«Δεν καταργείται το 8ωρο και όσα λέγονται σχετικά είναι ανοησίες», υπογραμμίζει με νόημα ο υπουργός Εργασίας Κωστής Χατζηδάκης, μιλώντας στο Reader.gr αναλυτικά επί των όσων θα προβλέπει το νέο εργασιακό νομοσχέδιο που θα έρθει τις επόμενες εβδομάδες προς ψήφιση και προκαλεί ήδη θύελλα αντιδράσεων.
Εξηγεί τι θα είναι η Ψηφιακή Κάρτα Εργασίας που θα δρομολογηθεί μέσω της αναβαθμισμένης ΕΡΓΑΝΗΣ και θα προβλέπει την ηλεκτρονική καταγραφή μέσω υπολογιστή, τάμπλετ ή κινητού των ωρών εργασίας, υπερωριών, ρεπό και αδειών των εργαζομένων, προκειμένου να μην μπορούν «πονηροί» εργοδότες να «κλέβουν» τους εργαζομένους τους. Αναφέρεται στο «δικαίωμα αποσύνδεσης» που θα έχουν οι εργαζόμενοι, ενώ εξηγεί και για ποιους λόγους πλέον δεν θα επιτρέπεται μια απόλυση ή θα είναι άκυρη, εφόσον γίνει, όπως στην περίπτωση που κάποιος έχει γίνει πατέρας ή του προτάθηκε να κάνει υπερωρίες και αρνήθηκε.
Το νέο εργασιακό νομοσχέδιο προκαλεί θύελλα πριν καν δοθεί σε δημόσια διαβούλευση. Έχετε πει ότι δεν καταργείται το 8ωρο. Πώς θα διασφαλίζεται, όμως, η τετραήμερη εργασία 10 ωρών την ημέρα του εργαζομένου; Δεν υπάρχει περίπτωση να τον πιέσει ο εργοδότης να εργαστεί και την πέμπτη μέρα και να μην το δηλώσει;
Επαναλαμβάνω ότι δεν καταργείται το 8ωρο και όσα λέγονται σχετικά είναι ανοησίες! Γνωρίζουμε επίσης ότι στην αγορά εργασίας υπάρχει ζήτημα σε πολλές περιπτώσεις με τη μη τήρηση του ωραρίου, τις απλήρωτες υπερωρίες, την εφαρμογή χωρίς παραβίαση δικαιωμάτων της τηλεργασίας, τη δυσκολία που υπάρχει στη συμφιλίωση ανάμεσα προσωπική και επαγγελματική ζωή. Με το νομοσχέδιο λοιπόν το οποίο σύντομα θα παρουσιάσουμε, επιδιώκουμε να αντιμετωπίσουμε αυτά τα ζητήματα. Τα θέτουν τα συνδικάτα, τα θέτουν κυρίως οι ίδιοι οι εργαζόμενοι. Μας ενδιαφέρει να κάνουμε μία παρέμβαση δικαιοσύνης και προστασίας της εργασίας. Όχι μόνο στα λόγια, αλλά υιοθετώντας τα κατάλληλα θεσμικά και τεχνολογικά εργαλεία, έτσι ώστε αυτός ο σχεδιασμός να υλοποιηθεί στην πράξη. Το βασικό εργαλείο που θα χρησιμοποιήσουμε προς αυτή την κατεύθυνση είναι η Ψηφιακή Κάρτα Εργασίας. Ένας νέος θεσμός που θα εγγυάται καθημερινά τα δικαιώματα των εργαζόμενων.
