Σχέδιο για τη σταδιακή απεξάρτηση της ΕΕ από τα ρωσικά ορυκτά καύσιμα έως το 2027 παρουσίασε στην άτυπη Σύνοδο Κορυφής των «27» στις Βερσαλλίες η πρόεδρος της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν. «Η επιθετικότητα του Πούτιν είναι επίθεση στις αξίες μας. Η επίθεση καθορίζει το μέλλον της Ουκρανίας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης» δήλωσε χαρακτηριστικά η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν. Παράλληλα η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής δήλωσε ότι οι 27 της ΕΕ συμφώνησαν να καταργήσουν σταδιακά όλες τις ρωσικές εισαγωγές ενέργειας έως το 2027. «Διαφοροποιήστε την προσφορά μας και επενδύουμε μαζικά σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας». Μια νέα πρόταση θα κατατεθεί στα μέσα Μαΐου για να βοηθήσει στην επίτευξη του στόχου.
Οι 27 της Ευρωπαϊκής Ενωσης, που συναντήθηκαν για μια διήμερη άτυπη Σύνοδο Κορυφής στις Βερσαλλίες, στο Ανάκτορο όπου το 1871 ανακηρύχτηκε η Δεύτερη Γερμανική Αυτοκρατορία και το 1919 υπογράφηκε η συνθήκη με την οποία τελείωσε ο Α’ Παγκόσμιος Πόλεμος, υπογράμμισαν ομόφωνα την αλληλεγγύη τους προς την Ουκρανία, ωστόσο η θέση της Χάγης δεν άλλαξε, παρόλο που οι πρεσβευτές των κρατών - μελών διαβίβασαν επίσημα τη Δευτέρα την αίτηση ένταξης της Ουκρανίας, με ορισμένους Ευρωπαίους διπλωμάτες να υπογραμμίζουν ότι ακόμα και αν δεν υφίσταται μια ταχεία διαδικασία ένταξης στην ΕΕ, εάν υπάρχει πολιτική βούληση, όλα μπορούν να γίνουν.
Ελάχιστη σύγκλιση υπήρξε και στο ενδεχόμενο να δανειστεί εκ νέου η Κομισιόν εξ ονόματος των κρατών - μελών της ΕΕ καθώς σύμφωνα με το εκτελεστικό όργανο της ΕΕ τα κράτη - μέλη δεν έχουν καταφέρει προς το παρόν να χρησιμοποιήσουν περισσότερα από 230 δισ. ευρώ των δανείων που είναι διαθέσιμα στο πλαίσιο του σχεδίου ανάκαμψης από την πανδημία. Παρόλο που η Γαλλία, η χώρα που ασκεί την εκ περιτροπής προεδρία του Συμβουλίου της ΕΕ, ζητεί, μαζί με την Ιταλία, το ενδεχόμενο πρόσθετου δανεισμού της ΕΕ για να χρηματοδοτηθούν έργα που θα συμβάλλουν στην ενεργειακή και αμυντική αυτονομία της ΕΕ, αρκετές χώρες, όπως η Ολλανδία, η Γερμανία και η Σουηδία, εκφράζουν διαφορετικές προσεγγίσεις, υποστηρίζοντας ότι η προτεραιότητα είναι να διασφαλιστεί ότι οι υπάρχουσες δημοσιονομικές διευκολύνσεις της ΕΕ θα χρησιμοποιηθούν πλήρως. Το ταμείο ανάκαμψης της ΕΕ από την πανδημία προσφέρει τόσο επιχορηγήσεις όσο και δάνεια, αλλά ορισμένα κράτη μέλη, όπως η Ισπανία, η Πορτογαλία και η Κύπρος, δεν έχουν ακόμη καταφέρει να χρησιμοποιήσουν όλα τα διαθέσιμα δάνεια που προσφέρει η ΕΕ σε εξαιρετικά χαμηλά επιτόκια. Συγκεκριμένα, η Ισπανία εξακολουθεί να έχει τη δυνατότητα να αξιοποιήσει τουλάχιστον 70 δισ , η Πορτογαλία 12 δισ ευρώ και η Κύπρος 1,3 δισ.
