση Παπακωνσταντίνου. Είναι η γυναίκα που με τα σόλο στην ηλεκτρική κιθάρα μεθούσε το κοινό και αιχμαλώτιζε τα βλέμματα.

Synaulia Thanasis_ photo_Giannoula Banasiou
Τελευταία συναυλία Θανάση Παπακωνσταντίνου, Θέατρο Βράχων. | Φωτογραφία Giannoula Banasiou

Η ίδια όμως, μετρά δεκαετίες στα μουσικά πράγματα καθώς δεν έχει συνεργαστεί μόνο με τον Θανάση Παπακωνσταντίνου (σε τέσσερις δίσκους και ένα θεατρικό έργο) αλλά και με σπουδαία ονόματα όπως ο Μικρούτσικος, ο Σαββόπουλος και ο Θηβαίος, ο οποίος ήταν μαθητής της.

Η Βάσω, παιδί της Θεσσαλονίκης, μεγάλωσε σε ένα κόσμο πλασμένο από τζαζ και ρεμπέτικο και ύστερα τον χρωμάτισε με γερές δόσεις ροκ, μπλουζ, ορχηστρικής και κλασικής μουσικής.

Δηλώνει «Θανασικιά», αν δεν έπαιζε μαζί του θα ήταν σίγουρα από κάτω να βιώνει την μαγεία της μουσικής του, είναι αισιόδοξη, επιλέγει να βλέπει το ποτήρι μισογεμάτο.Σήμερα ζει τη στιγμή, της αρέσει να πειραματίζεται και να προκαλεί μουσικά τον εαυτό της. «Δεν θα γεράσουμε ποτέ» θα μου πει κάποια στιγμή στη κουβέντα μας.

Τελευταίο live, τελευταίο soundcheck στην Αθήνα, είναι φορτισμένο το κλίμα, ήδη από το χθεσινό live του Σαββάτου..

Ναι, είχαμε την ψευδαίσθηση στις προηγούμενες συναυλίες ότι απέχει ο χρόνος της λήξης των συναυλιών αλλά τελικά ήταν πολύ κοντά.

Το μουσικό αντικείμενο είναι διαλεκτικό, διαγείρει και εμάς από κάτω και εσάς από πάνω. Μέχρι σήμερα, τι κρατάτε από όλη αυτή την εμπειρία των συναυλιών και της συνεργασίας;

Από πού να αρχίσω.. Να πω πόσο ιδανικός και λατρεμένος είναι ο Θανάσης για μένα. Είμαι και εγώ μια «Θανασικιά» ας το πω έτσι. Που έχω την τύχη να είμαι στην άλλη μεριά της σκηνής αντί να είμαι από κάτω, που θα ήμουν ούτως ή άλλως.

Ο λόγος του Θανάση είναι ποίηση, δεν είναι απλά στιχουργική, έχει τόσο ευρεία γκάμα συνθετική. Και σκέψου ότι όλη αυτή η ψυχή έχει γραφτεί σε μια μπουζουκομάνα. Είναι σαν λαϊκός ποιητής.

Θυμάμαι μια συζήτηση που είχαμε κάνει και μου έλεγε ότι έχει σημειωματάριο δίπλα στο κρεβάτι μην του έρθει κάποια ιδέα.. Είναι σχεδόν πρωτόγονο αλλά σκέψου ότι ο Θανάσης έχει από τα πιο σύγχρονα στούντιο στην Ευρώπη. Ένας άνθρωπος που κατέχει όλη την «παλιά» τεχνογνωσία και τη συνδυάζει με το σύγχρονο.

Και σας συνδέουν χρόνια κοινής πορείας. Εκτός από την τελευταία αυτή περιοδεία, έχετε συνεργαστεί και στον τελευταίο δίσκο “Urbanum” (2024), στον “Απροστάτευτο” (2021)..

Με τον Θανάση έχουμε κάνει τέσσερις δίσκους και ένα θεατρικό. Η ιστορία μας ξεκινάει από το «Ημερολόγιο της Άμμου» το 1999, μου τον σύστησε ο Χρήστος Θηβαίος, που ήταν μαθητής μου. Είχα μόλις επιστρέψει από Αμερική. Γνώρισα τον Θανάση στο στούντιο «Συν 1», μου είχε κάνει φοβερή εντύπωση, μου είχε δώσει μια κασέτα που την έχω ακόμα, με κομμάτια που παρουσιάστηκαν σε μετέπειτα δίσκους. Αυτή ήταν η πρώτη μας επαφή.