Τι θα ισχύσει λοιπόν με την ηλεκτρονική κάρτα εργασίας; Πώς θα λειτουργήσει πρακτικά και τι θα πρέπει να κάνουν εργοδότες και εργαζόμενοι; Θα ξεκινήσετε με πιλοτική εφαρμογή του μέτρου σε κάποιους κλάδους;
Η ψηφιακή κάρτα εργασίας αποτελεί δικλείδα ασφαλείας για την προστασία των δικαιωμάτων των εργαζομένων και είναι ικανοποίηση πάγιου αιτήματος της ΓΣΕΕ. Πρόκειται ουσιαστικά για την ηλεκτρονική και αυτόματη καταγραφή μέσω μιας ψηφιακής κάρτας ή ενός τάμπλετ ή ενός κινητού τηλεφώνου (και χωρίς την παρέμβαση τρίτου) του χρόνου εργασίας, υπερωριακής απασχόλησης, ρεπό και αδειών με τη βοήθεια της τεχνολογίας και μέσω του αναβαθμισμένου συστήματος ΕΡΓΑΝΗ. Και με κεντρικό έλεγχο από το Υπουργείο Εργασίας. Θα καταγράφονται πλέον τα πάντα. Έτσι ώστε να μην μπορούν οι «πονηρούληδες» να κλέβουν ώρες δουλειάς από τους εργαζομένους. Η εφαρμογή της θα ξεκινήσει από τις μεγάλες επιχειρήσεις (τράπεζες-βιομηχανία) και θα επεκταθεί στη συνέχεια στην υπόλοιπη αγορά εργασίας. Δεν πάμε να εφεύρουμε τον τροχό. Αλλά να χρησιμοποιήσουμε τα πλεονεκτήματα που μας προσφέρει η τεχνολογία και οι καλές διεθνείς πρακτικές έτσι ώστε, πέρα από την όποια παρουσία των συνδικάτων και τους ελέγχους του Σώματος Επιθεώρησης Εργασίας, να διασφαλίζονται οι εργαζόμενοι απέναντι στην εργοδοτική αυθαιρεσία, αλλά και οι συνεπείς και τίμιοι επιχειρηματίες απέναντι στον αθέμιτο ανταγωνισμό. Ένα σύστημα πρωτοποριακό ακόμη και για τα ευρωπαϊκά δεδομένα!
Φέρνετε το «δικαίωμα αποσύνδεσης» για την τηλεργασία, αλλά και πρόνοιες, ώστε οι εργοδότες να χρηματοδοτούν το κόστος εξοπλισμού για τους εργαζομένους. Πώς θα επιτηρείται ότι ένας εργοδότης δεν παραβιάζει το δικαίωμα του εργαζομένου στον προσωπικό του χρόνο;
Η τηλεργασία είναι ένα ακόμα πεδίο στο οποίο με αυτό το νομοσχέδιο η Ελλάδα πρωτοπορεί. Θεσμοθετούμε το «δικαίωμα της αποσύνδεσης». Τι σημαίνει αυτό; Ότι το αφεντικό σου δεν θα μπορεί να σε ενοχλεί πέραν του ωραρίου που έχετε συμφωνήσει. Και προβλέπονται μέσα στο νομοσχέδιο όλες οι τεχνικές ρυθμίσεις για να εξασφαλίζεται αυτό. Έτσι ώστε να προχωρήσει εκεί που συμφωνούν τα συνδικάτα με την εργοδοσία φυσικά. Αλλά να προχωρήσει χωρίς εκμετάλλευση των εργαζομένων. Οι τεχνολογικές δυνατότητες για να γίνει κάτι τέτοιο πραγματικότητα υπάρχουν χρόνια τώρα! Όσοι ασχολούνται με πληροφορική τα γνωρίζουν. Μπορεί να γίνει δυνατό με τις κατάλληλες ρυθμίσεις στους λεγόμενους «σέρβερς», τους υπολογιστές που εξυπηρετούν τους χρήστες ενός δικτύου. Ενώ, όπως σωστά αναφέρατε, προβλέπουμε την υποχρέωση του εργοδότη να καλύπτει τις δαπάνες που είναι απαραίτητες για την τηλεργασία (εξοπλισμός, δαπάνες τηλεπικοινωνιών, κλπ.).
Θα υπάρξουν αλλαγές και στο πλαίσιο των απολύσεων; Αυστηροποιούνται ή χαλαρώνουν διατάξεις;
Θα υπάρξουν αλλαγές προς το συμφέρον των εργαζομένων. Θα υπάρχει εκτενής κατάλογος στο νομοσχέδιο με πολλούς λόγους απαγόρευσης της απόλυσης: για λόγους καταγωγής, θρησκείας, φύλου, συνδικαλιστικής δραστηριότητας, κλπ. Ιδιαίτερα σημαντικές είναι όμως δύο προβλέψεις: η μία είναι ότι η απόλυση θα είναι άκυρη και στην περίπτωση που εργοδότης προτείνει στον εργαζόμενο να κάνει υπερωρίες ή του προτείνει να διευθετήσει το χρόνο της εργασίας του και αυτός αρνηθεί. Και η δεύτερη θα αφορά τους πατεράδες, οι οποίοι, όταν αποκτούν παιδί, θα είναι προστατευμένοι από απόλυση για 6 μήνες! Έτσι προστατεύονται και οι πατεράδες από τις απολύσεις, και όχι μόνο οι μητέρες, αίροντας έτσι μία ανισότητα, αλλά και ένα αντικίνητρο πρόσληψης των γυναικών στην εργασία!
