Το χαρτί των πυρηνικών όπλων βάζει πάνω στο τραπέζι ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν για πρώτη φορά με τόσο εμφατικό τρόπο μετά το τέλος του Ψυχρού Πολέμου, προκαλώντας τρόμο, καθώς η ολομέτωπη εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία δείχνει να εξελίσσεται σε επικίνδυνη εξίσωση για την παγκόσμια ειρήνη συνολικά. Η κίνηση του Κρεμλίνου να θέσει σε ύψιστη ετοιμότητα το πυρηνικό του οπλοστάσιο, το μεγαλύτερο του κόσμου με 6.000 πυρηνικές κεφαλές, έρχεται μετά την ευθεία απειλή, που εκτόξευσε ο Ρώσος πρόεδρος κατά της Δύσης για «συνέπειες που δεν έχετε δει ποτέ στην Ιστορία σας».
Στο διάγγελμά του, με το οποίο ο Βλαντίμιρ Πούτιν ανακοίνωνε την έναρξη της ρωσικής επίθεσης στην επικράτεια της Ουκρανίας είχε δηλωθεί η αποφασιστικότητά του να χρησιμοποιήσει όλα τα μέσα που διαθέτει, για να απαντήσει εάν απειληθεί, όπως τόνισε, φωτογραφίζοντας τους δυτικούς. «Οποιος προσπαθήσει να μας σταματήσει και να δημιουργήσει περαιτέρω απειλές εναντίον της χώρας μας, εναντίον του λαού μας, θα πρέπει να ξέρει ότι η αντίδραση της Ρωσίας θα είναι άμεση και θα σας οδηγήσει σε συνέπειες που δεν έχετε δει ποτέ στην Ιστορία σας», ήταν τα ακριβή λόγια του.
Διαβάστε ακόμη: Πόλεμος στην Ουκρανία: Αντιδρούν ΗΠΑ και ΝΑΤΟ στην προειδοποίηση Πούτιν για τα πυρηνικά
Οι δηλώσεις και οι κινήσεις αυτές του Ρώσου προέδρου αξιολογούνται πλέον ως σοβαρές από τις δυτικές κυβερνήσεις ύστερα και από τα όσα έπραξε, εξαπολύοντας ολομέτωπη επίθεση στην Ουκρανία. Η ρωσική πυρηνική απειλή θεωρείται ότι έχει χαρακτηριστικά αποσταθεροποίησης, καθώς διαταράσσει μέσω της επικίνδυνης ρητορικής, τουλάχιστον, την πυρηνική τάξη, που παρά τις περιόδους εντάσεων κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου, παρέμενε σχετικά σταθερή έως σήμερα. Το προσωπικό στοιχείο θυμού, που εντοπίζουν οι δυτικοί αποκωδικοποιώντας τις δημόσιες τοποθετήσεις του Βλαντίμιρ Πούτιν και την εν γένει συμπεριφορά του το τελευταίο διάστημα, εντείνει την αβεβαιότητα για τις πραγματικές προθέσεις του. Ειδικά από τη στιγμή που η εισβολή στην Ουκρανία - η μεγαλύτερη στρατιωτική επιχείρηση στην Ευρώπη μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο - δείχνει να ξεφεύγει από τα στενά χρονοδιαγράμματα που είχε θέσει η Μόσχα, αντιμετωπίζοντας σθεναρή αντίσταση από τον ουκρανικό λαό.
Γιατί ο Πούτιν έβαλε στο παιχνίδι τα πυρηνικά
Είναι σαφές ότι η πυρηνική απειλή με αποδέκτη τις ΗΠΑ τέθηκε πριν την έναρξη της ρωσικής εισβολής σε μία προσπάθεια της Μόσχας να διασφαλιστεί ότι σε κάθε περίπτωση δεν θα έβρισκε μπροστά της αμερικανικά ή νατοϊκά στρατεύματα. Από τότε βέβαια, μεσολάβησε η ξεκάθαρη προειδοποίηση της εκπροσώπου του ρωσικού υπουργείου Εξωτερικών, Μαρίας Ζαχάροβα, προς τη Σουηδία και την Φινλανδία ότι μία ενδεχόμενη ένταξή τους στο ΝΑΤΟ θα συνιστούσε απειλή για τη χώρα της αποκαλύπτοντας με αυτό τον τρόπο ότι η εισβολή στην Ουκρανία αποτελεί μόνο μέρος μιας ευρύτερης στρατηγικής της Μόσχας επιβολής αποστρατικοποίησης σε όλα τα γειτονικά κράτη αποκλείοντας τα από τη Βορειοατλαντική Συμμαχία.