Μετά, μαζί με τον Θανάση και τον Σαββόπουλο, κάναμε τον δίσκο «Φορτίνο Σαμάνο» (2008). Ο Θανάσης αποδίδει μια τιμητική προσφώνηση για τον Σαββόπουλο ως «Δάσκαλο», την διατηρώ αντιγράφοντας τον Θανάση, αν και δεν πιστεύω απαραίτητα ότι έχουμε ένα σχήμα εδώ «Δασκάλου - Μαθητή». Ο Διονύσης είναι ένα πολύ ιδιαίτερο κεφάλαιο στην ελληνική τραγουδοποιία, αλλά βρίσκω κοινό παρονομαστή στους δυο τους. Ύστερα κάναμε και τον δίσκο «Ελάχιστος Εαυτός» (2011).

Όπως αναφέρατε και η ίδια, είχατε φύγει και στην Αμερική για χρόνια όπου χτίσατε και εκεί την καριέρα σας. Τι αντικρύσατε όταν επιστρέψατε; Πώς είχε διαμορφωθεί εδώ η εγχώρια μουσική σκηνή;

Δεν ήρθα εν τω μεταξύ για να εγκατασταθώ στην Ελλάδα. Γύρισα για προσωπικούς λόγους, αλλά το ένα έφερε το άλλο. Σε ένα ωδείο που ήμουν τότε δασκάλα γράφτηκε ο Θηβαίος - ήταν η περίοδος που διαλύθηκαν οι «Συνήθεις Ύποπτοι» - και μου πρότεινε για 18 συναυλίες να παίξουμε στο Σταυρό του Νότου. Αυτή είναι η ιστορία επαναπατρισμού μου.

Άρα τελικά θα λέγατε ότι είχε θετικό πρόσημο αυτή η απόφαση επιστροφής στην Ελλάδα.

Ναι. Ήθελα πολύ να παραμείνω στην Αμερική, αλλά ευτυχώς ήρθαν τα πράγματα έτσι και ζω αυτό που ζω. Ο καλλιτεχνικός λόγος της Ελλάδας σίγουρα είχε, έχει και θα έχει θετικό πρόσημο, δεν θεωρώ ότι τα mainstream media παρουσιάζουν το πραγματικό, καλλιτεχνικό πρόσωπο της Ελλάδας. Πάντως οι σημερινοί μουσικοί είναι καλύτεροι από εμάς τους παλαιότερους. Είναι πιο καταρτισμένοι.

Μια γυναίκα μουσικός αντιμετωπίζει μεγαλύτερες προκλήσεις και εμπόδια στο χώρο για να αναδειχθεί;

Παλαιότερα θα έλεγα ναι, σήμερα όχι. Υπάρχουν τόσες πολλές γυναίκες που παίζουν καταπληκτικά τόσο στην ελληνική όσο και στη διεθνή σκηνή. Η δική σας η γενιά το έχει κερδίσει αυτό. Πριν 30 χρόνια ήταν πιο σπάνιο. Σήμερα είναι πιο σπάνιο να δεις μια «ηλικιωμένη» κυρία, ας πούμε εμένα (σ.σ. γέλια) με ηλεκτρική κιθάρα.

Είστε όμως μουσικός που ξεχωρίζει ο ήχος της.

Μου δίνει βήμα ο Θανάσης να κάνω αυτά τα σόλο. Αν δεν υπήρχε αυτή η μουσική και αυτό το σόλο θα ήμουν ίσως μια μουσικός που απλά συνόδευε. Με βλέπετε γιατί ανάβει ο προβολέας και παίζω τα σόλο. Μου επιτρέπουν και οι συνάδελφοι επί σκηνής να με συνοδέψουν όση ώρα θέλω εγώ να παίξω. Άρα είναι ένα ολόκληρο teamwork από πίσω. Το βλέπω σαν ένα τραμπολίνο που το κρατάει η παρέα και με σηκώνουν ψηλά.

Πράγματι, όλοι μαζί συνθέτετε αυτό το «υπερσχήμα».

