Ο Πάπας Φραγκίσκος ζήτησε σήμερα (8/1) την καθολική απαγόρευση της πρακτικής της παρένθετης μητρότητας, χαρακτηρίζοντάς την «απεχθή», περιγράφοντάς την ως «εμπορευματοποίηση» της εγκυμοσύνης σε διάρκεια ομιλίας του που έθιγε απειλές για την παγκόσμια ειρήνη και την ανθρώπινη αξιοπρέπεια.
Σύμφωνα με τη New York Post, κατά την ομιλία του ενώπιον διαπιστευμένων πρεσβευτών της Αγίας Έδρας, ο Φραγκίσκος εξέφρασε τη λύπη του ότι το 2024 είχε ανατείλει σε μια περίοδο της ιστορίας όπου η ειρήνη «απειλείται ολοένα και περισσότερο, αποδυναμώνεται και εν μέρει χάνεται».
«Αντικείμενο εμπορίας»
Μεταξύ των τεκταινόμενων που έθιξε ο πάπας, όπως ο πόλεμος στην Ουκρανία και η γενοκτονία των Παλαιστινίων, αναφέρθηκε επίσης και σε άλλα κοινωνικά ζητήματα όπως αυτό της παρένθετης μητρότητας, το οποίο απασχολεί αυτές τις μέρες και την ελληνική κοινωνία καθώς το νέο νομοσχέδιο για τον γάμο των ομόφυλων έχει αναζωπυρώσει τη συζήτηση σχετικά με το δικαίωμα αυτών των ζευγαριών στην γονεϊκότητα.
Φαίνεται πως ο πάπας δεν συμπαθεί την πρακτική, καθώς δήλωσε πως η ζωή ενός αγέννητου παιδιού πρέπει να προστατεύεται και όχι «να καταπιεστεί ή να μετατραπεί σε αντικείμενο εμπορίας λευκής σαρκός». Λέγοντας ότι ένα παιδί είναι ένα δώρο και «όχι όρος ενός εμπορικού συμβολαίου», ζήτησε μια καθολική απαγόρευση της παρένθετης μητρότητας «για να εξαλειφθεί αυτή η πρακτική παγκοσμίως».
Ταυτόχρονα, ωστόσο, το γραφείο δογμάτων του Βατικανού κατέστησε σαφές ότι οι ομοφυλόφιλοι γονείς που καταφεύγουν στην παρένθετη μητρότητα μπορούν να βαφτίσουν τα παιδιά τους.
Κουρασμένα στερεότυπα
Μπορεί η πρακτική να είναι αμφιλεγόμενη, αλλά όπως με κάθε κοινωνική αναπαράσταση, καλό είναι να βασίζεται η αξιολόγησή της στον πραγματικό της κοινωνικό αντίκτυπο, και όχι σε παγιωμένες αντιλήψεις ή λογικές που πολλές φορές έχουν τις ρίζες τους στη θρησκευτική προκατάληψη.
Οι κύριες αρνητικές αναπαραστάσεις της παρένθετης μητρότητας περιφέρονται κυρίως γύρω από τρεις άξονες. Την παραβίαση των δικαιωμάτων της παρένθετης μητέρας (ηθικό επιχείρημα), την ψυχοκοινωνική προσαρμογή των παρένθετων μητέρων και των θετών οικογενειών (κανονιστικό επιχείρημα) και την φλέγουσα ανάγκη για υιοθεσίες.
Από αυτά, το πιο ρεαλιστικό είναι η πραγματική ανάγκη να βρουν ορφανά παιδιά οικογένειες, και ένα ευνοϊκό περιβάλλον ανάπτυξης, αφού σύμφωνα με στοιχεία των παιδικών χωριών SOS των ΗΠΑ, περίπου 150 εκατομμύρια παιδιά παγκοσμίως πληρούν τις προϋποθέσεις για να θεωρηθούν ορφανά, χωρίς καμία κοντινή οικογένεια ή κατοίκηση σε κάποια οικογενειακή εστία.
Σχετικά με τα δύο εναπομείναντα επιχειρήματα, οι έρευνες δεν καταδεικνύουν την παρένθετη μητρότητα ως μία κοινωνικά επιβλαβή πρακτική. Σύμφωνα με μία έρευνα συνέντευξης στο επιστημονικό περιοδικό Human Reproduction, οι παρένθετες μητέρες που συμμετείχαν δεν ανέφεραν ιδιαίτερες δυσκολίες στην κοινωνική τους προσαρμογή μετά την υιοθεσία του βρέφους τους από το συνεργαζόμενο ζευγάρι, αλλά ούτε και προβλήματα στις μεταξύ τους αλληλεπιδράσεις.
Για όσες μητέρες βίωσαν κάποιου είδους ψυχική δυσφορία λόγω της παρένθετης εγκυμοσύνης άρχισαν να βελτιώνονται σημαντικά μερικές εβδομάδες μετά τον αποχωρισμό από το βρέφος. Σε μία ακόμα συστηματική βιβλιογραφική ανασκόπηση που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Human Reproduction Update, οι μελετητές κατέληξαν πως, κατ'αρχάς, τα παιδιά που προκύπτουν μέσω παρένθετης εγκυμοσύνης δεν αντιμετώπιζαν μεγαλύτερο ιατρικό κίνδυνο σε σχέση με τα παιδιά στον γενικό πληθυσμό.
Επίσης, οι ψυχοκοινωνικές εκβάσεις παιδιών που προέρχονται από παρένθετες μητέρες δεν διέφεραν από αυτές των υπόλοιπων παιδιών, αφού παρουσίαζαν όμοια επίπεδα ψυχικής και σωματικής υγείας. Οι θετές μητέρες αυτών των παιδιών επίσης παρουσίασαν καλή ψυχοκοινωνική προσαρμογή, χωρίς να παρουσιάζουν διαφορές σε σχέση με τις υπόλοιπες μητέρες.
Πέρα από τον μανδύα της ηθικής και της «παρά φύσιν» διαγωγής, η επιστήμη τουλάχιστον αποφαίνεται ότι η παρένθετη μητρότητα, και η γονεϊκότητα που προκύπτει από αυτή δεν είναι φύσει αρνητικές η επιβλαβείς. Οποιεσδήποτε αλληλεπιδράσεις του ζητήματος με αυτό της υιοθεσίας συνιστούν ολόκληρο πεδίο μελέτης, αφού επιχειρήματα που υπονοούν ότι η παρένθετη υιοθεσία παρεμποδίζει την αφομοίωση παιδιών χωρίς οικογένειες αγνοούν κάποια σημαντικά ζητήματα.
Πρώτον, δεν λαμβάνουν υπόψιν το αν ο περιορισμός της παρένθετης υιοθεσίας θα προέτρεπε πραγματικά τα ζευγάρια που την επιδιώκουν να υιοθετήσουν κάποιο παιδί ή να αναζητήσουν άλλες διόδους (τεχνητή εγκυμοσύνη). Δεύτερον, παραμερίζουν τον ευνοϊκό ψυχοκοινωνικό αντίκτυπό της για νέα ζευγάρια -που νιώθουν ότι χρειάζονται να βιώσουν την εμπειρία της φροντίδας και την ανατροφής ενός παιδιού στην ολότητά της-, αλλά και αποσιωπούν την οικονομική της σημασία για τις φτωχές γυναίκες, που τη χρησιμοποιούν ως έκτακτο εισόδημα.
Ακολουθήστε το Reader.gr στα Google News για να είστε πάντα ενημερωμένοι για όλες τις ειδήσεις από την Ελλάδα και τον κόσμο.
