Ως ένα ακόμα βήμα στην προσέγγιση της αμοιβαίας κατανόησης την οποία προκρίνει ο Πρωθυπουργός στις ελληνοτουρκικές σχέσεις και της φιλοσοφίας του ότι οι διαφορές μπορούν να συζητιούνται πολιτισμένα μακριά από εντάσεις και ρητορικές κορώνες, αποτιμούν στην Αθήνα τη χθεσινή συνάντηση 1,5 ώρας Κυριάκου Μητσοτάκη και Ταγίπ Ερντογάν στην Άγκυρα, στην οποία επισφραγίστηκε η αμοιβαία βούληση για νηνεμία στο Αιγαίο και περαιτέρω εμβάθυνση της διμερούς συνεργασίας σε πεδία κοινού ενδιαφέροντος.
Όλες οι πληροφορίες συγκλίνον ότι το καλό κλίμα που αποτυπώθηκε μπροστά στις κάμερες καταγράφηκε και πίσω από τις κλειστές πόρτες όπου οι δύο ηγέτες συζήτησαν όλα τα διμερή ζητήματα καθώς και τις περιφερειακές και διεθνείς εξελίξεις. Η θετική ατμόσφαιρα εξάλλου αποτυπώθηκε και στο κοινό ανακοινωθέν Αθήνας και Άγκυρας, σύμφωνα με το οποίο «και οι δύο πλευρές δεσμεύτηκαν να εδραιώσουν το σημερινό θετικό κλίμα» και «να διατηρήσουν αποτελεσματικούς διαύλους επικοινωνίας σε πολλαπλά επίπεδα, προς όφελος και των δύο εθνών σε μια ατμόσφαιρα φιλίας και αμοιβαίας εμπιστοσύνης».
Τα σημαντικά στοιχεία της συνάντησης
Κυβερνητικές πηγές συγκρατούν ως σημαντικά στοιχεία αφενός το γεγονός ότι ο Πρωθυπουργός με τον Τούρκο Πρόεδρο όρισαν τον οδικό χάρτη των επόμενων συναντήσεών τους για το επόμενο 7μηνο, με αρχή τη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ τον Ιούλιο στην Ουάσιγκτον και τη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη το Σεπτέμβριο, ενώ συμφώνησαν το επόμενο Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας Ελλάδας - Τουρκίας να πραγματοποιηθεί περί τα τέλη του τρέχοντος έτους στην Άγκυρα. Αφετέρου ότι παρά τις διαφορές που υφίστανται εστίασαν στα θετικά και τα αμοιβαία οφέλη από την έως τώρα συνεργασία στο μεταναστευτικό και τον τουρισμό, επεκτείνοντας αυτή τη συνεργασία σε 3 ακόμα τομείς με την υπογραφή αντίστοιχων συμφωνιών για την πολιτική προστασία, την υγεία και τη σύσταση Ελληνοτουρκικού Επιχειρηματικού Συμβουλίου.
«Δίπλα στις διαπιστωμένες διαφωνίες μας μπορούμε να γράφουμε μια παράλληλη σελίδα με τις συμφωνίες μας», τόνισε χαρακτηριστικά ο Κυριάκος Μητσοτάκης κατά τις κοινές του δηλώσεις με τον Ταγίπ Ερντογάν, ενώ ο Τούρκος Πρόεδρος επανέλαβε ότι «δεν υπάρχει κανένα πρόβλημα τόσο μεγάλο που δεν μπορεί να λυθεί» προσθέτοντας ότι «οι ελπίδες μας για το μέλλον της συνεργασίας μας αυξάνονται». Αμφότεροι άλλωστε αναγνώρισαν την πρόοδο που έχει επιτευχθεί στις διμερείς σχέσεις τους τελευταίους μήνες και ιδιαίτερα μετά τη Διακήρυξη των Αθηνών τον περασμένο Δεκέμβριο.
