Η Σουηδία βιώνει μία από τις πιο δύσκολες στιγμές της σύγχρονης ιστορίας. Οι μεταναστευτικές συμμορίες στην χώρα είχαν βάλει σε σκέψεις τον Σουηδό πρωθυπουργό να βγάλει ακόμα και τον στρατό στους δρόμους για να μπορέσει να περιορίσει την έκρηξη εγκληματικότητας (ληστείες, δολοφονίες, ναρκωτικά, βόμβες). Όλα αυτά σε μια χώρα η οποία είχε μία από τις πιο φιλελεύθερες πολιτικές μετανάστευσης στην Ευρώπη, έχοντας δεχτεί στην χώρα πολλούς πρόσφυγες και μετανάστες τόσο από τη Μέση Ανατολή όσο και από την Αφρική.
Πλέον, η πολιτική της χώρας όσον αφορά τους αιτούντες ασύλου έχει αλλάξει άρδην έχοντας αυστηροποιήσει τα κριτίρια και περιορίζοντας παράλληλα και τον αριθμό όσων μπορούν να γίνουν Σουηδοί πολίτες.
Ενώ το μεταναστευτικό και η όποια ενσωμάτωση είναι ένα θέμα που απασχολεί όχι μόνο τη Σουηδία, αλλά όλη την Ευρώπη, το Reader.gr επικοινώνησε με τον Άρια Χοναρμάντ, ο οποίος μεγάλωσε στην Ουψάλα, βόρεια της Στοκχόλμης, εκεί όπου έχει ξεσπάσει το κύμα βίας.
Ο Άρια είναι ιρανικής καταγωγής κι εργάζεται στη μονάδα πολιτικής σχεδίασης έκτακτης ανάγκης της χώρας, οπότε είναι ο πιο κατάλληλος για να μιλήσει για τη σουηδική κοινωνία και τον κοινωνικό αναβρασμό που επικρατεί.
Το πρόβλημα με τις συμμορίες πιο έντονο από ποτέ
Πώς είναι η κατάσταση αυτή τη στιγμή στη Σουηδία;
«Το πρόβλημα με τις συμμορίες, τους πυροβολισμούς και τις εκρήξεις είναι πλέον πιο έντονο από ποτέ και αποτελεί πια κομμάτι της επικαιρότητας σχεδόν καθημερινά. Υπάρχει απογοήτευση στον κόσμο και ειδικά οι Σουηδοί είναι πολύ πιεσμένοι γι' αυτό που συμβαίνει. Οι τρεις συμμορίες που έχουν ξεκινήσει τον πόλεμο (ειδικά οι δύο τουρκικές/κουρδικές) προκαλούν επεισόδια σχεδόν καθημερινά. Το πρόβλημα έχει γίνει πολύ πιο μεγάλο λόγω της προσπάθειας από τις συμμορίες για τον έλεγχο διάφορων περιοχών της πόλης.
Ωστόσο, η πιθανότητα επέκτασης σε μια γενικευμένη σύρραξη οφείλεται σε πολλούς παράγοντες και οι περισσότεροι από αυτούς είναι κοινωνικοοικονομικοί. Οι Σουηδοί πολίτες γίνονται όλο και περισσότερο δεκτικοί με την ιδέα να τους αφαιρούνται κάποια από τα δικαιώματά τους, προκειμένου η αστυνομία με την υποστήριξη άλλων να μπορεί να κάνει «την δουλειά της».
Το πρόβλημα είναι ότι το μεγαλύτερο μέρος της κριτικής, τόσο από τις εφημερίδες όσο και από τους πολιτικούς, είναι ότι θα έπρεπε να υπάρχει μια πιο επιθετική προσέγγιση από πάνω προς τα κάτω. Ότι θα έπρεπε η Στοκχόλμη να λειτουργεί ως πόλη-κράτος που θα λύνει ακόμα και με τη βία αυτά τα προβλήματα.
Το θέμα είναι ότι αν αυτή η τακτική επικρατήσει μάλλον θα γυρίσει μπούμερανγκ και θα επιδεινώσει την κατάσταση. Η προσπάθεια οι νέοι που έχουν ένα ξένο υπόβαθρο (είτε μετανάστες πρώτης γενιάς είτε δεύτερης) να γίνουν μέρος της σουηδικής κοινωνίας, να ενσωματωθούν μειώνεται χρόνο με το χρόνο. Αυτό δυστυχώς χειροτερεύει λόγω του Σουηδικού Δημοκρατικού Κόμματος (Sverigedemocrater) ένα κόμμα που έχει εθνικιστικές/ναζιστικές και λαϊκιστικές απόψεις και δυστυχώς γίνεται όλο και πιο δημοφιλές.
Η Σουηδία είναι γνωστή για την κατανόηση, την φροντίδα, τη δίκαιη και ανοικτή κοινωνία. Πλέον όμως αυτό έχει αλλάξει και συνεχίζει να αλλάζει. Η λεγόμενη «μικτή οικονομία», το πλάνο που είχε το σουηδικό κράτος έχει αλλάξει δραστικά τα τελευταία 15 χρόνια. Το μεγαλύτερο μέρος της εμπλοκής του κράτους στην καθημερινή ζωή έχει μειωθεί και αντ' αυτού έχει ιδιωτικοποιηθεί.
