Τους τελευταίους ατέλειωτους μήνες της πανδημίας, οι ταινίες είναι ένα από τα ελάχιστα καταφύγια για όσους θέλουν να ταξιδέψουν νοερά σε μακρινούς τόπους, να ζήσουν μέσα από κινηματογραφικούς ήρωες νέες εμπειρίες και να εγκαταλείψουν τη μονοτονία - μένοντας σταθερά εντός σπιτιού.
Όταν, ωστόσο, μπορούσαμε να ταξιδέψουμε, ο κινηματογράφος δεν μετέφερε μόνο νοερά τους θεατές σε εξωτικούς προορισμούς, αλλά παρακινούσε εκατομμύρια ανθρώπων παγκοσμίως να ταξιδέψουν ακόμη και στην άλλη άκρη της γης για να... απολαύσουν από κοντά τις εικόνες, που τους ενθουσίασαν στις αίθουσες προβολών.
Από το 2000 και μετά, η τάση αυτή έχει διερευνηθεί συστηματικά, καθώς ο κινηματογράφος - πέρα από το τεράστιο κοινό του - αποδεικνύεται κι ένα από τα πλέον επιδραστικά μέσα.
Κάπως έτσι, ταινίες και τηλεοπτικές σειρές εξελίσσονται σε ένα ιδιαίτερα χρήσιμο εργαλείο για την εκρηκτική αύξηση της τουριστικής κίνησης, ακόμη και των πιο απομονωμένων προορισμών.
Τι είναι ο κινηματογραφικός τουρισμός;
Ο κινηματογραφικός τουρισμός (film-induced tourism) αποτελεί σήμερα μία από τις πιο δυναμικές τάσεις της τουριστικής βιομηχανίας και προέκυψε στην πράξη τυχαία, καθώς το κοινό ξεκίνησε να επισκέπτεται μαζικά περιοχές, που αξιοποιήθηκαν ως κινηματογραφικά ή τηλεοπτικά σκηνικά σε μεγάλες επιτυχίες.
Ήδη από τις δεκαετίες του 1950 και 1960, χώρες - όπως και η Ελλάδα - βίωσαν απρόσμενη δημοσιότητα και αποκόμισαν σημαντικά οικονομικά οφέλη.
Από τα τέλη της δεκαετίας του 1990 και εξής, ωστόσο, ο κινηματογραφικός τουρισμός βρίσκεται συστηματικά στην ατζέντα κρατών, που προσφέρουν κίνητρα σε μεγάλους παραγωγούς, με σκοπό να προσελκύσουν, στη συνέχεια, χιλιάδες τουριστών.
Συντηρώντας τον ενθουσιασμό των fans
Παράλληλα, μετά την εισπρακτική επιτυχία ταινιών, εθνικές υπηρεσίες τουρισμού αναλαμβάνουν να αξιοποιήσουν, στο μέγιστο δυνατό βαθμό, το αυξανόμενο ενδιαφέρον των θεατών.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η Τυνησία - όπου, από το 1977 έως και το 2005, επτά διαφορετικές πόλεις χρησιμοποιήθηκαν ως σκηνικό στον θρυλικό «Πόλεμο των Άστρων» - με τις αρχές να οργανώνουν, στη συνέχεια, φεστιβάλ και πλήθος εκδηλώσεων για τους fans των ταινιών.
Χώρες, παράλληλα, όπως η Μεγάλη Βρετανία, οι ΗΠΑ και η Αυστραλία, πρωτοστατούν τις τελευταίες δύο δεκαετίες στην αξιοποίηση του κινηματογραφικού τουρισμού, εκδίδοντας, μεταξύ άλλων, ειδικούς χάρτες με όλες τις πόλεις και τα αξιοθέατα - που δεν πρέπει να χάσουν οι απανταχού κινηματογραφόφιλοι.
Χόμπιτ και Braveheart προκαλούν… ορδές τουριστών
Αν πρέπει να μιλήσουμε για μία χώρα που αποτελεί το απόλυτο success story του κινηματογραφικού τουρισμού, αυτή αναμφισβήτητα είναι η Νέα Ζηλανδία.
Η τριλογία του «Άρχοντα των Δαχτυλιδιών» οδήγησε σε αύξηση της τουριστικής κίνησης στη χώρα της τάξης του 50% - από το 2001 οπότε και βγήκε στις αίθουσες η πρώτη ταινία.
Το Forbes εκτιμά πως τα έσοδα της Νέας Ζηλανδίας αυξήθηκαν κατά 17 εκατομμύρια λίρες ετησίως - εξαιτίας μόνο αυτών των τουριστών.
Εντυπωσιακό είναι και το παράδειγμα της Σκωτίας. Μπορεί η ταινία «Braveheart» να γυρίστηκε στην… Ιρλανδία, αυτό όμως δεν εμπόδισε περισσότερους από 500.000 αμερικανούς fans της να επισκεφθούν τη Σκωτία και το μνημείο του Sir William Wallace!
Μάλιστα την αμέσως επόμενη χρονιά από την προβολή ταινίας, οι επισκέψεις εμφάνισαν αύξηση ύψους 300%.
Συρροή τουριστών στην Παραλία και… τον πλανήτη Tatooine
Και αν ο Mel Gibson έπεισε χιλιάδες τουρίστες να επισκεφθούν τη Σκωτία, ακόμη μεγαλύτερη, ίσως, επιτυχία σημείωσε o Leonardo Di Caprio με την ταινία «The Beach» και την Ταϊλάνδη.
