Η Μιλένα Αποστολάκη τρέχει ακόμα. Δεν κάνει μεγάλες αποστάσεις, δεν έχει τρέξει ποτέ μαραθώνιο, και δεν τρέχει ποτέ με παρέα. Προτιμά να τρέχει μόνη. Είναι ενδιαφέρον ότι αν αλλάξει κανείς τις προτάσεις αυτές από κυριολεκτικές σε μεταφορικές, θα πέσει και πάλι μέσα σχεδόν σε ό,τι αφορά την επί Κώστα Σημίτη υφυπουργό Ανάπτυξης.
Η Μιλένα Αποστολάκη τρέχει ακόμα. Επέστρεψε στη Βουλή μετά από έντεκα χρόνια αποχής από την πολιτική σκηνή της χώρας. Δεν «τρέχει» με παρέα, αφού όλο το κομμάτι της επικοινωνίας, της προετοιμασίας και της δουλειάς της στη Βουλή και στις επιτροπές, το φέρνει μόνη της εις πέρας. Πάντα έτσι ήταν. Από την πρώτη φορά που εξελέγη, τον Απρίλιο του 2000.
Η μοναδική διαφορά ανάμεσα στις δύο παραγράφους που προηγήθηκαν, είναι ότι όσον αφορά το ίχνος της στην πολιτική, η Μιλένα Αποστολάκη έτρεχε ανέκαθεν έναν μαραθώνιο.
Μια μέρα μετά τη δημοσκόπηση που έφερε το ΠΑΣΟΚ στη θέση της αξιωματικής αντιπολίτευσης για πρώτη φορά μετά από δώδεκα χρόνια, συναντηθήκαμε στο Παγκράτι, λίγα μέτρα από το σπίτι στο οποίο έχει περάσει όλη της τη ζωή.
Και μέσες άκρες, αφηγήθηκε όλη αυτή τη ζωή στο Personas του Reader.
Φωτογραφίες: Χρήστος Λώλος
Πρώτη δημοτικού στην Αϊτή
«Η πρώτη μεγάλη δυσκολία της ζωής μου είναι όταν έξι ετών φεύγω από την Ελλάδα και πηγαίνω για έναν χρόνο στην Αϊτή, στην Καραϊβική. Και πρέπει να κάνω την πρώτη δημοτικού σε γαλλικό σχολείο.
Ο πατέρας μου ήταν πολιτικός μηχανικός και επικεφαλής αποστολής του ΟΗΕ για τον εξηλεκτρισμό του νησιού. Ξαφνικά λοιπόν μια μεγάλη περιπέτεια, ένας ξένος μακρινός προορισμός και το ξεκίνημα του σχολείου, το οποίο έτσι κι αλλιώς είναι για κάθε παιδάκι μια μικρή δοκιμασία, πόσο μάλλον όταν η μητρική γλώσσα έχει αντικατασταθεί».
«Θυμάμαι τη μητέρα μου δίπλα μου. Kάθε απόγευμα με πολύ μεγάλη υπομονή και αγάπη, έχοντας κι άλλα δύο αδέρφια να φροντίσει, κι εμένα να κλαίω, να τρέχουν τα δάκρυα στις σελίδες του τετραδίου και να γίνονται καπιτονέ.
Μια εκ των υστέρων πολύ χρήσιμη εμπειρία σε μια εξωτική στα μάτια μου χώρα, με έντονο τροπικό κλίμα, ζέστη και βροχοπτώσεις, με τους ανθρώπους με τα πολύχρωμα ρούχα και τις κελεμπίες, που δεν κρατούσαν τίποτα στα χέρια αλλά τα μετέφεραν όλα στο κεφάλι, με τις πιο ευθυτενείς κορμοστασιές που μπορεί κανείς να φανταστεί. Μείναμε εκεί έναν χρόνο».
«Έχω γεννηθεί και μεγαλώσει στην Αθήνα, σχεδόν όλη μου τη ζωή στο Παγκράτι. Είναι συγκινητικό ότι το σταθερό τηλέφωνο του σπιτιού μου είναι αυτό που έχουν οι παιδικές μου φίλες. Το σπίτι μου είναι στην ίδια διεύθυνση. Είμαστε τρία αδέρφια, είμαι η μεσαία. Είμαστε μια πολύ δεμένη οικογένεια».
