Τη δεκαετία του 2010 μπήκαν για πρώτη φορά στη ζωή μας όροι όπως «μνημόνιο», «μεσοπρόθεσμο», «συγκυβέρνηση», «ΔΝΤ» και πολλοί άλλοι που στιγμάτισαν τουλάχιστον μια ζωή Ελλήνων και άλλαξαν για πάντα τον κοινωνικό χάρτη της χώρας. Αυτά τα νέα... δεδομένα απεικονίστηκαν ξεκάθαρα στις πρώτες εκλογές στα χρόνια της κρίσης, τον Μάιο του 2012.
Ήδη από τον Νοέμβριο του 2011 ο Γιώργος Παπανδρέου -μετά από το «λεφτά υπάρχουν» που θα τον συνοδεύει για πάντα- είχε παραιτηθεί από την πρωθυπουργία. Τα μέτρα από το πρώτο μνημόνιο είχαν αρχίσει να εφαρμόζονται με την οικονομία να βρίσκεται στην αρχή μια μακράς διαδρομής ύφεσης. Στο πρωθυπουργικό αξίωμα είχε ανέλθει ο τραπεζίτης Λουκάς Παπαδήμος που ηγούνταν ενός μεταβατικού κυβερνητικού σχηματισμού όπου συμμετείχαν στελέχη από το ΠΑΣΟΚ, τη Νέα Δημοκρατία και τον ΛΑΟΣ.
Διασπάσεις και νέα κόμματα στον δρόμο για τις κάλπες
Η χώρα πήγε στις κάλπες την Κυριακή 6 Μαΐου, με τα πολιτικά κόμματα να βρίσκονται κι αυτά σε... μεταβατικό στάδιο. Στην ηγεσία του ΠΑΣΟΚ είχε ανέβει ο Ευάγγελος Βενιζέλος, ο Αντώνης Σαμαράς ήταν πρόεδρος της Νέας Δημοκρατίας από την οποία είχε απομακρυνθεί η Ντόρα Μπακογιάννη που είχε δημιουργήσει τη Δημοκρατική Συμμαχία, αλλά και ο Πάνος Καμμένος που με τη σειρά του είχε ιδρύσει τους Ανεξάρτητους Έλληνες.
Ο ΣΥΡΙΖΑ (ως συνασπισμός κομμάτων τότε) βίωνε από τη μία τη διάσπαση με την αποχώρηση των Ανανεωτικών που υπό τον Φώτη Κουβέλη είχαν δημιουργήσει τη ΔΗ.ΜΑΡ., από την άλλη έβλεπε τα ποσοστά του στις δημοσκοπήσεις να ανεβαίνουν με τον Αλέξη Τσίπρα να έχει... ρεύμα. Στην ηγεσία του ΚΚΕ βρισκόταν η Αλέκα Παπαρήγα.
Στην άκρα δεξιά η Χρυσή Αυγή εκμεταλλευόταν την κοινωνική αβεβαιότητα και ενδεδυμένη με τον μανδύα του... δημοκρατικού κόμματος (πολλά χρόνια πριν το δικαστήριο αποφασίσει πως διοικούταν από εγκληματική ομάδα) και έπαιρνε ψηφοφόρους από τα δεξιά του ΛΑΟΣ που πλήρωνε τη συμμετοχή του στην συγκυβέρνηση.
Τι έδειχναν οι δημοσκοπήσεις
Μέσα σε αυτό το ρευστό περιβάλλον οι δημοσκόποι προσπαθούσαν να χαρτογραφήσουν το εκλογικό σώμα. Καταγραφόταν η μεγάλη πτώση του δικομματισμού, σε ό,τι είχε να κάνει με ΠΑΣΟΚ και Νέα Δημοκρατία ενώ τα στοιχεία έδειχναν πως θα προέκυπτε μια πολυκομματική Βουλή. Σύμφωνα με τα τότε στοιχεία (όπως έχουν συγκεντρωθεί και καταγραφεί στο βιβλίο του Ν. Γουλιά "Η Ελλάδα στις κάλπες") η ΝΔ κινούταν από 18,5% ως 25,5%, το ΠΑΣΟΚ ήταν ανάμεσα στο 13,3% και στο 19,1%, ο ΣΥΡΙΖΑ από 7,3% ως 13%, το ΚΚΕ 7-11,5%, η ΔΗΜΑΡ 5,4-10%, οι ΑΝΕΛ 7,2-10,4%, η Χρυσή Αυγή 3,9-5,2%, ο ΛΑΟΣ 3-4,2% ενώ μάχη για το όριο του 3% θα έδιναν τόσο η ΔΗ.ΣΥ όσο και οι Οικολόγοι Πράσινοι.
Οι «εκλογές της οργής»: Η μεγάλη ανατροπή στις κάλπες
Η πραγματικότητα όμως ήταν διαφορετική, όπως τουλάχιστον αποδείχθηκε στις κάλπες. Σε μία ιστορική, όπως θα δούμε, εκλογική διαδικασία ο λαός τιμώρησε τόσο το πολιτικό σύστημα καθώς 1 στους 3 δεν πήγε καν να ψηφίσει, όσο και τα κόμματα.
