Εγχειρίδιο για την κάλπη: Όλα όσα πρέπει να ξέρουμε για τις εκλογές

Λίγες μόλις ώρες απομένουν από το άνοιγμα της κάλπης για τις εκλογές της 21ης Μαΐου 2023 και πλέον όλοι αναμένουν την «ετυμηγορία» του εκλογικού σώματος για την ανάδειξη της επόμενης κυβέρνησης.

Ήδη από σήμερα, Σάββατο (20/5), 22.816 Έλληνες που ζουν στο εξωτερικό ψηφίζουν στα 99 εκλογικά τμήματα που συγκροτήθηκαν σε 85 πόλεις 35 χωρών ανά την υφήλιο.

Πότε ανοίγουν και κλείνουν οι κάλπες

Οι κάλπες θα μείνουν ανοιχτές 7:00 το πρωί έως τις 19:00 το βράδυ. Όπως επισήμανε ο γενικός γραμματέας του υπουργείου Εσωτερικών, Μιχάλης Σταυριανουδάκης, μιλώντας στο Πρώτο Πρόγραμμα 91,6 και 105,8, εάν υπάρχει πολλή κίνηση σε κάποιο εκλογικό τμήμα, έχει την δυνατότητα ο δικαστικός αντιπρόσωπος να παρατείνει ανάλογα την ψηφοφορία.

Σύμφωνα με τον κ. Σταυριανουδάκη, παρόλο που στο παρελθόν οι ώρες αιχμής ήταν γύρω στις 10-12, τελευταία και ειδικά όπως είναι τώρα ο καιρός ανοιξιάτικος, αναμένεται να σημειωθεί μεγαλύτερη προσέλευση μετά το μεσημέρι μεταξύ 4-6.

Ποιοι έχουν δικαίωμα να ψηφίσουν στις εκλογές

Δικαίωμα ψήφου έχουν όσοι πολίτες έχουν συμπληρώσει το 17ο έτος της ηλικίας τους εντός του 2023 και είναι εγγεγραμμένοι στους εκλογικούς καταλόγους των δήμων.

Με βάση το Σύνταγμα και την εκλογική νομοθεσία, η άσκηση του εκλογικού δικαιώματος είναι υποχρεωτική. 

Εξαιρούνται της υποχρέωσης:

• όσοι είναι άνω των 70 ετών,
• όσοι πρόκειται να βρίσκονται κατά την ημέρα της ψηφοφορίας στο εξωτερικό,
• όσοι δεν μπορούν να μετακινηθούν για λόγους υγείας και οι εκλογείς που έχουν εγγραφεί στους ειδικούς εκλογικούς καταλόγους ετεροδημοτών, αλλά δεν συστάθηκε εκλογικό τμήμα λόγω μη συμπλήρωσης του αριθμού των 40 τουλάχιστον ετεροδημοτών εκλογέων της ίδιας βασικής εκλογικής περιφέρειας.

Μάθε πού ψηφίζεις

Για τη διεύθυνση του εκλογικού τμήματος στο οποίο ψηφίζουν, οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να ενημερωθούν από την ψηφιακή πλατφόρμα «Μάθε που Ψηφίζεις» στον ιστότοπο του υπουργείου Εσωτερικών, https://mpp.ypes.gov.gr/#/, η οποία είναι προσβάσιμη και από το Gov.gr. 

Η πληροφορία εμφανίζεται μετά τη συμπλήρωση των πεδίων Επώνυμο, Όνομα, Όνομα Πατέρα, Έτος Γέννησης, Όνομα Μητέρας (προαιρετικό), ή μόνο των πεδίων Επώνυμο και Ειδικός Εκλογικός Αριθμός. 

Εναλλακτικά έχουν τη δυνατότητα να ενημερωθούν από τις τηλεφωνικές γραμμές 213 13 61 500 και 213 13 13 800, που αυτό το Σαββατοκύριακο λειτουργούν όλο το 24ωρο.

