Χιλιάδες άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους και δεκάδες χιλιάδες άλλοι τραυματίστηκαν από τους καταστροφικούς σεισμούς που συγκλόνισαν την Τουρκία και τη Συρία τη Δευτέρα. Οι ομάδες διάσωσης εξακολουθούν να αναζητούν απεγνωσμένα σημάδια ζωής κάτω από τα ερείπια των κτηρίων που κατέρρευσαν εν μέσω ζοφερών συνθηκών, αλλά μέρες μετά τον τεράστιο σεισμό, οι πιθανότητες να βρεθούν επιζώντες μειώνονται κάθε ώρα που περνάει.
Περισσότερα από 5.700 κτήρια στην Τουρκία έχουν καταρρεύσει, σύμφωνα με την υπηρεσία καταστροφών της χώρας, και προκύπτουν σοβαρά ερωτήματα σχετικά με την αρτιότητα των κατασκευών σε ορισμένες από τις πληγείσες περιοχές.
«Αυτό που χτυπά κυρίως είναι ο τύπος των καταρρεύσεων – αυτό που ονομάζουμε pancake collapse – που είναι ο τύπος κατάρρευσης που εμείς οι μηχανικοί δε μας αρέσει να βλέπουμε», δήλωσε στο CNN ο Mustafa Erdik, καθηγητής σεισμών στο Πανεπιστήμιο Bogazici στην Κωνσταντινούπολη. «Σε τέτοιες καταρρεύσεις, είναι δύσκολο να σωθούν εγκλωβισμένοι. Κάνει πολύ δύσκολη τη λειτουργία των ομάδων έρευνας και διάσωσης».
«Τα pancake collapse ''στοιβάζουν'' τα δάπεδα πάνω τους, μειώνοντας όλο τους το βάρος σχεδόν στο τελευταίο όροφο. Αυτό συνεχίζεται, συσσωρεύοντας περισσότερο βάρος καθώς πέφτει η δομή». Πρόκειται για μια «βαθμιαία ρήξις» που συχνά ξεκινά από το κάτω μέρος: ένα φέρον στοιχείο είναι κατεστραμμένο, συνήθως στους κάτω ορόφους ή τα θεμέλια ενός κτηρίου, γεγονός που προκαλεί τους τελευταίους ορόφους να καταρρεύσουν κάθετα προς τα κάτω.
«Όταν δεν υπάρχει υποστήριξη στους κάτω ορόφους ή τα θεμέλια, οι επάνω όροφοι αρχίζουν να χτυπούν από πάνω προς τα κάτω βαθμιαία», είχε πει παλαιότερα στο Cnn ο Γκρεγκ Φαβρ, εκτελεστικός διευθυντής των περιφερειακών συστημάτων αντίδρασης του Σεντ Λούις, πρώην διοικητής της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας του Σεντ Λούις και έμπειρο μέλος της ειδικής ομάδας διάσωσης.
Ο Erdik είπε στο CNN ότι οι εικόνες εκτεταμένης καταστροφής και συντριμμιών υποδεικνύουν «ότι υπάρχουν εξαιρετικά μεταβλητές ποιότητες σχεδίων και κατασκευής». Λέει ότι το είδος των δομικών αστοχιών μετά από σεισμό είναι συνήθως μερικές καταρρεύσεις.
Ο δομικός μηχανικός του USGS Kishor Jaiswal είπε στο CNN ότι η Τουρκία έχει βιώσει σημαντικούς σεισμούς στο παρελθόν, συμπεριλαμβανομένου ενός σεισμού το 1999 που έπληξε τη νοτιοδυτική Τουρκία και σκότωσε περισσότερους από 14.000 ανθρώπους. Εξαιτίας αυτού, είπε, πολλά μέρη της Τουρκίας έχουν περιφερειακούς οικοδομικούς κανονισμούς για να διασφαλίσουν ότι τα κατασκευαστικά έργα μπορούν να αντέξουν τέτοιου είδους γεγονότα. Αλλά δεν έχουν χτιστεί όλα τα κτήρια σύμφωνα με το σύγχρονο τουρκικό σεισμικό πρότυπο, είπε ο Jaiswal. Οι ελλείψεις στο σχεδιασμό και την κατασκευή, ειδικά σε παλαιότερα κτήρια, σημαίνουν ότι πολλά κτήρια δεν μπορούσαν να αντέξουν τη σοβαρότητα των κραδασμών.
Παρακάτω μπορείτε να δείτε ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα pancake collapse η οποία είχε συμβεί πέρυσι σε κτήριο που είχε χτιστεί τη δεκαετία του 1980 στη Φλόριντα.
Γιατί κατέρρευσαν ακόμα και νέες πολυκατοικίες
Οι εικόνες με τις ολοκαίνουργιες πολυκατοικίες στην Τουρκία που έχουν καταρρεύσει ή έχουν πάρει κλήση μετά τους φονικούς σεισμούς και είναι έτοιμες να πέσουν προκαλούν οργή αλλά και πολλά ερωτήματα.
Σε ρεπορτάζ του το BBC τονίζει ότι με τις σύγχρονες μεθόδους κατασκευής τα κτήρια θα έπρεπε να είναι σε θέση να αντέξουν τα 7,8 και 7,5 Ρίχτερ των σεισμών. Οι κανονισμοί, σε μια χώρα με πλούσια σεισμική προϊστορία όπως η Τουρκία, θα έπρεπε να διασφαλίζουν ότι τα κτήρια αντέχουν. Και υποτίθεται πως έτσι είναι. Αλλά... υποτίθεται γιατί οι εικόνες που κάνουν τον γύρω του κόσμου δείχνουν ακριβώς το αντίθετο.
Στη Μαλάτια οι χαμηλότεροι όροφοι μιας πολυκατοικίας κατέρρευσαν αφήνοντας αυτούς ψηλότερα να ισορροπούν επικίνδυνα. Το κτήριο είχε ολοκληρωθεί μόλις πέρυσι και διαφημιζόταν ως κατασκευή με υλικά «πρώτης ποιότητας». Η κατασκευαστική εταιρεία έσπευσε μετά τον σεισμό να αφαιρέσει το διαφημιστικό υλικό από το Διαδίκτυο – ίσως μια έμμεση παραδοχή «ενοχής».
Παρόμοια εικόνα στην Αλεξανδρέττα, όπου κατέρρευσε το μισό ενός 16όροφου κτηρίου, όπως φαίνεται στη φωτογραφία. Αυτό είχε ολοκληρωθεί το 2019, υποτίθεται και αυτό με τα τελευταία πρότυπα.
Τρίτο παράδειγμα, από την Αντάκια, όπου κατέρρευσε εντελώς 9όροφη πολυκατοικία, κατασκευής του 2019 και αυτή, με υψηλή ποιότητα κατασκευής. Ο ιδιοκτήτης της κατασκευαστικής, Σερβέτ Άτλας, απέδωσε την κατάρρευση στην ατυχία: «Έχτισα εκατοντάδες κτήρια στην επαρχία Χατάι. Δυστυχώς δύο έπεσαν...». Εξάλλου, είπε ακόμη στο BBC, ότι τα κτήρια στην περιοχή δεν θα άντεχαν σε τόσο μεγάλο σεισμό, κατηγορώντας και τα ΜΜΕ ότι ψάχνουν για αποδιοπομπαίους τράγους.
Ακολουθήστε το Reader.gr στα Google News για να είστε πάντα ενημερωμένοι για όλες τις ειδήσεις από την Ελλάδα και τον κόσμο.
