«Είναι μια μαχαιριά στην πλάτη των Παλαιστινίων» έλεγε η Ζεϊνά Χάτσισον, επικεφαλής ενός συνασπισμού φιλοπαλαιστινιακών οργανώσεων, έξω από τον Λευκό Οίκο, διαμαρτυρόμενη για την υπογραφή της επονομαζόμενης ως «Συμφωνίας του Αιώνα» ή αλλιώς «Συμφωνιών του Αβραάμ» στις 15 Σεπτεμβρίου 2020. Την ίδια ώρα, εντός του κτιρίου, ο Ντόναλντ Τραμπ, ο Μπενιαμίν Νετανιάχου και εκπρόσωποι των κυβερνήσεων των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων (HAE) και του Μπαχρέιν υπέγραφαν την συνθήκη που θα τους ένωνε, χωρίς να είναι σίγουροι ότι πράγματι θα έβρισκαν λύση και για το Παλαιστινιακό. Άλλωστε, ο ιθύνων νους της Συμφωνίας, ο γαμπρός του Ντόναλντ Τραμπ, με μοναδικό προσόν ότι παντρεύτηκε την κόρη του προέδρου, όταν βγήκε στην τηλεόραση για να μιλήσει για τους Παλαιστίνιους, τους αποκάλεσε «αποτυχημένους σε όλη τους την ύπαρξη». Και, όμως, αυτή η συμφωνία σύσφιξε τις σχέσεις τουλάχιστον δύο εχθρικών πλευρών. Του Ισραήλ και των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων.
Διαβάστε ακόμη: Ισραήλ: Τι σημαίνει η πτώση Νετανιάχου - Πότε αναμένεται να επιστρέψει
Παρά τα ορισμένα σημεία πολιτικής έντασης, τα ΗΑΕ και το Ισραήλ συνέχισαν να επεκτείνουν σταθερά τις διμερείς σχέσεις τους από τότε που υπογράφηκε η εν λόγω συμφωνία. Σαφώς, δεν έχουν σταματήσει να εμφανίζονται πολιτικές αποκλίσεις, αλλά o Oμιλος Eurasia, εταιρεία συμβούλων πολιτικού κινδύνου που εμπιστεύτηκε μελέτες της στο Reader.gr, θεωρεί απίθανο να υπάρξουν διαφορές που θα φέρουν ρήξη των δεσμών στο εγγύς μέλλον. Και οι δύο πλευρές παραμένουν μέχρι στιγμής αφοσιωμένες στην τήρηση των «Abraham Accords».
Σημειώνεται, ότι μεσούσης της επετείου για τον έναν χρόνο από την ιστορική συμφωνία, υπήρξε ξανά πολυήμερη κρίση μεταξύ Ισραήλ και Παλαιστίνης. Στις 6 Μαΐου 2021 ξεκίνησαν συνεχιζόμενες συγκρούσεις μεταξύ Παλαιστινίων διαδηλωτών και Ισραηλινών αστυνομικών για την απόφαση της Ισραηλινής κυβέρνησης να διώξει τους Παιλαιστίνιους από το Σεΐχ Τζαράχ της ανατολικής Ιερουσαλήμ. Δώδεκα ημέρες μετά, ο απολογισμός ήταν 230 νεκροί Παλαιστίνιοι και 12 νεκροί Ισραηλινοί. Οι ειδεχθείς καταστάσεις όπως ο εν λόγω πόλεμος στη Γάζα θα συνεχίσουν να προκαλούν ένταση μεταξύ των ΗΑΕ και του Ισραήλ λόγω της ιστορικής σημασίας της παλαιστινιακής υπόθεσης για την πλευρά του Εμιράτου.
Ωστόσο, πέρα από το να εκφράσουν την υποστήριξή τους στα παλαιστινιακά συμφέροντα και να αποδοκιμάσουν τις ισραηλινές επιθέσεις, είναι απίθανο τα Εμιράτα να κλιμακώσουν την ένταση με το Ισραήλ, δεδομένης της δέσμευσης της ηγεσίας να συνεργαστούν. Μετά τη σύγκρουση του Μαΐου και οι δύο χώρες άνοιξαν τις αντίστοιχες πρεσβείες τους, με τα ΗΑΕ να επιλέγουν το κτίριο του Χρηματιστηρίου του Τελ Αβίβ ως τοποθεσία για τα διπλωματικά του γραφεία, υπογραμμίζοντας τη σημασία της οικονομικής τους συνεργασίας. Στην τελετή παρευρέθηκε ο Ισραηλινός πρόεδρος Ισάκ Χέρτσογκ, σηματοδοτώντας το συνεχές ενδιαφέρον της χώρας για την ανάπτυξη της σχέσης με τα ΗΑΕ. Γίνεται σαφές ότι αφού οι σχέσεις των δύο χωρών δεν διαταράχθηκαν μετά την κρίση στη Λωρίδα της Γάζας, μόνο ακραία σενάρια πιθανόν να προκαλέσουν βλάβη στη σχέση, προβλέπει o Όμιλος Eurasia.
