Φως στην άκρη του τούνελ... ή τουλάχιστον μια ηλιαχτίδα φαίνεται να υπάρχει για την Ευρώπη εν όψει του δύσκολου χειμώνα που έρχεται με φόντο την ενεργειακή κρίση. Την ώρα που η Ρωσία έριξε νέα βόμβα με ανακοίνωση της Gazprom ότι μειώνει ακόμη περισσότερο τη ροή του φυσικού αερίου προς την Ευρώπη, η γηραιά ήπειρος φαίνεται ότι βρίσκει μια αναπάντεχη λύση με σύμμαχο τη Νορβηγία. Η σκανδιναβική χώρα βρίσκεται σε συνεχείς επαφές το τελευταίο διάστημα με την Κομισιόν προκειμένου να βοηθήσει τα κράτη - μέλη της Ευρωζώνης με την παροχή φυσικού αερίου.
Διαβάστε ακόμη: Νορβηγία: Ετοιμη να πουλήσει φυσικό αέριο στην Ευρώπη για να αντιμετωπίσει την ενεργειακή κρίση
Ο αντιπρόεδρος της ρωσικής κυβέρνησης, Αλεξάντερ Νόβακ, δήλωσε σήμερα ότι οι εξαγωγές ρωσικού φυσικού αερίου στην ΕΕ θα μειωθούν κατά 50 δισ. κυβικά μέτρα φέτος, όπως ανέφερε το Interfax. Ενδεικτικά, το 2021 η Ρωσία είχε εξαγάγει περίπου 150 δισ. κυβικά μέτρα στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Ο Όλεγκ Αξιούτιν, αναπληρωτής διευθύνων σύμβουλος του ρωσικού ενεργειακού κολοσσού Gazprom, δήλωσε σε συνέδριο στη Ρωσία ότι η Ευρώπη δεν έχει εναλλακτική λύση στο ρωσικό αέριο. Την ίδια στιγμή, η Μόσχα επεκτείνει τις εξαγωγές πετρελαίου και φυσικού αερίου σε άλλες χώρες, όπως η Κίνα. Νωρίτερα σήμερα, η Gazprom ανακοίνωσε ότι οι εξαγωγές φυσικού αερίου σε χώρες μη μέλη της CIS (Κοινοπολιτεία Ανεξάρτητων Κρατών) μειώθηκαν κατά 38,8% φθάνοντας τα 84,8 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα (bcm) στο διάστημα μεταξύ 1ης Ιανουαρίου και 15 Σεπτεμβρίου, σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του προηγούμενου έτους.
ΗΠΑ: Οχι άλλο LNG και πετρέλαιο προς την Ευρώπη
Το επιπλέον δυσάρεστο είναι ότι οι Aμερικανοί παραγωγοί πετρελαίου και LNG προειδοποιούν ότι δεν έχουν την δυνατότητα να «διασώσουν» ενεργειακά την Ευρώπη τον χειμώνα του 2023 αυξάνοντας και άλλο την άντληση ενεργειακών πόρων. Μάλιστα, προαναγγέλλουν ότι μία μεγάλη μείωση των ρωσικών εξαγωγών θα μπορούσε να οδηγήσει το πετρέλαιο και πάλι πάνω από τα 100 δολάρια ανά βαρέλι. Αυτό ανέφεραν οι Financial Times σε πρωτοσέλιδο άρθρο τους, σχετικά με την απόφαση της Ενωμένης Ευρώπης να αναστείλει τις εισαγωγές ρωσικού πετρελαίου από τα τέλη του 2022.