Από την πλευρά του, το ΝΑΤΟ ενισχύει συνεχώς την ανατολική πτέρυγά του με τον Γάλλο υπουργό Εξωτερικών, Ζαν-Ιβ Λε Ντριάν, να σηκώνει το γάντι υπενθυμίζοντας στον Ρώσο πρόεδρο ότι ο Οργανισμός του Βορειοατλαντικού Συμφώνου είναι μια πυρηνική συμμαχία και τις ΗΠΑ να χαρακτηρίζουν «μη αποδεκτή την κλιμάκωση του πολέμου». Σε αυτές τις συνθήκες οι νατοϊκές χώρες, η μία μετά την άλλη, στέλνουν συγκεκριμένο οπλισμό, που προορίζεται για διεξαγωγή αντιαρματικού πολέμου στην Ουκρανία, καθώς η εισβολή εισέρχεται στην τελευταία φάση της, στην κατάληψη δηλαδή των μεγάλων αστικών κέντρων.
Στο παραπάνω διεθνές πλαίσιο, που διαμορφώνεται με επίκεντρο την Ουκρανία, ο Βλαντίμιρ Πούτιν θέτει λοιπόν τις πυρηνικές δυνάμεις της χώρας του σε κόκκινο συναγερμό γνωρίζοντας ότι μία ενδεχόμενη ενεργοποίηση του στρατηγικού πυρηνικού οπλοστασίου του θα σήμαινε αυτομάτως την κήρυξη του Γ΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Στη συγκεκριμένη απειλή όμως εντάσσεται και η χρήση τακτικών πυρηνικών όπλων, στο πεδίο της μάχης, δηλαδή όπλων με ισχύ κάτω των 5 κιλοτόνων. Δεδομένου ότι η βόμβα της Χιροσίμα ήταν ισχύος 15 κιλοτόνων τα σύγχρονα τακτικά πυρηνικά όπλα έχουν μικρότερη εμβέλεια δίνοντας τη δυνατότητα επίτευξης ενός ισοπεδωτικού πλήγματος στους αντίπαλους στρατιωτικούς σχηματισμούς.
Τα Topol-M και οι απειλές του Πούτιν
Στην βαθιά ψυχροπολεμική κατεύθυνση, που κινούνται εσχάτως οι στρατηγικές επιλογές του Κρεμλίνου, ήταν αναμενόμενο να συνταχτούν και οι ρωσικοί προπαγανδιστικοί μηχανισμοί του διαδικτύου. Δε θα πρέπει να θεωρείται τυχαίο ότι τα τελευταία 24ωρα συγκεκριμένοι ρωσικοί λογαριασμοί στα social media διακίνησαν βίντεο από κεντρικό αυτοκινητόδρομο της Μόσχας, στο οποίο φερόταν να αποτυπώνεται η μετακίνηση προς άγνωστη κατεύθυνση τις βραδινές ώρες της 25ης Φεβρουαρίου βαλλιστικών διηπειρωτικών πυραύλων Topol-M.
Τα βίντεο αυτά, που έκαναν το γύρο του κόσμου, ενισχύοντας τον φόβο για τα σχέδια της Μόσχας, είχαν ληφθεί το 2013 κατά τη διάρκεια της μετακίνησης των συστημάτων αυτών, που μεταφέρουν πυρηνικές κεφαλές, για λάβουν μέρος στην στρατιωτική παρέλαση στην Κόκκινη Πλατεία. Η «επικαιροποίηση» των βίντεο αυτών ώστε να γίνουν πιο πειστικά και να χρησιμοποιηθούν για προπαγανδιστικούς λόγους έφτασε στο σημείο της σχεδίασης πάνω στους Topol-M του συμβόλου, «Ζ», που φέρουν τα ρωσικά άρματα εισβολής στην Ουκρανία.