Ο νόμος για τα εργασιακά δεν άλλαξε, στον πυρήνα του, από το 1982 που νομοθετήθηκε. Είναι σαφές ότι το νομοσχέδιό σας θα είναι η μητέρα των μαχών για τα κόμματα της Αριστεράς. Σας ανησυχεί ότι μπορεί να πρόκειται για μάχη με πολιτικό κόστος;
Αν κάτι με ανησυχεί είναι να βρεθούμε απροετοίμαστοι για τη μετά κορονοϊό εποχή. Η Ελλάδα βγαίνει από μία δεκαετή κρίση και πάνω σε αυτή ήρθε να προστεθεί και η κρίση του κορονοϊού. Οι περισσότερες πληγές αυτής της υπερδεκαετούς δοκιμασίας δεν έχουν κλείσει. Και μην θέλοντας όλα αυτά τα χρόνια να αλλάξει τίποτα, τι έχουμε καταφέρει; Να είμαστε πρωταθλητές Ευρώπης στην ανεργία. Χαμηλούς μισθούς. Στάσιμες συντάξεις. Είναι αυτό το μέλλον που θέλουμε; Και για να έρθω στα εργασιακά: Είναι φρόνιμο η Ελλάδα να μπει στη μετά-κορωνοϊό εποχή με ένα εργατικό δίκαιο που χρονολογείται στο 1982; Όταν επικρατούσαν τελείως διαφορετικές συνθήκες στην αγορά εργασίας; Όταν δεν υπήρχαν ούτε το ίντερνετ, ούτε η τηλεργασία; Φέρνουμε λοιπόν αυτό το νομοσχέδιο, για ευθυγραμμιστεί η Ελλάδα με όσα συμβαίνουν στις προηγμένες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Το φέρνουμε όμως και για ένα άλλο λόγο: για να αντιμετωπιστούν τα πραγματικά προβλήματα των εργαζομένων. Διότι το νομοσχέδιο αυτό έχει πλήθος θετικές διατάξεις για τους εργαζομένους: Τις διατάξεις για την τηλεργασία και την Ψηφιακή Κάρτα Εργασίας που ήδη συζητήσαμε. Τη δυνατότητα συμφιλίωσης της επαγγελματικής με την προσωπική ζωή (περιλαμβανομένης της 4ήμερης εργασίας) μέσω της διευθέτησης του χρόνου εργασίας. Τα μέτρα αντιμετώπισης της βίας και της παρενόχλησης στους χώρους εργασίας. Την άδεια πατρότητας 14 ημερών μετ’ αποδοχών για τους πατεράδες, αλλά και την ενίσχυση της γονικής άδειας, καθώς θα είναι πλέον επιδοτούμενη για δύο μήνες από τον ΟΑΕΔ και για τους δύο γονείς. Τις προβλέψεις για την υγεία και την ασφάλεια των εργαζομένων σε συνεργατικές πλατφόρμες, όπως τα delivery. Για αυτό και μου είναι δύσκολο να καταλάβω τις αντιδράσεις όλων εκείνων που πριν δουν το νομοσχέδιο σπεύδουν να βρεθούν απέναντι και σε καταφανώς φιλεργατικές ρυθμίσεις! Τους αφήνουμε στην οπισθοδρόμηση και τις ιδεοληψίες τους. Και προχωρούμε με τις καλές ευρωπαϊκές πρακτικές για την προστασία της εργασίας. Με πνεύμα κοινωνικής δικαιοσύνης θέλουμε να συνδυάσουμε την ανάπτυξη με την προστασία των εργαζομένων.
