Τον Οκτώβριο του 1973 διεξήχθη ο πόλεμος του Γιομ Κιπούρ, μία από τις πιο σημαντικές πολεμικές συρράξεις στον κύκλο των αραβοϊσραηλινών πολέμων, που πήρε την ονομασία του από τη μεγαλύτερη εβραϊκή εορτή, την ισραηλινή γιορτή του «Εξιλασμού».
Ο «πόλεμος του Γιομ Κιπούρ», ή αλλιώς Δ' Αραβοϊσραηλινός Πόλεμος, διεξήχθη από τις 6 έως τις 26 Οκτωβρίου 1973, από έναν συνασπισμό αραβικών κρατών, υπό την ηγεσία της Αιγύπτου και της Συρίας, εναντίον του Ισραήλ.
Πενήντα χρόνια μετά η Χαμάς προχώρησε σε χερσαίες επιχειρήσεις μαχητών της στο έδαφος του Ισραήλ αλλά και από αέρος με εκτόξευση ρουκετών από τη Λωρίδα της Γάζας. Η απάντηση του Ισραήλ ήταν οι μαζικές αεροπορικές επιδρομές στη Λωρίδα της Γάζας ενώ έπληξε και τον νότιο Λίβανο ως απάντηση σε πυρά που προέρχονταν από αυτή την περιοχή, σύμφωνα με τον ισραηλινό στρατό.
Τι συμβολίζει το Γιομ Κιπούρ
Η ημέρα του Γιομ Κιπούρ, είναι η πιο ιερή του χρόνου στον Ιουδαϊσμό και οι Εβραίοι την γιορτάζουν με ημερήσια νηστεία, εξομολόγηση και εντατική προσευχή, περνώντας το μεγαλύτερο διάστημα της ημέρας σε κάποια συναγωγή για λειτουργία.
Η λέξη «Γιομ» σημαίνει «ημέρα» στα εβραϊκά και «Κιπούρ» σημαίνει «εξιλέωση». Ουσιαστικά, το Γιομ Κιπούρ είναι η ημέρα της εξιλέωσης για αμαρτίες και η ημέρα που γίνεται η κάθαρση από αυτές.
Το Γιομ Κιπούρ είναι «η δέκατη ημέρα τουέβδομου μήνα» και είναι γνωστό ως το «Σάββατο των Σαββάτων». Το Γιομ Κιπούρ ολοκληρώνει την ετήσια περίοδο που είναι γνωστή στον Ιουδαϊσμό ως Άγιες Ημέρες ή Γιάμιν Νοραΐμ («Ημέρες δέους») που ξεκινά με το Ρος Ασανά. Οι δέκα ημέρες από τη Ρος Ασανά έως το Γιομ Κιπούρ αντιστοιχούν στις τελευταίες δέκα ημέρες της περιόδου των 40 ημερών που ο Μωυσής βρισκόταν στο όρος Σινά και λάμβανε τη δεύτερη σειρά εντολών.
Σύμφωνα με την εβραϊκή παράδοση, ο Θεός εγγράφει τη μοίρα κάθε ατόμου για το επόμενο έτος σε ένα βιβλίο, το Βιβλίο της Ζωής, στο Ρος Ασανά, και περιμένει μέχρι το Γιομ Κιπούρ για να «σφραγίσει» την ετυμηγορία. Κατά τη διάρκεια των Ημερών του Δέους, ένας Εβραίος προσπαθεί να τροποποιήσει τη συμπεριφορά του και να ζητήσει συγχώρεση για αδικήματα που έγιναν εναντίον του Θεού και εναντίον άλλων ανθρώπινων όντων.
Το βράδυ και η ημέρα του Γιομ Κιπούρ προορίζονται για δημόσιες και ιδιωτικές αναφορές και ομολογίες ενοχής (βιντούι).Στο τέλος του Γιομ Κιπούρ, ελπίζει κανείς ότι ο Θεός τον έχει συγχωρήσει.
