Στους τοίχους των διαδρόμων του γραφείου του Χάρη Δούκα στο κέντρο της Αθήνας υπάρχουν μερικές παμπάλαιες αφίσες του ΠΑΣΟΚ. Σε μία από αυτές, η Μελίνα Μερκούρη κάνει το σήμα της νίκης με το χέρι. Η εικόνα γεννά έναν παράδοξο συνειρμό. Η Μελίνα είχε κατέβει για δήμαρχος Αθηναίων το 1990 και είχε ηττηθεί με διαφορά ελάχιστων ψήφων από τον Αντώνη Τρίτση.
Αντιθέτως, 33 χρόνια μετά, ο Χάρης Δούκας, το απόλυτο αουτσάιντερ για τον δήμο Αθηναίων (όπως και οποιοσδήποτε, για να ‘μαστε ειλικρινείς, δίπλα στην υποψηφιότητα του Κώστα Μπακογιάννη), νίκησε.
Η συνέντευξη που ακολουθεί είναι στην ουσία ένα (απολαυστικό σε σημεία και καθολικά αυτογνωσιακό) oral history του ανθρώπου που προειδοποίησε τον αρχηγό του κόμματος που τον επέλεξε ως υποψήφιο για τον κίνδυνο να πατώσουν, αλλά στο τέλος κατάφερε να κερδίσει το ακλόνητο φαβορί.
Η πρώτη ερώτηση δεν θα μπορούσε να είναι άλλη: κύριε Δούκα, τι κάνατε και ποιος ήσασταν πέρυσι τέτοια μέρα;
Φωτογραφίες/reels: Χρήστος Λώλος
«Τέτοια μέρα πέρυσι ήταν Τετάρτη (σ.σ. η συνέντευξη έγινε στις 19 Οκτωβρίου) και έκανα το μάθημα Διαχείριση Ενέργειας και Περιβαλλοντική Πολιτική στη σχολή Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών στο ΕΜΠ. Τέτοια ώρα λογικά θα είχα τελειώσει και θα πήγαινα στο γραφείο μου ή θα ήμουν με τους φοιτητές για τυχόν ερωτήσεις και απορίες.
Εκείνη την περίοδο, αρθρογραφούσα συνέχεια και έκανα συχνά παρεμβάσεις για θέματα που είχαν να κάνουν με την ενεργειακή δημοκρατία. Με το ότι η χώρα δεν μπορεί να είναι ένα διαμετακομιστικό κέντρο καυσίμων ολιγαρχών και καθεστώτων εισαγόμενων. Ότι πρέπει να πατήσει στα πόδια της, να δημιουργηθεί δηλαδή μια ενεργειακή ανεξαρτησία με καθαρές μορφές ενέργειας, και να δώσουμε τη δύναμη στον πολίτη να γίνει αυτοπαραγωγός.
Έλεγα ότι με την κλιματική κρίση είμαστε σε μια φάση που είναι απολύτως ευάλωτη η χώρα και πρέπει στα σοβαρά να αλλάξουμε τον τρόπο των πόλεων, να φτιάξουμε νέα σχέδια θωράκισης για να μην παραμείνουν ανοχύρωτες. Και μετά έκανα και κάτι άλλο. Τα παρουσίαζα αυτά σε κομματικές εκδηλώσεις στο ΠΑΣΟΚ. Και επειδή τότε τα προβλήματα της ενέργειας ήταν πολύ κρίσιμα και μιλούσα για το πώς μπορούμε να κάνουμε περισσότερη οικονομία και ταυτόχρονα να καταπολεμήσουμε την ενεργειακή φτώχεια, έκανα περιοδείες σε όλη την Ελλάδα με μια τέτοια ατζέντα. Ενεργειακή δημοκρατία, καταπολέμηση της ενεργειακής φτώχειας και τι πρέπει να κάνουν οι δήμοι».
«Την περίοδο που το ενεργειακό ήταν στο peak ήμουν σχεδόν περιζήτητος. Έφτασα να μιλάω μέσα σε δύο εβδομάδες από την Καστοριά και την Αλεξανδρούπολη μέχρι το Ηράκλειο της Κρήτης. Η αλλαγή παραδείγματος ήταν από τότε κεντρικό μου αφήγημα».