«Η παραγωγή μας είναι αυτή που είναι», «δεν υπάρχουν περιθώρια για αύξησή της, ούτε αναφορικά με το πετρέλαιο, ούτε και με το φυσικό αέριο», είπαν στους FT εκπρόσωποι της ενεργειακής βιομηχανίας των ΗΠΑ. «Δεν υπάρχει δυνατότητα για διάσωση της Ευρώπης, ούτε στον έναν τομέα, ούτε στον άλλον». Όπως είναι γνωστό, ο πρόεδρος Μπάιντεν είχε δεσμευθεί ότι θα βοηθούσε την Ευρώπη στον ενεργειακό τομέα προκειμένου να μπορέσει να αντεπεξέλθει τις μειώσεις στην παροχή τις οποίες έχει ξεκινήσει η ρωσική πλευρά πριν και από την έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία, αλλά και στη συνέχεια με τις κυρώσεις. Ωστόσο δεν μπόρεσε να πείσει ούτε τους Σαουδάραβες,που αρνήθηκαν να αυξήσουν την παραγωγή τους, ούτε κάν τους Αμερικανούς παραγωγούς, που θεωρούν ότι η τιμή του πετρελαίου πρέπει να πάει πάνω από τα 120 δολάρια αν βαρέλι προκειμένου να είναι συμφέρουσα για τους ίδιους η αύξηση της παραγωγής.
Σημειώνεται ότι η βιομηχανία του πετρελαίου και του φυσικού αερίου στις ΗΠΑ σημείωσε υπερκέρδη τον τελευταίο χρόνο, «σβήνοντας» τις ζημιές που είχε προκαλέσει στον κλάδο η πανδημία και τα lockdowns, ρίχνοντας την άνοιξη του 2020 τις τιμές του πετρελαίου σε αρνητικά επίπεδα. Ωστόσο, το επίπεδο της παραγωγής δεν έχει ακόμα ανακάμψει - πριν από την πανδημία, οι ΗΠΑ αντλούσαν 13 εκατομμύρια βαρέλια αργού κάθε ημέρα, ενώ σήμερα αντλούν μόλις 12 εκατομμύρια βαρέλια καθημερινά. Όπως σημειώνουν μάλιστα οι FT, τις τελευταίες εβδομάδες έχει μειωθεί ο συνολικός αριθμός των ενεργών πηγαδιών άντλησης, όπως και η παραγωγικότητά τους.
Ειδική ομάδα επίλυσης της ενεργειακής κρίσης
Από την πλευρά τους, οι υπουργοί Ενέργειας της ΕΕ θα προσπαθήσουν να εγκρίνουν νέα μέτρα για τη μείωση των τιμών του φυσικού αερίου και της ενέργειας στην έκτακτη Σύνοδο Κορυφής στις 30 Σεπτεμβρίου και ζήτησαν βοήθεια από τη Νορβηγία, η οποία δεν είναι μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η συχνότητα των επαφών ανάμεσα στην πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν και τον Νορβηγό πρωθυπουργό Γιόνας Γκαρ Στορ καταδεικνύουν ακριβώς τη δυσκολία ως προς την εύρεση της χρυσής τομής στην κοστολόγηση μιας από τις βασικές πηγές ενέργειας των οικονομιών της ΕΕ μαζί με το πετρέλαιο.
Υπό την απειλή της ενεργειακής κρίσης στην Ευρώπη, οι Βρυξέλλες καλούνται να συμφιλιώσουν τις προτεραιότητες των 27 κρατών-μελών, τα οποία θα πρέπει να συμφωνήσουν στη φορολόγηση των υπερκερδών των ηλεκτροπαραγωγών εκτός κλάδου φυσικού αερίου, στην υποχρεωτική συνεισφορά των εταιρειών ορυκτών καυσίμων που ωφελούνται από τις υψηλές τιμές στις διεθνείς αγορές και στη μείωση της κατανάλωσης από όλα τα κράτη - μέλη. Ασφαλώς, οι εκτιμήσεις της Κομισιόν για την άντληση εσόδων 140 δισ. ευρώ από τις εταιρείες του κλάδου ενέργειας αποτελεί κίνητρο για τη χάραξη μιας κοινής στρατηγικής.
