«Και αν σ’ έκαψαν, και αν σ’ έχωσαν βαθιά κάτω απ’ το χώμα, και αν έκρυψαν τη στάχτη σου, σε κοιμητήρια, σε δάση και τυρφώνες, δε θα μας εμποδίσουν να σε βρούμε, Τσε Κομαντάντε, φίλε», έγραφε ο εθνικός ποιητής της Κούβας Νικολάς Γκιγιέν, για να δείξει πόσο πολύ ήθελε ο λαός του νησιού να βρεθεί η σορός του Γκεβάρα. Και όταν τελικά, 30 χρόνια μετά τη δολοφονία του, βρέθηκε και επέστρεψε στη Σάντα Κλάρα ήταν μια ημέρα ιστορική όσο και συγκλονιστική.
Ο Ερνέστο Τσε Γκεβάρα ήταν ένας επαναστάτης και ως τέτοιος δε βολεύτηκε στα υπουργικά κοστούμια όταν ο Φιντέλ Κάστρο ανέλαβε τη διακυβέρνηση της Κούβας. Ο Αργεντίνος έβαλε τα στρατιωτικά του, πήρε το όπλο του και έφυγε για τη Βολιβία προκειμένου να στήσει εκεί ένα νέο αντάρτικο με ένα και μοναδικό σκοπό: Την επανάσταση.
Τελικά, στη Βολιβία όλα πήγαν στραβά για τον Κομαντάντε και στις 8 Οκτωβρίου 1967 συλλαμβάνεται μετά από σύντομη μάχη. Ήταν τραυματισμένος και εξαντλημένος αλλά με το ντουφέκι στο χέρι. Την επόμενη ημέρα ο Ερνέστο «Τσε» Γκεβάρα εκτελέστηκε με εντολή του πράκτορα της CIA Φέλιξ Ροντρίγκεζ. Αυτός που πάτησε τη σκανδάλη ήταν ο λοχίας Μάριο Τεράν που «πάλεψε» για να έχει την «τιμή» να πατήσει τη σκανδάλη. Όταν μπήκε μέσα, ωστόσο, και είδε τον Τσε, κατέβασε το βλέμμα του. «Ρίξε δειλέ, θα σκοτώσεις έναν άνθρωπο» του είπε εκείνος για να του δώσει «θάρρος». Στη συνέχεια το άψυχο σώμα του Γκεβάρα επιδείχθηκε σαν τρόπαιο. Ένας στρατιωτικός γιατρός τού ακρωτηρίασε τα δύο χέρια ως αποδεικτικό στοιχείο και στη συνέχεια το υπόλοιπο της σορού του τάφηκε σε άγνωστο σημείο.
Η συνέντευξη που αποκάλυψε τον μυστικό τάφο του Τσε
Οι προσπάθειες για τον εντοπισμό της σωρού του κομαντάντε κράτησαν πολλά χρόνια. Μέχρι το 1995, ουσιαστικά, δεν υπήρχε η παραμικρή σοβαρή πληροφορία που θα μπορούσε να οδηγήσει στον μυστικό τάφο του. Τότε, όμως, ένας από τους βολιβιανούς αξιωματικούς που συμμετείχαν στο κυνήγι του «Τσε», ο Μάριο Σαλίνας Βάργκας έδωσε συνέντευξη στο δημοσιογράφο Τζον Λι Άντερσον των New York Times που έκανε μια έρευνα για τη ζωή και τη δράση του Ερνέστο. Ο Βάργκας ήταν πολύ αναλυτικός κατά τη διάρκεια της συνέντευξης. Τόσο αναλυτικός που κάποια στιγμή ο δημοσιογράφος σκέφτηκε αν ήταν η σωστή ώρα για να κάνει την κρίσιμη ερώτηση. «Η ευθύτητα του Βάργκας με ώθησε να τον ρωτήσω για το σώμα του Τσε, παρ’ ότι δεν περίμενα μια ειλικρινή απάντηση. Έμεινα έκπληκτος όταν μου απάντησε πως ήθελε να ξεδιαλύνει το παρελθόν.
«Πέρασε αρκετός χρόνος και ήρθε η ώρα να το μάθει ο κόσμος. Το σώμα του Τσε είναι θαμμένο σε έναν ομαδικό τάφο στο Βαλεγκράντε. Είναι θαμμένος κάτω από τον αεροδιάδρομο. Ο στρατηγός Βάργκας, ο οποίος το 1967 ήταν ένας 30χρονος αξιωματικός με έδρα το Βαλεγκράντε με την 8η Μεραρχία Στρατού της Βολιβίας, είπε ότι ήταν ένας από τους τρεις μόνο μάρτυρες της ταφής του Γκεβάρα και παρείχε την πιο λεπτομερή περιγραφή του επεισοδίου μέχρι εκείνη την ημέρα.