Η πολεμική σύρραξη
Ο πόλεμος ξεκίνησε από μια αιφνιδιαστική κοινή επίθεση της Συρίας και της Αιγύπτου τη μέρα του Γιομ Κιπούρ. Η Αίγυπτος και η Συρία πέρασαν τις γραμμές κατάπαυσης του πυρός στο Σινά στον Νότο και τα Υψώματα του Γκολάν στον Βορρά, εδάφη που αμφότερα κατέχονταν από το Ισραήλ από το 1967 και τον Πόλεμο των Έξι Ημερών.
Ο πόλεμος είχε τεράστιες συνέπειες σε όλο τον κόσμο. Ο αραβικός κόσμος, ο οποίος είχε ταπεινωθεί από τη συντριπτική ήττα στον Πόλεμο των Έξι Ημερών, ένιωσε ψυχολογικά δικαιωμένος από τη σειρά των νικών στην αρχή της σύγκρουσης.
Οι Συμφωνίες του Καμπ Ντέιβιντ, που ήρθαν λίγο αργότερα, οδήγησαν σε ομαλοποίηση των σχέσεων μεταξύ Αιγύπτου και Ισραήλ, η πρώτη φορά που ένα αραβικό κράτος αναγνώρισε το ισραηλινό κράτος. Η Αίγυπτος, που είχε ήδη αρχίσει να απομακρύνεται από τη Σοβιετική Ένωση, απεκόπη της σοβιετικής σφαίρας επιρροής ολοκληρωτικά.
Ο πόλεμος τελείωσε με στρατιωτική νίκη του Ισραήλ, που ακολουθήθηκε από μακροσκελείς διαπραγματεύσεις, καταλήγοντας στο Συνέδριο της Γενεύης. Η Συνθήκη Ειρήνης υπογράφηκε τον Μάιο του 1974. Το Ισραήλ εξαρχής επιθυμούσε ειρήνη γι' αυτό και συμφώνησε σε υποχωρήσεις.
Η επιλογή της ημερομηνίας
Ο προφανής λόγος για τον οποίο επιλέχθηκε η εβραϊκή γιορτή του Γιομ Κιπούρ για την εκδήλωση της επίθεσης κατά του Ισραήλ, ήταν πως εκείνη τη συγκεκριμένη μέρα, σε αντίθεση με κάθε άλλη εβραϊκή εορτή, τα πάντα στο Ισραήλ «νεκρώνουν».
Στο Γιομ Κιπούρ όχι μόνο οι θρησκευόμενοι, αλλά το σύνολο των Εβραίων νηστεύουν, αποφεύγουν κάθε χρήση φωτιάς, ηλεκτρικού, μηχανών, επικοινωνιών κτλ., και οι οδικές μεταφορές και η γενικότερη κυκλοφορία σταματούν.
Πολλοί στρατιώτες έπαιρναν άδεια για να γιορτάσουν στο σπίτι τους και το Ισραήλ ήταν σε μεγάλο βαθμό ευάλωτο, ειδικά με μεγάλο μέρος του στρατού ανενεργό. Ο πόλεμος επίσης συνέπιπτε με τον μουσουλμανικό μήνα του Ραμαζανιού, που σήμαινε πως οι περισσότεροι μουσουλμάνοι στρατιώτες νήστευαν κι αυτοί.
Πολλοί άλλοι πιστεύουν πως η επίθεση τη μέρα του Γιομ Κιπούρ, όσο κι αν δεν είναι εύκολα πιστευτό, βοήθησε το Ισραήλ να κινητοποιήσει τους εφέδρους του από τα σπίτια και τις συναγωγές τους, επειδή η φύση της εορτής σήμαινε πως οι δρόμοι και οι επικοινωνίες ήταν ορθάνοιχτες και βοηθήθηκε η οργάνωση, επιστράτευση και άμεση προώθηση των στρατιωτών.
Στις 6 Οκτωβρίου, στις 14:05, ξεκίνησε η Επιχείρηση Μπαντρ με ένα μεγάλο αεροπορικό χτύπημα από περίπου 200-250 αιγυπτιακά αεροσκάφη που πραγματοποίησαν επιθέσεις εναντίον τριών αεροπορικών βάσεων και αεροδρομίων, θέσεων πυραύλων εδάφους και στρατοπέδων.
Ακολουθήστε το Reader.gr στα Google News για να είστε πάντα ενημερωμένοι για όλες τις ειδήσεις από την Ελλάδα και τον κόσμο.