Η λύση θα έρθει από Σκανδιναβία
Εξάλλου, μόλις την Πέμπτη, οι Νορβηγοί παραδέχτηκαν πως ούτε τους ίδιους συμφέρουν οι αυξήσεις στην τιμή του φυσικού αερίου, όμως, το ζήτημα είναι οι εγγυήσεις και η διαχείριση κινδύνου, δήλωσαν πρωθυπουργός, υπουργός Ενέργειας και στελέχη εταιρειών παραγωγής πετρελαίου και φυσικού αερίου. Εξάλλου, από την ημέρα που η Ρωσία μείωσε τις ροές προς την Ευρώπη, η σκανδιναβική χώρα έγινε ο κορυφαίος προμηθευτής της περιοχής. Φέτος, αναμένεται να παραγάγει περίπου 122 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα (bcm) φυσικού αερίου και ήδη οι εταιρείες προτίθενται να διαπραγματευτούν με την Ευρωπαϊκή Ένωση, προκειμένου να επιλύσουν την ενεργειακή κρίση που ταλανίζει την ήπειρο, όπως μεταδίδουν Reuters και Bloomberg.
Η Νορβηγία και η ΕΕ έχουν εγκαθιδρύσει μια ομάδα εργασίας με αντικείμενο την ανάπτυξη τρόπων διαχείρισης της έλλειψης φυσικού αερίου στην Ευρώπη. Στο πλαίσιο αυτό, ο πρωθυπουργός της χώρας Γιόνας Γκάρ Στόρ συναντήθηκε το πρωί της Πέμπτης με στελέχη των μεγαλύτερων παραγωγών πετρελαίου και φυσικού αερίου της χώρας του, όπως των Equinor, Aker BP και Var Energi. «Δεν κλείνουμε την πόρτα του διαλόγου», είπε ο Στορ σε δημοσιογράφους στο Όσλο. «Είμαστε έτοιμοι να ακούσουμε τις εταιρείες και να δούμε τι ρόλο μπορούμε να παίξουμε στην ενεργειακή κρίση». «Περισσότερο ανησυχεί τις εταιρείες το πώς θα χειριστούν με θετικό τρόπο τα μακροπρόθεσμα συμβόλαια», δήλωσε ο υπουργός Ενέργειας Τέριε Ααασλαντ στην ίδια εκδήλωση. «Το ζήτημα είναι οι εγγυήσεις και η διαχείριση κινδύνου στην αγορά».
Ο φόβος των υπερβολικών εξαγωγών
Παράλληλα, ο Οβιντ Ερικσεν, διευθύνων σύμβουλος της Aker, μητρικής της Aker BP, δήλωσε ότι η εταιρεία βλέπει θετικά τη σύναψη μακροπρόθεσμων συμβολαίων με τους κατάλληλους αντισυμβαλλόμενους. «Με τα σημερινά επίπεδα τιμών υπάρχει πολύ μεγάλος κίνδυνος για τις περισσότερες ιδιωτικές εταιρείες», είπε ο Eriksen. «Έτσι, εν μέρει είναι ζήτημα του μηχανισμού τιμών και εν μέρει ζήτημα του πώς μπορούν να συνεργαστούν κράτος και εταιρείες για να λύσουν αυτή την πολύ σοβαρή κατάσταση».
Μιλώντας σε δημοσιογράφους την Τετάρτη, η οικονομική διευθύντρια της Equinor, Ουλρικα Φεαρν, προέτρεψε τους πολιτικούς ηγέτες να μην απομακρύνονται από την ελεύθερη αγορά. Οι βραχυπρόθεσμες ενέργειες «θα έχουν αντίκτυπο στην αγορά και είναι πολύ πολύ δύσκολο να κρίνουμε ποιες είναι οι δευτερεύουσες συνέπειες». Η εκτίναξη των ευρωπαϊκών τιμών του φυσικού αερίου, που αυξήθηκαν κατά 250% τον τελευταίο χρόνο, έχει ενισχύσει σημαντικά τα έσοδα της Νορβηγίας από τις εξαγωγές, αλλά πίεσε σημαντικά τις δυνατότητες των ενεργειακών εταιρειών της χώρας. Από τότε που η Ρωσία έκοψε τμήματα των ροών προς την Ευρώπη, η Νορβηγία έχει γίνει ο κορυφαίος προμηθευτής φυσικού αερίου της Γηραιάς ηπείρου.