Δύο πανελλήνια σχολικά πρωταθλήματα μπάσκετ, για αρχή
«Το πρώτο που θυμάμαι να θέλω να γίνω είναι γυμνάστρια, γιατί μου αρέσει πολύ ο αθλητισμός. Τότε υποδορίως η μητέρα μου, που είναι λάτρης της αριστείας και είχε πάντα τη μόρφωση ως την απόλυτη προτεραιότητα για έναν άνθρωπο, μου έλεγε αφού είσαι καλή μαθήτρια, γιατί να μην πας σε μια σχολή που έχει υψηλές μονάδες στις πανελλήνιες και έτσι το υπονόμευσε με τον τρόπο της.
Μετά προέκυψε η Νομική και δεν το μετάνιωσα.
Τώρα σκέφτομαι ότι αν είχα δεύτερη ζωή, σίγουρα θα γινόμουν δασκάλα. Δασκάλα, όχι καθηγήτρια. Χωρίς δεύτερη σκέψη. Γιατί αγαπάω πάρα πολύ τα παιδιά και γιατί νομίζω ότι αυτή η αδιαμεσολάβητη σχέση ανάμεσα σε μια τρυφερή κι εμπνευσμένη δασκάλα κι ένα παιδί μπορεί να γίνει η δεύτερη πιο δυνατή μετά τη γονεϊκή».
«Στο σχολείο μου ήμουν πρόεδρος, είχα έντονα εξωστρεφή δράση. Πίστευα και πιστεύω πάντα στη δύναμη της συμμετοχής. Ήμουν πάντα ενεργή. Υπήρχαν συμμαθήτριες, που μου έλεγαν -και το θυμούνται ακόμα- ότι κάποια μέρα θα ασχοληθώ με την πολιτική. Τότε το απέκλεια. Μου το θυμίζουν όταν συναντιόμαστε!
Τελικά, ξέρεις, η ζωή έχει περισσότερη φαντασία από εμάς όπως έλεγε ο Τριφό, ένας αγαπημένος μου σκηνοθέτης».
«Δεν ξέρω αν ήμουν κουλ στο σχολείο, όπως με ρωτάς. Ήμουν γνωστή γιατί ασχολιόμουν με τον αθλητισμό. Έπαιζα μπάσκετ και με το σχολείο πήραμε δύο πανελλήνια πρωταθλήματα. Δώσαμε μεγάλη χαρά με όλους και η ομάδα ήταν κάτι ξεχωριστό για το σχολείο».
«Συντρόφισσα Αποστολάκη, συγχαρητήρια»
«Η πρώτη επαφή με το ΠΑΣΟΚ ήταν οικογενειακή, γιατί η μητέρα μου ήταν μέλος στο ΠΑΣΟΚ. Δουλεύω από φοιτήτρια, καθώς υπήρχαν δυσκολίες που περιόριζαν τις επιλογές μου και τα σχέδια μου.
«Δεν ήμουν το παιδί που περίμενε να πάρει χαρτζιλίκι το καλοκαίρι για να πάει διακοπές, έπρεπε να το εξασφαλίσω εγώ. Ξεκίνησα να δουλεύω στο μη ψηφιακό ΠΡΟ-ΠΟ, έκανα διαλογή των δελτίων χειρωνακτικά. Αυτό το έκανα τέσσερις φορές τη βδομάδα και μετά καθώς προχωρούσα στα έτη της Νομικής, δούλευα σε ένα δικηγορικό γραφείο».
«Έκανα άσκηση, δούλεψα ως δικηγόρος και μπήκα στη Νομική Υπηρεσία της Ολυμπιακής. Έτσι μου δόθηκε η δυνατότητα να μετεκπαιδευτώ σε μια μεγάλη δικηγορική εταιρία με την οποία η ΟΑ συνεργαζόταν στις ΗΠΑ. Το διάστημα ήταν μικρό αλλά η εμπειρία μεγάλη».