«Σαν φοιτητής δεν ασχολιόμουν καθόλου με τα κόμματα. Στη συνέχεια, σαν υποψήφιος διδάκτωρ ασχολήθηκα με το Τεχνικό Επιμελητήριο, και είχα τριβή με θέματα που σχετίζονται με προδιαγραφές, με τεχνικά έργα, με ενεργειακές επιθεωρήσεις. Είχα δουλέψει πολύ για να προχωρήσει, τότε σκέψου το πρόγραμμα Εξοικονομώ. Αλλά νομίζω η πιο σημαντική στιγμή εισόδου στην πολιτική ήταν όταν η Γεννηματά μου είπε να αναλάβω τομεάρχης ενέργειας του ΠΑΣΟΚ».
«Ήμουν ένα στέλεχος που δούλευε πάρα πολύ στο Τεχνικό Επιμελητήριο. Ήμουν πάντα ΠΑΣΟΚ κι όποτε χρειάζονταν μια τεκμηρίωση, ήμουν πάντα εκεί. Επίσης έγραφα, λίγοι γράφουν. Ήξεραν λοιπόν ότι αν θέλουν κάτι, θα το πουν στον Χάρη, θα ψάξει τα νούμερα και θα τους φτιάξει ένα καλό κείμενο. Είχε γίνει μια συνεργασία τότε και με τον Νίκο Ανδρουλάκη, που γνώριζα χρόνια από το Τεχνικό Επιμελητήριο».
«Με τη Γεννηματά είχαμε δύο σημαντικούς σταθμούς. Ήμασταν οι πρώτοι που τολμήσαμε να πούμε για το ενεργειακό διαβατήριο, ότι η χώρα πρέπει να πάει σε απολιγνιτοποίηση. Λέγαμε από τότε, πολύ πριν το ανακοινώσει ο Μητσοτάκης, ότι η απολιγνιτοποίηση πρέπει να είναι ήπια και όχι βίαιη, με ορίζοντα το 2030. Είναι ένα σχέδιο που το ΠΑΣΟΚ δεν το πίστεψε και θέλω να το πω αυτό, κόντρα στη μελέτη που είχαμε κάνει και ήταν πολύ αναλυτική.
Η δεύτερη πιο σημαντική στιγμή είναι ο κλιματικός νόμος που είχα πει στη Γεννηματά εν μέσω πανδημίας. Τόνισα ότι η χώρα πρέπει να θωρακιστεί νομικά και θεσμικά γιατί το δικαίωμα του πολίτη στο κλίμα και στον καθαρό αέρα είναι αδιαπραγμάτευτο και πρέπει να υπάρχει μια νομική πλαισίωση».
Ήμουν πάντα ΠΑΣΟΚ κι όποτε χρειάζονταν μια τεκμηρίωση, ήμουν πάντα εκεί
«Δουλέψαμε μια πρόταση έξι μήνες, την παρουσιάσαμε σε zoom με τις οργανώσεις, τη WWF και πολλούς άλλους φορείς, και στη συνέχεια στείλαμε μια επιστολή στον Κυριάκο Μητσοτάκη ότι πρέπει να γίνει κλιματικός νόμος, ορίστε η πρότασή μας. Κι είναι για μένα μεγάλη χαρά ότι ο πρωθυπουργός το πίστεψε και το προχώρησε. Είπε την αποδέχομαι και ξεκινάω συζήτηση. Μου έκανε πολύ μεγάλη εντύπωση, μου έδειξε ότι πέρα από την τοξικότητα, αν στην πολιτική προτείνεις κάτι σωστό, μπορεί να προχωρήσει. Έτσι έγινε ο κλιματικός νόμος έναν χρόνο πριν φύγει από τη ζωή η Φώφη».
Το προφητικό άρθρο μετά τις διπλές βουλευτικές εκλογές
«Έγραφα σε άρθρο μετά τις βουλευτικές εκλογές ότι έρχονται οι αυτοδιοικητικές, και οι πόλεις πρέπει να δώσουν μια απάντηση. Η μάχη για την κλιματική αλλαγή, έγραφα τότε, πρέπει να δοθεί και να κερδηθεί στις πόλεις. Το άρθρο δημοσιεύτηκε σε γνωστό οικονομικό site. Το ΠΑΣΟΚ εκείνη τη στιγμή δεν είχε υποψήφιο αλλά ούτε κι εγώ είχα σκεφτεί κάτι τέτοιο. Μέσα μου όμως υπήρχε η φλόγα ότι από το πληκτρολόγιο πρέπει να πάμε στο πεδίο, να δώσουμε κι εμείς τη μάχη. Έβλεπα ότι τα πράγματα πάνε με πολύ μεγάλη ταχύτητα στον γκρεμό, και επειδή δεν είμαι άνθρωπος απαισιόδοξος, ένιωθα ότι κάτι πρέπει να κάνω, χωρίς να ξέρω τι».
