Το ΚΚΕ έχει, μεταπολιτευτικά τουλάχιστον, μία σχεδόν καθολική αποδοχή ως το πιο «σοβαρό» κόμμα στην ελληνική πολιτική πραγματικότητα. Από ένα σημείο και μετά ίσως και να επιτελεί τον ρόλο αυτόν, πράγμα που ενδεχομένως να προβλημάτιζε ένα οποιοδήποτε άλλο επαναστατικό κόμμα. Το ΚΚΕ όμως δεν είναι ένα οποιοδήποτε κόμμα.
Έρχεται από πάρα πολύ μακριά και βρίσκεται σε μία διαρκή συνομιλία με το παρελθόν του. Έχει συνδεθεί με τη σύγχρονη ιστορία αυτού του τόπου και κουβαλάει το βάρος των λαθών και των επιτυχιών του, των θριάμβων αλλά κυρίως των ηττών του. Προφανώς ιδιαίτερη σημασία σε αυτή τη σοβαρότητα έχει και το πώς ήρθε η νομιμοποίησή του με μία λειτουργία επούλωσης των μετεμφυλιακών πληγών. Το ΚΚΕ δεν θα μπορούσε να μην είναι σοβαρό κόμμα.
Η σαφής κομματική γραμμή
Πάντως, αν γυρίσουμε την κάμερα προς τον Περισσό και -είτε διαφωνείς είτε συμφωνείς με τις βασικές του αρχές- το ΚΚΕ είναι ένα κόμμα που μιλάει ξεκάθαρα ιδεολογικά. Δεν θα βρεις ποτέ κανένα μέλος του ξεφεύγει από τη γραμμή του κόμματος σε κανένα πάνελ, σε κανένα πεζοδρόμιο και σε καμία δημόσια ανάρτηση. Και αυτό συμβαίνει την ίδια ώρα που τα άλλα κόμματα διαγράφουν τον έναν μετά τον άλλον υποψηφίους τους για πολλούς και διάφορους λόγους.
Κακώς βάζουμε αυτή τη συνθήκη στη βάση της ικανότητας των στελεχών. Δεν είναι ότι το ΚΚΕ έχει πιο ικανά πρόσωπα (ποτέ σε ένα τέτοιο κόμμα δεν είχαν σημασία τα πρόσωπα), είναι ότι το ΚΚΕ έχει μία πάρα πολύ συγκροτημένη ιδεολογία και με βάση αυτή έχει και μία πολύ συγκεκριμένη ανάλυση της πραγματικότητας. Ξέρει ακριβώς εκ μέρους ποιων μιλάει, ποιοι το ψηφίζουν και ποιος είναι ο ορίζοντας προσδοκιών τους. Ακολουθεί τις αρχές ενός κόμματος του 20ού αιώνα. Πρακτικά, λοιπόν, και να θες δεν μπορείς εύκολα να ξεφύγεις.
Πολλές φορές αυτή τη σοβαρότητά του την έχει πληρώσει. Το γεγονός ότι πολιτεύεται με έναν τρόπο, διαφορετικό από τους υπόλοιπους, κατά καιρούς δημιούργησε την εικόνα ενός μονολιθικού κόμματος με ξύλινο λόγο. Ακριβώς όπως τα στελέχη του δεν έχουν περιθώρια να βγουν εκτός κομματικής γραμμής στη συγχρονία της, έτσι δεν έχουν και στη διαχρονία της: δεν μπορούν να λένε άλλα πράγματα από αυτά που λέει ο Περισσός, δεν μπορούν όμως ούτε να επικοινωνήσουν αυτά που λένε με τρόπο διαφορετικό.
Είναι παροιμιώδης η διστακτικότητα της ηγεσίας του απέναντι στα social media, διστακτικότητα που έφτασε στα επίπεδα του αστικού μύθου. Διάφορες φημολογίες έφταναν στα αυτιά των φοιτητικών νεολαιών την εποχή που το Facebook εγκαθιδρυόταν στην Ελλάδα. «Τον τάδε τον διέγραψε το Κόμμα επειδή έφτιαξε Facebook».