«Συμμετείχα στο ΠΑΣΟΚ στον τομέα οργανωτικής πολιτικής και φτάνουμε στο 2000. Είναι η εποχή που λίγο πριν τις εκλογές, η διαφορά ανάμεσα στα δύο κόμματα σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις είναι οριακή. Οι ποιοτικές έρευνες δείχνουν ότι το μεγάλο πρόβλημα του ΠΑΣΟΚ εντοπίζεται στις γυναίκες και στους νέους, και έτσι αναζητούνται νέοι και γυναίκες υποψήφιοι ώστε σε αυτές τις κοινωνικές ομάδες να αυξηθεί η επιρροή και τα ποσοστά του.
Έτσι μια μέρα με φωνάζει ο Παρασκευάς Αυγερινός, που δεν με γνώριζε και μου προτείνει να είμαι υποψήφια. Υπήρχαν πολλές αρνήσεις από ανθρώπους που αισθάνονταν ότι η αχανής Β’ Αθηνών με τους 48 τότε δήμους (από Καματερό μέχρι Γλυφάδα και Εκάλη) είναι μια χαμένη μάχη».
«Ήμουν το απόλυτο outsider. Αντιμετώπισα την πρόσκληση ως τιμή και βέβαια χωρίς να έχω καμία προσδοκία να εκλεγώ»
«Ήμουν το απόλυτο outsider. Αντιμετώπισα την πρόσκληση ως τιμή και βέβαια χωρίς να έχω καμία προσδοκία να εκλεγώ. Ο στόχος μου ήταν μια αξιοπρεπής εμφάνιση, αλλά η ανταπόκριση και η υποδοχή ήταν συγκινητική. Αυτή η πρώτη μου εκλογή πέρα και έξω από κάθε πρόβλεψη έβαλε τα θεμέλια μιας πολύ ουσιαστικής σχέσης εμπιστοσύνης με τους πολίτες την οποία ο χρόνος την επικυρώνει και τη βαθαίνει».
«Μετά την απρόσμενη εκλογή μου ακολούθησε το τηλεφώνημα που δέχτηκα από τον τότε πρωθυπουργό Κώστα Σημίτη. Με κάλεσε μια κυρία από έναν άγνωστο αριθμό και μου είπε ότι θέλει να μου μιλήσει ο πρόεδρος. Ήμουν σίγουρη ότι ήταν μια συγκεκριμένη φίλη μου, ήμουν έτοιμη να της πω, έλα σε κατάλαβα. Τελικά, με σύνδεσε και άκουσα τη φωνή του πρωθυπουργού να μου λέει, ‘Συντρόφισσα Αποστολάκη, συγχαρητήρια’. Αναλαμβάνεις τα καθήκοντα της υφυπουργού Ανάπτυξης. Του είπα, σας ευχαριστώ πολύ, και κλείσαμε».
«Δεν θα ξεχάσω αυτό το τηλεφώνημα, την αρχική έκπληξη και τον ακόλουθο πανικό. Ένα κατακλυσμιαίο κύμα ευθύνης, μια καινούργια μάχη αμέσως μετά από εκείνη των εκλογών, ακόμα πιο δύσκολη, ακόμη πιο απαιτητική. Η ευθύνη μαζί με την αγωνία να ανταποκριθώ στις περιστάσεις, να δικαιώσω όσους με πίστεψαν».
«Η μόνη επαφή που είχα με τον Σημίτη μέχρι τότε ήταν την Παρασκευή πριν τις κάλπες που ανέβηκα στην εξέδρα στο Πεδίο του Άρεως και με χαιρέτησε μαζί με άλλους 47 υποψηφίους. Αυτό. Δεν με ήξερε».
«Σε μια περίοδο μεγάλων αλλαγών καθώς γινόμασταν μέλος της νομισματικής ένωσης, η προσαρμογή στο νέο νόμισμα ήταν ένα στοίχημα με πολλαπλές τεχνικές δυσκολίες. Η μετάβαση για τους καταναλωτές, η διπλή αναγραφή των τιμών σε ευρώ και δραχμές, η συγκράτηση των πληθωριστικών πιέσεων συγκροτούσαν παράλληλους στόχους που έπρεπε να επιτευχθούν σε συγκεκριμένα χρονοδιαγράμματα».
