Μενού
  • Α-
  • Α+

Μια νοσταλγική βόλτα στα παλαιοβιβλιοπωλεία στο Μοναστηράκι μάς ταξιδεύει πάντα πίσω στο χρόνο στις εποχές που δεν λησμονούν ποτέ οι παλαιότεροι και συνάμα αδημονούν να γνωρίσουν ακόμα περισσότερο οι νεότεροι. 

Αντικείμενο της δικής μας βόλτας είναι μερικά από τα σημαντικότερα φαινόμενα του ελληνικού Τύπου που μεσουράνησαν μετά το δεύτερο μισό του 20ού αιώνα. Ο λόγος για τα περιοδικά ποικίλης ύλης που καθιερώθηκαν και αγαπήθηκαν από όλη την οικογένεια, φιλοξένησαν τους σταρ της εποχής στις σελίδες τους και παράλληλα διαμόρφωσαν και ανέδειξαν τη μαζική κουλτούρα της ελληνικής κοινωνίας, πουλώντας -αντίθετα με σήμερα που το έντυπο μέσο φυτοζωεί- χιλιάδες φύλλα.

Το πρώτο που μας έρχεται στο μυαλό από τα εξέχοντα λαϊκά αναγνώσματα που μεσουράνησαν τις δεκαετίες ’50-’80 και ένα από τα πιο αγαπημένα περιοδικά όλης της ελληνικής οικογένειας της εποχής εκείνης, είναι το ιστορικό «Ρομάντσο». Το «Ρομάντσο» ξεκίνησε να εκδίδεται από τον Νίκο Θεοφανίδη στις 17 Νοεμβρίου 1934 ως βιβλιοπεριοδικό με αυτοτελή μυθιστορήματα σε κάθε τεύχος, από όπου προέρχεται και η ονομασία «ρομάντσο». Το περιοδικό έφτανε να τυπώνει μέχρι και 380.000 φύλλα, ένα νούμερο ρεκόρ για την εποχή, ενώ τις σελίδες του υπέγραφαν μερικές από τις καλύτερες πένες της εποχής (Τσιφόρος, Μπουκουβάλα-Αναγνώστου, Αρχέλαος, κ.ά.). Η πτωτική πορεία του περιοδικού ξεκίνησε στις αρχές της δεκαετίας του ’80, ενώ το 1987 τα περιοδικά του Θεοφανίδη, «Ρομάντσο», «Πάνθεον και φυσικά η «Βεντέτα» πέρασαν στο Δημοσιογραφικό Οργανισμό Λαμπράκη. Μετά από 5 δεκαετίες ιστορίας, το «Ρομάντσο» κρεμάστηκε για τελευταία φορά στα μανταλάκια στις 10 Απριλίου του 1990.

https://www.youtube.com/watch?v=o3sSGjr6Pt0

Το αντίπαλον δέος του «Ρομάντσο» ήταν ο «Θησαυρός» που έβγαινε και σε οικογενειακή έκδοση ως «Οικογενειακός Θησαυρός». Όπως και το «Ρομάντσο», τα εξώφυλλα του «Θησαυρού» κόσμησαν μεγάλοι σταρ της εποχής όπως Αλίκη Βουγιουκλάκη, Τζένη Καρέζη, Ζωή Λάσκαρη, Έλενα Ναθαναήλ, Μάρω Κοντού, κ.ά., ενώ τα αστυνομικά διηγήματα και τα μυθιστορήματα μνημονεύονται ακόμα από τους παλαιότερους αναγνώστες της εποχής. Η έκδοση του «Θησαυρού» κράτησε 30 ολόκληρα χρόνια, από το 1938 έως το 1968.

https://www.youtube.com/watch?v=RaT2PwMHWX0

Ξαναγυρνάμε  στον Όμιλο Θεοφανίδη για να θυμηθούμε το «αδερφάκι» του «Ρομάντσο» που κυκλοφόρησε το 1965. Μιλάμε φυσικά για τη θρυλική «Βεντέτα». Το περιοδικό που στην αρχή κυκλοφορούσε κάθε Παρασκευή και στη συνέχεια κάθε Πέμπτη και περιλάμβανε καλλιτεχνικά νέα, φωτοραμάντσα, μυθιστορήματα, ωροσκόπιο, κ.ά., έριξε αυλαία το 1987. Παράλληλα, το περιοδικό «Πάνθεον» που κυκλοφορούσε μέχρι και τη δεκαετία του ’80 απευθυνόταν στις γυναίκες της εποχής με ρεπορτάζ, συμβουλές, καλλιτεχνικά, συνεντεύξεις και οτιδήποτε αφορούσε τη γυναικεία καθημερινότητα.

