Μενού
Διαδηλωτής κρατάει πινακίδα "Stay Woke" κατά τη διάρκεια διαμαρτυρίας για το εκπαιδευτικό σύστημα στη Φλόριντα
Διαδηλωτής κρατάει πινακίδα "Stay Woke" κατά τη διάρκεια διαμαρτυρίας για το εκπαιδευτικό σύστημα στη Φλόριντα | AP Photo/Lynne Sladky
  • Α-
  • Α+

Ο όρος «woke culture» έχει μπει και στην ελληνική πραγματικότητα, με τελευταίο παράδειγμα τη χρήση του από τον πρώην πρωθυπουργό, Αντώνη Σαμαρά, στην «πύρινη» ομιλία του κατά του νομοσχεδίου για τον γάμο των ομόφυλων ζευγαριών.

Μία αναζήτηση στο διαδίκτυο δίνει τον εξής ορισμό: «Το woke είναι ένα επίθετο που προέρχεται από την Αφροαμερικανική λαϊκή αγγλική γλώσσα (AAVE) και σημαίνει "σε εγρήγορση για τις φυλετικές προκαταλήψεις και διακρίσεις"».

Τα τελευταία χρόνια ωστόσο - και με απαρχή τους συντηρητικούς στις ΗΠΑ - επιχειρείται να λάβει ο όρος μία νέα διάσταση, με στόχο - κατά πολλούς - την αποδόμηση κάθε αντιλόγου σε παθογένειες του παρελθόντος και απαραβίαστων πρέπει της κοινωνίας, όπως και τη δημιουργία αρνητικών συνειρμών. 

«Σε κάποιες χώρες της Δύσης κυριαρχεί το woke culture, η κουλτούρα της αποδόμησης των πάντων. Που προκαλεί ήδη μεγάλες αναστατώσεις παντού και τάσεις για αναθεώρηση. Είστε σίγουροι ότι θέλετε να μιμηθούμε όλα όσα ψηφίζουν κάποιες χώρες της Δύσης;» διερωτήθηκε χθες (15/2), ο κ. Σαμαράς. 

Τι είναι η woke culture

Ο ορισμός του «woke» αλλάζει, ανάλογα με το ποιον ρωτήσεις.

Οι προοδευτικοί μαύροι Αμερικανοί που τον είχαν εισάγει, στόχευαν στη χρήση του από τα κινήματα φυλετικής δικαιοσύνης στις αρχές και στα μέσα της δεκαετίας του 1900. 

Το να είναι κάποιος «woke» πολιτικά στη μαύρη κοινότητα σημαίνει ότι είναι ενημερωμένος, μορφωμένος και συνειδητοποιημένος για την κοινωνική αδικία και τη φυλετική ανισότητα, αναφέρει το λεξικό Merriam-Webster.

Μια ιστορική ηχογράφηση του τραγουδιού διαμαρτυρίας "Scottsboro Boys" από τον Lead Belly τη δεκαετία του 1930, αναφέρεται συχνά ως μια από τις πρώτες χρήσεις του όρου. Επρόκειτο για εννέα μαύρους εφήβους που κατηγορήθηκαν ψευδώς για τον βιασμό δύο λευκών γυναικών σε τρένο στη βόρεια Αλαμπάμα το 1931, σε μια υπόθεση που διήρκεσε δεκαετίες.

Στην ηχογράφηση του τραγουδιού του Lead Belly, αρκετά χρόνια μετά το περιστατικό, το "stay woke" προέτρεπε τους μαύρους Αμερικανούς να έχουν επίγνωση του ενδεχομένου ρατσιστικής βίας στο Νότο.

Σύμφωνα με το λεξικό, ο όρος έλαβε νέα δυναμική λόγω του κινήματος Black Lives Matter από το 2014 και επεκτάθηκε και σε θέματα φυλετικής αδικίας, σεξισμού και τα δικαιώματα της ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητας. 

Τα τελευταία, λίγα, χρόνια, όμως, μερίδα Ρεπουμπλικάνων έχει «οικειοποιηθεί» τον όρο, επιχειρώντας να τον υποτιμήσει, και η τάση έχει «ταξιδέψει» και εκτός αμερικανικών συνόρων.

Ο Αμερικανός πρώην πρόεδρος, Ντόναλντ Τραμπ, και ο διαφαινόμενος διάδοχός του, Ρον ΝτεΣάντις - ο κυβερνήτης της Φλόριντα - είναι μεταξύ των πλέον σημαινόντων προσώπων που έχουν συνταχθεί σε αυτή την προσπάθεια. 

Η ομάδα του τελευταίου είχε «απορρίψει» τον όρο και υπάρχουν ήδη πιέσεις στην πολιτεία, που εκφράζονται σε πολιτικό αλλά και εκπαιδευτικό επίπεδο, ακόμα και με απαγορεύσεις μαθημάτων, όπως για την Αφροαμερικανική ιστορία.

Google News

Ακολουθήστε το Reader.gr στα Google News για να είστε πάντα ενημερωμένοι για όλες τις ειδήσεις από την Ελλάδα και τον κόσμο.