Η συζήτηση για τα Γλυπτά του Παρθενώνα έχει φουντώσει για τα καλά το τελευταίο διάστημα, μετά την επίσκεψη του πρωθυπουργού στο Λονδίνο, τις δηλώσεις του στο BBC και την ακύρωση της συνάντησής του με τον Ρίσι Σούνακ.
Εκτός από τα Γλυπτά του Παρθενώνα, στα μουσεία της Μεγάλης Βρετανίας υπάρχουν χιλιάδες εκθέματα ιστορικών πολιτισμών, που δεν έχουν καμία σχέση με τη «γηραιά αλβιόνα». Ποια είναι αυτά;
Τα χάλκινα της Νιγηρίας
Χιλιάδες χάλκινα γλυπτά, που χρονολογούνται από τον 13ο αιώνα, κοσμούσαν το παλάτι στο Βασίλειο του Μπενίν, τη σημερινή Νιγηρία. Η συλλογή από περιλάμβανε περίτεχνα διακοσμημένες πλάκες, προτομές, φιγούρες ζώων και ανθρώπων, βασιλικά αντικείμενα και στολίδια.
Το 1897, η Βρετανική Αυτοκρατορία έστειλε στρατεύματα για να τιμωρήσει τους αντάρτες του Μπενίν που επιτέθηκαν στην αυτοκρατορική εξουσία. Οι στρατιώτες λεηλάτησαν την πόλη και περισσότερα από 900 ιστορικά αντικείμενα από το πρώην βασίλειο, συμπεριλαμβανομένων πάνω από 200 χάλκινων, κατέληξαν στο Βρετανικό Μουσείο, που αποτελεί πλέον μέρος της συλλογής του με «αμφισβητούμενα αντικείμενα».
Από την ανεξαρτησία της το 1960, η Νιγηρία έχει επιδιώξει την επιστροφή των χάλκινων. Αν και το Βρετανικό Μουσείο συμφώνησε να δανείσει τα Χάλκινα στη Νιγηρία, δεν έχει συμφωνήσει για την πλήρη επιστροφή τους.
Στήλη της Ροζέττας
Η Στήλη της Ροζέττας, η οποία εκτίθεται στο Βρετανικό Μουσείο, θεωρείται ένα αντικείμενο που επέτρεψε στους ερευνητές να αποκρυπτογραφήσουν και να κατανοήσουν τους πολιτισμούς και την ιστορία της Αρχαίας Αιγύπτου. Η Στήλη μεταφέρθηκε εκτός Αιγύπτου από τον Ναπολέοντα Βοναπάρτη. Στη συνέχεια, οι Βρετανοί πήραν το αντικείμενο, όταν νίκησαν τους Γάλλους το 1815.
Η Στήλη της Ροζέττας είναι μια πέτρινη πλάκα από γρανοδιορίτη, που προέρχεται από τον ναό του Πτολεμαίου Ε’ του Επιφανούς. Χρονολογείται στον 2ο αιώνα π.Χ. και φέρει επιγραφή σε δύο γλώσσες, αιγυπτιακή και ελληνική και τρία συστήματα γραφής: ιερογλυφικά, δημώδη αιγυπτιακή και ελληνική.
Ο Γάλλος γλωσσολόγος Ζαν-Φρανσουά Σαμπολιόν κατάφερε, με βάση τα ονόματα των βασιλέων Πτολεμαίου και Αρσινόης που αναφέρονται στην στήλη, να βρει το κλειδί για να αποκρυπτογραφήσει τα αιγυπτιακά ιερογλυφικά. Αυτή η ανεκτίμητης αξίας ανακάλυψη ήταν καθοριστική για την εξέλιξη της επιστήμης της Αιγυπτιολογίας.
Ο Τίγρης του Τίπου
Ο Τίγρης του Τίπου είναι ένα μηχανικό χειροκίνητο έργο τέχνης, σχεδόν φυσικού μεγέθους, του 18ου αιώνα, το οποίο ανήκε στον σουλτάνο Τίπου. Αναπαριστά τίγρη να κατασπαράσσει έναν Άγγλο στρατιώτη. Εκτίθεται στο μουσείο Victoria and Albert στο Λονδίνο.
Το έργο δημιουργήθηκε για τον Τίπου, τον ηγεμόνα του Βασιλείου της Μαϊσόρε στην Ινδία στα τέλη του 18ου αιώνα. Το κύριο σύμβολο του Τίπου ήταν η τίγρης, την οποία ενσωμάτωσε στον θρόνο, τα όπλα, τις στολές των στρατιωτών και τις διακοσμήσεις του παλατιού.