Η ανάπτυξη του Topol-M ξεκίνησε στα τέλη της δεκαετίας του 1980 όμως το σοβιετικό σχέδιο εγκαταλείφθηκε και ο πύραυλος επανασχεδιάστηκε το 1992 αποτελώντας το πρώτο βαλλιστικό βλήμα που σχεδιάστηκε και κατασκευάστηκε από τη Ρωσική Ομοσπονδία. Η πρώτη δοκιμαστική εκτόξευση από υπόγειο σιλό έγινε τον Δεκέμβριο του 1994 με την πρώτη δοκιμή της έκδοσης οχήματος να πραγματοποιείται έξι χρόνια αργότερα. Οι διηπειρωτικοί πύραυλοι Topol-M τέθηκαν σε υπηρεσία το 1997 ενώ το πρώτο σύνταγμα πυραύλων σιλό κρίθηκε επιχειρησιακό το 1998 ακολουθώντας ακόμα τρία έως το 2003.
Η κινητή έκδοση του βαλλιστικού πυραύλου, που υποτίθεται ότι έκανε την εμφάνισή της στη Μόσχα τις προηγούμενες μέρες, έχει βεληνεκές 11.000km και τέθηκε σε υπηρεσία το 2006. Η Ρωσία ανακοίνωσε το 2009 ότι η παραγωγή Topol-M ολοκληρώθηκε ενώ αυτή τη στιγμή στο οπλοστάσιο της υπάρχουν 18 κινητοί εκτοξευτές. Ο βαλλιστικός πύραυλος μήκους 21,9 μέτρων έχει βάρος εκτόξευσης 47 τόνους με δυνατότητες ελιγμών αποφυγής καθώς πλησιάζει τον στόχο του, φέρει αντίμετρα για να μειώσει τις πιθανότητες αναχαίτισης του από πυραυλικές άμυνες και διαθέτει σύστημα θωράκισης από ηλεκτρομαγνητικές παρεμβολές.
Οι Topol-M στο ρωσικό οπλοστάσιο
Τον Σεπτέμβριο του 2019 η Ρωσία εκτόξευσε έναν διηπειρωτικό πύραυλο Topol-M από τη μία άκρη της χώρας στην άλλη, πραγματοποιώντας μία από τις μεγαλύτερες επιτυχημένες εκτοξεύσεις. Ο πύραυλος εκτοξεύτηκε από σιλό από το Κοσμοδρόμιο του Πλεσέτσκ στο βορειδυτικότερο άκρο της ρωσικής επικράτειας και έπληξε τον στόχο του στη χερσόνησο της Καμτσάτκα στο ανατολικότερο σημείο της χώρας. Το 2017 ο ίδιος ο Βλαντιμίρ Πούτιν είχε επιβλέψει προσωπικά την εκτόξευση 4 βαλλιστικών πυραύλων, ικανών να μεταφέρουν πυρηνικά, από τη διαστημική βάση του Πλασέτσκ. Ενας εκ των πυραύλων, που δοκιμάστηκαν ήταν και ο διηπειρωτικός Topol με τις ρωσικές στρατηγικές πυρηνικές δυνάμεις να κάνουν επίδειξη ισχύος.
Οι Topol-M αποτελούν τους 18 από τους 171 μεταφερόμενους βαλλιστικούς πυραύλους του ρωσικού οπλοστασίου, το οποίο, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των κορυφαίων Αμερικανών πυρηνικών επιστημόνων, διαθέτει 6.000 πυρηνικές κεφαλές, 500 περισσότερες από τις ΗΠΑ. Πλέον, ο συνολικός αριθμός των πυρηνικών όπλων σε παγκόσμια κλίμακα έχει μειωθεί κατά περίπου 80% από το τέλος του Ψυχρού Πολέμου, καθώς από τις 70.300 πυρηνικές κεφαλές, που υπολογίζεται ότι υπήρχαν το 1986 έχουμε φτάσει στις 12.700 σήμερα. Οσον αφορά στον αριθμό των πυρηνικών χωρών, είναι 9 (Ρωσία, ΗΠΑ, Κίνα, Γαλλία, Ηνωμένο Βασίλειο, Πακιστάν, Ινδία, Ισραήλ και Βόρεια Κορέα) με τη Μόσχα να διατηρεί το πιο μεγάλο οπλοστάσιο.
