Η Λιζ Τρας ανακοίνωσε σήμερα, Πέμπτη (20/10) ότι παραιτείται από την πρωθυπουργία της Βρετανίας, έξι εβδομάδες ύστερα από τον διορισμό της στη θέση αυτή, στον απόηχο της ανακοίνωσης του οικονομικού της προγράμματος που προκάλεσε τριγμούς στις αγορές και δίχασε το Συντηρητικό κόμμα, με τη διαδικασία εκλογής νέας ηγεσίας να αναμένεται να ολοκληρωθεί εντός της επόμενης εβδομάδας. Μιλώντας έξω από το πρωθυπουργικό γραφείο, στο Νο 10 της Ντάουνινγκ Στριτ, η Τρας παραδέχθηκε ότι δεν μπορεί να εκπληρώσει τις δεσμεύσεις που ανέλαβε όταν συμμετείχε στην κούρσα διαδοχής, έχοντας χάσει την εμπιστοσύνη του κόμματός της. «Αναγνωρίζω, ωστόσο, δεδομένης της κατάστασης, ότι δεν μπορώ να εκπληρώσω την εντολή με βάση την οποία εξελέγην από το Συντηρητικό κόμμα. Ως εκ τούτου μίλησα στον βασιλιά για να τον ενημερώσω ότι παραιτούμαι από τη θέση του επικεφαλής του Συντηρητικού κόμματος», δήλωσε η Τρας.
«Σήμερα το πρωί, συναντήθηκα με τον πρόεδρο της Επιτροπής 1922 Γκράχαμ Μπρέιντι. Συμφωνήσαμε ότι θα υπάρξει μια εκλογή ηγεσίας που θα ολοκληρωθεί εντός της επόμενης εβδομάδας. Αυτό θα διασφαλίσει ότι παραμένουμε σε ένα μονοπάτι εκπλήρωσης των δημοσιονομικών μας σχεδίων και ότι διατηρούμε την οικονομική σταθερότητα και εθνική ασφάλεια της χώρας μας». Η Λιζ Τρας ανέλαβε την πρωθυπουργία στις 6 Σεπτεμβρίου του 2022 και αποχωρεί ύστερα από 45 ημέρες στη θέση αυτή.
Από την πλευρά του ο ηγέτης του Εργατικού Κόμματος της Βρετανίας, Κιρ Στάρμερ, ζήτησε την άμεση προκήρυξη εκλογών, λίγα λεπτά μετά την ανακοίνωση της παραίτησης της πρωθυπουργού Λιζ Τρας, μετά την παραμονή της στην εξουσία για μόλις 45 ημέρες. Σύμφωνα με πληροφορίες του Guardian, της Mirror και του BBC, ο Τζέρεμι Χαντ δεν θα είναι υποψήφιος για την ηγεσία των Τόρις.
Χάος στη Βουλή - Βουλευτές ξέσπασαν σε κλάματα
Είχε προηγηθεί η χαώδης συνεδρίαση της Βουλής, όπου πολλοί βουλευτές του κυβερνώντος δέχτηκαν απίστευτες πιέσεις για να δώσουν ψήφο εμπιστοσύνης στη Λιζ Τρας, παρόλο που αργότερα διευκρινίστηκε ότι το ζητούμενο από αυτή την ψηφοφορία δεν ήταν η ψήφος εμπιστοσύνης. Κάποιοι βουλευτές δεν άντεξαν την πίεση και ξέσπασαν σε κλάματα. Σκηνές πρωτόγνωρες για τη Βρετανία. Η μέρα ξημέρωσε με ολοένα και περισσότερους βουλευτές να ζητούν από την κυρία Τρας να αποχωρήσει για να μην οδηγηθεί το κόμμα σε εκλογική συντριβή.