Κάθε σημαντική υπηρεσία, όπως οι μεταφορές, τα φαρμακεία, οι ταχυδρομικές υπηρεσίες, η ιατρική περίθαλψη, η πρόνοια κ.λπ., καθώς και πολλές άλλες υπηρεσίες μέσω της ιδιωτικοποίησής τους βοήθησαν να αυξηθεί το χάσμα μεταξύ εκείνων που «έχουν» και εκείνων «που δεν έχουν».
Η τελευταία μαζική μετανάστευση στη χώρα αύξησε επίσης το ποσοστό των μη Σουηδών που βρίσκονται σε εκείνη την κατηγορία πολιτών που «δεν έχουν». Αυτή η ολοένα αυξανόμενη αποξένωση των μη Σουηδών στη σουηδική κοινωνία έχει βοηθήσει στην αύξηση της εγκληματικότητας στις μειονότητες. Γιατί εκεί τους έχουν αποδεχτεί και νιώθουν ότι είναι μέρος μιας κοινότητας μια αίσθηση του ανήκειν.
Επίσης, η μεταναστευτική πολιτική της Σουηδίας, όπου δεν υπάρχει ένα οργανωμένο σχέδιο για τη διαχείρηση και τη σωστή ενσωμάτωση, έχει επιδεινώσει πολύ την κατάσταση. Την ίδια ώρα ο «κανονικός» Σουηδός της μεσαίας τάξης ήξερε ότι κάτι φαίνεται λάθος, αλλά έδειχνε να κρύβει τα προβλήματα κάτω από το χαλάκι ελπίζοντας πως το κράτος θα «φροντίσει» τους μετανάστες».
Η Σουηδία είναι γνωστή ως μια ανοικτή κοινωνία στην ενσωμάτωση μεταναστών και προσφύγων.
«Εκτός από αυτά που ανέφερα πιο πάνω, η σουηδική κουλτούρα μοιάζει πολύ με εκείνη της Ιαπωνίας στο ότι αυτό που λένε και αυτό που δείχνουν δεν είναι πάντα αυτό που πραγματικά αισθάνονται και σκέφτονται. Το να είσαι ευγενικός, politically correct και το πώς τους βλέπουν οι άλλοι είναι εξαιρετικά σημαντικό στη σουηδική κοινωνία. Θα αναφέρω ένα προσωπικό παράδειγμα. Όταν πριν σχεδόν είκοσι χρόνια έψαχνα για δουλειά, στην αίτησή μου για εργασία (μάστερ στη διοίκηση επιχειρήσεων) σε περίπου 130 διαφορετικά πρακτορεία και εταιρείες, χρησιμοποίησα το όνομά μου.
Μου απάντησαν μόλις επτά εταιρίες. Έκανα την ίδια αίτηση στις ίδιες εταιρίες αλλάζοντας όμως το όνομα σε Johan Andersson (το πιο σουηδικό όνομα που μπορεί να υπάρξει) και μου απάντησαν οι 92 από τις 130! Καταλαβαίνει κανείς ότι αυτή η νοοτροπία υπάρχει καιρό τώρα εδώ στη Σουηδία: το φαίνεσθαι. Το σωστό είναι να νοιάζεσαι για τους άλλους και να βοηθάς αυτούς που χρειάζονται βοήθεια και όχι αυτό που έχει επικρατήσει η νοοτροπία του «θα προτιμούσα να μην είμαι φίλος ή να συνεργάζομαι με κανέναν από αυτούς».
Σήμερα, λόγω του έντονου πολιτικού, εθνικιστικού και λαϊκίστικου λόμπι που έχει επικρατήσει τα οκτώ τελευταία χρόνια στη χώρα, έχει γίνει αποδεκτό σε μεγάλο μέρος της κοινωνίας το 'από μακριά και αγαπημένοι'. Αυτό το φαινόμενο που είδαμε στις ΗΠΑ όταν είχε επικρατήσει ο Ντόναλντ Τραμπ πέρασε και σε μας με τα γνωστά αποτελέσματα».
Οι αρχηγοί των συμμοριών είναι Σουηδοί πολίτες
Το πρόβλημα αφορά αποκλειστικά μια κατηγορία ανθρώπων που προέρχονται από συγκεκριμένες περιοχές και χώρες όπως είναι η Συρία και το Αφγανιστάν ή γενικά με όσους απλά έρχονται ζητώντας άσυλο ανεξαρτήτου χώρας;
«Οι άνθρωποι που ηγούνται των συμμοριών είναι Σουηδοί πολίτες που έχουν γεννηθεί στη Σουηδία και έχουν τουρκική/κουρδική καταγωγή. Οι περισσότεροι από τους εμπλεκόμενους είναι αυτοί που βρίσκονταν ήδη εδώ και δεν ένιωσαν ποτέ μέρος της κοινωνίας. Οπότε το πρόβλημα δεν είναι ο Σύριος πρόσφυγας που έρχεται στην Ευρώπη και συγκεκριμένα στην Σουηδία για ένα καλύτερο μέλλον».