Είναι μεγάλη μου τιμή να συμμετέχω σε αυτό το project και να είμαι συνάδελφος με όλα αυτά τα παιδιά. Με έχουν ενθουσιάσει τελείως. Δεν συζητάμε ας πούμε για το τι προσωπική ανακάλυψη είναι για μένα η Μάρθα (σ.σ. Φριντζήλα).

Εσείς έχετε ασχοληθεί με πολλά διαφορετικά είδη μουσικής.

Έχω ασχοληθεί με αρκετά είδη μουσικής, αλλά θεωρώ τον εαυτό μου μια πολύ μικρή παρένθεση. Αγαπώ αυτό που κάνω και κάνω ό,τι καλύτερο μπορώ να κάνω. Είμαι λίγο «άναρχη» στο τι παίζω και πώς μελετάω αλλά το προσεγγίζω με καθαρό κριτήριο το συναίσθημα. Δηλαδή, θέλω να παίξω π.χ. τζουρά, θα ασχοληθώ με αυτό ένα διάστημα μανιακά.

Βρίσκετε τον εαυτό σας σε κάποιο μουσικό είδος περισσότερο;

Σ’ όλα. Λέμε για τον Θανάση που γράφει τα κομμάτια του σε μπουζούκι. Αν κάτσεις να το σκεφτείς.. Είναι ένας μπουζουξής! (σ.σ. γέλια). Αλλά δεν το εισπράττεις αυτό φυσικά σε τόσο κομμάτια, με τόσο μεγάλη ποικιλία. Έτσι συμβαίνει. Σε πάει η μουσική και οι μουσικοί, οι άνθρωποι που γνωρίζεις και σε εμπνέουν.

Υπάρχει κάποιο ή κάποια κομμάτια του Θανάση που όταν τα παίζετε στις συναυλίες ξυπνούν τις δικές σας ιστορίες;

Ναι. Είναι και ο λόγος που συμμετέχω στο project. Έχω προσωπικό και συναισθηματικό λόγο να βρίσκομαι εδώ. Για τον ίδιο λόγο που αγοράζει κάποιος ένα εισιτήριο για να έρθει στη συναυλία. Και δεν έχει να κάνει με την διασκέδαση, άσχετα με το πόσο καλά περνάμε εκεί πάνω, και περνάμε φανταστικά.

Τι απολαμβάνετε να παίζετε όταν είστε μόνη;

Στα live με βλέπετε με κιθάρα ηλεκτρική. Παίζω κλασική, τζαζ κιθάρα, μπουζούκι, μπαγλαμαδάκι, έχω ούτι. Παίζω πιάνο, μαντολίνο. Αλλά η αγαπημένη μου ενασχόληση είναι η ενορχήστρωση. Γράφω ενορχηστρώσεις για την Ορχήστρα των Νυκτών Εγχόρδων του Δήμου Πατρέων και για τη Διαπολιτισμική Χορωδία της Λυρικής Σκηνής.

Τι είναι η μουσική για εσάς;

Όλη μου η ζωή. Με διάλεξε μόνη της. Πήγα να την αποφύγω και πήγα γραφιστική αλλά απέτυχε οικτρά αυτό. Βρέθηκα μια μέρα σε ένα αεροπλάνο με τον Κιουρτσόγλου και φύγαμε μαζί για Αμερική.

Η οικογένειά σας είχε σχέση με τη μουσική;

Ο πατέρας μου έπαιζε καταπληκτικά φυσαρμόνικα. Ήταν η μόνη επαφή με “ζωντανή” μουσική στο σπίτι. Αλλά εκείνος άκουγε Nat King Cole ενώ η μάνα μου άκουγε Τσιτσάνη. Οπότε μάλλον το κουβάλησα αυτό.

Σήμερα, μετά από όλη αυτή τη διαδρομή σας, τι θα λέγατε στη μικρή Βάσω;

Μπορεί να έκανα διαφορετικές προσωπικές επιλογές ζωής, αλλά μουσικές επιλογές δεν θα έκανα άλλες, γιατί ούτε τότε είχα μυαλό ούτε και τώρα. Δεν έχω κατασταλάξει σε ένα όργανο, δεν έχω κατασταλάξει σε ένα μουσικό είδος. Έχω μια γενική εικόνα και πάνω κάτω κινούμαι γύρω από το ίδιο δέντρο. Τώρα αν ψηλώνει ή δεν ψηλώνει..