Ο χορός της αμφισβήτησης για τη Λιζ Τρας είχε αρχίσει με το φιάσκο του μίνι προϋπολογισμού, που το διαδέχτηκαν κωμικοτραγικές εξελίξεις: Η εκδίωξη του υπουργού Οικονομικών ενώ βρισκόταν στο εξωτερικό, η αντικατάστασή του από ένα στέλεχος που βρισκόταν στην πλευρά της εσωκομματικής αντιπολίτευσης, η παρουσίαση ενός άλλου μίνι-προϋπολογισμού που είναι σε πλήρη αντίθεση με τα όσα είχε υποσχεθεί η κυρία Τρας για να κερδίσει τις εσωκομματικές εκλογές για τη διαδοχή του Μπόρις Τζόνσον. Και όμως, η Λιζ Τρας χθες το βράδυ δήλωνε τη θέλησή της να παλέψει για να «γυρίσει» την κατάσταση: «Είμαι μαχητής, δεν παραιτούμαι»…
«Δεν έχω ξαναδεί τέτοια πράγματα», σχολίασε ο αναλυτής του BBC, Νικ Ιρντλεϊ, επισημαίνοντας ότι η τελευταία «κωλοτούμπα» – από το «είμαι μαχητής» στο … «δεν μπορώ να εκπληρώσω τα καθήκοντά μου» – είναι συνέπεια της χαώδους κατάστασης που επικρατεί στην κυβέρνηση, στο κοινοβούλιο, στο Συντηρητικό Κόμμα και στην κοινοβουλευτική ομάδα του. Η Βρετανία βρίσκεται στη δίνη μίας πρωτοφανούς κρίσης, εν μέσω σημαντικών διεθνών προβλημάτων και το πολιτικό προσωπικό πρέπει να διαχειριστεί την ταχύτερη αλλαγή εξουσίας που έχει ζήσει η χώρα στη σύγχρονη ιστορία της. Το ερώτημα, σύμφωνα με τον Νικ Ιρντλεϊ, είναι κατά πόσο οι Τόρις μπορούν να συνταχθούν γύρω από το πρόσωπο ενός νέου ηγέτη και να αποφύγουν τις γενικές εκλογές, που όπως δείχνουν οι δημοσκοπήσεις θα είναι καταστροφικές για τους Συντηρητικούς.
Ποιος θα είναι ο επόμενος πρωθυπουργός της Βρετανίας
Σε λίγες μέρες η Βρετανία θα έχει τον τρίτο πρωθυπουργό μέσα σε ένα έτος και προκύπτει το ερώτημα ποιος θα είναι ο διάδοχος της Λιζ Τρας. Ο υπουργός Οικονομικών, Τζέρεμι Χαντ, που ανέλαβε το υπουργείο Οικονομικών μετά το φιάσκο του πρώτου μίνι-προϋπολογισμού, έσπευσε να διευκρινίσει ότι δεν θέλει να μπει στην κούρσα των υποψηφίων για τη διαδοχή της Λιζ Τρας και την πρωθυπουργία, αν και πολλοί είναι αυτοί που τον προωθούν για τη θέση με δημοσίευμα του Bloomberg να τον χαρακτηρίζει ως τον... Μάριο Ντράγκι της Βρετανίας.
Ετσι λοιπόν και αν όντως ισχύσει το «όχι» του Τζέρεμι Χαντ, η ισχυρότερη υποψηφιότητα, σύμφωνα με το Sky News, που επικαλείται τα στοιχηματικά γραφεία, είναι του πρώην υπουργού Οικονομικών και αντιπάλου της κυρίας Τρας στις εσωκομματικές εκλογές, του Ρίσι Σούνακ. Είναι ο άνθρωπος που κατηγόρησε ανοιχτά την κυρία Τρας ότι έσπρωξε την οικονομία στον γκρεμό πιστεύοντας σε «οικονομικά των παραμυθιών»… «Ό,τι είπε, βγήκε»… σχολίασε ένας βουλευτής των Τόρις, αναφερόμενος στις εκτιμήσεις του κυρίου Σούνακ. Το ερώτημα είναι κατά πόσο ο κύριος Σούνακ μπορεί να ενώσει το κόμμα, καθώς είχε παίξει ρόλο κλειδί στη διαδικασία έξωσης του Μπόρις Τζόνσον από την πρωθυπουργία.