Πόσο δύσκολο είναι για έναν μετανάστη ή για κάποιον που γεννήθηκε στη Σουηδία και είναι δεύτερης γενιάς να μεγαλώσει και να πετύχει;
«Εξαιρετικά δύσκολο. Ένα μικρό ποσοστό μπορεί να έχει να πει πως έχει κάτι το σταθερό. Το όνομα, το χρώμα και η διεύθυνση στη Σουηδία υπαγορεύουν μεγάλο μέρος του μέλλοντος. Αλλά εδώ υπάρχει μια μεγάλη ιδιαιτερότητα ακόμα και στον μετανάστη και καταλαβαίνει κανείς το πρόβλημα. Για τον Σουηδό είναι cool να είσαι μαύρος από τις ΗΠΑ αλλά όχι να είσαι μαύρος από τη Σομαλία».
Εσύ προσωπικά μεγαλώνοντας αντιμετώπισες διακρίσεις;
«Οι διακρίσεις και ο ρατσισμός στη Σουηδία υπήρχαν και θα υπάρχουν πάντα, αλλά όχι σε τόσο βαθμό όπως τώρα. Πλέον η κατάσταση έχει φτάσει στο απροχώρητο και πλέον έχουν πέσει και τα φώτα της δημοσιότητας στο θέμα αυτό. Προσωπικά το ένιωσα, αλλά είχα βρει την δύναμη μέσω της καθημερινότητας μου να το κρύψω, να μην με επηρεάσει».
Το ίδιο το κράτος προσπαθεί να βρει λύση;
«Οι πολιτικοί αυτό που προσπαθούν είναι το πώς θα εκμεταλλευτούν την κατάσταση για να κερδίσουν περισσότερη δύναμη! Τα κόμματα που βρίσκονται τώρα στην εξουσία κατηγορούν τα άλλα κόμματα που είχαν την πλειοψηφία στο παρελθόν, το εθνικιστικό κόμμα που στην πραγματικότητα ασκεί πολιτική μαζί με το άλλο κόμμα εξουσίας το Moderatpartiet, προτείνει πρόχειρες λύσεις αλλά και σκληρές του τύπου απαντάμε με βία για να μπει ένα τέλος».
Αποδεκτός μόνο σε συγκεκριμένους χώρους
Οι μετανάστες αντιμετωπίζουν διακρίσεις από τους Σουηδούς;
«Οι διακρίσεις υπάρχουν πάντα και παντού. Τα μόνα μέρη που οι μετανάστες γίνονται «cool» είναι στο χώρο των τεχνών, της μουσικές και γενικότερα της show-biz».
Κατά τη γνώμη σου, ποια είναι η καλύτερη λύση για αυτές τις ταραχές;
«Αυτός είναι ένας πολύ μακρύς και δύσκολος δρόμος και τα προβλήματα μοιάζουν πολύ με όλες σχεδόν τις μεγάλες πόλεις της Ευρώπης. Η κοινωνία πρέπει να δημιουργήσει ένα περιβάλλον που να δίνει κίνητρα στους μετανάστες να γίνουν μέρος της κοινωνίας, να ενσωματωθούν ανεξαρτήτου ηλικίας. Αντίθετα, βλέπουμε μια πολιτική στην αντίθετη κατεύθυνση.
Πρέπει πράγματι να εστιάσουμε στην μεγαλύτερη ασφάλεια των πολιτών, αλλά αν μείνουμε μόνο σε αυτό θα γυρίσει μπούμερανγκ και να υπάρξουν πολιτικές που θα δώσυν την δυνατότητα και οι μετανάστες-πρόσφυγες να αισθανθούν πολίτες και μέρος αυτού του κράτους. Επίσης, η νομιμοποίηση κάποιων ουσιών θα αφαιρούσε πολλά από τα μέσα για να χρηματοδοτήσουν οι συμμορίες τις επιχειρήσεις τους.
Ολοκληρώνοντας θα ήθελα να διευκρινίσω ότι πιστεύω πως οι Σουηδοί γενικά είναι πολύ ευγενικοί και καλοί άνθρωποι, αλλά ίσως λόγω αυτής της νοοτροπίας που είπαμε και πριν δεν μπόρεσαν να εκφραστούν και αυτή η απογοήτευση τώρα ανθίζει. Το γεγονός ότι το 1/4 των Σουηδών ψηφοφόρων επιλέγει ένα λαϊκιστικό και εθνικιστικό κόμμα μιλάει δυστυχώς για τη νοοτροπία που επικρατεί στην κοινωνία μας».
Ακολουθήστε το Reader.gr στα Google News για να είστε πάντα ενημερωμένοι για όλες τις ειδήσεις από την Ελλάδα και τον κόσμο.
