Μαγευτικά μέρη, πόλεις που σφύζουν από ζωή, ιστορικά μνημεία, βουνά και παραλίες που κόβουν την ανάσα και αλέγροι ντόπιοι. Η παραπάνω περιγραφή είναι μόνο η μία όψη του νομίσματος, η ελκυστική πτυχή της Λατινικής Αμερικής, μιας ηπείρου που ναι μεν έχει σχεδόν ότι χρειάζεται κάθε δυτικός τουρίστας για να απολαύσει τις διακοπές του, όμως παράλληλα μαστίζεται από σοβαρά προβλήματα.
Η φτώχεια, οι ανισότητες και η πολιτική αστάθεια στη Λατινική Αμερική δεν είναι τωρινό φαινόμενο, ούτε φαίνεται ότι θα ξεπεραστούν άμεσα. Εδώ και δεκαετίες οι χώρες της ηπείρου «φωνάζουν» για τις συνθήκες ζωής που επικρατούν για την πλειοψηφία των κατοίκων.
Σύμφωνα με το cepal.org, η έκθεση Social Panorama του 2022 προβλέπει ότι 201 εκατομμύρια άνθρωποι (32,1% του συνολικού πληθυσμού της περιοχής) ζουν σε καταστάσεις φτώχειας, ενώ 82 εκατομμύρια (13,1%) σε ακραία φτώχεια. Μάλιστα, γίνεται έκκληση «να αντιμετωπιστεί επειγόντως η σιωπηλή κρίση στην εκπαίδευση για να αποτραπεί ο κίνδυνος μιας χαμένης γενιάς».
Μέσα σε αυτό το πλαίσιο ο συντηρητισμός, ο λαϊκισμός σε πολλές περιπτώσεις και η δεξιά (ακραία σε αρκετές χώρες) βρήκαν πεδίο δράσης, θριάμβευσαν στις εθνικές εκλογές και κρατούν τις τύχες εκατομμυρίων πολιτών στα χέρια τους.
Το «συντηρητικό κύμα» όπως ονομάστηκε ή «μπλε παλίρροια» είναι ένα δεξιό πολιτικό φαινόμενο που εμφανίστηκε στα μέσα της δεκαετίας του 2010 έως τις αρχές της δεκαετίας του 2020 στη Λατινική Αμερική ως άμεση αντίδραση στη ροζ παλίρροια, τη στροφή προς τα αριστερά που παρατηρήθηκε σε πολλές χώρες.
Πιο πρόσφατο «κύμα» στην μπλε παλίρροια είναι ο 53χρονος δεξιός λαϊκιστής Χαβιέ Μιλέι, ο μεγάλος νικητής στον δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών στην Αργεντινή, που απέσπασε το 56% των ψήφων, αντί 44% του «Περονιστή» υποψήφιου και υπουργού Οικονομίας Σέρχιο Μάσα.
Τι συμβαίνει στις χώρες της Λατινικής Αμερικής με τη μπλε παλίρροια;
Αργεντινή
Στην Αργεντινή, η εκλογή του Mauricio Macri τον Νοέμβριο του 2015 ως Προέδρου της Αργεντινής έφερε στην εξουσία μια δεξιά κυβέρνηση. Ο ίδιος, πρώην μηχανικός και δήμαρχος του Μπουένος Άιρες, έκοψε τις ενεργειακές επιδοτήσεις, τερμάτισε τους νομισματικούς ελέγχους και ξεκίνησε άλλες μεταρρυθμίσεις που επέτρεψαν στην Αργεντινή να κερδίσει ξανά την εύνοια των διεθνών χρηματοπιστωτικών αγορών.
Στις προεδρικές εκλογές της Αργεντινής του 2019, ο Μάκρι έχασε από τον αριστερό Αλμπέρτο Φερνάντεζ, ο οποίος ορκίστηκε τον Δεκέμβριο του 2019. Στη συνέχεια, τα ηνία πέρασαν ξανά στη δεξιά μέσω του Μιλέι.
Εκουαδόρ
Τον Οκτώβριο του 2023 ο κεντροδεξιός Ντάνιελ Νομπόα επικράτησε στον δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών και υποσχέθηκε να φέρει την ειρήνη σε μια χώρα που μαίνεται ο πόλεμος των συμμοριών.
Στα 35 του χρόνια, ο γιος του δισεκατομμυριούχου Άλβαρο Νομπόα, έγινε ο νεότερος πρόεδρος που εκλέγεται στην ιστορία του Ισημερινού, καθώς επικράτησε στον δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών με το 52,3% των ψήφων.
Γουατεμάλα
Ο Αλεχάντρο Τζιανματέι είναι ο σημερινός και 51ος πρόεδρος της Γουατεμάλας. Είναι πρώην διευθυντής σωφρονιστικού συστήματος και συμμετείχε στις προεδρικές εκλογές της Γουατεμάλας το 2007 , το 2011 και το 2015.
Ο ίδιος έχει ορκιστεί να επαναφέρει τη θανατική ποινή και δεσμεύτηκε «να συντρίψει τις βίαιες συμμορίες, να καταπολεμήσει τη φτώχεια για να σταματήσει τη μετανάστευση και να τερματίσει την «αηδιαστική» διαφθορά».
Είναι κατά του γάμου των ομοφυλόφιλων, κατά των αμβλώσεων και υποστηρίζει τη χρήση του στρατού για την ασφάλεια των πολιτών. Επί θητείας του έχουν γίνει σοβαρά επεισόδια ανάμεσα σε πολίτες και δυνάμεις καταστολής και καταγγελίες για προσπάθειες φίμωσης του Τύπου.
