«Αν η μάχη της Βαρσοβίας είχε λήξει με νίκη των Μπολσεβίκων, θα ήταν ένα σημείο καμπής στην Ιστορία της Ευρώπης, καθώς δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι με την πτώση της Βαρσοβίας, η Κεντρική Ευρώπη θα είχε μείνει εκτεθειμένη στην κομμουνιστική προπαγάνδα και τη σοβιετική εισβολή». Με αυτά τα λόγια ο Edgar Vincent D’Abernon, Βρετανός διπλωμάτης, μέλος της Διασυμμαχικής Αποστολής στην Πολωνία και αυτόπτης μάρτυρας του Πολωνο-Σοβιετικού Πολέμου, περιέγραψε το 1920 την αποφασιστική μάχη στον πόλεμο εναντίον των Μπολσεβίκων. Τα λόγια αναφέρονται στη μάχη της Βαρσοβίας τον Αύγουστο του 1920, περισσότερο γνωστή ως «Θαύμα στον ποταμό Βιστούλα».
Η μάχη που επισφράγισε τις πολεμικές πράξεις μεταξύ της Πολωνίας που αναγεννήθηκε έπειτα από χρόνια υποδούλωσης και της Ρωσίας των Μπολσεβίκων, διαμόρφωσε την ιστορία της Ευρώπης. Τα λόγια του μελλοντικού στρατάρχη της Σοβιετικής Ένωσης, Μιχαήλ Τουχατσέφσκι: «Πάνω από το πτώμα της Λευκής Πολωνίας, ο δρόμος μάς οδηγεί σε έναν κόσμο που φλέγεται. Με τις ξιφολόγχες μας θα μεταφέρουμε την ευτυχία και την ειρήνη στις εργαζόμενες μάζες. Εμπρός προς τη Δύση!», ευτυχώς ποτέ δεν έγιναν πραγματικότητα. Χάρη στην ηρωική στάση του Πολωνού στρατιώτη, το αίμα και τη θυσία ολόκληρης της κοινωνίας που μόλις είχε ανακάμψει από τον Μεγάλο Πόλεμο, εξασφαλίστηκε η ειρήνη και η ασφάλεια στην Ευρώπη - τουλάχιστον έως ότου ένα άλλο αυταρχικό καθεστώς έρθει στην εξουσία στη Γερμανία.
Κοιτάζοντας τον σημερινό πόλεμο στην Ουκρανία, δεν μπορεί κανείς να μην παρατηρήσει ομοιότητες με την πολεμική σύγκρουση Πολωνών και Μπολσεβίκων. Και παρά τα πάνω από 100 χρόνια που έχουν περάσει, ένα πράγμα δεν έχει αλλάξει – δηλαδή: ο επιτιθέμενος. Παλαιότερα, η Πολωνία ήταν αυτή που αντιτάχθηκε αποτελεσματικά στην επίθεση των Μπολσεβίκων, σήμερα η Ουκρανία αντιτίθεται στη Ρωσία του Πούτιν. Και στις δύο περιπτώσεις, η απειλή έχει την ίδια πηγή. Η Ρωσική Αυτοκρατορία, η Ρωσία των Μπολσεβίκων, η Σοβιετική Ένωση και η σημερινή Ρωσική Ομοσπονδία - κάθε ένα από αυτά τα καθεστώτα προσπαθούσε να επεκτείνει την αυτοκρατορία με κόστος την υποδούλωση άλλων εθνών. Κάθε φορά, οι βάρβαρες πράξεις του δικαιολογούνταν από τη Μόσχα ως αντιστάθμιση κάποιας «φανταστικής απειλής» και αναφέρονταν ως: «αδελφική βοήθεια», «προστασία των γηγενών πληθυσμών», «ενοποίηση των εθνικών εδαφών». Οι ειδικοί της προπαγάνδας του Κρεμλίνου, ωστόσο, τείνουν να ξεχνούν ότι η ΕΣΣΔ - κομμουνιστικό κράτος - δεν υστερούσε στις εγκληματικές της δραστηριότητες των Ναζί. Σήμερα, το ίδιο κράτος και ο συμβολισμός του γιορτάζονται σε κάθε επέτειο του Μεγάλου Πατριωτικού Πολέμου, ο οποίος ταυτίζεται με τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, αν και ξεκίνησε το 1941 με την επίθεση της ναζιστικής Γερμανίας κατά της ΕΣΣΔ. Η σιωπή για την επίθεση της ΕΣΣΔ στην Πολωνία στις 17 Σεπτεμβρίου 1939, για την επίθεση της ΕΣΣΔ στη Φινλανδία το 1939, για την ένταξη της Λιθουανίας, της Λετονίας και της Εσθονίας το 1940, ή για την κατοχή του ανατολικού τμήματος της Ρουμανίας το 1940, την επίθεση στην Κριμαία το 2014 και τέλος για την επίθεση στην Ουκρανία στις 24 Φεβρουαρίου του τρέχοντος έτους.