Σύμφωνα με τον πρόεδρο της Γαλλίας, Εμανουέλ Μακρόν, με τον οποίο συντάχθηκε ο πρωθυπουργός της Ιταλίας, Μάριο Ντράγκι, η Ευρώπη πρέπει να προσαρμοστεί σε όλα τα σενάρια και το βασικό ζήτημα είναι το ερώτημα πόσο γρήγορα μπορεί να μειωθεί η εξάρτηση από το ρωσικό φυσικό αέριο και πετρέλαιο. Η πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν είπε επίσης ότι η ΕΕ βρίσκεται σε «σταυροδρόμι». Οι Ευρωπαίοι πρέπει να σταματήσουν την εξάρτησή τους από τα ρωσικά ορυκτά καύσιμα όπως το φυσικό αέριο, το πετρέλαιο και ο άνθρακας.
Σύμφωνα με τον Μακρόν, χώρες που εξαρτώνται ακόμη περισσότερο από το ρωσικό φυσικό αέριο πρέπει να βοηθηθούν αυτή τη στιγμή και η ευρωπαϊκή αλληλεγγύη είναι απαραίτητη. Ένα νέο ταμείο βοήθειας της ΕΕ που βασίζεται στο μοντέλο του ταμείου για την ανάκαμψη του κορονοϊού βρίσκεται υπό συζήτηση. Ένα πρόγραμμα στήριξης που χρηματοδοτείται από το χρέος δεν θα πρέπει μόνο να ενισχύσει την ασφάλεια του ενεργειακού εφοδιασμού, αλλά και την ευρωπαϊκή άμυνα.
Κατά τη διάρκεια της δεύτερης και τελευταίας ημέρας της άτυπης Συνόδου Κορυφής οι 27 ενημερώθηκαν από την Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας Κριστίν Λαγκάρντ για τις συνέπειες της ρωσικής εισβολής και των κυρώσεων στην ευρωπαϊκή οικονομία, η οποία χθες ανακοίνωσε ότι η ΕΚΤ είναι μεν έτοιμη να χρησιμοποιήσει όλα τα τα διαθέσιμα εργαλεία νομισματικής πολιτικής για να καθησυχάσει τις αγορές εν μέσω του υψηλότερου πληθωρισμού των τελευταίων δεκαετιών και της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία, αλλά θα καταργήσει παράλληλα το πρόγραμμα αγοράς στοιχείων ενεργητικού λόγω πανδημίας (Pandemic Emergency Purchase Programme – PEPP) νωρίτερα από ό,τι είχε προβλεφθεί.
Κατά τη διάρκεια της συνέντευξης Τύπου που ακολούθησε την άτυπη αυτή Σύνοδο Κορυφής και η οποία έλαβε χώρα στην «Πινακοθήκη των Μαχών» του Ανακτόρου των Βερσαλλιών, ο πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν, εκ μέρους της γαλλικής προεδρίας του Συμβουλίου της ΕΕ δήλωσε ότι η ΕΕ αντέδρασε στη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία με ενότητα, αλληλεγγύη και υπευθυνότητα. Από την πλευρά του ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ δήλωσε ότι πρέπει να στηρίξουμε τον ουκρανικό λαό και την ειρήνη και παράλληλα εξετάσαμε και τα ζητήματα ένταξης στην ΕΕ ενώ παράλληλα υπογράμμισε ότι το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο θα συνεδριάσει εκτάκτως τον Μάιο, δηλαδή πριν από τη σύνοδο του Ιουνίου, για να συζητηθούν τα αμυντικά ζητήματα της ΕΕ.
Μπορέλ: Ο πόλεμος στην Ουκρανία ανέδειξε τη σημασία της ευρωπαϊκής άμυνας
Ο πόλεμος στην Ουκρανία είναι μια ευκαιρία για τους Ευρωπαίους να συνειδητοποιήσουν ότι δεν μπορούν να μεταμορφώσουν τον κόσμο σύμφωνα με τις επιθυμίες τους αναφέρει σε συνέντευξή του προς τη γαλλική εφημερίδα Les Échos ο εκπρόσωπος της ΕΕ για την εξωτερική πολιτική Ζοζεπ Μπορέλ, χαιρετίζοντας την απόφαση πολλών κρατών μελών της ΕΕ να αυξήσουν σημαντικά τον στρατιωτικό προϋπολογισμό τους, ενώ εκ παραλλήλου τάσσεται υπέρ της αμοιβαιότητας του κόστους του πολέμου. Αναλυτικότερα ο Μπορέλ εκτιμά ότι η ρωσική οικονομία θα υποφέρει πολύ σκληρά από τις κυρώσεις που αποφάσισε η ΕΕ και ειδικότερα από τη σταδιακή μείωση των αγορών φυσικού αερίου και πετρελαίου, σημειώνοντας ταυτόχρονα ότι ο πόλεμος δεν θα σταματήσει εν μία νυκτί… Θεωρεί ότι το εμπάργκο στην αγορά ρωσικού φυσικού αερίου θα ήταν «σίγουρα ο καλύτερος τρόπος», εάν η Ευρώπη μπορούσε να κάνει χωρίς αυτό, προσθέτοντας ότι η ΕΕ θα συνεχίσει να στοχεύει ξεκάθαρα σε μείωση της εξάρτησης και των αγορών της το συντομότερο δυνατό.