Μια ανησυχία που είχατε παλιά αλλά σήμερα λέτε «Βάσω μην αγχώνεσαι, κοίτα που έφτασες».

Όχι δεν μπορώ να το πω αυτό. Έχω ακόμη τρακ όταν ανεβαίνω στη σκηνή. Όταν ξεκινάει το πρώτο τραγούδι, τότε αρχίζει σιγά σιγά να φεύγει. Η αναμονή μέχρι να ανέβω, οι σκέψεις για το πως θα πάει.. Παραμένουν.

Είναι και ένας καινούργιος κόσμος κάθε φορά.

Για να καταπολεμήσω το τρακ μου έχω ένα τρόπο. Στα σόλο, προσπαθώ να μην παίξω ακριβώς νότα προς νότα το ίδιο πράγμα. Όσο μπορώ να το αλλάξω ώστε να μην νιώσω τη σιγουριά ότι το έχω.

Θα ακούσεις το ίδιο πράγμα πάνω κάτω γιατί είναι η τεχνική μου, αλλά προσπαθώ να μην δημιουργήσω φόρμα με συγκεκριμένες νότες σαν να είμαι κλασική μουσικός. Κάθε βράδυ φέρνω τον εαυτό μου σε αυτό. Προκαλώ τον εαυτό μου, λέω δεν μπορείς να φύγεις ασφαλής από εδώ. Βγαίνει η Μαρθούλα μπροστά ας πούμε δίνει την ψυχή της και εσύ έχεις τις ίδιες νότες κάθε βράδυ. Δεν θα το κάνεις αυτό.

Σχετικά με τον αυτοσχεδιασμό που λέτε.. Πώς φτιάξατε το δικό σας ύφος;

Αρχικά, αντέγραφα κάποια πράγματα. Όσο πιο μικρή ήμουν τόσο πιο ολόκληρα σόλο έφτιαχνα. Όσο μεγάλωνα τόσο «πετσόκοβα», έπαιρνα φράσεις. Οπότε από ένα σημείο και μετά σταμάτησα να το κάνω γιατί όλα αυτά γίνανε βίωμα.

Σήμερα εμπνέομαι. Λ.χ. από τη Emily Remler, τη συγχωρεμένη, την οποία είχα την τύχη να γνωρίσω και ήταν για μένα μεγάλο jazz ίνδαλμα. Οι επιρροές μου είναι πολλά πράγματα. Δεν το σηκώνουν τα κομμάτια στη συναυλία αλλά μπορώ να κάνω ακόμη και «γυφτοταξίμι” στην κιθάρα άμα χρειαστεί. Είναι ώρες ώρες που λέω να τους κάνω μια τέτοια έκπληξη!

Στα live έχει συμβεί κάτι αναπάντεχο;

Γίνονται κάθε φορά πράγματα. Χθες Σάββατο, ανέβηκε ο Μυστακίδης να παίξει τα μέρη του Ανδρέα στην τρομπέτα. Και πήγε ο Θανάσης και τον κατέβασε και ξαφνικά βλέπω, κυκλοφορούσε στην μπάντα μια περούκα αποικιοκρατικού στυλ. Ή το τι θα ξεστομίσει η Μάρθα..

Επόμενα σχέδια;

Προσωπικοί δίσκοι και project. Συνεχίζω να γράφω για την Ορχήστρα Νυκτών Εγχόρδων της Πάτρας. Με την Διαπολιτισμική Χορωδία της Εναλλακτικής Λυρικής Σκηνής συνεχίζουμε και του χρόνου. 

Με την Άννα την Λινάρδου βγάζω ένα δίσκο που εγώ το ονομάζω «Γιν-Γιανγκ» η μια του πλευρά θα είναι σκοτεινή και πειραματική τζαζ και η άλλη πλευρά είναι κλασική μουσική με πειραματικά στοιχεία και χορωδιακή μουσική. Την Άννα μου την γνώρισε ο Θανάσης! Σου λέω τον Θανάση τον θεωρώ σχεδόν συγγενή πια. Και βέβαια ό,τι άλλο καλό προκύψει μέσα από αυτήν την παρέα, η οποία μυρίζει μέλλον για να το πω έτσι..

Google News

Ακολουθήστε το Reader.gr στα Google News για να είστε πάντα ενημερωμένοι για όλες τις ειδήσεις από την Ελλάδα και τον κόσμο.