Με στόχο να διατηρηθεί το θετικό το κλίμα στις ελληνοτουρκικές σχέσεις, να επαναληφθεί κατ’ ιδίαν και δημοσίως η αμοιβαία δέσμευση για την περαιτέρω βελτίωσή τους και να παραμείνουν ανοιχτοί οι δίαυλοι επικοινωνίας και σε ανώτατο επίπεδο ώστε να μπορούν να γίνουν τα επόμενα βήματα, αλλά με ξεκάθαρες τις εθνικές κόκκινες γραμμές σε ζητήματα κυριαρχίας προσέρχεται ο πρωθυπουργός στη σημερινή συνάντηση με τον Ταγίπ Ερντογάν.
Τον τόνο άλλωστε έδωσε ήδη ο ίδιος μες το Σαββατοκύριακο, δηλώνοντας αφενός στον ALPHA ότι «είναι πολύ καλύτερο να μιλάμε παρά να είμαστε με το δάχτυλο στη σκανδάλη» και στην τουρκική Μιλιέτ ότι «έχουμε ευθύνη ως ηγέτες στην ίδια περιοχή να είμαστε δυνάμεις περιφερειακής σταθερότητας και όχι αντιπαράθεσης».
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης βεβαίως μεταβαίνει στην Άγκυρα με τη γνώση ότι η Τουρκία δεν έχει αποστεί των βασικών της θέσεων για τις οποίες στο παρελθόν προκάλεσε μεγάλες εντάσεις, ενώ γνωρίζει καλά και τα «αγκάθια» που υπάρχουν σε αυτό το διάλογο. Και παρά τα πάνω και τα κάτω στο θετικό κλίμα των τελευταίων 15 μηνών επιμένει στη φιλοσοφία ότι οι διαφορές πρέπει να συζητούνται με πολιτισμένο τρόπο, δεν πρέπει να εμποδίζουν το διάλογο σε άλλα ζητήματα, ούτε να οδηγούν σε κρίσεις και εντάσεις. Και εστιάζει στα αμοιβαία οφέλη της έως τώρα συνεργασίας σε ζητήματα θετικής ατζέντας όπως το μεταναστευτικό (μείωση ροών) και τον τουρισμό (βίζα εξπρές για 10 ελληνικά νησιά), με την προσδοκία μιας πιο στενής συνεργασίας στους τομείς του εμπορίου, της υγείας και των φυσικών καταστροφών. Σύμφωνα με πληροφορίες άλλωστε οι δύο ηγέτες αναμένεται να ανακοινώσουν στην Άγκυρα τη σύσταση Ελληνοτουρκικού Επιχειρηματικού Συμβουλίου, το οποίο θα εποπτεύει αυτοτελώς τις επαφές μεγάλων ονομάτων του ελληνικού και του τουρκικού επιχειρείν.
Η διάθεση με την οποία προσέρχεται ο ίδιος σε αυτό το νέο ετ α τετ είναι εποικοδομητική και επιδιώκει να αποφύγει τυχόν προστριβές. Είναι όμως και έτοιμος να θέσει με σαφήνεια τις ελληνικές θέσεις. Εξάλλου, πέραν της επισκόπησης των σημείων σύγκλισης και προόδου στο τραπέζι υπάρχουν και τα αγκάθια, για τα οποία θα επιχειρηθούν ασκήσεις ισορροπίας.
Τα «αγκάθια»
Ένα εξ αυτών είναι η απόφαση της τουρκικής ηγεσίας για μετατροπή της εμβληματικής Μονής της Χώρας σε τζαμί, για την οποία ο Κυριάκος Μητσοτάκης δήλωσε «απογοητευμένος» και σκοπεύει να εκφράσει δια ζώσης της δυσαρέσκεια της Ελλάδας στον Ταγίπ Ερντογάν, επισημαίνοντας την οικουμενικότητά της ως Μνημείου Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO. «Οι αποφάσεις αυτές έρχονται σε αντίθεση με τον οικουμενικό χαρακτήρα των μνημείων και την κοινή μας προσπάθεια να καλλιεργηθεί αμοιβαία κατανόηση», αναμένεται να τονίσει.
Άλλο αγκάθι αποτελεί η προσπάθεια επαναφοράς του δόγματος των γκρίζων ζωών στο Αιγαίο από την Άγκυρα με αιχμή την επικείμενη δημιουργία Θαλάσσιων Πάρκων από τη χώρα μας σε Ιόνιο και Αιγαίο. Εφόσον το ζήτημα τεθεί από τον Ταγίπ Ερντογάν, ο Κυριάκος Μητσοτάκης θα ξεκαθαρίσει και δια ζώσης ότι «πρόκειται για πρωτοβουλία που ερείδεται στο Διεθνές Δίκαιο και το Δίκαιο της Θάλασσας», συνεπώς ο σχεδιασμός θα προχωρήσει κανονικά με περιβαλλοντικά κριτήρια.