«Είμαστε το καλοκαίρι σε μια ταβέρνα με τον πρόεδρο, τον Νίκο Ανδρουλάκη, κι ενώ όλοι κάνουν μπάνιο (ήμασταν οι μόνοι χωρίς μαγιό, έβλεπα τον κόσμο να κάνει μπάνιο και έλεγα μεγάλο λάθος), μου λέει σκέφτομαι εσένα για τον δήμο της Αθήνας, γιατί έχεις μια αρκετά πρωτοποριακή ατζέντα, την έχεις παρουσιάσει στο ΠΑΣΟΚ και αρέσει, αλλά αρέσει και σε πολλά περισσότερα στρώματα. Όταν μου το είπε, βεβαίως κατάλαβα ότι είναι μια τρέλα, ότι είναι μια βουτιά στο κενό, και του το είπα, αλλά μου άρεσε πολύ η δυνατότητα που μου έδινε εκείνη τη στιγμή. Ήταν βουτιά στο κενό, γιατί δεν με ήξερε άνθρωπος και είχα μόνο δύο μήνες μπροστά μου - και ο ένας ήταν ο Αύγουστος.
Του λέω, θέλω να ξέρεις ότι εγώ δεν φοβάμαι, και το τολμάω, απλά υπάρχει κι ένας μεγάλος κίνδυνος να πατώσουμε. Εγώ θα βάλω τα δυνατά μου, θα παίξω την ατζέντα μου, αλλά υπάρχει αυτή η περίπτωση. Εσύ είσαι διατεθειμένος να πάρεις αυτό το ρίσκο; Και μου λέει, ναι. Και τότε η συζήτηση ήταν ότι θέλω να υπάρχει απλή στήριξη από το ΠΑΣΟΚ και να μου αφήσει να μπορέσω να ανοιχτώ στην οικολογία, την πολιτική οικολογία και σε όλους που θα το πιστέψουν. Μου λέει, έχεις το ελεύθερο, θα είναι απλή η στήριξη του ΠΑΣΟΚ. Και το τήρησε».
«Το ψηφοδέλτιο ήταν 50% ΠΑΣΟΚ και 50% οι άλλοι. Σε καμία περίπτωση δεν ήρθε το ΠΑΣΟΚ να μου επιβάλλει ούτε το επιτελείο, ούτε τα πρόσωπα, ούτε το τι θα λέω. Άνθρωποι από το ΒΟΛΤ, από την Οικολογία, από τη Φιλελεύθερη Συμμαχία ήταν από την αρχή εκεί. Κι αυτό δημιούργησε, όπως το λέω, μια υγρασία στην Αθήνα. Δηλαδή υπήρχαν άνθρωποι στις γειτονιές που είχαν ψηφίσει στις βουλευτικές ΝΔ, το λέω καθαρά, ΣΥΡΙΖΑ, ΚΚΕ, ό,τι μπορείς να φανταστείς, αλλά λέγανε ότι αυτή η ατζέντα μας αρέσει.
Όταν με έβρισκαν, μου λέγανε, εδώ είναι ΠΑΣΟΚ; Εγώ, τους έλεγα, είμαι ΠΑΣΟΚ, αυτό όμως είναι ανεξάρτητο. Αν θες να μπεις, εγώ σε θέλω και δεν θα βάλω ποτέ κομματικά κριτήρια, μόνο αυτοδιοικητικά. Και επέμενα σε αυτό. Έγινε αν θυμάσαι και μια συζήτηση σχετικά με το γιατί δεν βγήκα από την αρχή να πω ότι στηρίζω Ζαχαριάδη. Είχα πει ότι θα στηρίξω προτάσεις και συγκλίσεις στις γειτονιές. Όλη η προσέγγιση μου είναι συνθέσεις σε προγραμματική βάση στην κοινωνία».
Κύριε Δούκα, ποια είναι η σχέση μας με τον ΑΝΤΑΡΣΥΑ;
«Χτίστηκε την τελευταία στιγμή ένα αφήγημα ασφάλειας από την απέναντι πλευρά, πάρα πολύ σκληρό, για να 'μπετονάρει' σε πολλά εισαγωγικά τους περισσότερο συντηρητικούς ψηφοφόρους ότι εγώ τάχα μιλάω με κάποιους οι οποίοι δεν πιστεύουν στον νόμο. Έβλεπαν και οι ίδιοι ότι υπήρχε μια πολύ μεγάλη ροή προς εμένα αστών και άλλων που ψήφιζαν ΝΔ, και προσπάθησαν να την ανακόψουν. Κι έτσι, προσπάθησαν με περίεργα πράγματα, με τις κάμερες ή με το μετρό στα Εξάρχεια να με ταυτίσουν τάχα, όχι με τον ΑΝΤΑΡΣΥΑ, αλλά με κάποιους μπάχαλους».
