Διαρροή χιλιάδων αρχείων προκαλεί «σεισμό», καθώς αποκαλύπτει πώς κορυφαία στελέχη της Uber είχαν πρόσβαση σε ηγέτες μεγάλων κρατών και πώς κατάφεραν να παρακάμψουν έρευνες και αποφύγουν τις περιπέτειες με τη Δικαιοσύνη. Σε μια συντονισμένη δημοσιογραφική έρευνα των International Consortium of Investigative Journalists, Guardian, BBC κ.α. δίδονται στη δημοσιότητα λεπτομέρειες για το πώς η εταιρεία μεταφορών κολοσσός έλαβε σημαντική βοήθεια από πολιτικούς και εκπροσώπους ευρωπαϊκών θεσμών.
Διαβάστε ακόμη: Βλαντίμιρ Πούτιν: Εγκυος η Καμπάεβα, μπαμπάς για 5η φορά και... δυσαρεστημένος ο Ρώσος πρόεδρος
Εφόσον οι κατηγορίες ευσταθούν, τότε πρόκειται για παγκόσμιο σκάνδαλο διαπλοκής που καταδεικνύει τον τρόπο με τον οποίο η εταιρία Uber προσέγγιζε κορυφαίους ευρωπαίους πολιτικούς, για να μπορέσει να εισέλθει στην ευρωπαϊκή αγορά. Τα αρχεία που δημοσιοποίησε ο Guardian και κοινοποιήθηκαν στη Διεθνή Κοινοπραξία Ερευνητικών Δημοσιογράφων και σε διάφορους οργανισμούς μέσων ενημέρωσης, συμπεριλαμβανομένου του BBC Panorama, «καίνε» τον Εμανουέλ Μακρόν, αλλά και πολλούς ακόμη κορυφαίους αξιωματούχους της ΕΕ.
Η διαρροή καλύπτει μια πενταετή περίοδο κατά την οποία η Uber διοικούνταν από τον συνιδρυτή της Τράβις Κάλανικ, ο οποίος προσπάθησε να εισαγάγει την υπηρεσία ταξί σε πόλεις σε όλο τον κόσμο με ωμή βία, ακόμη και αν αυτό σήμαινε παραβίαση νόμων και κανονισμών για τα ταξί. Η Uber προσπάθησε να ενισχύσει την υποστήριξή της φλερτάροντας διακριτικά πρωθυπουργούς, προέδρους, δισεκατομμυριούχους, ολιγάρχες και βαρόνους των μέσων ενημέρωσης.
Lobbying ύψους 90 εκατ. δολαρίων τον χρόνο
Τα Uber Files περιλαμβάνουν 124.000 αρχεία, ανάμεσά τους 83.000 email και άλλους χίλιους φακέλους που περιλαμβάνουν συνομιλίες από το 2013 έως το 2017. Πρόκειται για μια εκστρατεία δημοσίων σχέσεων και lobbying ύψους 90 εκατομμύρια δολάρια τον χρόνο προκειμένου να πειστούν πολιτικοί να βοηθήσουν στην προσπάθεια της εταιρείας να μπει και να φέρει ανατροπές στην ευρωπαϊκή βιομηχανία ταξί.
Στα αρχεία, μάλιστα, περιγράφεται το πώς στελέχη της Uber είχαν συναντήσεις με τον Γάλλο πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν, με τον Ισραηλινό πρωθυπουργό Μπενιαμίν Νετανιάχου, τον πρωθυπουργό της Ιρλανδίας Έντνα Κένι και τον τότε πρόεδρο της Εσθονίας, Τόμας Χέντρικ Ίλβες. Το 2016, μάλιστα, ο τότε αντιπρόεδρος των ΗΠΑ, Τζο Μπάιντεν, προσπάθησε να έχει συνάντηση με τον Τράβις Κάλανικ, στο περιθώριο του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ του Νταβός.
Από το 2014 έως το 2016 ανώτερα στελέχη της εταιρείας είχαν περισσότερες από 100 συναντήσεις με κρατικούς αξιωματούχους 17 κρατών, αλλά και εκπροσώπους των θεσμών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Καταγράφονται, ακόμη και τουλάχιστον 12 συναντήσεις με εκπροσώπους της Κομισιόν, οι οποίες δεν είχαν ποτέ δημοσιοποιηθεί.
Παράλληλα, αποκαλύπτουν πώς ο αμφιλεγόμενος πρώην επικεφαλής της εταιρείας ταξί, Τράβις Κάλανικ, έδινε προσωπικά εντολές σε εργαζόμενους να χρησιμοποιούν έναν συγκεκριμένο διακόπτη (kill switch) ώστε να μην επιτρέπουν την πρόσβαση στους υπολογιστές σε περίπτωση αστυνομικών ελέγχων. Ως μια πρώτη αντίδραση η εταιρεία παραδέχθηκε ότι «στο παρελθόν η συμπεριφορά της εταιρείας δεν ήταν η πρέπουσα σε σχέση με τις αρχές της» για να υποστηρίξει ότι πλέον «είμαστε μια διαφορετική εταιρεία».