Σταθερό αγκάθι παραμένει και η μειονότητα της Θράκης την οποία ο πρόεδρος της Τουρκίας επιμένει να αποκαλεί προκλητικά «τουρκική». Στην περίπτωση σχετικής αναφοράς εκ μέρους του, ο πρωθυπουργός θα επαναλάβει την πάγια απάντηση: «για τη μειονότητα της Θράκης απαντά ρητά και απόλυτα η Συνθήκη της Λωζάννης:εκεί αναφέρεται θρησκευτική και μόνο μειονότητα».
Η μείζονα διαφορά οριοθέτησης υφαλοκρηπίδας και ΑΟΖ δεν αναμένεται να αποτελέσει σημείο συζήτησης των δύο ηγετών. Το χάσμα απόψεων άλλωστε παραμένει, αφού ο Ταγίπ Ερντογάν μίλησε στην Καθημερινή για λύση «πακέτο» και μάλιστα όχι αναγκαστικά μέσω Χάγης. «Για εμάς η μόνη εκκρεμότητα με τους γείτονες είναι η χάραξη των θαλασσίων ζωνών στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο Δηλαδή υφαλοκρηπίδα και ΑΟΖ με βάση το Δίκαιο της Θάλασσας και το Διεθνές Δίκαιο», ξεκαθάρισε εκ νέου ο πρωθυπουργός στον Ελεύθερο Τύπο. Την ίδια ώρα με φόντο την αναφορά του κ. Ερντογάν ότι «η έγερση ζητημάτων κυριαρχίας δεν είναι μια κατάσταση που βλάπτει το έδαφος του διαλόγου και εμποδίζει την πρόοδό του», κυβερνητικοί αξιωματούχοι τόνιζαν ότι ζητήματα κυριαρχίας και κυριαρχικών δικαιωμάτων είναι εκτός συζήτησης.
Η πρόοδος στις διμερείς σχέσεις
Σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές οι δύο ηγέτες θα κάνουν μία επισκόπηση της προόδου στις διμερείς σχέσεις και θα οριστεί το χρονοδιάγραμμα των επόμενων επαφών στον πολιτικό διάλογο, την θετική ατζέντα και τα Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης. Αναμένεται ακόμη να επιβεβαιωθεί η επόμενη συνάντησή τους κατά τη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη τον ερχόμενο Σεπτέμβριο, ενώ Κυριάκος Μητσοτάκης και Ταγίπ Ερντογάν αναμένεται να συμπέσουν και στη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ που θα πραγματοποιηθεί τον Ιούλιο στην Ουάσιγκτον. Εκκρεμεί επίσης ο ορισμός της ημερομηνίας του φετινού Ανωτάτου Συμβουλίου Συνεργασίας που θα γίνει στην Τουρκία.
Η συνάντηση θα πραγματοποιηθεί με το ίδιο σχήμα που έγιναν και οι προηγούμενες. Παρόντες δηλαδή στη συνάντηση των δύο ηγετών θα είναι οι Υπουργοί Εξωτερικών Γιώργος Γεραπετρίτης και Χακάν Φιντάν και οι διπλωματικοί τους σύμβουλοι Άννα Μαρία Μπούρα και Ακίφ Τσαγατάι Κιλίτς. Παρόντες στην Άγκυρα από ελληνικής πλευράς για τις διευρυμένες συνομιλίες των αντιπροσωπειών θα είναι ο σύμβουλος Εθνικής Ασφαλείας του πρωθυπουργού Θάνος Ντόκος, η σύμβουλος Διεθνούς Πολιτικής και Δημόσιας Διπλωματίας Αριστοτελία Πελώνη, ο διοικητής της ΕΥΠ Θέμης Δεμίρης και η διευθύντρια Επικοινωνίας του Μεγάρου Μαξίμου Κύρα Κάπη.
Πέραν των κατ’ ιδίαν συνομιλιών πάντως το ενδιαφέρον στρέφεται και στις κοινές δημόσιες δηλώσεις των δύο ηγετών, που θα αποτυπώνουν και το κλίμα πίσω από τις κλειστές πόρτες. Η συνάντηση του πρωθυπουργού με τον Τούρκο πρόεδρο έχει προγραμματιστεί για τις 15.30 στο Προεδρικό Μέγαρο. Θα ακολουθήσουν διευρυμένες συνομιλίες των αντιπροσωπειών και δηλώσεις των δύο ηγετών στον Τύπο. Στη συνέχεια, ο πρωθυπουργός θα παρακαθήσει σε δείπνο που θα παραθέσει ο πρόεδρος της Τουρκίας.
Ακολουθήστε το Reader.gr στα Google News για να είστε πάντα ενημερωμένοι για όλες τις ειδήσεις από την Ελλάδα και τον κόσμο.