Η Νορβηγία αναμένεται να παράξει περίπου 122 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα φυσικού αερίου φέτος, σύμφωνα με τις επίσημες προβλέψεις του Μαΐου, ποσότητα αυξημένη κατά 8% από το 2021. Η παραγωγή αυξήθηκε όσο το δυνατόν περισσότερο. Οι παραγωγοί φυσικού αερίου της Σκανδιναβικής χώρας δηλώνουν πρόθυμοι να διαπραγματευτούν με την Ένωση που παλεύει με τον αντίκτυπο της εκτίναξης των τιμών του φυσικού αερίου που έχει οδηγήσει σε άνοδο του πληθωρισμού, ώθησε ορισμένες επιχειρήσεις κοινής ωφελείας στο χείλος του γκρεμού και απειλεί με μεγάλη ύφεση.
Αναβάλλει την επιβολή εισφοράς η Γερμανία
Αναβάλλει την επιβολή της πολυσυζητημένης εισφοράς φυσικού αερίου η Γερμανία, εγείροντας αμφιβολίες για το εάν τελικά θα τεθεί ποτέ σε ισχύ μια από τις βασικές πρωτοβουλίες της κυβέρνησης με στόχο την ενεργειακή σταθερότητα. Οι καταναλωτές δεν θα χρειαστεί να πληρώσουν το τέλος τουλάχιστον έως τις 31 Οκτωβρίου, σύμφωνα με προσχέδιο της πρότασης νόμου που επικαλείται το Bloomberg. Αρχικά προβλεπόταν να καταβληθεί η πρώτη δόση έως την 1η Οκτωβρίου. Υπάρχουν «ακόμα ανοιχτά ερωτήματα» σχετικά με την εισφορά, αναφέρει το προσχέδιο.
«Τα πράγματα είναι περίπλοκα», είπε ο Γερμανός υπουργός Οικονομίας και αντικαγκελάριος Ρόμπερτ Χάμπεκ, ο οποίος διατύπωσε την ιδέα της επιβολής εισφοράς φυσικού αερίου τον Αύγουστο. «Τα επεξεργαζόμαστε όλα πολύ προσεκτικά, σε σχέση με κανονισμούς για επιδοτήσεις και συνταγματικά ζητήματα», είπε μετά τη συνάντηση των υπουργών Εμπορίου της G7 στο Neuhardenberg την Πέμπτη.
Βέλγιο: Θα στηρίξουμε τη Γερμανία με φυσικό αέριο
Στο μεταξύ, όσο ο ενεργειακός πόλεμος από τη Μόσχα εντείνεται και σφίγγει η θηλεία στην Ε.Ε, τόσο δημιουργούνται και περισσότερες «συμμαχίες» στην Ευρώπη. Ο πρωθυπουργός του Βελγίου, Αλεξάντερ ντε Κρόο, είχε επικοινωνία με τον Καγκελάριο της Γερμανίας Όλαφ Σολτς με βασικό ζήτημα συζήτησης την ενέργεια. Ειδικότερα, σε ανάρτησή του στο twitter, ο Αλεξάντερ ντε Κρόο σημείωσε: «Συζητήσαμε την ενεργειακή μας συνεργασία και τον κάλεσα σε μια βελγογερμανική σύνοδο για την ενέργεια. Τον διαβεβαίωσα ότι το Βέλγιο σκοπεύει να ενισχύσει την ικανότητα μεταφοράς φυσικού αερίου προς τη Γερμανία».
Παράλληλα, ο Βέλγος Πρωθυπουργός επισήμανε ότι «η ενεργειακή κρίση είναι επίσης κρίση ασφάλειας. Θέτει σε κίνδυνο την ευημερία και την κοινωνική ειρήνη. Το Βέλγιο και η Γερμανία συμφωνούν: κανένα κράτος μέλος δεν θα λύσει το πρόβλημα μόνο του». «Συνεχίζουμε να συνεργαζόμαστε με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για τη μείωση των τιμών του φυσικού αερίου» κατέληξε.
Ακολουθήστε το Reader.gr στα Google News για να είστε πάντα ενημερωμένοι για όλες τις ειδήσεις από την Ελλάδα και τον κόσμο.