«Τον κύριο Παπαδάκη του ΑΝΤΑΡΣΥΑ τον σέβομαι και τον εκτιμώ. Έχω μια πολύ προσωπική σχέση μαζί του και μάλιστα στις τηλεοράσεις έχει τύχει πολλές φορές να μιλήσει αμέσως μετά ή αμέσως πριν από εμένα, και να έχουμε συμφωνήσει σε συγκεκριμένα πράγματα. Κι αυτή είναι η αρχή μου. Ότι τα προβλήματα δεν έχουν χρώματα και κόμματα. Κι ότι όποιος θέλει και πιστεύει σε αυτές τις προτάσεις που υπάρχουν συγκλίσεις, τον θέλω για να συνεργαστούμε».
«Αλλά και κάτι άλλο. Ήταν νομίζω απαξιωτικός ο τρόπος που χρησιμοποιήθηκε και ο ΑΝΤΑΡΣΥΑ και οι άνθρωποι στα Εξάρχεια. Είναι όλη η Αθήνα σε έξαλλη κατάσταση. Πώς αποτυπώνεται αυτό; Μα δεν έρχονται να ψηφίσουν. Είχαμε το χαμηλότερο ποσοστό συμμετοχής σε εκλογές. Δεν είναι ντροπή αυτό για τη δημοκρατία; Και τι έλεγα; Ότι δεν είναι κάποιοι λίγοι που δημιουργούν πρόβλημα. Δηλαδή αυτοί οι άνθρωποι δεν θέλουν να γίνει καλύτερη η γειτονιά τους; Δεν θέλουν καλύτερη ποιότητα ζωής; Απλά τι θέλουν; Όταν λένε κάτι, να αισθάνονται ότι τους ακούμε, ότι συμπεριλαμβάνονται».
Λέω στον Ανδρουλάκη, θέλω να ξέρεις ότι εγώ δεν φοβάμαι, και το τολμάω, απλά υπάρχει κι ένας μεγάλος κίνδυνος να πατώσουμε
«Είπα λοιπόν και στον Μπακογιάννη στο debate ότι με ρωτάει για ειλημμένες αποφάσεις. Έπρεπε πριν τις πάρει, να ρωτήσει τους ανθρώπους. Εγώ είμαι υπέρ όλων των έργων, αλλά δεν μπορεί ο εργολάβος να είναι 100% αυτός που θα προδιαγράφει. Να βάζει τους τεχνικούς περιορισμούς, αλλά να συμπεριλαμβάνει βασικά αιτήματα των πολιτών για να αισθάνονται και οι ίδιοι υπεύθυνοι της γειτονιάς και της πόλης τους».
«Το μετρό στα Εξάρχεια είναι ειλημμένη απόφαση. Εγώ είμαι υπέρ του μετρό. Είναι ένα φιλοπεριβαλλοντικό και φιλολαϊκό μέσο. Πρέπει όμως να σεβόμαστε και τον ελεύθερο χώρο. Κι είναι μια ιστορική πλατεία, γι' αυτό έλεγα ότι θα μπορούσε τώρα όπως είμαστε για παράδειγμα -γιατί δεν μπορούν να γίνουν μεγάλες αλλαγές, μηχανικός είμαι, το καταλαβαίνω- να υπάρχει μια συγκεκριμένη διαπλάτυνση, κάποιες πεζοδρομήσεις ειδικές για να αυξηθεί ο δημόσιος χώρος και να κρατήσουν οι άνθρωποι αυτοί τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της περιοχής».