Η νέα εποχή Κουτσούμπα
Η συνθήκη λίγο πολύ έχει αλλάξει και, παρότι μιλάμε για το ΚΚΕ, έχει αλλάξει κατά βάση λόγω ενός προσώπου, του Γενικού Γραμματέα του Κόμματος. Ξαφνικά το ΚΚΕ έγινε cool και δεν μπορώ να πω με βεβαιότητα αν αυτό έγινε επειδή το ΚΚΕ βρήκε την εποχή μας ή η εποχή μας βρήκε το ΚΚΕ.
Το «γιατί αυτοί είστε» έγινε το πιο hot πολιτικό σύνθημα της τελευταίας χρονιάς. Ο λόγος του στη Βουλή με τον ιστορικό «Παπαρατσένκο» αποθεώθηκε στα social media όπως και η ωραία Λεβαδιά χωρίς καμιάν αιτία. Έγινε μέχρι και λαμπάδα το Πάσχα που μας πέρασε. Με βάση όλα αυτά πολλοί πόνταραν ότι ο Γενικός Γραμματέας θα χρησιμοποιούσε κάπου εντός του debate το μότο του «αυτοί είστε». Τελικά το χρησιμοποίησε στις δηλώσεις του αμέσως μετά την τηλεμαχία.
Είναι νομίζω προφανές ότι η αρχή όλου αυτού του κύματος δεν ξεκίνησε ως επικοινωνιακή στρατηγική του Κόμματος. Δεν θεωρώ δηλαδή ότι κάποια task force συμβούλεψε τον Γενικό Γραμματέα να πει «γιατί αυτοί είστε» προκειμένου να γίνει viral και να χρησιμοποιείται πια παντού. Κι ας χωράει τέλεια ως σύνθημα όλη την αυτοεικόνα του ΚΚΕ ως του μόνου κόμματος που διακρίνεται από τα υπόλοιπα αστικά κόμματα ή τα «αποκούμπια» τους. Αυτή η αυθεντικότητα είναι και μέρος της δύναμης του συνθήματος.
Ο μεγάλος κίνδυνος να κουράσει
Εξίσου προφανές είναι όμως ότι από ένα σημείο και μετά και με πρωτόγνωρη (όχι μόνο για δεδομένα ΚΚΕ) ταχύτητα στον Περισσό διάβασαν την κοινωνική πραγματικότητα και καβάλησαν πολύ γρήγορα πάνω στο κύμα του virality που είχε πλέον δημιουργηθεί. Είναι πολύ άδικο για τους αγώνες που έκαναν όλα τα μέλη του κόμματος να λέμε ότι η αύξηση των ποσοστών είναι λόγω του Luben. Δεν μπορούμε όμως ούτε να μην αναγνωρίσουμε ότι ο cool Κουτσούμπας τράβηξε περισσότερο τα μάτια και την προσοχή των νεότερων -και όχι μόνο- ηλικιών.
Αυτό βέβαια κρύβει και μία παγίδα για το ΚΚΕ. Το κύριο χαρακτηριστικό των social media είναι προφανώς η ασύλληπτη ταχύτητά τους αλλά και η άγνοια για το πώς ακριβώς λειτουργούν. Οι πρώτοι ψίθυροι του «κούρασε και ο Κουτσούμπας» ήρθαν αμέσως μετά την καρδούλα που έκανε σε προεκλογική συγκέντρωση μιμούμενος τη Ζωή Κωνσταντοπούλου. Είναι ακόμα σε επίπεδο ψιθύρων, ενδεχομένως μέσα στο echo-chamber.
Όσοι και όσες είμαστε στα social media, ωστόσο, ξέρουμε ότι η γραμμή μεταξύ της αποθέωσης και της κούρασης είναι τσιγαρόχαρτο και ότι δεν είναι απίθανο αυτό το γύρισμα της τράπουλας να έρθει εις βάρος του ΚΚΕ και του ρίσκου που πήρε ανεβαίνοντας στο κύμα.
Ακολουθήστε το Reader.gr στα Google News για να είστε πάντα ενημερωμένοι για όλες τις ειδήσεις από την Ελλάδα και τον κόσμο.