Το τεράστιο άλμα στους 280.000 σταυρούς το 2004
«Δούλεψα σκληρά και αυτό αναγνωρίστηκε καθώς στις επόμενες εκλογές το 2004, εκλέχτηκα πρώτη με 280.000 σταυρούς. Το 2000 είχα πάρει 65.000. Η εκλογή το 2004 ήταν μια ξεχωριστή προσωπική νίκη, αν μάλιστα συνυπολογιστεί ότι το κόμμα έχασε και έλαβε λιγότερες ψήφους απ' ό,τι το 2000».
«Η γέννηση του γιου μου είναι ένας σταθμός που ασφαλώς ανέτρεψε πολλά πράγματα. Άλλες προτεραιότητες και ιεραρχήσεις, άλλη ματιά γύρω από πολλά θέματα, αγωνία να ανταποκριθώ στους πολλαπλούς ρόλους. Όμως όλα γίνονται. Το υποστηρίζω μέσα από τα βιώματα μου και όχι θεωρητικά, ως κλισέ χωρίς αντίκρυσμα».
«Το 2011 με Πρωθυπουργό τον Γ. Παπανδρέου αναλαμβάνω για έξι μόλις μήνες Υφυπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης. Ήταν μια δεύτερη σύντομη μεν εξ ίσου όμως παραγωγική θητεία καθώς συνέταξα τον νόμο 4039/12 για τα αδέσποτα και δεσποζόμενα ζώα συντροφιάς, έναν νόμο που αντιμετώπισε για πρώτη φορά μια σειρά από χρόνια αιτήματα της φιλοζωικής κοινότητας.
«Ακόμη και σήμερα δέκα σχεδόν χρόνια μετά με σταματούν πολίτες στο δρόμο να μου σφίξουν το χέρι γι' αυτόν τον νόμο. Είναι αυτή η ανατροφοδότηση για έναν πολιτικό που στη δική μου συνείδηση είναι η πεμπτουσία της πολιτικής, δηλαδή της συμμετοχής. Η δυνατότητα να βελτιώνεις τις ζωές των ανθρώπων. Η αλλαγή προς τα εμπρός, προς το μέλλον με σύνθεση και συμπερίληψη».
«Μου αρέσει η οικειότητα που χαρακτηρίζει τη σχέση μου με τους πολίτες. Είμαι γι' αυτούς η Μιλένα, όχι η Αποστολάκη. Αυτό είναι περιουσία για μένα, τιμή και αγάπη».
«Η γενιά μου ήρθε αντιμέτωπη με μια κρίση που λίγα χρόνια πριν δεν ήταν προβλέψιμη. Τη βίωσα όπως όλοι μας τραυματικά και επώδυνα».
Από την επιστροφή στη δικηγορία στην επιστροφή του ΠΑΣΟΚ
«Γυρνώντας στη Βουλή μετά από δώδεκα χρόνια, βρήκα πάλι εκείνον τον εργαζόμενο στο καφενείο που είναι από την Κρήτη και πολλές φορές με κερνούσε, δεν δεχόταν να τον πληρώσω, και αυτό με συγκινούσε τρομερά».
«Για 3-4 χρόνια αφού επέστρεψα στη δικηγορία, το τηλέφωνο δεν χτυπούσε. Ξεκίνησα λοιπόν από το μηδέν μετά την κατάρρευση του ΠΑΣΟΚ, σε μια δικηγορική αγορά με τεράστια προβλήματα. Είμαστε στη μνημονιακή Ελλάδα. Ακόμα κι αυτοί που είχαν δουλειά, δεν πληρώνονταν, ήταν πτωχευμένο το σύμπαν».
«Το έχτισα σιγά-σιγά. Και αυτό σου δίνει στο τέλος μια ικανοποίηση, ότι έκανες μια νέα αρχή. Σου δίνει τη δυνατότητα να νιώθεις αυτόνομη, σε κάνει να στέκεσαι γερά στα πόδια σου».
