Περνώντας κανείς από τη Λεωφόρο Βασιλίσσης Σοφίας 91 μπορεί να δει στο κτίριο της αμερικάνικης πρεσβείας ένα κρεμασμένο μπάνερ, που αναγράφει «Black History Month», μπάνερ που τοποθετείται στο πλαίσιο του ετήσιου εορτασμού της Αφροαμερικανικής Παράδοσης στις Ηνωμένες Πολιτείες, τον Καναδά, τη Μεγάλη Βρετανία, αλλά και την Ιρλανδία. Οι συγκεκριμένοι εορτασμοί λαμβάνουν χώρα ολόκληρο τον μήνα του Φεβρουαρίου στις δύο πρώτες χώρες και στην ουσία εορτάζονται τα επιτεύγματα των Αφροαμερικανών, αλλά και αναγνωρίζεται ο κομβικός τους ρόλος που είχαν κατά τη διάρκεια της αμερικάνικης ιστορίας.
Οι απαρχές του «Black History Month» τοποθετούνται χρονικά το 1915, μισό αιώνα δηλαδή από την 13η Συνταγματική Αναθεώρηση του 1865 που καθιερώθηκε από τον 16ο πρόεδρο των Ηνωμένων Πολιτειών, τον Αβραάμ Λίνκολν. Στη συγκεκριμένη συνταγματική αναθεώρηση η κυβέρνηση του Λίνκολν, ο οποίος δολοφονήθηκε λίγους μήνες προτού τεθεί σε ισχύ, καταργήθηκε η σκλαβιά. Θεμελιώτες των εορτασμών, πέρα από τους εκατομμύρια Αφροαμερικανούς που «έβαλαν το λιθαράκι τους» για την ανάπτυξη προς τα εμπρός, αποτέλεσαν ο Αφροαμερικανός ιστορικός, με πτυχίο από το Χάρβαρντ, Κάρτερ Γούντσον και ο υπουργός Τζέσι Μούρλαντ οι οποίοι τον ίδιο Σεπτέμβριο δημιούργησαν την «Ένωση για τη μελέτη της Αφροαμερικάνικης ζωής και ιστορίας», μία οργάνωση που είχε ως απώτερο σκοπό στην έρευνα, αλλά και στην προώθηση των επιτευγμάτων των Αφροαμερικανών, αλλά και όλων των πολιτών Αφρικανικής καταγωγής.
Δεν ήταν μέχρι το 1926 και συγκεκριμένα τον Φεβρουάριο του ίδιου χρόνου, που η συγκεκριμένη Οργάνωση ανακοίνωσε ότι η δεύτερη εβδομάδα του Φλεβάρη θα είναι η «Εβδομάδα Νεγρικής Ιστορίας». Η ημερομηνία των εορτασμών, προφανώς, και δεν είναι τυχαία καθώς συνέπιπτε με τα γενέθλια των Αβραάμ Λίνκλον και Φρέντερικ Ντάγκλας, δύο εξέχουσων προσωπικοτήτων της αμερικάνικης ιστορίας, οι οποίες με τον δικό τους τρόπο, είτε από το Οβάλ Γραφείο, είτε από το «πεζοδρόμιο» κατάφεραν και έβαλαν ένα τέλος στη μάστιγα της δουλείας.
Το σήμερα και η αστυνομία
Η καθιέρωση της ονομασίας, όπως την ξέρουμε σήμερα ως «Μήνας Μαύρης Ιστορίας», έγινε στα τέλη της δεκαετίας του 1960 χάρη στην τεράστια συμβολή του Κοινωνικού Κινήματος εναντίον του Θεσμικού Ρατσισμού στις ΗΠΑ ή αλλιώς «κίνημα δικαιωμάτων των πολιτών». Η αμερικάνικη κυβέρνηση του Τζέραλντ Φορντ αναγνώρισε και επίσημα τον «Μήνα Μαύρης Ιστορίας» το 1976, όταν σε ομιλία του είχε πει τα εξής: «Πρέπει να αρπάξουμε την ευκαιρία να τιμήσουμε τα -πολύ- συχνά παραμελημένα επιτευγμάτων των Αφροαμερικανών πολιτών σε κάθε πτυχή της ιστορίας μας».