Ο Μπορελ αναφέρει επίσης ότι το τρίτο «ασύμμετρο σοκ» –έπειτα από αυτά της κρίσης του ευρώ και της πανδημίας– που θα υποστεί η ευρωπαϊκή οικονομία απαιτεί και πάλι συλλογική απάντηση, όπως συνέβη με την πανδημία. «Θα πρέπει να αντιμετωπίσουμε μια έκρηξη στις τιμές της ενέργειας και των τροφίμων, ιδίως του σιταριού και των λιπασμάτων. Θα μπορούσε επίσης να υπάρξει κοινωνικό σοκ, εάν ο πληθωρισμός είναι πολύ υψηλός», σημειώνει ο Μπορέλ. Σχετικά με την αύξηση, ιδίως από τη Γερμανία, του αμυντικού προϋπολογισμού και αν αυτό είναι αρκετό, ώστε να μιλάμε για αμυντική Ευρώπη, αναφέρει: «Δεν πρόκειται να δημιουργήσουμε ευρωπαϊκό στρατό και να εξαφανίσουμε τους εθνικούς στρατούς, όπως κάναμε με το ευρώ! Όμως η Γαλλία υπερασπίζεται την ιδέα να έχει η Ευρώπη τη δική της αμυντική ικανότητα. Δεν είναι θέμα αντικατάστασης του ΝΑΤΟ, αλλά συμπλήρωσης. Πρέπει να είμαστε διαλειτουργικοί, να διοικούμε από κοινού, να αποφεύγουμε τις επικαλύψεις, να αποκτήσουμε δυνατότητες που δεν έχουμε. Υπάρχει τεράστιος όγκος εργασίας που πρέπει να γίνει για τη βελτιστοποίηση των στρατιωτικών δαπανών στην Ευρώπη, επειδή είναι πολύ διάσπαρτες. Όλοι μαζί, ξοδεύουμε περίπου τρεις φορές περισσότερα από τη Ρωσία και όσο η Κίνα, αλλά δεν μπορούμε να πούμε ότι είμαστε τόσο αποτελεσματικοί.»
Στο ερώτημα, γιατί είναι τόσο περίπλοκο για τη Γαλλία να πείσει τους εταίρους της να οικοδομήσουν αυτή την ευρωπαϊκή αμυντική ικανότητα, επισημαίνει τη διαφορετική αντίληψη περί απειλών στις χώρες της Βαλτικής και της Μεσογείου, τονίζοντας: «Αν θέλουμε να οικοδομήσουμε μια πολιτική Eνωση, πρέπει να καλλιεργήσουμε μια κοινή στρατηγική κουλτούρα και αυτό απαιτεί χρόνο». Τέλος, στο ερώτημα, πώς θα επανεξεταστεί υπό το φως του πολέμου στην Ουκρανία, αυτή η κοινή ανάλυση των απειλών, αν όντως ήταν η φιλοδοξία της στρατηγικής πυξίδας, πάνω στην οποία οι Ευρωπαίοι ηγέτες εργάζονται εδώ και αρκετά χρόνια, αναφέρει: «Η ρωσική απειλή ήταν ήδη πολύ παρούσα και οι σχέσεις μας είχαν ήδη επιδεινωθεί πολύ. Έχουμε εισέλθει σε μια νέα εποχή στις σχέσεις μας με τη Ρωσία και αυτός ο πόλεμος θα σημαδέψει την ευρωπαϊκή πολιτική για πολύ καιρό. Θα χρησιμεύσει επίσης ως επιταχυντής για τη γεωπολιτική αφύπνιση της Ευρώπης. Ειδικότερα, θα είναι απαραίτητο να εξαλειφθεί η ενεργειακή εξάρτηση από τη Ρωσία, επειδή έχει γίνει όπλο στα χέρια της Μόσχας».
Ακολουθήστε το Reader.gr στα Google News για να είστε πάντα ενημερωμένοι για όλες τις ειδήσεις από την Ελλάδα και τον κόσμο.