Τα έγγραφα που πρέπει να έχουν μαζί τους οι πολίτες

Οι εκλογείς πρέπει να φέρουν μαζί τους:

• αστυνομική ταυτότητα
• ή σχετική προσωρινή βεβαίωση της αρμόδιας αρχής
• ή διαβατήριο (ακόμα κι αν έχει λήξει)
• ή άδεια οδήγησης
• ή ατομικό βιβλιάριο υγείας όλων των ασφαλιστικών ταμείων. 

Σημειώνεται ότι τυχόν «κομμένα» δελτία αστυνομικής ταυτότητας είναι αποδεκτά. 

H αναγνώριση των εκλογέων μπορεί να γίνει και με χρήση της ψηφιακής ταυτότητας που είναι προσβάσιμη μέσω της κυβερνητικής πύλης https://wallet.gov.gr.

Πρόβλεψη για προσβασιμότητα των ΑμεΑ

Σύμφωνα με τον Μιχάλη Σταυριανουδάκη, φέτος για πρώτη φορά έχει προβλεφθεί μέριμνα για τη διευκόλυνση πολιτών με κινητικά προβλήματα. Συγκεκριμένα, σε κτίρια που δεν βρίσκονται οι αίθουσες στο ισόγειο, εκεί θα υπάρχει ειδικός χώρος με προσωπικό του δήμου που θα υποδέχεται τους ψηφοφόρους που δεν είναι σε θέση να ανεβούν σκάλες, θα κάθονται εκεί και στην συνέχεια θα ειδοποιείται ο δικαστικός αντιπρόσωπος να κατέβει, ώστε να ψηφίσει ο πολίτης σε παραβάν και να πάει με τον φάκελο πίσω στο εκλογικό τμήμα ο δικαστικός για να τον ρίξει στην κάλπη.

Τι ισχύει για αστυνομικούς, πυροσβέστες και στρατιωτικούς

Το προσωπικό της Ελληνικής Αστυνομίας, του Πυροσβεστικού Σώματος και οι στρατιωτικοί που υπηρετούν στις Ένοπλες Δυνάμεις, ή στο Λιμενικό Σώμα - Ελληνική Ακτοφυλακή, ψηφίζουν με βάση τους ειδικούς εκλογικούς καταλόγους στην περιφέρεια όπου υπηρετούν.

Η αναγνώριση των στρατιωτικών και όσων υπηρετούν στα σώματα ασφαλείας γίνεται με βάση τις στρατιωτικές ή υπηρεσιακές τους ταυτότητες.

Όσοι ένστολοι ψηφίσουν στον δήμο που είναι εγγεγραμμένοι, οφείλουν να προσκομίσουν στην εφορευτική επιτροπή βεβαίωση της υπηρεσίας τους ή της μονάδας τους ότι δεν έχουν εγγραφεί στους ειδικούς εκλογικούς καταλόγους.

Οι ναυτικοί που υπηρετούν σε πλοίο με ελληνική σημαία, που την ημέρα των εκλογών βρίσκεται σε ελληνικό λιμάνι, εγγράφονται σε ειδικούς εκλογικούς καταλόγους ώστε να ψηφίσουν στον δήμο όπου βρίσκεται το πλοίο.

Επίσης, Έλληνες πολίτες, οι οποίοι είναι φυλακισμένοι και δεν έχουν στερηθεί το δικαίωμα του εκλέγειν, ψηφίζουν στο εκλογικό τμήμα του καταστήματος όπου κρατούνται, βάσει ειδικών εκλογικών καταλόγων, στους οποίους εγγράφονται για τον σκοπό αυτό.

Τι ισχύει για τους ετεροδημότες

Οι ετεροδημότες ψηφίζουν στον τόπο διαμονής τους, εφόσον είχαν υποβάλει σχετική αίτηση έως την 28η Φεβρουαρίου 2023 και περιλήφθησαν σε ειδικούς εκλογικούς καταλόγους.

Πόσους σταυρούς μπορούμε να βάλουμε

Ο μέγιστος αριθμός των σταυρών προτίμησης που μπορούν να σημειώσουν οι ψηφοφόροι υπέρ υποψηφίων είναι ανάλογος με τον αριθμό των βουλευτών που εκλέγονται από την οικεία εκλογική περιφέρεια.