Ήταν μία μικρή «νίκη» σε έναν αγώνα αιώνων των Αφροαμερικανών, αλλά και των ακτιβιστών που έγιναν ο «επίσημος λόγος τους» με την πολιτεία, όπως του Μάρτιν Λούθερ Κινγκ, του Μάλκολμ Χ, της Ρόζα Παρκς, του Χάριετ Τάμπμαν, του Μάρκους Γκάρβεϊ και της Σότζερνερ Τρουθ. Οι ομιλίες για την επίτευξη της ειρήνης από τον πάστορα στην Ατλάντα, που έγινε μία από τις μεγαλύτερες προσωπικότητες της αμερικάνικης ιστορίας, έδιναν μία νότα ελπίδας για το μέλλον, αλλά η χώρα έχει να διανύσει πολλά... μίλια ακόμη προτού φτάσει σε μία υποτυπώδης κοινωνική ειρήνη.
Σημαντικό ρόλο, για να επιτευχθεί αυτή η κοινωνική ειρήνη παίζουν προφανώς τα αρμόδια όργανα της εξουσίας, όπως είναι η αστυνομία. Τα τελευταία περιστατικά, όμως, που έχουν καταγραφεί τόσο στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, όσο και τα στατιστικά στοιχεία που παρουσιάζουν πλατφόρμες, όπως το Statista είναι αμείλικτα για τα φαινόμενα κατάχρησης της εξουσίας. Μάλιστα, σύμφωνα με την ομώνυμη ιστοσελίδα, μέσα στους 2 πρώτους μήνες του 2023 έχουν σκοτωθεί από την αστυνομία 79 πολίτες, με τους 7 εξ αυτών να είναι Αφροαμερικανοί, 17 Λευκοί, 5 Λατίνοι και 50 αγνώστων στοιχείων.
Η δολοφονία στο Χάντινγκτον Παρκ
Παρόλο που διανύουμε μόλις δύο μήνες στη νέα χρονιά, τα κατάλοιπα της προηγούμενης έχουν παραμείνει στο κοινωνικό πλαίσιο των ΗΠΑ. Πώς θα μπορούσαν να ξεχαστούν, αφού η περσινή χρονιά αποτέλεσε «χρονιά - ρεκόρ» για τις δολοφονίες πολιτών από τις αστυνομικές Αρχές, με τον αριθμό των νεκρών να αγγίζει τους 1.192. Στην πλειοψηφία τους είναι λευκοί και αφροαμερικανοί.
Στο 2023, όπως προαναφέρθηκε, τα πράγματα δεν είναι και τόσο αισιόδοξα, καθώς μόλις σε δύο μήνες έχουν καταγραφεί 79 θάνατοι. Τελευταίο άγριο περιστατικό αστυνομικής αυθαιρεσίας, πέρα από τη δολοφονία του 29χρονου Τάιρ Νίκολς στο Μέμφις από την ειδική ομάδα «Scorpion», έγινε στις 26 Ιανουαρίου στην Καλιφόρνια. Θύμα αυτή τη φορά αποτέλεσε ο Αφροαμερικανός Anthony Lowe Jr, ένας άνθρωπος που είχε χάσει και τα δύο του πόδια και δέχθηκε 8 σφαίρες από αστυνομικούς στο Χάντινγκτον Παρκ.
Σε βίντεο, που τράβηξε αυτόπτης μάρτυρας του περιστατικού και έκανε γρήγορα τον γύρο των social media, φαίνεται ο Λόουβ, ο οποίος χρησιμοποιεί αναπηρικό αμαξίδιο, να κρατάει μαχαίρι και να προσπαθεί να διαφύγει των αστυνομικών που είχαν παρατάξει τα όπλα τους απέναντί του. Λίγο αργότερα, οι αστυνομικοί τον πυροβόλησαν 8 φορές, με αποτέλεσμα να τον σκοτώσουν.
Το περιστατικό προκάλεσε την οργή της οικογένειας του 36χρονου Λόουβ, αλλά και των πολιτών ανά τον κόσμο σχετικά με την υπέρμετρη αστυνομική βία. «Ξέρατε ότι οι ζωές σας δεν διέτρεχαν κίνδυνο, έτρεχε με τα άκρα του, πόσο ψυχροί μπορείτε να γίνετε», ανέφερε ένα από τα ξαδέρφια του Λόουβ, εμφανώς συγκινημένος και αγανακτισμένος για τη δολοφονία του αγαπημένου του προσώπου. Το ομώνυμο αστυνομικό τμήμα του Χάντινγκτον, απαντώντας για το βίαιο περιστατικό, ανέφερε ότι οι συγκεκριμένοι αστυνομικοί έλαβαν κλήση περίπου στις 4 το απόγευμα από έναν άνδρα, ο οποίος ανέφερε ότι είχε μαχαιρωθεί από έναν άνθρωπο σε αναπηρικό αμαξίδιο.