Η ιστορία έχει κλείσει έναν πλήρη κύκλο, αλλά η παγκοσμιοποίηση, η τεχνολογική πρόοδος και ο συνεπακόλουθος εκδημοκρατισμός των κοινωνιών έχουν οδηγήσει σε μια εντελώς διαφορετική μορφή του παγκόσμιου συστήματος ασφάλειας από ό,τι στις αρχές του 20ου αιώνα. Οι εμπειρίες των δύο παγκόσμιων πολέμων και μιας σειράς διαφορετικών συγκρούσεων, ο Ψυχρός Πόλεμος και η ίδρυση του ΝΑΤΟ, έχουν πλήρως αναδιαμορφώσει αυτό που σήμερα αποκαλούμε παγκόσμιο σύστημα ασφάλειας. Η παρούσα σύγκρουση στην Ουκρανία εν μέρει έχει γίνει σύγκρουση Ρωσίας και ελεύθερου κόσμου. Οι δημοκρατικές χώρες αντιμετωπίζουν την επίθεση μιας χώρας η οποία, από την αρχή της ίδρυσής της, αμφισβητεί το δικαίωμα άλλων εθνών στην αυτοδιάθεση.
Η επίθεση της Ρωσίας στην Ουκρανία μας κάνει να συνειδητοποιήσουμε ότι η Ρωσία δεν ακολουθεί κανέναν κανόνα ειρηνικής συνύπαρξης, συνεργασίας ή σεβασμού του διεθνούς δικαίου. Σήμερα οι δαίμονες του παρελθόντος έχουν ξυπνήσει στην ανατολική Ευρώπη:. αυτό που έπρεπε να είναι μια προειδοποίηση για τις μελλοντικές γενιές, μια προειδοποίηση κατά του πολιτικού εξτρεμισμού, των ιμπεριαλιστικών φιλοδοξιών και της λατρείας της εξουσίας επιστρέφει με τη μορφή αιματοβαμμένων εικόνων από τη Bucha ή το Irpin.
Στην παρούσα κατάσταση, κάθε υπεύθυνο κράτος που εκτιμά ρεαλιστικά την κατάσταση των πραγμάτων πρέπει να είναι προετοιμασμένο να αντιμετωπίσει οποιαδήποτε πρόκληση- είτε στρατιωτική, είτε πολιτική- η οποία μπορεί δυνητικά να έρθει από την ανατολή. Όσον αφορά την ασφάλεια της Πολωνίας και ολόκληρης της περιοχής, οι Πολωνικές Ένοπλες Δυνάμεις έχουν έναν ιδιαίτερο ρόλο εδώ, διότι είναι ο στρατός μας που διαφυλάσσει την κυριαρχία και την εδαφική ακεραιότητα του κράτους και διασφαλίζει την ανατολική πτέρυγα του ΝΑΤΟ. Για πάνω από 20 χρόνια είμαστε μέλος του ΝΑΤΟ: την παλαιότερη, μεγαλύτερη και πιο αποτελεσματική αμυντική συμμαχία στην ιστορία του κόσμου. Αυτή η διεθνοποίηση της ασφάλειας, με συνεχή ανάπτυξη του εθνικού δυναμικού, αποτελεί το ασφαλιστήριό μας. Η πολωνική αμυντική βιομηχανία αποτελεί σημαντικό και αποτελεσματικό μέρος του συστήματος, όπως διαπιστώνεται από τις θετικές αξιολογήσεις αποτελεσματικότητας των Piorun MANPADS, των αυτοκινούμενων πυροβόλων Krab, ή των πυροβόλων Grot: όλος αυτός ο εξοπλισμός δοκιμάζεται στον υπό εξέλιξη πόλεμο στην Ουκρανία και αποτελεί μέρος της στρατιωτικής βοήθειας που παρέχει η Πολωνία στην Ουκρανία. Η βοήθεια αυτή εδώ και καιρό έχει υπερβεί την αξία των 1,7 δισ. δολαρίων ΗΠΑ, τοποθετώντας την Πολωνία μεταξύ των μεγαλύτερων δωρητών για την Ουκρανία.