Την παραλία Maya Bay - που η ομορφιά της κυριολεκτικά κόβει την ανάσα - επισκέφθηκαν μετά το 2000 εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι από όλο τον κόσμο.
Μάλιστα, η συρροή των τουριστών ήταν τέτοια που ανάγκασε τις αρχές το 2018 να απαγορεύσουν την πρόσβαση στην παραλία, αφού πριν από αυτό περίπου 5.000 άτομα την επισκέπτονταν καθημερινά, καταστρέφοντας δυστυχώς το σπάνιο οικοσύστημά της.
Ο «Πόλεμος των άστρων» δεν θα μπορούσε να λείπει από τη λίστα των πιο επιδραστικών ταινιών, ωθώντας δεκάδες χιλιάδες τουρίστες να επισκεφθούν την έρημο Chott el Djerid στην Τυνησία, ή μάλλον… τον πλανήτη Tatooine, τον τόπο καταγωγής του «καλού» ιππότη Τζεντάι, Anakin Skywalker.
Επίσκεψη στο κάστρο του Harry Potter και το Kings Landing!
Επιστρέφοντας στην Ευρώπη, την τιμητική της - μετά την τεράστια επιτυχία του «Harry Potter» - είχε η Μεγάλη Βρετανία, καθώς όλες οι τοποθεσίες που χρησιμοποιήθηκαν στα γυρίσματα εμφάνισαν αύξηση της τουριστικής κίνησης, που ξεπέρασε το 50%.
Εξίσου ελκυστική αποδεικνύεται, παράλληλα, και η επίσκεψη στο Dubrovnik της Κροατίας ή αλλιώς στο Kings Landing, την πρωτεύουσα των Westeros από το πολυαγαπημένο «Games of Thrones».
Εκεί αναρίθμητοι τουρίστες - ακόμη και εν μέσω πανδημίας - βλέπουν από κοντά το Red Keep και ακολουθούν τα βήματα της βασίλισσας Cersei στην περιβόητη «πορεία της ντροπής».
Από τον Ζορμπά στο φαινόμενο «Mamma Mia»
Η Ελλάδα δεν θα μπορούσε να αποτελεί εξαίρεση στον κανόνα του κινηματογραφικού τουρισμού. Η ομορφιά των φυσικών τοπίων της, σε συνδυασμό με την ιδιαίτερη κουλτούρα της, αναδείχτηκε μέσα από ταινίες, που έφεραν νέα πνοή στον τουρισμό της χώρας.
Το 1957 με «Το Παιδί και το δελφίνι», ένα παντελώς άγνωστο - μέχρι τότε - νησί, η Ύδρα, μαγεύει το κοινό, ενώ το 1960 η Μελίνα Μερκούρη στο «Ποτέ την Κυριακή» κατορθώνει να ταυτίσει τη γοητεία της με την γοητεία της ίδιας της Ελλάδας.
Ο τουρισμός της Κρήτης, από την άλλη, εκτινάσσεται μετά το 1964 και την προβολή του «Zorba the Greek», αφού πλέον όλος ο κόσμος επιθυμεί να επισκεφτεί τη γη, όπου χόρεψε συρτάκι o Anthony Quinn.
Το 2001 «Το Μαντολίνο του Λοχαγού Κορέλι» με τους Nicholas Cage και Penelope Cruz γυρίζεται στην Κεφαλονιά, εκτοξεύοντας την τουριστική κίνηση του νησιού στο +50%.
Και ύστερα έρχεται το «Mamma Mia» στη Σκόπελο… Η ταινία προκαλεί, μετά την προβολή της το 2008, το αδιαχώρητο στο νησί του Αιγαίου, με τις κρατήσεις να ξεπερνούν κάθε προηγούμενο και τις τιμές σε εστιατόρια και μπαρ να ανεβαίνουν στα ύψη.
Η μικρή πόλη που… ελπίζει στο θαύμα
Καθώς ο κινηματογραφικός τουρισμός αποδεικνύεται πως μπορεί πραγματικά… να κάνει θαύματα, υπάρχουν και εκείνοι που ελπίζουν πως η προβολή της πόλης τους θα μπορούσε να φέρει - κυριολεκτικά - τη σωτηρία της.
Αυτό ισχύει για το Húsavík, μια μικρή πόλη της Ισλανδίας που στοιχηματίζει τώρα στα Oscars, όπου διαγωνίζεται το ομώνυμο κομμάτι από το soundtrack της ταινίας «Eurovision Song Contest: The Story of Fire Saga».
Η πόλη των 2.300 κατοίκων - που έχει πληγεί σοβαρά από την πανδημία με την τουριστική κίνηση να μειώνεται κατά 96% τον περασμένο χρόνο - επενδύει τώρα με μία νέα καμπάνια στο τραγούδι, που ελπίζει πως θα ακουστεί σε ολόκληρο τον κόσμο, φέρνοντας πίσω ακόμη περισσότερους τουρίστες.
Με πληροφορίες από: vox.com, theconversation.com, variety.com, africanews.com, BBC, championtraveler.com, TourismReview
Ακολουθήστε το Reader.gr στα Google News για να είστε πάντα ενημερωμένοι για όλες τις ειδήσεις από την Ελλάδα και τον κόσμο.