Οι αστυνομικοί συμπλήρωσαν, σχετικά με το περιστατικό, ότι προσπάθησαν στην αρχή να τον ακινητοποιήσουν με «τέιζερ» και ένιωσαν απειλή που κράδαινε το αιχμηρό αντικείμενο. Για αυτό το λόγο αποφάσισαν να τον πυροβολήσουν και να τον σκοτώσουν. Οι ισχυρισμοί των Αρχών προκάλεσαν την περαιτέρω οργή της οικογένειας του 36χρονου Αφροαμερικάνου, η οποία, σύμφωνα με τον Independent, σημείωσε: «Ας γίνουμε ρεαλιστές, τι θα μπορούσε να κάνει όσο βρίσκεται σε αμαξίδιο; Θέλουμε δικαιοσύνη».
Ο θανατηφόρος ξυλοδαρμός του Νίκολς στο Μέμφις
Η φετινή χρονιά δεν ξεκίνησε με τους καλύτερους οιωνούς στις ΗΠΑ. Στις 7 Ιανουαρίου, στο Τενεσί, ο 29χρονος Τάιρ Νίκολς έπεσε πάνω σε πέντε Αφροαμερικανούς αστυνομικούς, οι οποίοι διεξήγαγαν έλεγχο ρουτίνας και τον ξυλοκόπησαν μέχρι θανάτου. Το επίμαχο βίντεο, που δείχνει τον θανατηφόρο ξυλοδαρμό του Νίκολς, δόθηκε στη δημοσιότητα σε τέσσερα μέρη από το αστυνομικό τμήμα του Μέμφις και περιλαμβάνει πλάνα τόσο από κάμερα σώματος σε στολή αστυνομικού, όσο και από κάμερα ασφαλείας σε κολώνα φωτισμού.
Στο βίντεο φαίνεται ο άτυχος Αφροαμερικανός να κείτεται σοβαρά τραυματισμένος μετά τον ξυλοδαρμό του με γροθιές, κλωτσιές, αλλά και τα γκλοπ που έφεραν οι αστυνομικοί. Άξιο αναφοράς είναι ότι ο 29χρονος δεν προέβαλε καθόλου αντίσταση, ενώ το βίντεο δείχνει ότι το ασθενοφόρο έφτασε στο σημείο σχεδόν μετά από μισή ώρα, γεγονός που μείωσε τις πιθανότητες επιβίωσης του Νίκολς, ο οποίος και κατέληξε στο νοσοκομείο μετά από τρεις μέρες.
Στο επίμαχο βίντεο - ντοκουμέντο φαίνονται οι αστυνομικοί, όλοι τους Αφροαμερικανοί, να επιτίθενται με αγριότητα στον νεαρό, με αφορμή έλεγχο στο όχημά του. «Γ@@@σου και βγες από το αυτοκίνητο!», φωνάζει αρκετές φορές ένας αστυνομικός, ενώ ένας άλλος τραβάει το θύμα έξω. Ο Νίκολς φωνάζει «δεν έκανα τίποτα» ενώ ένας αστυνομικός του φωνάζει «πέσε στο γ@@@νο έδαφος», προειδοποιώντας ότι θα ρίξει με τέιζερ. Ο Νίκολς τους λέει «είμαι στο έδαφος, το παρακάνετε, δεν έκανα τίποτα, προσπαθώ μόνο να πάω σπίτι μου».
Ο Νίκολς κάποια στιγμή προσπαθεί να διαφύγει τρέχοντας και οι αστυνομικοί τον συλλαμβάνουν σε μια διασταύρωση, όπου αρχίζει και ο θανατηφόρος ξυλοδαρμός του. Ένας από τους αστυνομικούς ακούγεται να λέει «ελπίζω να τον ξεσκίζουν». Ο Νίκολς φωνάζει «μαμά, μαμά» ενώ οι αστυνομικοί τον χτυπούν ανελέητα, με κλωτσιές στο κεφάλι και γκλοπ, ενώ ο 29χρονος είναι ήδη στο έδαφος, δεμένος με χειροπέδες και εντελώς ανήμπορος να αντιδράσει.