Για πρώτη φορά στην ιστορία της χώρας μετά από την Μεταπολίτευση το πρώτο κόμμα έλαβε κάτω από 19%. Επίσης για πρώτη φορά τα δύο πρώτα κόμματα είχαν μαζί οριακά πάνω από 35% (το αμέσως προηγούμενο χαμηλό ήταν του 1977 με 67%!) ενώ τα κόμματα που έμειναν εκτός της -επτακομματικής- Βουλής είχαν συνολικά 19%!
Την 6η Μαΐου του 2012 ψήφισαν συνολικά 6.476.751 (από τους 9.949.401 εγγεγραμμένους) με τις ψήφους να μοιράζονται ως εξής:
- Νέα Δημοκρατία: 1.192.054 (18,85%) - 108 έδρες
- ΣΥΡΙΖΑ: 1.061.265 (16,78%) - 52 έδρες
- ΠΑΣΟΚ: 833.529 (13,18%) - 41 έδρες
- ΑΝΕΛ: 670.596 (10,61%) - 33 έδρες
- ΚΚΕ: 536.072 (8,48%) - 26 έδρες
- Χρυσή Αυγή: 440.894 (6,97%) - 21 έδρες
- ΔΗΜΑΡ: 386.116 (6,11%) - 19 έδρες
- -----------------------------------------------
- Οικολόγοι Πράσινοι: 185.366 (2,93%)
- ΛΑΟΣ: 183.466 (2,89%)
- ΔΗΣΥ: 161.510 (2,55%)
- Δημιουργία Ξανά: 135.932 (2,15%)
- Δράση-Φιλελεύθερη Συμμαχία: 114.094 (1,80%)
- ΑΝΤΑΡΣΥΑ: 75.439 (1,19%)
- Κοινωνική Συμφωνία: 60.753 (0,96%)
- Όχι: 58.459 (0,92%)
- Δεν πληρώνω: 55.646 (0,88%)
- Ένωση Κεντρώων: 38.439 (0,61%)
- Σύνδεσμος Εθνικής Ενότητας: 38.193 (0,60%)
- Κόμμα Πειρατών Ελλάδας: 32.487 (0,51%)
- Κοινωνία: 28.502 (0,45%)
- ΚΚΕ (μ-λ)/Μ-Λ ΚΚΕ: : 16.049 (0,25%)
- ΕΕΚ: 6.095 (0,10%)
- Κόμμα Φιλελευθέρων: 3.622 (0,06%)
- ΟΑΚΚΕ: 2.616 (0,04%)
- ΟΚΔΕ: 2.002 (0,03%)
- Αξιοπρέπεια: 775 (0,01%)
- Κίνημα Εθνικής Αντίστασης: 469 (-)
- ΠΑΕΚΕ: 307 (-)
- Παναθηναϊκό Κίνημα: 107 (-)
- Περιφερειακή Αστική Ανάπτυξη: 96 (-)
- Έλληνες Οικολόγοι: 66 (-)
- Ανεξάρτητοι υποψήφιοι: 3.088 (0,05%)
Η επόμενη ημέρα και η υπηρεσιακή κυβέρνηση
Παρότι το εκλογικό σύστημα έδινε μπόνους 50 εδρών στο πρώτο κόμμα, η Νέα Δημοκρατία με 108 έδρες δεν μπόρεσε να βρει συμμάχους ώστε να σχηματίσει κυβέρνηση. Με το Grexit να πλανάται πλέον πάνω από τη χώρα, το συμβούλιο των πολιτικών αρχηγών συνεδρίασε για μία ακόμη φορά στις 16 Μαΐου, υπό τον ΠτΔ Κάρολο Παπούλια όπου και αποφασίστηκε να συσταθεί υπηρεσιακή κυβέρνηση, υπό τον πρόεδρο του ΣτΕ, Παναγιώτη Πικραμμένο, που θα οδηγούσε τη χώρα σε νέες εκλογές στις 17 Ιουνίου. Στις 19 Μαΐου διαλύθηκε και επίσημα η Βουλή και προκηρύχθηκαν οι νέες εκλογές.
Εκλογές 2012: τα πρωτοσέλιδα των εφημερίδων
Την επομένη των εκλογών της 6ης Μαΐου, οι εφημερίδες στα πρωτοσέλιδα τους προσπάθησαν να «μεταφράσουν» το αποτέλεσμα της κάλπης, κάνοντας λόγο για «ψήφο οργής» των Ελλήνων ενώ τόνιζαν και την αδυναμία να σχηματιστεί κυβέρνηση.
Οι Εκλογές 2023 είναι στο reader.gr!
Μείνε ενημερωμένος για ό,τι συμβαίνει στα στρατόπεδα των κομμάτων και τις κινήσεις των πολιτικών αρχηγών. Ειδήσεις για τις Εκλογές 2023 και αναλυτικοί οδηγοί για τους ψηφοφόρους στο reader.gr
Ακολουθήστε το Reader.gr στα Google News για να είστε πάντα ενημερωμένοι για όλες τις ειδήσεις από την Ελλάδα και τον κόσμο.