Παραγουάη
Ο πρόεδρος Σαντιάγκο Πένια ανέλαβε καθήκοντα τον Αύγουστο του 2023. Θεωρείται συντηρητικός πολιτικός που αντιτίθεται στη νομιμοποίηση των αμβλώσεων και των γάμων ομοφύλων. Κατά τη διάρκεια της εκστρατείας του το 2023, υποσχέθηκε να δημιουργήσει 500.000 θέσεις εργασίας.
Απέκλεισε επίσης την αύξηση των φόρων. Αυτό επικρίθηκε από τον Guardian, ο οποίος έγραψε ότι η Παραγουάη «έχει ένα υποχρηματοδοτούμενο κράτος και τη χαμηλότερη φορολογική επιβάρυνση στη Νότια Αμερική, κάτι που ωφελεί σε μεγάλο βαθμό τους πλουσιότερους της κοινωνίας».
Τον Φεβρουάριο του 2023, είπε σε συνέντευξή του στο Folha de S.Paulo ότι η στρατιωτική δικτατορία του Alfredo Stroessner είχε ως αποτέλεσμα «περισσότερα από 50 χρόνια σταθερότητας στην Παραγουάη».
Ο Πένια υποστήριξε επίσης ότι ο Stroessner, είχε έρθει στην εξουσία ως αποτέλεσμα μιας «πολιτικής συμφωνίας». Τα σχόλια του Πένια επικρίθηκαν από πολιτικούς και ακτιβιστές της αντιπολίτευσης και κατηγορήθηκε ότι προσπάθησε να προσελκύσει συντηρητικούς και υπερσυντηρητικούς ψηφοφόρους.
Ελ Σαλβαδόρ
Ο Ναγίμπ Μπουκέλε είναι πολιτικός και επιχειρηματίας από το Σαλβαδόρ που εξελέγη 43ος πρόεδρος του Ελ Σαλβαδόρ και υπηρετεί στη θέση από την 1η Ιουνίου 2019. Ο Μπουκέλε έχει συγκριθεί με τον Ντόναλντ Τραμπ για το στυλ διακυβέρνησής του, τη ρητορική και την κριτική του στον Τύπο.
Σε συνέντευξή του είχε δηλώσει: «Νομίζω ότι στο μέλλον, θα συνειδητοποιήσουμε ότι η άμβλωση είναι μια μεγάλη γενοκτονία που έχουμε διαπράξει». Επίσης, έχει δηλώσει ότι είναι αντίθετος με τον γάμο ομοφύλων και πιστεύει ότι ο γάμος είναι μόνο μεταξύ «ανδρών και γυναικών».
Κόστα Ρίκα
Ο Τσάβες Ρόμπλες είναι ο 49ος στην ιστορία της Κόστα Ρίκα. Υποστηρίζει την αυστηρή απαγόρευση των αμβλώσεων, συμπεριλαμβανομένων των περιπτώσεων βιασμού, και είναι αντίθετος στην ευθανασία και τους γάμους ομοφυλόφιλων (αν και αυτοί επιτρέπονται στην Κόστα Ρίκα από το 2020).
Ο Rotsay Rosales, πολιτικός επιστήμονας και επικεφαλής του Εθνικού Παρατηρητηρίου Πολιτικής του Πανεπιστημίου της Κόστα Ρίκα, είπε: «Ο Τσάβες έχει φιλελεύθερη οικονομική θέση, είναι κοινωνικά συντηρητικός, υπέρ του νόμου και της τάξης και ενάντια στην πολιτική τάξη».
Ουρουγουάη
Ο Λουίς Αλμπέρτο Λακάγιε Πόου είναι πρόεδρος της Ουρουγουάης, μετά τη νίκη του στις γενικές εκλογές του 2019. Σύμφωνα με το france24.com είναι συντηρητικός πολιτικός και βλέπει με θετικό μάτι τις επιχειρήσεις και τις επενδύσεις.
Ο Robert Wood, διευθυντής του Economist Intelligence Unit στη λατινική Αμερική είχε τονίσει: «Το δημόσιο χρέος αυξάνεται καθώς το δημοσιονομικό έλλειμμα πλησιάζει το 5% του ΑΕΠ. Ο Πόου θα προσπαθήσει να αναχαιτίσει το χρέος κυρίως μέσω περικοπών δαπανών».
Ειδική αναφορά: Βραζιλία
Στη Βραζιλία δεν κυβερνά δεξιό κόμμα, αλλά όσα έγιναν υπό τον Μπολσονάρου, έπαιξαν σημαντικό ρόλο στην ευρύτερη περιοχή. Το συντηρητικό κύμα άρχισε την εποχή που η Ντίλμα Ρούσεφ κέρδισε τις προεδρικές εκλογές της Βραζιλίας το 2014. Σύμφωνα με τον πολιτικό αναλυτή του Διασυνδικαλιστικού Τμήματος Κοινοβουλευτικών Συμβουλών, Antônio Augusto de Queiroz, το Εθνικό Κογκρέσο της Βραζιλίας που εξελέγη το 2014 μπορεί να θεωρηθεί το πιο συντηρητικό από το κίνημα του εκ νέου εκδημοκρατισμού στη χώρα.
Η οικονομική κρίση του 2015 και οι έρευνες για σκάνδαλα διαφθοράς οδήγησαν σε ένα αδιέξοδα, ωστόσο το συντηρητικό κύμα επανήλθε. Ο ακροδεξιός υποψήφιος Ζαΐρ Μπολσονάρου ήταν ο νικητής των προεδρικών εκλογών της Βραζιλίας του 2018. Ο Μπολσονάρου έχασε αργότερα από τον Λούλα στις προεδρικές εκλογές της Βραζιλίας το 2022.
Ακολουθήστε το Reader.gr στα Google News για να είστε πάντα ενημερωμένοι για όλες τις ειδήσεις από την Ελλάδα και τον κόσμο.