Την 1η Φεβρουαρίου τελέστηκε σε κλίμα συγκίνησης και οργής η κηδεία του άτυχου 29χρονου, Τάιρ Νίκολς, στο Μέμφις στην πόλη, δηλαδή, που ο Μάρτιν Λούθερ Κινγκ εκφώνησε τον τελευταίο του λόγο πριν τον δολοφονήσουν. Στην τελετή το παρών έδωσαν, πέρα από την οικογένεια και τους φίλους του Νίκολς, ένας από τους αδελφούς του Τζορτζ Φλόιντ, του Αφροαμερικανού που πέθανε το 2020 κατά τη βίαιη σύλληψή του από λευκούς αστυνομικούς, αλλά και η επίσημη πολιτική ηγεσία των ΗΠΑ, η αντιπρόεδρος Καμάλα Χάρις, η οποία και μίλησε σκληρά για τους αστυνομικούς.
«Δεν είχε το δικαίωμα να νιώθει ασφαλής;», ανέφερε στην αρχή η πρώτη γυναίκα αντιπρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών, συμπληρώνοντας: «Ορίστε μία οικογένεια που έχασε τον γιο και τον αδερφό της έπειτα από μία πράξη βίας, την οποία και διέπραξαν άνθρωποι που είχαν ευθύνη να τον προστατεύουν», αφήνοντας αιχμές στην ηγεσία της αστυνομίας.
Ο Μπάιντεν τι κάνει για όλα αυτά;
Το βάρος, όπως είναι λογικό, πέφτει πάνω στον Αμερικανό πρόεδρο, Τζο Μπάιντεν, ο οποίος βλέπει ότι κατά τη διάρκεια της τετραετίας του στον Λευκό Οίκο τα περιστατικά αστυνομικής αυθαιρεσίας, αντί να καταγράφουν πτώση, βρίσκονται σε άνοδο με χαρακτηριστικό παράδειγμα το 2022, όπου και οι 1.192 δολοφονίες πολιτών από τις Αρχές αποτελούν χρονιά - ρεκόρ.
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ, εμφανώς συγκλονισμένος από το αποτροπιαστικό βίντεο που δείχνει τον άγριο ξυλοδαρμό και συνεπώς τη δολοφονία του Τάιρ Νίκολς, έκανε έκκληση προς τον κόσμο για ειρηνικές διαδηλώσεις. Παράλληλα, τόνισε πως αγανάκτησε και πόνεσε βαθιά βλέπτοντας το ανατριχιαστικό βίντεο της βίαιης σύλληψης του 29χρονου Αφροαμερικανού. «Αυτό που διακυβεύεται είναι, πρώτα απ' όλα, οι ζωές αθώων ανθρώπων, νούμερο ένα. Νούμερο δύο, έχει πολλά να πει και να κάνει με την εικόνα της Αμερικής».
Παρά τις εκκλήσεις, αλλά και τις ανακοινώσεις με τις οποίες καταδικάζει ανάλογα περιστατικά, ο Αμερικανός πρόεδρος έχει δεχθεί «πυρά» για τις κινήσεις του ως προς τη χρηματοδότηση της Αστυνομίας. Μάλιστα, σύμφωνα με το βρετανικό «Guardian» ο πρόεδρος των ΗΠΑ, το 2022, είχε κάνει πρόταση για ενίσχυση των Αρχών με 30 δις. δολάρια, προκειμένου να αποτρέψουν εγκληματικά φαινόμενα. Μάλιστα, είχε κάνει λόγο και για πρόσληψη περισσότερων αστυνομικών και για «τοποθέτησή τους στον δρόμο».
Η πρόταση, όπως ήταν λογικό, προκάλεσε την άμεση αντίδραση των ακτιβιστικών κινημάτων για φυλετική ισότητα. Πιο συγκεκριμένα, το «Movement for Black Lives» είχε εκδώσει ανακοίνωση, στην οποία ανέφερε ότι ο Λευκός Οίκος πρότεινε μόνο 367 εκατ. δολάρια για τη στήριξη της αστυνομικής μεταρρύθμισης, σε αντίθεση με τα 30 δις. για την ενίσχυση της Αστυνομίας. «Ο προϋπολογισμός του Μπάιντεν δείχνει μια κατάφωρη περιφρόνηση των υποσχέσεών του προς τους Αφροαμερικανούς και έχει, στην ουσία, μεταμφιεστεί ως προσπάθεια μείωσης ττης εγκληματικότητας», είχαν αναφέρει στη σχετική τους ανακοίνωση, αναδεικνύοντας το «διπλό ταμπλό» του Αμερικανού προέδρου στο ζήτημα.
Ακολουθήστε το Reader.gr στα Google News για να είστε πάντα ενημερωμένοι για όλες τις ειδήσεις από την Ελλάδα και τον κόσμο.