«Η μεγάλη περιπέτεια της χρεοκοπίας σάρωσε τις ζωές των ανθρώπων και μέχρι και σήμερα δέκα και πλέον χρόνια μετά, το αποτύπωμα του συλλογικού τραύματος είναι ορατό και βαθύ.
«Κάποιοι επιχείρησαν να αποδώσουν όλα τα δεινά της χώρας, όλες τις ευθύνες της πτώχευσης στο ΠΑΣΟΚ. Ο δεξιός και αριστερός λαϊκισμός συναντήθηκε και κυριάρχησε για μεγάλο διάστημα, σήμερα όμως όλοι γνωρίζουν. Το ΠΑΣΟΚ άντεξε μέσα σε πολιτικές και κοινωνικές συνθήκες που θα μπορούσαν να έχουν επιφέρει τη ρευστοποίησή του.
Αυτή η ανθεκτικότητα, αν μάλιστα γίνει η σύγκριση με το Γαλλικό Σοσιαλιστικό Κόμμα του Φρανσουά Μιτεράν που σήμερα βρίσκεται στο 1,98% χωρίς να έχει χρεωθεί την υπαγωγή της χώρας του σε μνημόνιο με το ΔΝΤ, κάτι σημαίνει».
«Σε όλους αυτούς που αναρωτιούνται, άλλοι με ανυπομονησία και άλλοι με πεσιμισμό αν το ΠΑΣΟΚ μπορεί ξανά, απαντάω με όλη τη δύναμη και το πάθος που διαθέτω ότι ναι, ΜΠΟΡΕΙ. Και αυτή η πίστη συνοδεύεται και από τη βαθιά πεποίθηση της αντίστοιχης πολιτικής και κοινωνικής αναγκαιότητας που αναδεικνύουν οι αυξανόμενες ανισότητες, οι επιθέσεις στο κράτος δικαίου και τους θεσμούς και η αφόρητη αλαζονεία της κυβέρνησης».
«Αυτή η αναγκαιότητα υπήρξε το κίνητρο της επιστροφής μου στην ενεργό πολιτική. Δεν είμαι επαγγελματίας πολιτικός, με την έννοια κάποιου που με κάθε συνθήκη και χωρίς εναλλακτικές αντλεί υπόσταση από ρόλους πολιτικούς.
Θέλω να πιστεύω ότι ως ενεργή πολιτικός αφιερώνομαι με πάθος και επαγγελματισμό και αυτό χαρακτηρίζει τη δράση μου. Δουλεύω πολλές ώρες, αλλά με γεμίζει και με ευχαριστεί. Το ίδιο έκανα και το διάστημα που επέστρεψα στην δικηγορία και με κόπο ξανάχτισα την επαγγελματική μου βάση».
«Μεταφράζω την επιστροφή μου στην πολιτική ως συνέχεια αυτής της βαθιάς σχέσης που οικοδομήθηκε στέρεα όπως φάνηκε από το 2000, όταν ένα άγνωστο νέο κορίτσι ζήτησε την εμπιστοσύνη του κόσμου, την κέρδισε και στην πορεία πιστεύω τη σεβάστηκε. Αυτή η αδιάλειπτη συνέχεια του νήματος που συνδέει την πορεία μου υπήρξε για μένα μεγάλο στήριγμα σε όλες τις εκλογικές αναμετρήσεις.
Γυρνώντας στο σήμερα θεωρώ ότι είναι ιστορικά αναγκαίο αλλά και ιαματικό το γεγονός ότι 12 χρόνια μετά την περιπέτεια της χρεοκοπίας, η άδικη κρίση της Ιστορίας υποχωρεί.
Σήμερα μια ηγεμονεύουσα δύναμη, που δεν υπηρετεί τις ανάγκες των πολλών, καθιστά την ύπαρξη πολιτικού αντίβαρου επιτακτική ανάγκη για τη χώρα. Αυτό είναι το στοίχημα που πρέπει να κερδηθεί. Μια σύγχρονη, αξιόπιστη, παραγωγική αντιπολίτευση που θα προσφέρει με ασφάλεια στον πολίτη εναλλακτική κυβερνητική πρόταση.