Πιο αναλυτικά, στις εκλογικές περιφέρειες, όπου εκλέγονται από ένας 1 μέχρι και 3 βουλευτές, σημειώνεται ένας σταυρός, όπου εκλέγονται από 4 έως και 7 βουλευτές, μέχρι δύο σταυρούς, από 8 έως και 12 βουλευτές, μέχρι τρεις σταυρούς, ενώ στις εκλογικές περιφέρειες, όπου εκλέγονται περισσότεροι από 13 βουλευτές, μέχρι τέσσερις σταυρούς.

Συγκεκριμένα, έως τέσσερις σταυρούς μπορούν να βάλουν οι ψηφοφόροι στις εκλογικές περιφέρειες: 

• Α' Αθηνών
• Βόρειου Τομέα Αθηνών
• Νότιου Τομέα Αθηνών
• Α' Θεσσαλονίκης.

Έως τρεις σταυρούς σε: 

• Δυτικό Τομέα Αθηνών
• Β' Πειραιώς
• Ανατολικής Αττικής
• Αχαΐας
• Β' Θεσσαλονίκης
• Ηρακλείου
• Λαρίσης.

Έως δύο σταυρούς στις εκλογικές περιφέρειες:

• Α' Πειραιώς
• Δυτικής Αττικής
• Αιτωλοακαρνανίας
• Δωδεκανήσου
• Έβρου
• Ευβοίας
• Ηλείας
• Ημαθίας
• Ιωαννίνων
• Καβάλας
• Καρδίτσης
• Κοζάνης
• Κορινθίας
• Κυκλάδων
• Μαγνησίας
• Μεσσηνίας
• Πέλλης
• Πιερίας
• Σερρών
• Τρικάλων
• Φθιώτιδος 
• Χανίων.

Έναν σταυρό βάζουν οι ψηφοφόροι των εκλογικών περιφερειών:

• Αργολίδος
• Αρκαδίας
• Άρτης
• Βοιωτίας
• Γρεβενών
• Δράμας
• Ευρυτανίας
• Ζακύνθου
• Θεσπρωτίας
• Καστοριάς
• Κέρκυρας
• Κεφαλληνίας
• Κιλκίς
• Λακωνίας
• Λασιθίου
• Λέσβου
• Λευκάδος
• Ξάνθης
• Πρεβέζης
• Ρεθύμνης
• Ροδόπης
• Σάμου
• Φλωρίνης
• Φωκίδος
• Χαλκιδικής
• Χίου.

Πότε είναι το άκυρο το ψηφοδέλτιο

Σύμφωνα με τη σχετική εγκύκλιο του υπουργείου Εσωτερικών απαριθμούνται τα λάθη που μπορούν να ακυρώσουν ένα ψηφοδέλτιο.

Ειδικότερα, οι διατάξεις που προβλέπουν ακυρότητα των ψηφοδελτίων κατά την ψηφοφορία πρέπει να εφαρμόζονται, μόνο στις περιπτώσεις εκείνες, όπου σαφώς προκύπτουν ελαττώματα που βάσιμα μπορεί να θεωρηθεί ότι οδηγούν στην παραβίαση του απορρήτου της ψηφοφορίας.

Σύμφωνα με το π.δ. 26/2012, ακυρότητα των ψηφοδελτίων υπάρχει:

• Σε περίπτωση που το ψηφοδέλτιο δεν είναι έντυπο, έστω και μερικά (άρθρο 70 παρ. 3 του π.δ. 26/2012).
• Σε περίπτωση αλλοίωσης του περιεχομένου του ψηφοδελτίου (άρθρο 73 παρ. 1 του π.δ. 26/2012).
• Σε περίπτωση που σημειωθούν λέξεις, φράσεις, υπογραμμίσεις, στίγματα ή άλλα σημεία σε οποιαδήποτε πλευρά του ψηφοδελτίου (άρθρο 73 παρ. 2 του π.δ. 26/2012).
• Σε περίπτωση λευκού ψηφοδελτίου με διαγραφές, εγγραφές ή διορθώσεις, που καθιστούν αμφίβολο το περιεχόμενό του (άρθρο 74 παρ. 6 του π.δ. 26/2012).
• Αν λευκό ψηφοδέλτιο δεν έχει την σφραγίδα της εφορευτικής επιτροπής, την ημερομηνία της εκλογής και τη μονογραφή του οικείου δικαστικού αντιπροσώπου, στην περίπτωση της κατ` εξαίρεση συνέχισης της ψηφοφορίας με λευκά ψηφοδέλτια (άρθρο 74 παρ. 7 του π.δ. 26/2012).
• Σε περίπτωση που ο φάκελος φέρει σημειωμένα στίγματα, σημεία ή λέξεις, τα οποία θα κριθούν σαν διακριτικά γνωρίσματα, που ολοφάνερα παραβιάζουν το απόρρητο της ψηφοφορίας και, συνεπώς επάγονται την ακυρότητα του ψηφοδελτίου που περιέχει ο φάκελος (άρθρο 75 παρ. 4 του π.δ. 26/2012).

Εκτός από την ακυρότητα των ανωτέρω άρθρων, το ψηφοδέλτιο είναι άκυρο και στις ακόλουθες περιπτώσεις που ορίζονται περιοριστικά, δηλαδή εάν:

1. εκτυπώθηκε σε χαρτί που ολοφάνερα διαφέρει στο χρώμα από αυτό που χορηγήθηκε από το Δημόσιο ή με τυπογραφικά στοιχεία πρόδηλα διαφορετικά στο χρώμα από αυτά που γενικά χρησιμοποιήθηκαν,
2. έχει σχήμα ή διαστάσεις που διαφέρουν φανερά από τα οριζόμενα στην παρ. 2 του άρθρου 70,
3. δεν είναι ακριβώς σύμφωνο με τους όρους των παρ. 2 – 6 του άρθρου 72,
4. βρεθεί στον ίδιο φάκελο μαζί με ένα ή περισσότερα άλλα έγκυρα ή άκυρα ψηφοδέλτια του ίδιου ή άλλου συνδυασμού,
5. χρησιμοποιηθεί σε εκλογικό τμήμα άλλης εκλογικής περιφέρειας κι όχι αυτής που αναγράφεται πάνω σε αυτό και
6. βρεθεί σε φάκελο που δεν πληροί τους όρους των παρ. 1 έως 3 του άρθρου 75 (άρθρο 76 του π.δ. 26/2012).

Ακόμη, κρίνεται χρήσιμο να διευκρινιστεί ότι δεν αποτελούν, κατά κανόνα, λόγο ακύρωσης από τις εφορευτικές επιτροπές ήσσονος σημασίας διαφορές των ψηφοδελτίων, οι οποίες ενδέχεται να οφείλονται σε:

• συνήθεις τυπογραφικές αβλεψίες,
• ασήμαντες αποκλίσεις από τις οριζόμενες διαστάσεις (στις οποίες η σχετική απόφαση αναφέρεται με τη λέξη «περίπου»), αναπόφευκτες άλλωστε κατά την κοπή των φύλλων του χαρτιού,
• απλές παραλλαγές της απόχρωσης ή της ποιότητας του χαρτιού,
• ατέλειες στην κοπή των πλευρών, και
• στίγματα ή ξέσματα, που επέφερε η εκτύπωση του μεγάλου όγκου των ψηφοδελτίων

Οι Εκλογές 2023 είναι στο reader.gr!

Μείνε ενημερωμένος για ό,τι συμβαίνει στα στρατόπεδα των κομμάτων και τις κινήσεις των πολιτικών αρχηγών. Ειδήσεις για τις Εκλογές 2023 και αναλυτικοί οδηγοί για τους ψηφοφόρους στο reader.gr

Ακολουθήστε το Reader.gr στα Google News για να είστε πάντα ενημερωμένοι για όλες τις ειδήσεις από την Ελλάδα και τον κόσμο.