«Οι κάμερες δεν είναι προτεραιότητά μου, αλλά αυτό είναι και δουλειά της ελληνικής αστυνομίας. Όμως, θέλω αστυνομικό της γειτονιάς, θέλω φωτισμό, θέλω κοινωνική ένταξη και να πω ένα παράδειγμα. Είδαμε τις ακραίες εικόνες στις Βρυξέλλες. Βλέπαμε από τις κάμερες έναν άνθρωπο να πυροβολεί και να σκοτώνει ανθρώπους. Άρα οι κάμερες βοήθησαν; Όχι δεν βοήθησαν. Μπορούμε να τον συλλάβουμε, ναι, αλλά ξέρετε τι έλεγαν στο Βέλγιο; Γεμίσαμε με κάμερες και δεν βλέπουμε αστυνομικούς πια στον δρόμο. Βεβαίως είναι επικουρικές, είναι σημαντικό να υπάρχουν σε κρίσιμα σημεία και με απόλυτη προσοχή στην προστασία προσωπικών δεδομένων, αλλά να υπάρχει και ο αστυνομικός».
«Υπάρχει ένας χάρτης που δεν έχει βγει ακόμα στη δημοσιότητα και δείχνει ότι έχει αυξηθεί πολύ η μικροεγκληματικότητα. Και οι περισσότεροι κάτοικοι στις πιο δύσκολες περιοχές, τον Άγιο Παντελεήμονα, την πλατεία Αμερικής και αλλού, μου λέγανε το εξής: θέλουμε να βλέπουμε έναν άνθρωπο. Ακόμα και στις παιδικές χαρές που έκανε ο κύριος Μπακογιάννης, μου έλεγαν οι γονείς ότι θέλουν να βλέπουν έναν αστυνομικό, για να αισθάνονται μεγαλύτερη ασφάλεια. Κι η επαφή λοιπόν είναι πολύ σημαντική. Δεν είμαστε στην Αθήνα δέκα χρόνια πριν με την ακραία εγκληματικότητα, αλλά είμαστε σε μεγάλη αύξηση στη μικροεγκληματικότητα, κι εκεί ακριβώς είναι πολύ σημαντικός ο αστυνομικός της γειτονιάς»».
Οι κάμερες δεν είναι προτεραιότητά μου, αλλά αυτό είναι και δουλειά της ΕΛ.ΑΣ. Θέλω αστυνομικό της γειτονιάς, θέλω φωτισμό, θέλω κοινωνική ένταξη
Η κούρσα από τη μη αναγνωρισιμότητα στη νίκη
«Το πρώτο μεγάλο πρόβλημα ήταν ότι τέλος Αυγούστου έπρεπε να φτιάξω ψηφοδέλτιο. Κι εκεί είχα το μεγαλύτερο άγχος, έλειπαν όλοι διακοπές. Ήμασταν μετά από διπλή προεκλογική περίοδο, ο κόσμος δεν ήθελε να ακούσει για εκλογές, κι εγώ έπρεπε να βρω δημοτικούς και κοινοτικούς συμβούλους. Δεν πήρα κάποια παράταξη έτοιμη, να αρχίσω να παίρνω λίστες».
«Έκανα απίστευτο αγώνα δρόμου και η στιγμή που συγκινήθηκα πολύ είναι όταν πάτησα το κλικ στην πλατφόρμα και κατέθεσα τον συνδυασμό. Μετά είπα, έχω ένα μήνα, ήταν 31 Αυγούστου».
«Η προσέγγιση μου ήταν η εξής: Γειτονιές. Έχω περπατήσει, εκτός από μια δυο γειτονιές που δεν πήγα πολύ, τα Κάτω Πετράλωνα και την Ακαδημία Πλάτωνος, όλες τις άλλες γειτονιές από δύο και τρεις φορές. Περπατώντας και μιλώντας είτε σε άσχετα σημεία είτε σε πλατείες και μαγαζιά, χωρίς μικρόφωνα. Μόνο στο τέλος χρησιμοποιούσα μικρόφωνο γιατί είχε πια πολύ κόσμο.
Η πρώτη μου συνάντηση για να καταλάβεις ήταν σε ένα μαγαζί στις αρχές Σεπτέμβρη, όπου κάθισα στο τέρμα τέρμα πίσω, με άλλους τρεις ανθρώπους, για να οργανώσουμε κάποιες εκστρατείες. Δεν μας ήξερε κανείς, δεν μας χαιρέταγε κανείς. Στο ίδιο μαγαζί, δεν θα πω το όνομα, έκανα ομιλία ανάμεσα στις δύο Κυριακές των εκλογών και δεν μπορούσα να μπω από τον κόσμο. Γινόταν το έλα να δεις».