https://www.youtube.com/watch?v=pU0K58D5mS0

Ένα ακόμη γυναικείο περιοδικό -γνωστό και σήμερα- είναι το περιοδικό «Η Γυναίκα» που κυκλοφόρησε ως εβδομαδιαία έκδοση για πρώτη φορά την 1η Φεβρουαρίου 1950 και αποτελούσε ιδέα του εκδότη Ευάγγελου Τερζόπουλου. Στη θεματολογία της «Γυναίκας» μπορούσε να διαβάσει κανείς για μόδα, μαγειρική, πρακτικά θέματα, υγεία, ψυχαγωγία, διηγήματα κλπ., ενώ από τους πρώτους συνεργάτες του περδιοδικού ήταν οι Κώστας Βάρναλης, Τάσος Λειβαδίτης, Τάσος Βουρνάς, Σπύρος Μελάς κ.ά. 

Στη συνέχεια, στα χέρια μας κρατάμε το πασίγνωστο «Φαντάζιο» που «χαίρεσαι να το κρατάς» όπως έλεγε και η τηλεοπτική του διαφήμιση. Μια από τις αξιομνημόνευτες στιγμές του περιοδικού ήταν η πρώτη και τελευταία προκλητική φωτογράφηση της «εθνικής μας σταρ» Αλίκης Βουγιουκλάκη το 1975 με τίτλο εξωφύλλου «σέξυ όσο ποτέ άλλοτε!».

https://www.youtube.com/watch?v=L5P7nP5seRY

Οι «Εικόνες» της «Μεγάλης Κυρίας» της ελληνικής δημοσιογραφίας Ελένης Βλάχου έκαναν την εμφάνισή τους για πρώτη φορά στις 31 Οκτωβρίου 1955 και αποτέλεσαν ένα πρωτοποριακό εγχείρημα για την ελληνική δημοσιογραφία της εποχής. Ο τίτλος του περιοδικού εξηγούσε ακριβώς το περιεχόμενο του ως το πρώτο εικονογραφημένο περιοδικό στην Ελλάδα. Στην Ελένη Βλάχου ανήκε και το μηνιαίο περιοδικό «Εκλογή» με διηγήματα, αναγνώσματα και μυθιστορήματα.

https://www.youtube.com/watch?v=o9hC_l6n78k

Άλλο ένα εμβληματικό περιοδικό που άφησε το σημάδι του ανεξίτηλο στον ελληνικό Τύπο ήταν ο «Ταχυδρόμος» του Δημοσιογραφικού Οργανισμού Λαμπράκη. Το εβδομαδιαίο περιοδικό ποικίλης ύλης κυκλοφόρησε για πρώτη φορά το 1954 και έως το 1993 το βρίσκαμε στα περιοδικά ως αυτόνομο περιοδικό πριν μπει -από το 2000- ως ένθετο στην εφημερίδα «Τα Νέα Σαββατοκύριακο». Αξίζει να σημειωθεί ότι το γνωστό λογότυπο με το λευκό περιστέρι σε κόκκινο φόντο καθιερώθηκε από το 1976.

https://www.youtube.com/watch?v=0-iaEiHz58s

Το περιοδικό που ανταγωνιζόταν τον «Ταχυδρόμο» ήταν το περιοδικό «Ένα» που «δεν μοιάζει με κανένα» και κυκλοφόρησε για πρώτη φορά το 1982 από τη Γραμμή ΑΕ του Γιώργου Κοσκωτά και του Παύλου Μπακογιάννη. Από τη Γραμμή κυκλοφορούσε επίσης και το δημοφιλές περιοδικό «Και». Αξίζει να αναφέρουμε ότι εκείνη την εποχή με το «Ένα» συνεργάζονταν μερικοί από τους πιο γνωστούς δημοσιογράφους: Όλγα Τρέμη, Χρήστος Παναγιωτόπουλος, Νίκος Χατζηνικολάου, Γιώργος Πανταγιάς, κ.ά., ενώ στην Γραμμή εργάστηκαν πασίγνωστοι συγγραφείς, παρουσιαστές, δημοσιογράφοι: Αλέξης Παπαχελάς, Θέμος Αναστασιάδης, Θοδωρής Καλούδης, Μάνος Χατζιδάκις, Χάρρυ Κλυνν. Το τελευταίο εξώφυλλο του περιοδικού ήταν με τη Δήμητρα Γαλάνη το 1988, όταν και έκλεισε λόγω της σύλληψης Κοσκωτά. Το «Ένα» άνοιξε ξανά τον Μαϊο του 1989 και έκλεισε οριστικά το 1995.