Η τρέχουσα γεωπολιτική κατάσταση, ιδίως ο πόλεμος στην Ουκρανία, έχει επιταχύνει τον σταθερό και ευρύ εκσυγχρονισμό και επέκταση των Πολωνικών Ενόπλων Δυνάμεων. Ως ένα από τα λίγα μέλη του ΝΑΤΟ, η Πολωνία δαπανά ήδη πάνω από 2,2 % του ΑΕΠ της στην άμυνα και οι δαπάνες αυτές πρόκειται να υπερβούν το 3,0 % του ΑΕΠ το επόμενο έτος. Χάρη στην υπεύθυνη πολιτική σχεδιασμού έχουμε δημιουργήσει τις βάσεις που είναι απαραίτητες για ανάπτυξη των Πολωνικών Ενόπλων Δυνάμεων τα επόμενα χρόνια, όπως αναφέρεται στον νέο Νόμο για την Υπεράσπιση της Πατρίδας. Στόχος μας είναι να έχουμε έναν πολωνικό στρατό 300.000 στρατιωτών: 250.000 επαγγελματίες στρατιώτες σε επιχειρησιακά στρατεύματα, και 50.000 στρατιώτες εδαφικής άμυνας. Μεγάλες, άριστα εκπαιδευμένες και εξοπλισμένες Πολωνικές Ένοπλες Δυνάμεις αποτελούν τη βάση της εθνικής άμυνας και αποτροπής.
Μιλώντας για το ΝΑΤΟ ως έναν από τους πυλώνες της πολωνικής αμυντικής πολιτικής, πρέπει να επισημανθεί ότι η Πολωνία εδώ και καιρό δεν είναι απλώς ο «αποδέκτης» της ασφάλειας: ο στρατός μας είναι δοκιμασμένοι επαγγελματίες που έχουν αποδείξει το θάρρος και τον επαγγελματισμό τους κατά τη διάρκεια πολλών ξένων αποστολών, τόσο υπό την ομπρέλα του ΝΑΤΟ όσο και της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Συνεχίζουμε να συνεργαζόμαστε με τους συμμάχους μας: οι δυνάμεις μας είναι αυτό το διάστημα παρούσες στις διεθνείς ομάδες μάχης του ΝΑΤΟ που σταθμεύουν στη Λετονία και τη Ρουμανία.
Μιλώντας σχετικά με τη διεθνή εκστρατεία για την ασφάλεια, δεν πρέπει να ξεχνάμε την πρόσφατη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ στη Μαδρίτη. Ήταν ένα ιδιαίτερα σημαντικό γεγονός, διότι διαμόρφωσε μια προοπτική για τις δραστηριότητες της Συμμαχίας για τα επόμενα χρόνια. Οι αποφάσεις που ελήφθησαν εκεί συμβάλλουν σαφώς στη μεγαλύτερη ασφάλεια όχι μόνο της Πολωνίας, αλλά ολόκληρης της ανατολικής πλευράς του ΝΑΤΟ. Πρέπει να αναφερθεί εδώ όχι μόνο η απόφαση της Σουηδίας και της Φινλανδίας να ενταχθούν στο ΝΑΤΟ, αλλά και η απόφαση των ΗΠΑ σχετικά με το μόνιμο Στρατηγείο για το Πέμπτο Σώμα Στρατού των ΗΠΑ να εγκατασταθεί στην Πολωνία, ώστε να είναι υπεύθυνο για τη διοίκηση των χερσαίων δυνάμεων των ΗΠΑ στην ανατολική πτέρυγα του ΝΑΤΟ.
Είμαστε συνεπείς στη δημιουργία ενός ολοκληρωμένου συστήματος ασφαλείας. Δεν είναι μόνο η μακροπρόθεσμη αύξηση της χρηματοδότησης για την ανάπτυξη των Ενόπλων Δυνάμεων ή την τεχνική αναβάθμιση. Πρόκειται επίσης για την οικοδόμηση της πολιτικής ευαισθητοποίησης και ετοιμότητας να αναλάβουμε την ευθύνη για την κοινή μας ασφάλεια. Παρά την τραγωδία του πολέμου στην Ουκρανία, η Πολωνία είναι μια ασφαλής χώρα. Παρά τα χρόνια που περνούν, η μνήμη του πολέμου Πολωνών και Μπολσεβίκων είναι ακόμα ζωντανή και οι αξίες όπως το θάρρος, η τιμή και η αγάπη για την πατρίδα δοξάζονται, μεταξύ άλλων, κατά την εθνική Ημέρα του Πολωνικού Στρατού που γιορτάζεται στην Πολωνία στις 15 Αυγούστου.
Ο Mariusz Blaszczak είναι αντιπρόεδρος της κυβέρνησης της Πολωνίας και υπουργός Εθνικής Αμυνας της χώρας
Ακολουθήστε το Reader.gr στα Google News για να είστε πάντα ενημερωμένοι για όλες τις ειδήσεις από την Ελλάδα και τον κόσμο.