Υπάρχει ένα ευρύτερο, πολιτικό ερώτημα: θα μπορέσει η πολιτεία να χρησιμοποιήσει τόσα νέα εργαλεία ψηφιοποίησης της εργασιακής διαδικασίας, όταν την ίδια ώρα ο ΕΦΚΑ χωλαίνει και δεν μπορεί να εκδώσει ψηφιακά εκατοντάδες χιλιάδες συντάξεις;
Μα η μη χρήση, ή η ελλιπής χρήση, των δυνατοτήτων που προσφέρει η τεχνολογία μέχρι σήμερα, δεν μπορεί να είναι δικαιολογία για να μην τις χρησιμοποιήσουμε τώρα που υπάρχει η πολιτική βούληση για κάτι τέτοιο! Η κυβέρνηση αυτή δίνει έμφαση στις νέες τεχνολογίες και στην ψηφιοποίηση και έχουν υπάρξει σαφή παραδείγματα επιτυχίας μέχρι σήμερα: η αλματώδης ψηφιοποίηση του κράτους και το gov.gr ή το πρόγραμμα των εμβολιασμών το οποίο προχωρά υποδειγματικά. Αλλά και εμείς στο Υπουργείο Εργασίας, αποδεικνύουμε ότι μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε την τεχνολογία για να επιταχύνουμε διαδικασίες: Πάρτε για παράδειγμα τη γρήγορη και χωρίς προβλήματα δρομολόγηση της προκαταβολής των εθνικών συντάξεων έως 384 ευρώ που θα καταβληθούν σε σχεδόν 35.000 συνταξιούχους από τον ΕΦΚΑ πριν το Πάσχα. Μία διαδικασία κατά βάση ψηφιακή, η οποία προχώρησε σε λίγες μόλις εβδομάδες. Η Ελλάδα λοιπόν δεν έχει κάποια ιδιαιτερότητα που της απαγορεύει να χρησιμοποιήσει τις δυνατότητες της τεχνολογίας προς όφελος της. Αυτό που απαιτείται είναι γνώση των καλών ευρωπαϊκών πρακτικών, σχέδιο, αποφασιστικότητα, αποτελεσματικότητα. Και εμείς έχουμε αποδείξει ότι τα διαθέτουμε!
Τι προβλέπει η ρύθμιση που κατατέθηκε στη Βουλή για την επιτάχυνση της απονομής των εκκρεμών συντάξεων;
Είναι ένα ακόμα όπλο στη μάχη που δίνουμε για τη γρήγορη απονομή των συντάξεων. Περιέχει αρκετές προβλέψεις, αλλά οι βασικές είναι οι εξής δύο: Η υποχρεωτικότητα της προσωρινής σύνταξης, που σήμερα παίρνει λιγότερο από το ένα τρίτο των συνταξιούχων. Η οποία θα αντιστοιχεί αναλόγως στο 50%, 70%, 80% του τελευταίου μισθού ή της αναμενόμενης σύνταξης (χωρίς να αλλάζει κάτι στην υπάρχουσα διαδικασία). Περιορίζοντας ουσιαστικά και το πρόβλημα που υπάρχει με τις συντάξεις. Μία σημαντική κοινωνική ανακούφιση! Η άλλη σημαντική πρόβλεψη είναι το μέτρο με τους πιστοποιημένους δικηγόρους και λογιστές, οι οποίοι αφού εκπαιδευτούν και περάσουν από σχετικά σεμινάρια, θα μπορούν και αυτοί να εκδίδουν διάφορες πράξεις. Θα μπορούν δηλαδή να διαπιστώνουν το χρόνο ασφάλισης και να εκδίδουν σχετικές βεβαιώσεις και σχέδια απόφασης, όπως τα σχέδια είτε προσωρινής είτε οριστικής σύνταξης. Και ΕΦΚΑ θα πρέπει να απαντά εντός 30 ημερών. Ενώ το κόστος που θα καθοριστεί μετά από διαβουλεύσεις που έχουμε ξεκινησει και θα συνεχίσουμε να κάνουμε με το Οικονομικό Επιμελητήριο και με την ολομέλεια των δικηγορικών συλλόγων, θα καλύπτεται από τον ΕΦΚΑ. Είναι μια μικρή επανάσταση στον τρόπο με τον οποίο εκδίδονται οι συντάξεις. Μια γρήγορη και πρακτική λύση έξω απ’ το κουτί!
Ακολουθήστε το Reader.gr στα Google News για να είστε πάντα ενημερωμένοι για όλες τις ειδήσεις από την Ελλάδα και τον κόσμο.