Σε μία μαραθώνια συνεδρίαση βγαλμένη από τα... παλιά οι ηγέτες της ΕΕ συμφώνησαν σήμερα, Παρασκευή (25/3) ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα πρέπει να είναι έτοιμη να προβεί σε επείγουσες αξιολογήσεις των μέτρων που έλαβαν τα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ενωσης, συμπεριλαμβανομένου του μετριασμού των επιπτώσεων των αυξήσεων των τιμών των ορυκτών καυσίμων στις τιμές της ηλεκτρικής ενέργειας. Οπως αναφέρεται στο τελικό κείμενο της Συνόδου Κορυφής που ολοκληρώθηκε μετά από πολύωρες διαπραγματεύσεις στις Βρυξέλλες, η Επιτροπή θα διασφαλίσει ότι τα μέτρα για τη μείωση των τιμών της ηλεκτρικής ενέργειας δεν διαταράσσουν την αγορά για άλλους. Παράλληλα, θα λάβει υπόψιν τον προσωρινό χαρακτήρα των μέτρων και τον βαθμό στον οποίο οι χώρες συνδέονται με το δίκτυο ηλεκτρικής ενέργειας της Ε.Ε..
Διαβάστε ακόμη: Μητσοτάκης: Συμφωνήσαμε για πλαφόν στις τιμές του φυσικού αερίου
Υπό εξέταση το μέτρο της επιβολής πλαφόν στις τιμές ενέργειας
Οπως δήλωσε ο καγκελάριος της Γερμανίας Ολαφ Σολτς, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα εξετάσει το ζήτημα της επιβολής ανώτατων ορίων τιμών ενέργειας μετά από εκτενή συζήτηση για το θέμα που έθεσε η Ισπανία στη Σύνοδο Κορυφής. Η Γερμανία και πολλές άλλες χώρες αντιμετωπίζουν με σκεπτικισμό παρεμβάσεις στην αγορά για την αντιμετώπιση των υψηλών τιμών ενέργειας, είπε ο Σολτς στη συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε μετά από το πέρας της διήμερης Συνόδου Κορυφής.
Νωρίτερα, πηγή της Ευρωπαϊκής Ενωσης ανέφερε ότι η Γερμανία και η Ολλανδία αντιτάχθηκαν σε χώρες του ευρωπαϊκού Νότου σε μια «σκληρή» συζήτηση για το θέμα του πλαφόν. Ωστόσο, οι ευρωπαϊκές χώρες συμφώνησαν να συνεργαστούν για την κοινή αγορά φυσικού αερίου σε εθελοντική βάση, δήλωσε ο Γερμανός καγκελάριος.
Παράλληλα, όπως είπε νωρίτερα η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν θα χορηγηθεί ειδική άδεια στην Ισπανία και την Πορτογαλία να διαχειρίζονται τις τιμές ηλεκτρικής ενέργειας. Η πρόεδρος της Επιτροπής είπε ότι αυτό ήταν εφικτό επειδή αυτές οι δύο χώρες έχουν σχετικά υψηλό μερίδιο ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στο ενεργειακό τους μείγμα και πολύ λίγες διασυνδέσεις με άλλα μέρη του δικτύου της ΕΕ.
«Συμφωνήσαμε για μία ειδική μεταχείριση που είναι δυνατή για την Ιβηρική χερσόνησο, έτσι ώστε να μπορεί να αντιμετωπίσει αυτήν την πολύ συγκεκριμένη κατάσταση στην οποία βρίσκεται και να διαχειριστεί τις τιμές του ηλεκτρικού ρεύματος» είπε σε συνέντευξη Τύπου μετά την ολοκλήρωση της Συνόδου των ηγετών της Ε.Ε. στις Βρυξέλλες.
Κοινή αγορά ενέργειας
Από την πλευρά του ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν ανέφερε πως η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα έχει την εντολή να προβαίνει σε κοινές αγορές ενέργειας, προκειμένου να επιτρέψει στην Ε.Ε. να έχει καλύτερο έλεγχο στον ενεργειακό εφοδιασμό της και στην αντιμετώπιση των τιμών της ενέργειας. Ο Μακρόν είπε επίσης ότι υπάρχει ανάγκη να βελτιωθεί η αποσύνδεση μεταξύ της τιμής της ηλεκτρικής ενέργειας από την τιμή του φυσικού αερίου.
Ο Ιταλός πρωθυπουργός Μάριο Ντράγκι είπε με τη σειρά του πως η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα συζητήσει με όλα τα εμπλεκόμενα μέρη επιλογές για να χαλαρώσει η κρίση στην αγορά ενέργειας που επιδεινώθηκε από την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, συμπεριλαμβανομένης μιας πρότασης για επιβολή ανώτατου ορίου στις τιμές φυσικού αερίου.
«Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα συζητήσει με τα ενδιαφερόμενα μέρη, τις μεγάλες εταιρείες πετρελαίου και ηλεκτρικής ενέργειας, εταιρείες διανομής και άλλους», είπε σε συνέντευξη Τύπου. Ο Ιταλός πρωθυπουργός πρόσθεσε ότι οι 27 συμφώνησαν ότι οποιαδήποτε απαίτηση από τη Ρωσία να λάβει πληρωμές σε ρούβλια για τις εξαγωγές φυσικού αερίου της θα αντιπροσωπεύει παραβίαση της σύμβασης.
«Ράβε-ξύλωνε» το προσχέδιο
Νωρίτερα, είχε γίνει γνωστό πως το προσχέδιο συμπερασμάτων που είχε βγει στο φως της δημοσιότητας χθες, Πέμπτη, είχε αλλάξει και πως είχε κυκλοφορήσει σήμερα μια νέα έκδοση του κειμένου, η οποία προσπαθούσε να λάβει υπόψη όλες τις επιμέρους τροποποιήσεις και παρεμβάσεις που έχουν γίνει. Η συνεδρίαση ήταν μαραθώνια ενώ όπως μετέδιδαν οι ανταποκριτές στις Βρυξέλλες, οι διαπραγματεύσεις θύμισαν συνεδριάσεις από τα... παλιά, με τις χώρες του ευρωπαϊκού Νότου να προσπαθούν να κερδίσουν όσο το δυνατόν περισσότερα. Μάλιστα κάποια στιγμή ο Ισπανός πρωθυπουργός, Πέδρο Σάντσεθ, αποχώρησε οργισμένος από την αίθουσα για να καθαρίσει όπως είπε το μυαλό του. «Πολύ ωραία! Πάω να πάρω λίγο αέρα και να καθαρίσει το μυαλό μου και αν έχετε κάτι καινούριο να μου πείτε, πείτε το», είπε απευθυνόμενος στους υπόλοιπους ηγέτες ο κ. Σάντσεθ.
Σύμφωνα με πληροφορίες, το απόγευμα της Παρασκευής διανεμήθηκε ένα νέο κείμενο συμφωνίας για την ενεργειακή κρίση, το οποίο δεν ικανοποίησε πολλές χώρες της ΕΕ. Η ισπανική κυβέρνηση εμφανίζεται να ζήτησε μια προσωρινή παρέμβαση στην αγορά και τον καθορισμό ορίου στην τιμή της ενέργειας, κάτι που βρήκε αντίθεση από πολλές ευρωπαϊκές χώρες, ιδίως τη Γερμανία και την Ολλανδία, οι οποίες προειδοποίησαν ότι ο περιορισμός στην τιμή του φυσικού αερίου στη χονδρική αγορά και η αποζημίωση των εταιρειών ηλεκτρικής ενέργειας για τη διαφορά θα σήμαινε στρέβλωση της ευρωπαϊκής αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας.
Σύμφωνα με το Cadena SER και την El País, η ένταση ήταν τέτοια που o Σάντσεθ σηκώθηκε και έφυγε αναστατωμένος, επειδή διέρρεαν συνομιλίες από τη συνάντηση και επειδή ο ίδιος κατηγορήθηκε ότι απείλησε να ασκήσει βέτο στα συμπεράσματα του Συμβουλίου, όπως είπε ο δημοσιογράφος του France24, Ντέιβ Κίτινγκ. Μάλιστα, ο Σάντσεθ, σύμφωνα με την El País, διάβασε το εν λόγω μήνυμα από τον ίδιο τον δημοσιογράφο, για να εξηγήσει στους υπόλοιπους ηγέτες τον θυμό του.
Μισή ώρα αργότερα, όλοι επέστρεψαν στις θέσεις τους για να συνεχίσουν τη συνάντηση, από την οποία θα μπορούσε να βγει μια αποδεκτή πρόταση τόσο για την Ισπανία όσο και για την Πορτογαλία, αφού η Κομισιόν θα συμφωνούσε να «αξιολογήσει» τη λήψη «προσωρινών επειγόντων μέτρων για την ηλεκτρική ενέργεια». Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θέλει, σύμφωνα με τον ανταποκριτή του France 24, να διασφαλίσει ότι τα μέτρα αυτά χρησιμεύουν στη «μείωση των τιμών της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας για τις εταιρείες και τους καταναλωτές» και ότι «δεν επηρεάζουν τις εμπορικές συνθήκες». Ο Ελληνας πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, επανέλαβε από την πλευρά του την πρόταση για την ανάγκη επιβολής πλαφόν στην τιμή του φυσικού αερίου και αντιμετώπισης της μετακύλισης των τιμών του αερίου στην αγορά ηλεκτρισμού και στους καταναλωτές.