Οι παλαιότεροι σίγουρα θυμούνται ακόμα τα περιοδικά «Πρώτο» με καλλιτεχνικά από την εγχώρια σόουμπιζ των 60s την αλληλογραφία ηθοποιών με αναγνώστες, τα φωτορομάντζα, τα διηγήματα, τα μουσικά άρθρα, κ.ά., αλλά και το περιοδικό ποικίλης ύλης «Ντομινό» που ξεχώριζε κυρίως για τα φωτορομάντζα του, δηλαδή τις λαϊκές ερωτικές ιστορίες με φωτογραφίες και λεζάντες. Το είδος αυτό, το οποίο παρατηρείται σε όλα τα περιοδικά ποικίλης ύλης της εποχής, άνθιζε μέχρι κσι τη δεκαετία του 1970. Αλησμόνητο επίσης το εβδομαδιαίο εικονογραφημένο περιοδικό «Φαντασία και Αίσθημα» που κυκλοφόρησε την περίοδο 1959-1964, με διάσημους πρωταγωνιστές και πρωταγωνίστριες των αρχών του '60, καλλιτεχνικά νέα, γελοιογραφίες, διηγήματα, φωτορομάντζα, κ.ά., ενώ έχουμε ακόμα το…καλλιτεχνικό περιοδικό «Άλφα» που αποτέλεσε το πρώτο εξώφυλλο της Νόρας Βαλσάμη όταν ήταν ακόμα φοιτήτρια της Δραματικής Σχολής Αθηνών Γιώργου Θεοδοσιάδη. Η Βαλσάμη φωτογραφήθηκε στο 4ο τεύχος του περιοδικού ως Ελεωνόρα Βαλσαμίδου σε ηλικία 17 ετών στις 24 Δεκεμβρίου του 1964. Εξώφυλλα στο περιοδικό έκαναν επίσης οι Έλλη Λαμπέτη, Τζένη Καρέζη, Έλενα Ναθαναήλ, Αλίκη Βουγιουκλάκη, κ.ά. Εξίσου δημοφιλής και ο «Ζέφυρος» που από το 1949 έμπαινε σε κάθε σπίτι κρατώντας το ενδιαφέρον του κοινού αμείωτου με τη σειρά των αυτοτελών ρομάντσων του.

https://www.youtube.com/watch?v=RLMg7qXf1cs

Παράλληλα, ένα από τα πιο παλιά καλλιτεχνικά περιοδικά που καθιέρωσε τη λεγόμενη εβδομαδιαία εικονογραφημένη επιθεώρηση και σταμάτησε στα μέσα της δεκαετίας του 1960 ήταν το περιοδικό «Ο Θεατής». Το περιοδικό ξεκίνησε να κυκλοφορεί το 1925 με διαφορά κάποιων μηνών με το πασίγνωστο περιοδικό ανάγνωσμα της εποχής «Το Μπουκέτο».

Ωστόσο και τα νεότερης ηλικίας κορίτσια και αγόρια είχαν τα δικά τους αγαπημένα αναγνώσματα που περίμεναν με περισσή ανυπομονησία το νέο εβδομαδιαίο τεύχος. Τα αγαπημένα περιοδικά των έφηβων κοριτσιών είχαν νέα από την εγχώρια και διεθνή σόουμπιζ, εικονογραφημένες ιστορίες, αφίσες, σιδερότυπα, αυτοκόλλητα και ποικίλες άλλες προσφορές και δώρα. Μιλάμε φυσικά για τα αξέχαστα περιοδικά «Μανίνα», «Κατερίνα» (και «Σούπερ Κατερίνα»), καθώς και για τα αντίστοιχο αγορίστικο «Αγόρι».

https://www.youtube.com/watch?v=wWiaa0s-FWU

Google News

Ακολουθήστε το Reader.gr στα Google News για να είστε πάντα ενημερωμένοι για όλες τις ειδήσεις από την Ελλάδα και τον κόσμο.