Όπως και κάθε χρόνο, φέτος οι πολίτες θα χρειαστεί να γυρίσουν τα ρολόγια τους μία ώρα πίσω για το πέρασμα στη χειμερινή ώρα. Οι περισσότεροι από εμάς τηρούν αυτή την πρακτική χωρίς να αναρωτούνται που και πότε προέκυψε.
Η πρώτη ιστορική αναφορά στην αλλαγή ώρας έγινε από τον Βενιαμίν Φραγκλίνο σε γαλλική εφημερίδα το 1784, όπου ο πρόεδρος των ΗΠΑ πρότεινε πως αν οι πολίτες άρχισαν να ξυπνάνε μία ώρα νωρίτερα, θα εξοικονομούνταν μεγάλα ποσά ενέργειας.
Την άποψη του Φραγκλίνου δε συμμερίστηκε σοβαρά κανείς για περισσότερα από 100 χρόνια. Το 1905, ο Γουίλιαμ Γουίλετ εγκαινίασε τον όρο «θερινή ώρα» (Daylight Saving Time), προτείνοντας οι άνθρωποι να ρυθμίζουν το ρολόι τους 20 λεπτά αργότερα από τον Απρίλιο έως τον Σεπτέμβριο κάθε χρονιάς, αν και δεν εισακούστηκε από τη Βρετανική κυβέρνηση.
Πότε εφαρμόστηκε
Πρώτη φορά που τα ρολόγια πήγαν μία ώρα μπροστά ήταν κατά τη διάρκεια του Α Παγκοσμίου Πολέμου. Ήταν η Γερμανική κυβέρνηση που υιοθέτησε το μέτρο πρώτη φορά, με σκοπό την εξοικονόμηση ενέργειας, εκμεταλλευόμενοι όσο το δυνατόν περισσότερο το φως του ήλιου. Πράγματι, το ανθρώπινο δυναμικό της χώρας απέδιδε περισσότερο, παράγοντας μεγαλύτερες ποσότητες πολεμικού εξοπλισμού.
Την πρακτική ζήλεψε τελικά και ο Ουίνστον Τσώρτσιλ, ο οποίος καθιέρωσε τη θερινή ώρα και στη Μεγάλη Βρετανία, στα πλαίσια του πολεμικού ανταγωνισμού, ενώ οι ΗΠΑ ακολούθησαν στην τήρηση του μέτρου κατά πόδας.
Ωστόσο, η Αμερική αποτίναξε γρήγορα το μέτρο, μετά από την κατακραυγή του κόσμου. Μπορεί η θερινή ώρα να ήταν αποδοτική από άποψη βομηχανικής παραγωγής, ήταν όμως εξαιρετικά ζημιογόνα για τους αγρότες.
Καθώς οι εργάτες γης χρειάζονται το φως του ήλιου από νωρίς το πρωί, το μέτρο έφερε το χάος στο πρόγραμμά τους, ενώ έσπρωχνε μία ώρα μπροστά τα διαστήματα ποτίσματος το καλοκαίρι, διακινδυνεύοντας τις σοδειές λόγω της ζέστης. Επίσης, τα ζώα αποδιοργανώνονταν από την αλλαγή ώρας, με αποτέλεσμα να τρελαίνονται κατά διαστήματα.
Β' Παγκόσμιος Πόλεμος
Η επόμενη καθολική εφαρμογή του μέτρου έγινε πάλι υπό την πίεση του Β Παγκοσμίου Πολέμου. Ο Φράνκλιν Ρούσβελτ καθιέρωσε για όλο τον χρόνο θερινή ώρα, ονομάζοντάς την «ώρα πολέμου», η οποία θεωρείτο πως έκανε τους στρατιώτες πιο αισιόδοξους και ενεργητικούς.
Το ίδιο έπραξαν και οι Βρετανοί, προτού επιστρέψουν ξανά στην χειμερινή ώρα ως «Peace Time» (ώρα ειρήνης) μετά τη λήξη του πολέμου.
Πότε καθιερώθηκε
Μεταπολεμικά, οι περισσότερες χώρες ενστερνίστηκαν τις προτάσεις του Γουίλιαμ Γουίλετ. Στην Ελλάδα, η πρώτη δοκιμή εφαρμογής της θερινής ώρας έγινε το 1932, αλλά δεν καθιερώθηκε θεσμικά μέχρι το 1975.
Αφορμή της καθυστέρησης ήταν και πάλι τα προβλήματα που προκαλούσε η θερινή ώρα για τους αγρότες. Ακόμα και αυτοί όμως αναγκάστηκαν να συμβιβαστούν αφού η Ευρώπη καθιέρωσε οριζόντια το μέτρο με απόφαση τυο Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου.
Οποιαδήποτε χώρα δεν τηρούσε την αλλαγή αντιμετώπιζε τεράστια προβλήματα συνεννόησης και συντονισμού με άλλα κράτη, σε έναν κόσμο που καθοριζόταν ολοένα και περισσότερο από την Παγκοσμιοποίηση και τις διεθνείς, διασυνδεδεμένες αγορές.
Ακολουθήστε το Reader.gr στα Google News για να είστε πάντα ενημερωμένοι για όλες τις ειδήσεις από την Ελλάδα και τον κόσμο.