Η Πένι Μόρντοντ, που ήρθε τρίτη στις εσωκομματικές εκλογές του καλοκαιριού, και στην τελική ψηφοφορία συντάχθηκε στο πλευρό της Λιζ Τρας είναι επίσης μια ισχυρή υποψηφιότητα. Κάποιοι μάλιστα μιλούν για «ηγετικό δίδυμο» της κυρίας Μορνταουντ με τον Ρίσι Σούνακ.
Ο υπουργός Αμυνας, Μπεν Γουάλας, από την άλλη, είναι ισορροπιστής. Δεν πήρε το μέρος κανενός από τους μονομάχους στην προηγούμενη εκλογική μάχη, χαίρει εκτίμησης για τη στάση του υπέρ της Ουκρανίας, είναι μεθοδικός ως πρώην στρατιωτικός. Αλλά το ερώτημα είναι κατά πόσο ο ίδιος θέλει να μπει στη διαδικασία της διαδοχής, ενώ το καλοκαίρι είχε προτιμήσει να βγει από την κούρσα μετά «από προσεκτική εξέταση των πραγμάτων και έχοντας συζητήσει με συναδέλφους και με την οικογένεια», όπως είχε δηλώσει τότε.
Μια υποψηφιότητα-έκπληξη θα ήταν του Μπόρις Τζόνσον. Ο ίδιος είχε αφήσει ανοιχτό το ενδεχόμενο να επιστρέψει στην πρώτη γραμμή, όταν αποχαιρέτησε για τελευταία φορά ως πρωθυπουργός. Φτάνει να του το ζητήσουν… Και η πρώην υπουργός Πολιτισμού, Ναντίν Ντόρις, έσπευσε να κάνει το πρώτο βήμα, γράφοντας στο Twitter ότι «δεν υπάρχει ενωτικός υποψήφιος… Μόνο ένας βουλευτής έχει εντολή από τα κομματικά μέλη και από τη βρετανική κοινή γνώμη, μία εντολή με πλειοψηφία 80 εδρών- ο Μπόρις Τζόνσον».
Στα αουτσάιντερ βρίσκεται και η Σουέλα Μπρέιβερμαν, η πρώην υπουργός Εσωτερικών, που παραιτήθηκε το περασμένο 24ωρο μετά από μία έντονη διαμάχη με την Λιζ Τρας. Το καλοκαίρι ήταν η πρώτη που μπήκε στην κούρσα της διαδοχής του Τζόνσον, είναι προβεβλημένο στέλεχος της δεξιάς πτέρυγας των Τόρις, συντάχθηκε με τις πιο σκληρές απόψεις για το Brexit και θέλει να ενσαρκώσει το «αμερικανικό όνειρο, αλα βρετανικά»: «Αγαπώ τη χώρα μου. Οι γονείς μου ήρθαν εδώ χωρίς να έχουν απολύτως τίποτα και η Βρετανία τους έδωσε ελπίδα, ασφάλεια και ευκαιρίες και σε μένα απίστευτες ευκαιρίες για εκπαίδευση και καριέρα», είχε πει το καλοκαίρι στο ITV. Είναι ένα ωραίο αφήγημα πάνω στο οποίο προσπαθεί να χτίσει την ανέλιξή της, αλλά το ερώτημα είναι αν οι Βρετανοί θέλουν να ακούσουν τέτοια αφηγήματα, ή να δουν πρακτικές λύσεις ενόψει του δύσκολου χειμώνα…
Ακολουθήστε το Reader.gr στα Google News για να είστε πάντα ενημερωμένοι για όλες τις ειδήσεις από την Ελλάδα και τον κόσμο.