Τα μηνύματα που αντάλλασσε ο Μακρόν
Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση του Γάλλου προέδρου, Εμανουέλ Μακρόν, καθώς η Uber στην προσπάθειά της να επεκταθεί στη γαλλική αγορά συνάντησε ισχυρές αντιστάσεις και βίαιες διαδηλώσεις στους δρόμους. Τότε ο Μακρόν είχε διοριστεί υπουργός Οικονομίας και, όπως καταγράφεται σε SMS που αποκαλύπτονται, είχε συχνή επικοινωνία με κορυφαίο στέλεχος της Uber προκειμένου να περάσει νομοθεσία υπέρ της εταιρείας. Ο Μακρόν, όμως, είχε και μπαράζ συναντήσεων με το πρώην αφεντικό της Uber, με τα ραντεβού αυτά να μην παίρνουν ιδιαίτερη δημοσιότητα.
Μετά τις σκληρές διαδηλώσεις και την οργή των επαγγελματιών οδηγών στη Γαλλία, η εφαρμογή UberPop, που έδινε τη δυνατότητα σε οδηγούς χωρίς άδεια να προσφέρουν υπηρεσίες ταξί με χαμηλότερες τιμές, απαγορεύτηκε από τα δικαστήρια. Η εταιρεία, πάντως, κέρδισε ΄μέσω έφεσης το δικαίωμα να διατηρήσει την εφαρμογή σε λειτουργία.
Όπως αποκαλύπτουν τα Uber Files, ο Εμανουέλ Μακρόν, τον Ιούνιο του 2015, μετά από οργισμένες διαδηλώσεις έστειλε μήνυμα στον πρώην επικεφαλής της εταιρείας Μαρκ ΜακΓκαν, διαβεβαιώνοντάς τον ότι θα βοηθήσει διορθώνοντας τη νομοθεσία. Την ίδια ημέρα η Uber ανέστειλε την εφαρμογή UberPop και μερικούς μήνες μετά ο Μακρόν υπέγραψε διάταγμα με το οποίο απλοποιούσε τα κριτήρια αδειοδότησης για οδηγούς της Uber. Ο λομπίστας της Uber ΜακΓκαν περιέγραψε τη συνάντηση που είχε με τον Μακρόν ως «θεαματική. Όπως δεν έχω ξαναδεί», «Θα χορέψουμε σύντομα», πρόσθεσε. «Εξαιρετικά ευγνώμων».
Ο «Εμανουέλ» και ο «Τράβις» σύντομα συνομίλησαν με τα μικρά ονόματα και συναντήθηκαν τουλάχιστον τέσσερις φορές, όπως δείχνουν τα αρχεία - στο Παρίσι και στο συνέδριο του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ στο Νταβός της Ελβετίας. Κάποια στιγμή η Uber έγραψε στον κ. Μακρόν ότι ήταν «εξαιρετικά ευγνώμων». «Το καλωσόρισμα που λαμβάνουμε είναι ασυνήθιστο στις σχέσεις κυβέρνησης-βιομηχανίας».
«Η Uber θα παράσχει ένα περίγραμμα για ένα ρυθμιστικό πλαίσιο για τις κοινές διαδρομές. Θα συνδέσουμε τις αντίστοιχες ομάδες μας για να αρχίσουμε να εργαζόμαστε πάνω σε μια εφικτή πρόταση που θα μπορούσε να γίνει το επίσημο πλαίσιο στη Γαλλία», αναφέρεται σε μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου του Τράβις Κάλανικ προς τον Μακρόν.
Μπλεγμένη κορυφαία αξιωματούχος της ΕΕ
Παράλληλα, τα αρχεία δείχνουν πώς η πρώην επίτροπος ψηφιακής τεχνολογίας της ΕΕ Νίλι Κρόες, ένας από τους κορυφαίους αξιωματούχους των Βρυξελλών, βρισκόταν σε συνομιλίες για να ενταχθεί στην Uber πριν λήξει η θητεία της - και στη συνέχεια άσκησε κρυφά πιέσεις για την εταιρεία, σε ενδεχόμενη παραβίαση των κανόνων δεοντολογίας της ΕΕ.
Εκείνη την εποχή, η Uber δεν ήταν απλώς μια από τις ταχύτερα αναπτυσσόμενες εταιρείες στον κόσμο – ήταν μια από τις πιο αμφιλεγόμενες, με δικαστικές υποθέσεις, με ισχυρισμούς για σεξουαλική παρενόχληση και σκάνδαλα για παραβίαση δεδομένων. Ο Τράβις Κάλανικ αναγκάστηκε να αποχωρήσει το 2017 από την εταιρία. Η Uber ισχυρίζεται ότι ο αντικαταστάτης του, ο Dara Khosrowshahi, είχε «να μεταμορφώσει κάθε πτυχή του τρόπου λειτουργίας της Uber» και «έχει εγκαταστήσει τους αυστηρούς ελέγχους και τη συμμόρφωση που απαιτούνται για να λειτουργεί ως δημόσια εταιρεία».
Ακολουθήστε το Reader.gr στα Google News για να είστε πάντα ενημερωμένοι για όλες τις ειδήσεις από την Ελλάδα και τον κόσμο.