«Μεταφράζω την επιστροφή μου στην πολιτική ως συνέχεια αυτής της βαθιάς σχέσης που οικοδομήθηκε στέρεα όπως φάνηκε από το 2000»
«Το ΠΑΣΟΚ είναι κι αυτό διαφορετικό, όπως διαφορετική είναι σήμερα και η χώρα»
«Η ΝΔ υποδύεται το κεντρώο κόμμα, αλλά δεν είναι. Αν είσαι κεντρώο κόμμα, δεν στήνεις παρακρατικούς μηχανισμούς υποκλοπών κατά παράβαση των θεμελιωδών λειτουργιών του κράτους δικαίου. Δεν διαλύεις συνειδητά το δημόσιο χαρακτήρα του ΕΣΥ, οδηγώντας σε απαξίωση την πιο εμβληματική μεταρρύθμιση της μεταπολίτευσης.
Αυτό που συμβαίνει στην υγεία δεν έχει να κάνει με δημοσιονομικούς περιορισμούς, αλλά με συνειδητή επιλογή να ενισχυθεί, μέσω της κατάρρευσης του ΕΣΥ, ο ιδιωτικός πυλώνας της υγείας».
«Ένα πολιτικό σύστημα που δεν έχει θεσμικά αντίβαρα, είναι επικίνδυνο. Το ζούμε με τις επιθέσεις στις ανεξάρτητες αρχές, και όλα αυτά με κινητοποιούν και με επιστρατεύουν».
«Το ΠΑΣΟΚ σήμερα είναι τόσο διαφορετικό, όσο διαφορετική είναι και η χώρα. Πριν την κρίση παρέμενε σταθερά ένα μεγάλο κόμμα και οι πολιτικές διαχείρισης της κυρίαρχης θέσης του ήταν συχνά στο προσκήνιο.
Σήμερα ο δρόμος της επιστροφής του ως δύναμη αλλαγής και κοινωνικής προόδου είναι και πάλι ανοιχτός, αλλά απαιτεί πολλή δουλειά. Το δηλητήριο του διχασμού πότισε τη χώρα και τώρα χρειαζόμαστε ένα αφήγημα που θα μπορέσει να συμπεριλάβει κάτι παραπάνω από αυτό που συνιστά το σημερινό κυβερνητικό αφήγημα.
Η ψήφος για να μην έρθουν τα χειρότερα δούλεψε για τη Νέα Δημοκρατία και στις δυο αναμετρήσεις το ‘19 και το ‘23. Τώρα ήρθε η ώρα να αντικατασταθεί από τη θετική ψήφο της γόνιμης και βάσιμης προσδοκίας».
«Πολιτική σημαίνει να τρυπάς σκληρά σανίδια αργά και σθεναρά, αλλά με πάθος και με μέτρο ταυτόχρονα», γράφει ο Max Weber. Στο κέντρο της πολιτικής μας είναι να ξαναχτίσουμε ένα ανθεκτικό κοινωνικό κράτος.
Μεταξύ πολλών άλλων, να αντιμετωπίσουμε τη βόμβα του δημογραφικού μέσα και από ένα εκτεταμένο πρόγραμμα κοινωνικής κατοικίας που θα αντιμετωπίσει το οξύ πρόβλημα της στέγασης και να κλείσουμε την πόρτα στους κολλητούς των Υπουργών που στελεχώνουν τον δημόσιο τομέα εμπεδώνοντας μια κουλτούρα διοίκησης που προσιδιάζει σε σύγχρονη ευρωπαϊκή χώρα.
Είναι φιλόδοξοι οι στόχοι. Αυτό που ξέρω όμως με βεβαιότητα είναι ότι αυτοί είναι οι στόχοι που απαντάνε στις ανάγκες των νέων ανθρώπων και αξίζει να βάλουμε τη σφραγίδα μας σε μια τέτοια αλλαγή».
Ακολουθήστε το Reader.gr στα Google News για να είστε πάντα ενημερωμένοι για όλες τις ειδήσεις από την Ελλάδα και τον κόσμο.