Συνεδρίαση με εντάσεις
Κατά τη διάρκεια της συνεδρίασης του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, αρκετά κράτη - μέλη της ΕΕ ήρθαν σε ευθεία αντιπαράθεση. Ο πρωθυπουργός της Πολωνίας Ματέους Μοραβιέτσκι κατηγόρησε τον Ολλανδό ομόλογό του Μαρκ Ρούτε ότι αρνείται την επιβολή πλαφόν στις τιμές χονδρικής πώλησης του φυσικού αερίου, διότι «προστατεύει Ολλανδούς εμπόρους ενέργειας».
Τα κράτη - μέλη της ΕΕ ήταν χωρισμένα σε τρία στρατόπεδα. Σε αυτά που ζητούσαν πλαφόν στην τιμή του φυσικού αερίου, στα κράτη - μέλη που ζητούσαν ταχύτερες και μεγαλύτερες επενδύσεις σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και σε αυτά που να επιβραδύνουν τα περιβαλλοντικά μέτρα επειδή αυξάνουν το κόστος των καταναλωτών. Στο πρώτο στρατόπεδο βρίσκονται κράτη - μέλη όπως η Ισπανία, η Ιταλία, η Ελλάδα, το Βέλγιο και η Πορτογαλία, στο δεύτερο η Γερμανία, η Ιρλανδία, η Δανία και η Εσθονία και στο τρίτο η Πολωνία, η Ουγγαρία και η Βουλγαρία.
Καθώς όμως οι τιμές της ενέργειας εκτινάσσονται στα ύψη, κυρίως λόγω της απότομης αύξησης της τιμής του φυσικού αερίου, η κοινή ευρωπαϊκή αντιμετώπιση του προβλήματος καθίσταται πιο αναγκαία από ποτέ. Το φυσικό αέριο στην Ευρώπη κοστίζει έως και 150 ευρώ ανά μεγαβατώρα, έναντι 49 ευρώ κατά μέσο όρο πέρυσι. Κατά τη διάρκεια επίσκεψής του στην Ουάσιγκτον, ο Γερμανός καγκελάριος Όλαφ Σολτς είπε ότι ένας τρόπος για να αποφύγει η ΕΕ την «τέλεια ενεργειακή καταιγίδα» είναι να επιταχυνθεί η ενεργειακή μετάβαση προς τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων της ΕΕ εξετάζουν μια πρόταση για τη δημιουργία μιας «κοινής πλατφόρμας αγορών» που θα περιλαμβάνει χώρες, εκτός ΕΕ, στα Δυτικά Βαλκάνια, καθώς και την Ουκρανία, τη Γεωργία και τη Μολδαβία.
Οι κυβερνήσεις σε όλη την Ευρώπη προσπαθούν να βρουν λύσεις για να μειώσουν το κόστος ενέργειας που καταβάλλουν οι καταναλωτές, Πόσο μάλλον σε κράτη - μέλη που βρίσκονται σε προεκλογική περίοδο. Τον Οκτώβριο του 2021, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρουσίασε μια «εργαλειοθήκη» που περιέγραφε τους τρόπους με τους οποίους τα κράτη μέλη θα μπορούσαν να βοηθήσουν τους πολίτες μέσω βραχυπρόθεσμων μέτρων στήριξης του εισοδήματος, κρατικών ενισχύσεων και φορολογικών μειώσεων. Η Επιτροπή δεσμεύτηκε να υποστηρίξει περαιτέρω τις επενδύσεις στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και την ενεργειακή απόδοση κτηρίων και να αυξήσει την αποθήκευση ενέργειας. Κράτη - μέλη της ΕΕ, και μάλιστα ισχυρότατα, όπως η Ιταλία και το Βέλγιο πρότειναν διμερείς συμφωνίες ώστε εάν η ΕΕ δεν μπορεί να αγοράσει φυσικό αέριο ως υπερεθνικός οργανισμός, να μπορέσουν να το πράξουν συγκεκριμένες κυβερνήσεις.
Ακολουθήστε το Reader.gr στα Google News για να είστε πάντα ενημερωμένοι για όλες τις ειδήσεις από την Ελλάδα και τον κόσμο.