Οι διαφορές και τα αγκάθια δεν κρύφτηκαν από καμία πλευρά σε αυτή τη συνάντηση. Είναι σημαντικό, ωστόσο, ότι οι διαφωνίες διατυπώθηκαν με αμοιβαία αυτοσυγκράτηση, ευγένεια και ψυχραιμία. Ακόμα και όταν ο χαρακτηρισμός «τρομοκρατική οργάνωση» που απέδωσε στη Χαμάς ο Πρωθυπουργός υποστηρίζοντας παράλληλα το δικαίωμα του Ισραήλ στην αυτοάμυνα χτύπησε ευαίσθητες χορδές του Προέδρου της Τουρκίας και ένιωσε την ανάγκη να δευτερολογήσει υπερασπιζόμενός τη ως «αντιστασιακή οργάνωση» που θέλει να προστατεύσει τα εδάφη και το λαό της. Επιδεικνύοντας άριστη γνώση των εκ διαμέτρου αντίθετων απόψεων και πλήρη ετοιμότητα γι’ αυτή τη συνάντηση ο Πρωθυπουργός απέφυγε μια πιθανή δημόσια σύγκρουση με τη φράση «ας συμφωνήσουμε, κ. Πρόεδρε, ότι διαφωνούμε στο θέμα αυτό, αλλά ας συμφωνήσουμε ότι συμφωνούμε στην ανάγκη αυτή τη στιγμή να υπάρχει μια άμεση κατάπαυση του πυρός». Το γεγονός άλλωστε ότι η ατμόσφαιρα ηλεκτρίστηκε μόνο γι’ αυτό το θέμα το οποίο δεν άπτεται του πυρήνα των ελληνοτουρκικών διαφορών, αποδεικνύει και την πρόοδο που έχει συντελεστεί σε έναν εποικοδομητικό διάλογο για τα υπόλοιπα.
Και μπορεί το φλέγον ζήτημα οριοθέτησης ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδας να απουσίαζε από τη συζήτηση των δύο ηγετών καθώς φαίνεται ότι δεν έχει έρθει η ώρα του, αλλά τα άλλα ακανθώδη ζητήματα συζητήθηκαν κατ’ ιδίαν και ουδείς εκ των δύο δίστασε να τα θίξει και δημοσίως, αποφεύγοντας όμως ένα μπρα ντε φερ που θα ανέβαζε το θερμόμετρο.
Δυσαρέσκεια για τη Μονή της Χώρας
Ως προς τη Μονή της Χώρας ο Ταγίπ Ερντογάν προσπάθησε να αμβλύνει τις εντυπώσεις σημειώνοντας ότι το Μνημείο είναι επισκέψιμο σε όλους, ενώ ο Κυριάκος Μητσοτάκης εξέφρασε και δημόσια τη δυσαρέσκειά της Ελλάδας επισημαίνοντας την ανάγκη σεβασμού των διεθνών κανόνων προστασίας της θρησκευτικής και της πολιτιστικής κληρονομιάς. Επί τάπητος τέθηκαν και τα δικαιώματα της μειονότητας της Θράκης, την οποία ο Τούρκος Πρόεδρος αποκάλεσε εκ νέου «τουρκική», με τον Πρωθυπουργό να επαναλαμβάνει ότι «ο χαρακτηρισμός της μειονότητας ως θρησκευτικής προβλέπεται ρητά στη Συνθήκη της Λωζάνης» τονίζοντας ότι η ελληνική πολιτεία εκδηλώνει το έμπρακτο ενδιαφέρον της για τη μουσουλμανική μειονότητα της Θράκης με την «αυτονόητη τήρηση των αρχών ισονομίας και ισοπολιτείας».
Στην ατζέντα περιλαμβανόταν και το Κυπριακό για το οποίο η Τουρκία επιμένει σε λύση δύο κρατών, την οποία απορρίπτουν κατηγορηματικά Αθήνα και Λευκωσία. Ουδείς εκ των δύο όμως θέλησε η κάθετη διαφωνία στον τρόπο επίλυσής του να σταθεί εμπόδιο στο διάλογο και την προσπάθεια επαναπροσέγγισης των ελληνοτουρκικών σχέσεων. «Ένα ζήτημα στο οποίο προφανώς και διαφωνούμε, όμως το αντίδοτο σε οποιοδήποτε αδιέξοδο δεν μπορεί να είναι άλλο από το διάλογο», ανέφερε χαρακτηριστικά ο Πρωθυπουργός, τονίζοντας την ανάγκη αναζήτησης μίας λύσης στο πλαίσιο των αποφάσεων του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ και την επανέναρξη των συνομιλιών.
Στα θετικά σταχυολογείται και το γεγονός ότι ο Τούρκος Πρόεδρος απέφυγε - τουλάχιστον δημοσίως - να θίξει την επικείμενη δημιουργία θαλάσσιων πάρκων από την Ελλάδα σε Ιόνιο και Αιγαίο, καθώς η διαφωνία του σε αυτό θα αμφισβητούσε την κυριαρχία και τα κυριαρχικά δικαιώματα της χώρας μας δυναμιτίζοντας το θετικό κλίμα που έχει καλλιεργηθεί και επιδιώκεται να εδραιωθεί.
Ακολουθήστε το Reader.gr στα Google News για να είστε πάντα ενημερωμένοι για όλες τις ειδήσεις από την Ελλάδα και τον κόσμο.