«Η Αθήνα είναι ένας τεράστιος δήμος και είχα σοβαρό πρόβλημα αναγνωρισιμότητας. Βλέποντας διάφορες μετρήσεις που ποτέ δεν βγήκαν στον αέρα, εκτός από μία, έβλεπα ότι αν πάω στον δεύτερο γύρο, είμαι ο μόνος υποψήφιος που κερδίζει τον Μπακογιάννη. Κι εκεί βρήκα το κεντρικό μου μότο. Ότι είμαι ο μόνος που τον κερδίζει».
«Αυτό ήταν μια μεγάλη στροφή στη λογική μου, διότι υπήρχε πάρα πολύς κόσμος που θεωρούσε ότι η πόλη έχει δεδομένους νικητές. Έγραψα ένα άρθρο που έλεγα ότι η Ιστορία είναι γεμάτη με δεδομένους νικητές που ανατρέπονται. Και από εκεί και μετά, άρχισα να το λέω συνέχεια, όπου πήγαινα, όπου έβγαινα. Το έλεγα και έσφιγγα το στομάχι μου, γιατί φαντάσου έναν τύπο που δεν τον ξέρει κανείς να βγαίνει να λέει ότι μπορεί να κερδίσει τον Μπακογιάννη. Έλεγα ότι το βλέπω στον κόσμο, και ότι έχω μετρήσεις στα χέρια μου. Ήταν κόντρα ρόλος για μένα γιατί είμαι γενικά άνθρωπος πολύ μετριοπαθής, αλλά αυτό με πήγε στον δεύτερο γύρο».
«Δευτέρα (σ.σ. 9/10) πρωί μου έρχεται αίτημα για debate. Απαντάω αμέσως με tweet, θα τα πούμε εκεί. Για μένα ήταν θείο δώρο το debate, λόγω της μη αναγνωρισιμότητας. Θεωρώ ότι ο Μπακογιάννης το ζήτησε επειδή ήταν πολύ μεγάλη η διαφορά και επειδή θα το ζήταγα εγώ έτσι κι αλλιώς το μεσημέρι. Σου λέει, θα το ζητήσω πρώτος εγώ. Λάθος...»
«Είχα μεγάλο άγχος και πίεση πριν το debate. Πρώτη φορά σε debate και μάλιστα απέναντι στον Μπακογιάννη που έχει μεγάλο επικοινωνιακό χάρισμα. Είμαι όμως συγκεντρωμένος και νομίζω ότι απαντώ χωρίς εντάσεις».
Για μένα ήταν θείο δώρο το debate, λόγω της μη αναγνωρισιμότητας
«Όλη αυτή η ιστορία που στήθηκε στο δεύτερο κομμάτι με την ασφάλεια και την προσπάθεια να με συνδέσουν με παλαβά πράγματα, μου έδειξε έναν πανικό που θα γύρναγε υπέρ μου. Τα 'κύριε καθηγητά, κύριε καθηγητά' και οι επισημάνσεις του ότι είμαι θεωρητικός, δεν αρμόζουν στο προφίλ του κυρίου Μπακογιάννη. Νομίζω πως ήταν μια απίστευτη διαφήμιση σε μένα, που λειτούργησε ανάποδα. Όταν λοιπόν φεύγω από την ΕΡΤ, είμαι σίγουρος ότι η ανατροπή είναι απολύτως εφικτή».
«Στο debate ρώτησα τον Μπακογιάννη πώς αισθάνθηκε όταν είδε τον κόσμο στη Βασιλίσσης Σοφίας να πιάνεται από στύλους για να μην πνιγεί, ενώ δυο μέρες πριν έλεγε ότι η Αθήνα δεν είναι Βόλος. Και είπε εκεί ότι είναι μπερδεμένοι οι ρόλοι και οι αρμοδιότητες και ότι δεν ήταν ο ίδιος υπεύθυνος για τη Βασιλίσσης Σοφίας. Απάντησα λοιπόν ότι έχω μια άλλη πρόταση αν ψηφίσετε εμένα. Θα καθαρίσω τα φρεάτια. Και παίρνω την ευθύνη ανεξαρτήτως αρμοδιοτήτων, να βγουν τα αντίστοιχα συνεργεία για να καθαρίσουν».
«Όχι, δεν φτάνει αυτό σαν λύση. Έστειλα εγώ προσωπικά επιστολή στον πρωθυπουργό της χώρας και στους προέδρους των κομμάτων, για να υπάρξει μια τολμηρή θεσμική παρέμβαση. Δεν είναι δυνατόν να έρχεται ένα ακραίο φαινόμενο και να συζητάμε ποιος θα καθαρίσει τα φρεάτια. Δεν απάντησε ποτέ κανείς. Αν είναι λοιπόν να επιρρίπτει ο ένας στον άλλον την ευθύνη, την παίρνω εγώ. Εδώ χρειάζεται μια ολοκληρωμένη μελέτη που δεν έγινε, ενώ από το 2018 υπήρχαν 3,5 εκ. ευρώ θεσμικής θωράκισης με όρους ορεινής υδρονομίας».