Ο στρατηγός Βάργκας είπε, επίσης, πως ένας επιπλέον μάρτυρας ήταν ακόμα ζωντανός, ένας πρώην υπαξιωματικός τον οποίο γνώριζε μόνο με το επίθετό του, Τικόνα.
Λίγο μετά τα μεσάνυχτα, τις πρώτες πρωινές ώρες της 11ης Οκτωβρίου 1967, είπε ο Βάργκας, αυτός και ένας συνάδελφός του αξιωματικός, ο Ταγματάρχης Γκουίντο Φλόρες, έλαβαν διαταγές να συνοδεύσουν τον Τικόνα. Ο Τικόνα οδήγησε ένα ανατρεπόμενο φορτηγό που μετέφερε τα πτώματα έξι ανταρτών, συμπεριλαμβανομένου του Γκεβάρα, στον αεροδιάδρομο του Βαλεγκράντε.« Στη συνέχεια έφερε ένα τρακτέρ», είπε ο στρατηγός για τον Τικόνα. «Έσκαψε τον ομαδικό τάφο, έφερε το ανατρεπόμενο φορτηγό με τα πτώματα, πέταξε τα πτώματα, μετά έφερε το τρακτέρ και το ''έστρωσε''».
Είπε πως μετά τη δολοφονία του Τσε, τα χέρια του ακρωτηριάστηκαν. Πάρθηκαν δαχτυλικά αποτυπώματα ώστε να υπάρχει απόδειξη της ταυτότητας του σώματος και τα χέρια τοποθετήθηκαν σε φορμαλδεΰδη. Για την ιστορία και μόνο πρέπει να αναφερθεί πως ο Βάργκας είπε επίσης πως φτιάχτηκε και μια μάσκα θανάτου από κερί προκειμένου να αποτυπωθεί το πρόσωπο του Γκεβάρα.
Όταν τα οστά του Τσε» επέστρεψαν στη Σάντα Κλάρα
Με τη δημοσίευση της συνέντευξης, όπως γίνεται εύκολα κατανοητό, επικράτησε πανικός. Η Κούβα έφτιαξε ειδική επιτροπή με επικεφαλής τον Ραούλ Κάστρο και ζήτησε να εντατικοποιηθούν οι έρευνες στις οποίες θα συμμετείχαν και οι ίδιοι. Η κυβέρνηση της Βολιβίας διέταξε να αρχίσουν οι έρευνες. Αργεντίνοι επιστήμονες και ειδικοί έφτασαν στη Βολιβία. Όλα τα φώτα έπεσαν στο χωριό Βαλεγκράντε. Εκεί είχε πει ο Βάργκας. Εκεί έφτασε μέχρι και ο πρώην πράκτορας της CIA Φέλιξ Ροντρίγκες ο οποίος θέλησε να αποπροσανατολίσει τις έρευνες και είπε στα συνεργεία να σκάψουν στην αντίθετη πλευρά από εκεί που βρισκόταν ο ομαδικός τάφος. Ότι και να έκανε, ωστόσο, η μεγάλη στιγμή πλησίαζε. Στις 9 το πρωί, της 28ης Ιούνη του 1997, αποκαλύφθηκε ένας μαζικός τάφος. Μέσα υπήρχαν 7 σκελετοί.
Ένας από αυτούς ξεχώριζε. Ήταν σκεπασμένος από στρατιωτικό χιτώνιο και του έλειπαν τα χέρια! Τα οστά του «Τσε» είχαν βρεθεί. Η επιστημονική έρευνα απέδειξε, απλά, αυτό που όλοι έβλεπαν. Μια ημέρα σαν σήμερα, στις 17 Οκτωβρίου 1997 χιλιάδες κουβανοί ανάμεσα τους και ο δακρυσμένος Φιντελ Κάστρο, μετά από μια σειρά συγκινητικών τελετών, συνοδεύουν τις σωρούς του «Τσε» και των έξι συντρόφων του στο Μαυσωλείο στην αγαπημένη του Σάντα Κλάρα (εκεί απ΄ όπου ξεκίνησαν όλα). Το Μαυσωλείο που είχε χτιστεί από τη δεκαετία του 1980 και καρτερικά τον περίμενε.
Ακολουθήστε το Reader.gr στα Google News για να είστε πάντα ενημερωμένοι για όλες τις ειδήσεις από την Ελλάδα και τον κόσμο.