Το διάστημα αυτό η Ρωσία βρίσκεται στα τελευταία στάδια του προγράμματος εκσυγχρονισμού των στρατηγικών και μη στρατηγικών πυρηνικών όπλων της ολοκληρώνοντας τη μετάβαση από τη σοβιετική εποχή. Ο εκσυγχρονισμός ξεπερνά το 89% με τις αρμόδιες αμερικανικές αρχές να εκτιμούν ότι η Μόσχα διαθέτει 4.477 πυρηνικές κεφαλές, που προορίζονται για χρήση με στρατηγικούς εκτοξευτές μεγάλου βεληνεκούς αλλά και με τακτικές δυνάμεις μικρότερης εμβέλειας. Αυτό το πυρηνικό απόθεμα περιλαμβάνει 1.588 στρατηγικές κεφαλές, οι οποίες κατανέμονται σε 812 κεφαλές, που αναπτύσσονται σε χερσαίες βάσεις βαλλιστικών πυραύλων, 576 κεφαλές σε βαλλιστικούς πυραύλους υποβρυχίων και 200 ακόμα σε βάσεις στρατηγικών βομβαρδιστικών. Επιπλέον, 977 στρατηγικές και 1.912 μη στρατηγικές κεφαλές βρίσκονται αποθηκευμένες, ενώ το ρωσικό πυρηνικό οπλοστάσιο συμπληρώνεται από την εφεδρεία ακόμα 1.500 κεφαλών.
Τα πυρηνικά του Πούτιν που σήμαναν συναγερμό
Με βάση τα πιο πρόσφατα στοιχεία του υπουργείου Εξωτερικών των ΗΠΑ, τον Σεπτέμβριο του 2021 η Ρωσία είχε αναπτύξει 1.458 πυρηνικές κεφαλές σε 527 στρατηγικές βάσης εκτόξευσης βαλλιστικών πυραύλων. Η Στρατηγική Πυραυλική Δύναμη του Κρεμλίνου αναπτύσσει διάφορες παραλλαγές διηπειρωτικών βαλλιστικών πυραύλων σε σιλό και κινητούς. Τον Δεκέμβριο του 2021 ο αρχηγός του Γενικού Επιτελείου Βαλέρι Γκερασίμοφ δήλωσε ότι το 95% των στρατηγικών πυραυλικών δυνάμεων της χώρας του είναι συνεχώς έτοιμες για πολεμική χρήση. Οσο για την κατανομή τους, ο αριθμός των πυρηνικών κεφαλών, που διαθέτουν τα συντάγματα πυραύλων σε σιλό είναι μεγαλύτερος από τις κεφαλές προς εκτόξευση των κινητών συνταγμάτων.
Ο δεύτερος βασικός πυλώνας των ρωσικών πυρηνικών δυνάμεων είναι το ναυτικό και τα 10 πυρηνικά υποβρύχια βαλλιστικών πυραύλων δύο τύπων (Delta IV και Borei) με συνολική επιχειρησιακή δυνατότητα εκτόξευσης 800 πυρηνικών κεφαλών. Τα 60 έως 70, κατά τους Αμερικανούς, στρατηγικά βομβαρδιστικά Tu-160 Blackjack και Tu-95MS Bear-H φέρουν πυρηνικούς πυραύλους κρουζ τόσο εσωτερικά όσο και σε πυλώνες, που τοποθετούνται στις πτέρυγες, με δυνατότητα μεταφοράς έως και 16 βλήματα.
Ακολουθήστε το Reader.gr στα Google News για να είστε πάντα ενημερωμένοι για όλες τις ειδήσεις από την Ελλάδα και τον κόσμο.