«Το πλάνο μου για να οχυρωθεί η πόλη από τις επόμενες βαριές κακοκαιρίες λέγεται ορεινή υδρονομία. Δηλαδή, υπάρχουν πέντε βουνά και πρέπει να φτιάξουμε ασπίδες σε αυτά. Υπάρχουν επτά λόφοι, που είναι πολύ χρήσιμοι για αυτές τις ασπίδες. Μετά πρέπει να γίνει θωράκιση με δέντρα και συμπαγείς χώρους πρασίνου, και διαδρομές ολόκληρες που θα καταλήγουν σε σφουγγάρια, όπως για παράδειγμα θα μπορούσε να είναι ο Ελαιώνας ή το Γουδή. Θα μπορούσαμε αυτές τις διαδρομές να τις ενισχύσουμε με κήπους βροχής δίπλα στα φρεάτια που είναι οριακά, και άρα θα πλημμυρίζουν, ώστε να μπορέσουμε να ενισχύσουμε την απορρόφηση».
«Κήπος βροχής είναι οι υποδομές που φτιάχνεις σε πεζοδρόμια με συγκεκριμένες κλίσεις σε χώμα και συγκεκριμένους τύπους δέντρων, ώστε όταν πλημμυρίζει το φρεάτιο, να μη γίνεται ρυάκι πάνω στο πεζοδρόμιο, αλλά να πέφτει σε αυτό το φυσικό σφουγγάρι που θα μειώνει πολύ την ένταση του φαινομένου».
«Αυτό δεν γίνεται από τη μια μέρα στην άλλη. Μπορούν τα έργα αυτά να γίνουν σε βάθος 3ετίας, ώστε στην 5ετία η Αθήνα να είναι μια οχυρωμένη πόλη. Επειδή όμως έχω ένα μεγάλο άγχος για τον χειμώνα που έρχεται, ζήτησα και είδα τον κύριο Μπακογιάννη για να μπορέσουμε να οργανώσουμε σωστά τη μετάβαση και να είναι διασφαλισμένο ότι τα βασικά αντιπλημμυρικά και οι υποδομές είναι σε καλή κατάσταση».
Η απόλυτη προτεραιότητα από την 1η Ιανουαρίου
«Τα σχολεία για μένα είναι η πρώτη προτεραιότητα, βρίσκονται σε άθλια κατάσταση. Έχω πάει σε πάρα πολλά από αυτά. Πέφτουν σοβάδες σε δημοτικά σχολεία στην Αγίου Μελετίου και στην Αχαρνών. Υπάρχουν 5χρονα που κάνουν προσχολική εκπαίδευση σε κοντέινερ, υπάρχουν άλλα σχολεία που δεν έχουν χώρους να παίξουν τα παιδιά. Θα γίνει άμεση καταγραφή των προβλημάτων για τα θέματα ασφάλειας και αξιοπρέπειας, και με fast track διαδικασίες, το 2024 δεν θα πέφτουν πόρτες και σοβάδες σε κανένα σχολείο».
«Άλλη προτεραιότητα είναι να φτιάξω ένα γραφείο καταπολέμησης της ενεργειακής φτώχειας, κάτι σαν ενεργειακά ΚΕΠ δηλαδή, και μια ενεργειακή κοινότητα. Σε βάθος διετίας θα μπορέσουμε να φτιάξουμε ένα φωτοβολταϊκό πάρκο κάπου στην επικράτεια και με εικονικό ενεργειακό συμψηφισμό να δίνουμε στους ανθρώπους που είναι στο κοινωνικό τιμολόγιο ρεύμα σε πολύ χαμηλή τιμή για τα επόμενα 25 χρόνια. Άρα να μη χρειάζεται να ζητάνε επιδότηση για πετρέλαιο θέρμανσης και να είναι σε μια μόνιμη επαιτεία. Να λύσουμε το πρόβλημα ολοκληρωμένα και να δώσουμε μια άλλη προοπτική σε αυτούς τους ανθρώπους».