Αφού ο Τιπού έχασε τη μάχη στην Ανατολική Ινδίας το 1799, οι βρετανικές δυνάμεις σκότωσαν τον σουλτάνο και πήραν την τίγρη από το παλάτι, μαζί με αποσυναρμολογημένα κομμάτια του θρόνου του. Τώρα εκτίθεται στο Μουσείο Βικτώριας και Αλβέρτου στο Λονδίνο.
Διαβάστε επίσης: Ούτε ο μεγαλύτερος φιλέλληνας δεν θα έκανε το «δώρο» του Σούνακ
Συλλογή Μακντάλα
Η συλλογή του Βρετανικού Μουσείου περιλαμβάνει περίπου 80 αντικείμενα, μεταξύ των οποίων θρησκευτικά κείμενα, από τη Μακντάλα (τώρα γνωστή ως Amba Mariam) της Αιθιοπίας, όπου στο δεύτερο μισό του 19ου αιώνα ο αυτοκράτορας Tewodros II (βασίλεψε την περίοδο 1855–1868) έχτισε ένα φρούριο, βιβλιοθήκη και θησαυροφυλάκιο.
Η συλλογή περιλαμβάνει τελετουργικούς σταυρούς, δισκοπότηρα, ομπρέλες πομπής, όπλα, υφάσματα, κοσμήματα και αρχαιολογικό υλικό, καθώς και ταμπότ (πινακίδες βωμού που καθαγιάζουν ένα εκκλησιαστικό κτίριο που είναι άκρως ιερά αντικείμενα στην Αιθιοπική Ορθόδοξη παράδοση).
Τα αντικείμενα της συλλογής αποτελούν μέρος εκθέσεων στις γκαλερί του Μουσείου. Πολλά από τα έργα της συλλογής Μακντάλα αντιπροσωπεύουν πολλές από τις μεγάλες καλλιτεχνικές παραδόσεις της Αιθιοπίας. Το 1999, ιδρύθηκε ο Σύνδεσμος για την Επιστροφή των Αιθιοπικών Θησαυρών Μακντάλα (AFROMET) με αποστολή να επιστραφούν τα αντικείμενα στην Αιθιοπία. Η οργάνωση πέτυχε την ανάκτηση ορισμένων αντικειμένων, αν και η εκστρατεία της συνεχίζεται.
Το διαμάντι Koh-i-Noor
Το Koh-i-Noor είναι ένα από τα μεγαλύτερα κομμένα διαμάντια στον κόσμο, 105,6 καρατίων. Το διαμάντι κοσμεί πλέον το Στέμμα του Βασιλιά καρόλου. Άλλαξε χέρια πολλές φορές, μέχρι που τελικά παραδόθηκε στη βασίλισσα Βικτώρια μετά τη βρετανική προσάρτηση της Ινδίας το 1849.
Σήμερα, το διαμάντι εκτίθεται στον Πύργο του Λονδίνου στο Jewel House. Οι κυβερνήσεις της Ινδίας, του Πακιστάν, του Ιράν και του Αφγανιστάν διεκδικούν το Koh-i-Noor και έχουν ζητήσει την επιστροφή του από τότε που η Ινδία κέρδισε την ανεξαρτησία το 1947. Η βρετανική κυβέρνηση απέρριψε τα αιτήματα των παραπάνω χωρών και υποστήριξε ότι το διαμάντι αποκτήθηκε νόμιμα.
Κεφάλια Μαορί
Ταριχευμένα κεφάλια Μαορί, με παραδοσιακά τατουάζ, εκτίθενται σε διάφορα ευρωπαϊκά μουσεία, συμπεριλαμβανομένου του Βρετανικού Μουσείου.
Οι Μαορί συνήθιζαν να χαράσσουν το δέρμα και μετά γέμιζαν τις αυλακώσεις με μελάνι. Κάπως έτσι γεννήθηκε το τατουάζ. Τα περίφημα τατουάζ προσώπου Ta moko αντιπροσώπευαν την υψηλή κοινωνική θέση στην κουλτούρα των Μαορί και τα ταριχευμένα κεφάλια έπαιζαν σημαντικό ρόλο στις ιερές τελετές τους, καθώς ήταν «τρόπαια νίκης», μετά από μάχες και πολέμους ανάμεσα σε φυλές.
Όταν οι Ευρωπαίοι αποβιβάστηκαν στη Νέα Ζηλανδία το 1770, αυτά τα κεφάλια των Μαορί έγιναν αντικείμενα για εμπόριο. Τα τελευταία χρόνια, η Νέα Ζηλανδία έχει εργαστεί για τον επαναπατρισμό αυτών των προγονικών λειψάνων, αν και μερικά εξακολουθούν να φυλάσσονται από μουσεία.
Ακολουθήστε το Reader.gr στα Google News για να είστε πάντα ενημερωμένοι για όλες τις ειδήσεις από την Ελλάδα και τον κόσμο.