Οι διαφορετικές τακτικές μεταξύ των κυβερνήσεων του νυν πρωθυπουργού Νάφταλι Μπένετ και του προκατόχου του, Μπενιαμίν Νετανιάχου, μπορεί να δημιουργήσουν κάποιους επιπλέον τομείς διαφωνίας μεταξύ Ισραήλ και Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων. Η νέα κυβέρνηση πάγωσε πρόσφατα τη συμφωνία που επιτεύχθηκε με τα ΗΑΕ για τη χρήση του αγωγού Eilat-Ashkelon με σκοπό την εξαγωγή Πετρελαίου των Εμιράτων στη Μεσόγειο. Ο νέος αριστερός ισραηλινός υπουργός προστασίας του περιβάλλοντος αντιτάχθηκε στη συμφωνία λόγω των κινδύνων διαρροής πετρελαίου, που προφανώς τάραξε την ηγεσία του Εμιράτου.
Από την άλλη, η διαφορετική αντίληψη για την ιρανική απειλή είναι απίθανο να αποτελέσει εμπόδιο στις σχέσεις τους, αν και θα μπορούσε. Παρά τις αποκλίσεις στις απόψεις τους, και οι δύο χώρες είναι πιθανό να συνεργαστούν για τον περιορισμό της ιρανικής επιρροής όταν υπάρξει ευκαιρία να συμβεί κάτι τέτοιο. Τούτου λεχθέντος, τα ΗΑΕ κατέστησαν σαφές ότι δεν θα προσφέρουν εδάφη στους Ισραηλινούς για επιθέσεις στον Περσικό Κόλπο και θα συνεχίσουν να πραγματοποιούν μονομερείς συνομιλίες με το Ιράν. Η ισραηλινή ηγεσία εξέδωσε ορισμένες προειδοποιήσεις για τους πολίτες της που ταξιδεύουν στα ΗΑΕ για να δείξουν προσοχή για τους κινδύνους της τρομοκρατίας.
Τι γίνεται με την Παλαιστίνη;
Η κλιμακούμενη βία ανάμεσα σε Ισραηλινούς και Παλαιστίνιους ξεσήκωσε θύελλα αντιδράσεων στον αραβικό κόσμο τον Μάιο, κυρίως στα σύνορα της Ιορδανίας, της Συρίας και του Λιβάνου, όπου ζουν γύρω στα 3,2 εκ. Παλαιστίνιοι πρόσφυγες. Στα Εμιράτα, το Μπαχρέιν, το Μαρόκο και το Σουδάν (οι 2 τελευταίες υπέγραψαν τον Οκτώβριο 2020 την «Συμφωνία του Αιώνα»), η νέα διένεξη προκάλεσε διλήμματα σε διπλωματικό επίπεδο. Από τη μια δεν θέλουν να θέσουν σε κίνδυνο με υπερβολικές επικρίσεις το νέο διάλογο με το Ισραήλ, αλλά από την άλλη δεν μπορούν ξαφνικά να εγκαταλείψουν την αλληλεγγύη τους και την υποστήριξη προς τον παλαιστινιακό λαό. Κάτοικοι στα Εμιράτα και το Μπαχρέιν μέσω των μέσων κοινωνικής δικτύωσης έστειλαν χωρίς καθυστέρηση μηνύματα αλληλεγγύης προς τις αδελφές και τους αδελφούς Παλαιστίνιους στην ανατολική Ιερουσαλήμ, όπου οικογένειες Παλαιστινίων απειλήθηκαν με αναγκαστικές απαλλοτριώσεις στην αραβική συνοικία της πόλης.
Οι Συμφωνίες του Αβραάμ που πήραν το όνομά τους από τον πατριάρχη των Εβραίων, των Μουσουλμάνων και των Χριστιανών, δεν έδωσαν την επιθυμητή λύση, αρχής γενομένης από το γεγονός ότι έμεινε συνειδητά εκτός το Παλαιστινιακό ζήτημα. Οι χώρες που υπέγραψαν είχαν καθεμία άλλους στόχους. Το Μπαχρέιν και τα Εμιράτα λόγω του κοινού τους εχθρού, του Ιράν, ήθελαν να προσεγγίσουν το Ισραήλ. Αισθάνονταν την αυξανόμενη επιρροή της Τεχεράνης, όπως εξάλλου και της Τουρκίας, σε τμήματα του αραβικού και μουσουλμανικού κόσμου ως απειλή. Από την άλλη η Σ. Αραβία, το Ισραήλ και τα Εμιράτα συνεργάζονταν επί χρόνια σε θέματα ασφαλείας. Σε ό,τι αφορά στο Μαρόκο ήθελε να επιβεβαιώσει την κυριαρχία του στη Δυτική Σαχάρα μέσω των ΗΠΑ, με αντάλλαγμα μια ασθενή αναγνώριση του Ισραήλ. Το Ραμπάτ (η πρωτεύουσα του Μαρόκο) άνοιξε στο Ισραήλ γραφείο συνδέσμου, αλλά μέχρι εκεί. Το Σουδάν τέθηκε υπό πίεση και τελικά υποχώρησε. Υπέγραψε τη συμφωνία για να γλυτώσει τις αμερικανικές κυρώσεις. Όλες οι συμβαλλόμενες αραβικές χώρες ελπίζουν σε οικονομικά οφέλη, είτε μέσω επενδύσεων, εμπορίου ή συνεργασίας στους τομείς εκπαίδευσης και τεχνολογίας. Καταρρέουν τώρα όλα αυτά μετά τα τελευταία γεγονότα στη Λωρίδα της Γάζας και το Ισραήλ; Σημαντικό ρόλο θα διαδραματίσει η νέα αμερικανική κυβέρνηση. Ακόμη δεν έχει διαφανεί προς τα πού το πάει.
Ακολουθήστε το Reader.gr στα Google News για να είστε πάντα ενημερωμένοι για όλες τις ειδήσεις από την Ελλάδα και τον κόσμο.