«Μένω στο Γκάζι τα τελευταία τέσσερα χρόνια, γεννήθηκα στο Γκύζη. Είμαι Παναθηναϊκός και θέλω να γίνει το γήπεδο, το θεωρώ πάρα πολύ σημαντικό. Πήγαινα στη Λεωφόρο, είμαι ποδοσφαιρικός. Ασχολούμαι, με ξεκουράζει το ποδόσφαιρο, πηγαίνω γήπεδο κανονικά, χωρίς ακρότητες και χωρίς φωτογραφίες. Έχω ζήσει τις μεγάλες εποχές με Βαζέχα, Άγιαξ κλπ, αλλά και τις δύσκολες που δεν βγαίναμε Ευρώπη για χρόνια. Μου αρέσει πολύ ο Γιοβάνοβιτς, είναι μετριοπαθής, είναι της δουλειάς, κι έχει φτιάξει μια ομάδα με το όμικρον κεφαλαίο».
«Είναι πολύ σημαντικό έργο η διπλή ανάπλαση. Δεν υπάρχει τόσο μεγάλη ομάδα που να μην έχει δικό της γήπεδο. Θα ήθελα πολύ να δούμε τις προδιαγραφές. Να είναι ένα γήπεδο με βιοκλιματικούς όρους και χαμηλό οικολογικό αποτύπωμα. Θα ήθελα γύρω γύρω στον περιβάλλοντα χώρο χώρους πρασίνου και αναψυχής, όμως και για τη Λεωφόρο έχω κάποιες ιδέες. Θα ήθελα να μείνει μια κερκίδα για να τη βλέπουν και να ξέρουν ότι εδώ έπαιζε ο Παναθηναϊκός. Για ιστορικούς λόγους. Ίσως και ένα μικρό γηπεδάκι 5x5. Να υπάρχει και το πάρκο, το θέλω περισσότερο απ' όλους, αλλά να υπάρχει και ένα γηπεδάκι 5x5 για την ψυχαγωγία του κόσμου, που πολλές φορές αναγκάζεται να πάει σε άλλους δήμους για να παίξει ποδόσφαιρο».
«Παράλληλα, έχω δουλέψει την υπόθεση των αστέγων και των εξαρτημένων. Έχουμε κάνει συζητήσεις με το φόρουμ των αστέγων και με την αόρατη αστεγία και ξέρω πολύ καλά τα προβλήματα. Υπάρχει μια δομή που σωστά έφτιαξε ο κύριος Μπακογιάννης για τους αστέγους, αλλά εκείνοι δεν μπαίνουν μέσα. Συνολικά στην Ευρώπη αντιμετωπίζουν την αστεγία με έναν άλλο τρόπο, με διαμερίσματα, κανονικές συνθήκες και κοινωνική ένταξη, δηλαδή κοινωνικούς λειτουργούς.
Πήγα στον Άγιο Παύλο που είναι οι χρήστες. Ξέρετε, η Αθήνα είναι πρώτη σε θανάτους σε χρήστες και αστέγους σε όλη την Ευρώπη, πεθαίνουν άνθρωποι στον δρόμο. Ο Άγιος Παύλος είναι μια πολύ σκληρή περιοχή γιατί εκεί είναι εντοπισμένο το πρόβλημα. Η εκκλησία του Αγίου Παύλου έχει σιδεριές, για ασφάλεια. Είναι ένα πολύ δύσκολο θέμα».
«Ρώτησα γιατί είναι όλοι οι άνθρωποι έξω και όχι μέσα, αφού εδώ είναι η δομή για τους χρήστες. Και μου είπαν, κύριε Δούκα οι χρήστες δεν μπαίνουν μόνοι τους στις δομές. Πρέπει να υπάρχουν κοινωνικοί λειτουργοί για να τους βάλουν. Πόσοι είναι οι κοινωνικοί λειτουργοί, ρωτάω. Μόλις δύο. Άρα λοιπόν χρειαζόμαστε δομές, κοινωνικούς λειτουργούς και μια διαρκή σύνοδο με αυτούς τους ανθρώπους και τους ειδικούς, για να λύσουμε αυτό το πρόβλημα της πόλης μας».
«Η Αθήνα είναι μια σχέση ζωής για μένα. Πλέον κοιμάμαι και ξυπνάω με την ευθύνη να καταφέρω και να κάνω πράξη όλα αυτά που είπα για την πόλη αυτές τις μέρες».
Eδώ όλες οι συνεντεύξεις της στήλης Personas του Reader
Ακολουθήστε το Reader.gr στα Google News για να είστε πάντα ενημερωμένοι για όλες τις ειδήσεις από την Ελλάδα και τον κόσμο.